Ηλεκτρονική γνωστοποίηση υπερωριών με ένα απλό SMS στην ΕΡΓΑΝΗ (πριν ακόμη γίνουν), επίδομα ανεργίας σε εργαζόμενους από την πρώτη ημέρα καθυστέρησης στην καταβολή των δεδουλευμένων τους και επιστροφή αχρεωστήτως καταβληθεισών ποσών που «λιμνάζουν» στα Ταμεία στους δικαιούχους τους, αποτελούν μερικές από τις καινοτομίες που εισάγει το νομοσχέδιο του υπουργείου Εργασίας που κατατέθηκε στη Βουλή.
Οι απλήρωτοι εργαζόμενοι από την επόμενη κιόλας ημέρα μη καταβολής των δεδουλευμένων τους, θα μπορούν να καταθέσουν αγωγή και να διεκδικήσουν τα χρήματα αυτά, λαμβάνοντας ταυτόχρονα και το επίδομα ανεργίας. Σύμφωνα με την ηγεσία του υπουργείου Εργασίας, οι υποθέσεις αυτές θα εκδικάζονται σε διάστημα έως 60 ημέρες από την κατάθεση της αγωγής, ενώ σε περίπτωση αναβολής το διάστημα που μεσολαβεί δεν θα είναι μεγαλύτερο των 30 ημερών.
Το νομοσχέδιο θα προβλέπει το δικαίωμα παράστασης πολιτικής αγωγής σε ποινικές δίκες των εργαζομένων για μη καταβολή δεδουλευμένων αποδοχών από τον εργοδότη τους, χωρίς δικαστικά τέλη για ποσά έως 20.000 ευρώ και με μικρή επιβάρυνση για μεγαλύτερα ποσά.
Μετά από αίτημα των ελεύθερων επαγγελματιών θα υπάρξει διάταξη, βάσει της οποίας θα δίνεται δυνατότητα αυξημένων εισφορών με ταυτόχρονη αύξηση της σύνταξης. Μάλιστα ως συντάξιμος χρόνος θα θεωρείται στο εξής κάθε εκπαιδευτική ή γονική άδεια που χορηγήθηκε στη διάρκεια του εργασιακού βίου, όπως επίσης και τυχόν περίοδοι διαθεσιμότητας.
Παράλληλα προβλέπεται ο περιορισμός της μείωσης των απολαβών σε περίπτωση πρόωρης σύνταξης στο Δημόσιο στο 30% (όπως και στον ιδιωτικό τομέα), αντί 48% που ισχύει σήμερα.
Τέλος Σεπτεμβρίου αναμένεται να εκδοθεί η υπουργική απόφαση για την επιδότηση εισφορών προκειμένου να μετατραπούν τα μπλοκάκια σε μισθωτή εργασία.
Οι κύριοι άξονες του νομοσχεδίου αφορούν τις εξής διατάξεις:
- Θα προβλέπεται άτοκη επιστροφή αχρεωστήτως καταβληθεισών εισφορών, αφού προηγηθεί συμψηφισμός με οφειλές σε φορείς κοινωνικής ασφάλισης. Ειδικά στους ελεύθερους επαγγελματίες για τους οποίους εκκρεμεί η διαδικασία εκ νέου υπολογισμού των ασφαλιστικών εισφορών με βάση τα κέρδη του 2016, θα τους παρέχεται η δυνατότητα ή να εισπράξουν τα επιστρεφόμενα ποσά (μετά τον συμψηφισμό με οφειλόμενα ποσά) ή να αφήσουν τα χρήματα ως «πιστωτικό υπόλοιπο» προκειμένου αυτό να συμψηφιστεί με μελλοντικές εισφορές.
- Ξεμπλοκάρει η καταβολή επικουρικών συντάξεων για όσους είχαν υποβάλει αίτηση μετά την 1/1/2015 με συντελεστή 0,45, ενώ θα κατατεθεί νομοθετική ρύθμιση η οποία επιλύει το ζήτημα με ενιαίο τρόπο υπολογισμού των επικουρικών συντάξεων σε ό,τι αφορά τον χρόνο ασφάλισης έως 31/12/2014. Λόγω της συγκεκριμένης εκκρεμότητας, ουσιαστικά το Ενιαίο Ταμείο Επικουρικής Ασφάλισης δεν έχει απονείμει συντάξεις, οι αιτήσεις των οποίων υποβλήθηκαν μετά την 1/1/2015.
- Καταργείται η υποχρέωση μηχανικών και δικηγόρων να καταβάλουν εισφορές μόνο λόγω εγγραφής τους στο Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας ή στους δικηγορικούς συλλόγους της χώρας. Υποχρέωση καταβολής ασφαλιστικών εισφορών θα έχουν εφεξής μόνο από την έναρξη της επαγγελματικής τους δραστηριότητας στις ΔΟΥ και για όσο διάστημα αυτή διαρκεί.
- Παρέχεται στους αγρότες η δυνατότητα εξαγοράς πλασματικού χρόνου ασφάλισης με χαμηλή εισφορά 20% επί του κατώτατου ασφαλιστικού εισοδήματος. Ο μέγιστος πλασματικός χρόνος θα μπορεί να φτάσει στα επτά χρόνια, όπως ισχύει και για τους υπόλοιπους ασφαλισμένους, ενώ το μηνιαίο κόστος θα ανέρχεται περίπου στα 80 ευρώ.
- Περιλαμβάνεται η υποχρέωση των εργοδοτών να δηλώνουν ηλεκτρονικά και εκ των προτέρων τις υπερωρίες στο σύστημα Εργάνη, το οποίο θα αναβαθμιστεί και θα εμπλουτιστεί με περισσότερα στοιχεία.
- Ενίσχυση των μηχανισμών ελέγχου και αυστηρότερα μέτρα για την παραβατικότητα στην αγορά εργασίας για τις περιπτώσεις αδήλωτης και υποδηλωμένης εργασίας.
- Θεσπίζονται αυστηρά μέτρα για τις επιχειρήσεις που θα παρανομούν, ενώ θα αποκλείονται για συγκεκριμένο διάστημα από τα ευρωπαϊκά προγράμματα (ΕΣΠΑ) και από τις συμβάσεις του δημοσίου.
- Προβλέπονται μέτρα αυτοματοποίησης των διαδικασιών που θα οδηγούν στο κλείσιμο μιας επιχείρησης, έως και για τρεις ημέρες σε περίπτωση που μετά από ελέγχους του Σώματος Επιθεωρητών Εργασίας θα διαπιστώνονται εκτροπές από την εργατική νομοθεσία.
- Επεκτείνεται η προστασία που η εργατική νομοθεσία προβλέπει για τη μητρότητα και στις γυναίκες που εμπλέκονται στη διαδικασία της παρένθετης μητρότητας ή της υιοθεσίας.
- Προβλέπεται ταχύτερη εκδίκαση των υποθέσεων για μισθολογικές αξιώσεις και εργατικές διαφορές προκειμένου να απονέμεται άμεσα δικαιοσύνη σε περιπτώσεις μη έμπρακτης εφαρμογής εργασιακών δικαιωμάτων, σε συνθήκες υποαμειβόμενης εργασίας και καθυστέρηση καταβολής δεδουλευμένων αποδοχών. Επιτρέπεται η παράσταση των εργαζομένων ως πολιτική αγωγή στις δίκες-εξπρές για διαδικασία αναγκαστικής εκτέλεσης σε βάρος των εργοδοτών.
- Ενθαρρύνεται η διαδικασία κοινωνικής και εργασιακής επανένταξης των πασχόντων από ψυχικά νοσήματα. Το νομοσχέδιο προβλέπει ρυθμίσεις για τη μη αναστολή ή περικοπή της αναπηρικής τους σύνταξης σε περίπτωση ανάληψης εργασίας, εφόσον αυτή ενδείκνυται για λόγους ψυχοκοινωνικής αποκατάστασης και κοινωνικής επανένταξης. Ταυτοχρόνως, προβλέπεται η παράταση στη χορήγηση αναπηρικής σύνταξης για έξι μήνες, εφόσον εκκρεμεί η εξέτασή του από τις υγειονομικές επιτροπές (ΚΕΠΑ).
- Καταργείται η αναστολή καταβολής σύνταξης για όσους φυλακίζονται και η παραγραφή του δικαιώματος σύνταξης σε όσους δημόσιους υπαλλήλους δεν έχει εκδοθεί συνταξιοδοτική απόφαση εντός τριετίας.
- Ρυθμίζεται η μετεξέλιξη του Συνδέσμου Κοινωνικών Λειτουργών Ελλάδος σε Νομικό Πρόσωπο Δημοσίου Δικαίου (ΝΠΔΔ), με στόχο τη συνολικότερη αναβάθμιση του ρόλου των κοινωνικών λειτουργών στην υλοποίηση των δράσεων Κοινωνικής Πολιτικής.
- Επίδομα ανεργίας με ευνοϊκότερους όρους θα δίδεται και στους ελεύθερους επαγγελματίες, που διέκοψαν τη δραστηριότητά τους. Το σχετικό επίδομα προβλέπεται και στην υφιστάμενη νομοθεσία, αλλά στην πράξη λαμβάνεται από ελάχιστους λόγω των αυστηρών προϋποθέσεων.