Η ενεργοποίηση του διαλόγου για το ρόλο του ευρωπαϊκού νότου στην ΕΕ που ξεκίνησε με πρωτοβουλία του πρωθυπουργού της Ελλάδας, αποτελεί αναμφισβήτητα μια θετική δράση που ήδη αποδίδει τους πρώτους καρπούς. Σ’ όλα τα επίπεδα διακρατικών συνεργασιών και αλληλεπίδρασης. Ήδη, είναι προφανές, ότι, από τις προτάσεις που έχουν κατατεθεί στις συναντήσεις των ηγετών του Νότου, με αρκετές διαφοροποιήσεις στους στόχους και στις προτεραιότητες, είναι αλήθεια, η δημόσια συζήτηση επικεντρώνεται σε εκείνη της ενδυνάμωσης της περιφερειακής συνεργασίας, σε όλες τις εκφάνσεις της: Τουριστική, οικονομική, επιστημονική, τεχνολογική και πολιτιστική συνεργασία. Στην προώθηση κοινής ευρωπαϊκής νησιωτικής πολιτικής και στην αντιμετώπιση του προσφυγικού στη Μεσόγειο.
Μέσα σε αυτό το περιβάλλον, η διεθνής παρουσία της Ελλάδας στην περιοχή αναβαθμίζεται και οι συζητήσεις για την αντιμετώπιση ειδικών προβλημάτων σε περιοχές με ιδιαίτερα γεωμορφολογικά χαρακτηριστικά, περνάνε σε πρώτο πλάνο στη διαμόρφωση των αναπτυξιακών σχεδιασμών των περιφερειών του ευρωπαϊκού νότου. Είναι σημαντικό να κατανοήσουμε όλοι στην Ευρώπη, ότι μπαίνουμε σε μια νέα εποχή της περιφερειακής ανάπτυξης, που επηρεάζεται από την πολιτική, την οικονομία, τη γεωγραφική θέση και την τεχνολογία. Στη διαδρομή αυτή, εμφανίζονται συνεχώς νέες προκλήσεις, για την αντιμετώπιση των οποίων, η ενδυνάμωση – θεσμική και χρηματοδοτική - των διασυνοριακών συνεργασιών των περιφερειών, αποτελεί μια λύση ουσίας.
Στο πλαίσιο αυτό, ο ρόλος των Κοινοβουλίων στη διεύρυνση των αναπτυξιακών οριζόντων των περιφερειών, είναι σημαντικός και περνάει μέσα και από την ανάδειξη της σημασίας του στρατηγικού σχεδιασμού τους. Πόσο μάλλον, όταν πρόκειται για παρεμβάσεις που αφορούν στο μέλλον των λιγότερο ευνοημένων και απομακρυσμένων περιοχών, όπως είναι οι νησιωτικές και ορεινές περιοχές της χώρας μας.
Θα αναφερθώ σε δύο κρίσιμα σημεία, αναπτυξιακού και θεσμικού χαρακτήρα, που η ενδυνάμωσή τους θα έδινε τα κατάλληλα μέσα για πολιτικές ανάπτυξης και κοινωνικής συνοχής στις ελληνικές περιφέρειες.
Νησιωτικός Χάρτης Ανάπτυξης
Κατά πρώτον, η ενεργοποίηση των μηχανισμών υλοποίησης της πρότασης που έχουμε καταθέσει στην αρμόδια Επιτροπή Περιφερειών της Βουλής, για τη δημιουργία ενός «χάρτη ανάπτυξης» για τα νησιά και τις ορεινές περιοχές. Ένα σχέδιο, που θα αξιοποιεί αποτελεσματικά τις υποδομές και θα εξασφαλίζει την ισόρροπη και αειφορική σχέση της οικονομικής δραστηριότητας με το φυσικό περιβάλλον. Με την υιοθέτηση ρεαλιστικών, μεσοπρόθεσμων και στρατηγικών επιλογών, τον επανακαθορισμό ειδικών περιφερειακών στόχων στα ευρωπαϊκά προγράμματα, την ενίσχυση δράσεων που προβάλλουν τα τοπικά «μπράντ νέϊμ» προϊόντα (αγροτικά, πολιτιστικά), τη δημιουργία νέων χρηματοοικονομικών εργαλείων, όπως είναι οι αναπτυξιακές τράπεζες ειδικού σκοπού και επενδυτικά Ταμεία. Τέλος, με τη διατύπωση ενός νέου αξιόπιστου ειδικού σχεδίου τουριστικής ανάπτυξης για τα νησιά και τους ορεινούς όγκους, που θα σέβεται το περιβάλλον και θα παρέχει θετικές προοπτικές στους κατοίκους στην περιφέρεια.
Διαπεριφερειακές συνεργασίες
Κατά δεύτερον, οι ελληνικές περιφέρειες σήμερα, καλούνται να αναπτύξουν διαπεριφερειακές συνεργασίες και να αξιοποιήσουν τις τοπικές παραγωγικές δραστηριότητες, το φυσικό περιβάλλον και την ίδια τη γεωγραφική τους θέση στους ενεργειακούς, εμπορικούς και μεταφορικούς άξονες της Ευρώπης. Με εξωστρέφεια και με το βλέμμα στραμμένο στην ευρύτερη περιοχή της νότιας και κεντρικής Ευρώπης, με το βλέμμα στραμμένο στη Μεσόγειο. Στο πλαίσιο αυτό, το Κοινοβούλιο, θα πρέπει να γίνει μια θεσμική πλατφόρμα διαλόγου για την ανάπτυξη του ευρωπαϊκού Νότου, το σημείο συνάντησης πολιτισμών και λαών της Ν.Α. Μεσογείου για την επίτευξη των κοινών μας στόχων, που είναι η διασφάλιση της βιώσιμης ανάπτυξης των περιφερειακών οικονομιών, η αύξηση της αποτελεσματικότητας των αναπτυξιακών δυνατοτήτων και της απασχόλησης και η κοινωνική συνοχή.
Επιμέλεια: Στέλλα Κεμανετζή
