Ροή
Η Ευρώπη ετοιμάζεται για πολλές μάχες. Οι τοποθετήσεις (διεθνώς) πληθαίνουν, καθώς όλοι παίρνουν θέση ενόψει και του διπλού ανασχηματισμού που ξεκινά σε Ευρωκοινοβούλιο και στα άλλα θεσμικά όργανα της ΕΕ. Τα μέτωπα είναι πολλά: από την στάση των κεντρικών τραπεζών για την ταχύτητα μείωσης των επιτοκίων και το τελικό «κλείδωμα» των νέων δημοσιονομικών κανόνων που θα γίνει το καλοκαίρι, έως τα νέα αγκάθια της «απάντησης» στον κατακερματισμό του παγκόσμιου εμπορίου και στο έλλειμμα ανταγωνιστικότητας της ΕΕ, στην κλιματική- ενεργειακή κρίση και στα επόμενα βήματα προς την ενοποίηση (και αμυντική) της ΕΕ.
Σε καθένα από αυτά τα πεδία, υπάρχουν ισχυρά ελληνικά συμφέροντα. Για παράδειγμα, η συζήτηση έχει αρχίσει για ένα ταμείο τύπου ESM που θα χρηματοδοτήσει την κοινή αμυντική πολιτική και το στόχο για δαπάνες στο 2% του ΑΕΠ. Η σχετική πρόταση που έγινε από τον ύπατο εκπρόσωπο της ΕΕ σε θέματα εξωτερικής πολιτικής Ζοζέπ Μπορέλ αφορά άμεσα στην Ελλάδα με δαπάνες στο 4% του ΑΕΠ ετησίως για την άμυνά της. Η χώρα μας έχει ισχυρότατο επιχείρημα κοινής στήριξης η οποία προς το παρόν περιορίζεται στην μερική εξαίρεση αμυντικών δαπανών από τη δημοσιονομική αξιολόγηση με βάση τους νέους κανόνες της ΕΕ, μία απόφαση προφανώς ευνοϊκή, σημαντική και αποτέλεσμα διαπραγματευτικής «μάχης», η οποία όμως δεν συνδέεται και με «χρήμα», αλλά και δείχνει το τι διακυβεύεται το επόμενο διάστημα.
Το πεδίο της χρηματοδότησης των κοινών αμυντικών δαπανών συνδέεται με την όλη «κουβέντα» για το τι θα γίνει μετά το 2026, όταν έρθει το «τέλος» του Ταμείου Ανάκαμψης. Ο Επιτροπος Τζεντιλόνι εκτίμησε πως ίσως έρθει νωρίτερα απ’ ότι αναμένεται η απόφαση και για το πεδίο της άμυνας (ειδικά αν πιέσουν οι πολιτικές εξελίξεις στις ΗΠΑ), αλλά και για τις υπόλοιπες προτεραιότητες τις οποίες και ονομάτισε: αναφέρθηκε στο τρεις φορές πιο υψηλό, από ό,τι στις ΗΠΑ, ενεργειακό κόστος για τις επιχειρήσεις της ΕΕ και γενικότερα στην ανάγκη να χρηματοδοτηθεί η ενεργειακή μετάβαση. Με τον Τόμας Βίζερ (γνώριμο στην Αθήνα ως πρώην EWG τον καιρό των μνημονίων) να προτείνει, για παράδειγμα, ένα δεύτερο πακέτο Ντελόρ για να υπερκεραστούν οι δυσκολίες στο δρόμο προς την ενοποίηση των κεφαλαιαγορών. Στο «παζλ» να προστεθεί το σχέδιο Ντράγκι, η πρόταση για κοινωνικές επενδύσεις αλλά και ο νέος ρόλος του ESM.
Πιο πριν από όλα αυτά τα «σχέδια» - ειδικού ελληνικού ενδιαφέροντος - που ήδη ξεδιπλώνονται, θα έρθει το καλοκαίρι των δημοσιονομικών κανόνων και της κοινοποίησης στην Αθήνα (και σε όλα τα κράτη) του ανώτατου πλαφόν 4ετίας στις δαπάνες. Δηλαδή θα έχουμε ένα «θερμό» καλοκαίρι διαβουλεύσεων τύπου 2021 όταν κλείδωνε το ταμείο ανάκαμψης. Στον «λογαριασμό» να βάλουμε και την πλήρη ολοκλήρωση της «εκκρεμότητας» του 2032 με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να προτείνει ήδη λύση με «ρύθμιση» κατά 1% του ΑΕΠ περίπου ετησίως στον τρόπο εμφάνισης στο χρέος των αναβαλλόμενων τόκων των μνημονιακών δανείων.
Γίνεται λοιπόν σαφές πώς έχουμε κερδίσει πολλές μάχες, αλλά έχουμε και πολλές μάχες μπροστά μας. Μάχες που απαιτούν και ισχυρή οικονομία και ετοιμότητα, αλλά και σύμπνοια και συμμαχίες σε διάφορα πεδία, στο εσωτερικό, αλλά και στο εξωτερικό.
