Ροή
Η τεχνολογία της οικονομίας, ή κοινώς FinTech, κάνει τα τελευταία χρόνια τα πρώτα της βήματα. Παρόλα αυτά, μέσα στο ταραγμένο 2016 με το Brexit και την εκλογή του Ντόναλντ Τραμπ, ο ψηφιακός οικονομικός μετασχηματισμός κατάφερε να επιδείξει μεγάλη πρόοδο. Όσο για την νέα χρονιά αναμένεται ακόμα μεγαλύτερη. Σύμφωνα με την ετήσια αναφορά για τον εν λόγω κλάδο, οι αθροιστικές επενδύσεις παγκοσμίως αναμένεται να αγγίξουν τα 150 δισ.
Ποιες θα είναι όμως οι τάσεις του FinTech που θα κυριαρχήσουν φέτος και θα αναδείξουν τις επιχειρήσεις που θα κάνουν το μεγάλο άλμα; Σύμφωνα με τους κυρίαρχους του κλάδου αλλά και εξειδικευμένους αναλυτές οι παρακάτω θα είναι από τις βασικότερες.
Η «εμπιστοσύνη» θα κάνει τη διαφορά
Παρότι παράγοντες όπως η τιμή παίζουν βασικό ρόλο στο αν θα καταφέρει μια εταιρεία να προσελκύσει νέους πελάτες, ρόλο-κλειδί παίζει, ή θα παίξει στο μέλλον, η «εμπιστοσύνη».
Σε έναν ψηφιακό κόσμο γεμάτο απειλές οι FinTech επιχειρήσεις οφείλουν να διασφαλίσουν πώς οι προσωπικές πληροφορίες των πελατών τους είναι αλλά και θα παραμείνουν ασφαλείς. Αυτή μάλιστα την υπεροχή στην ασφάλεια θα αναγκαστούν να την επικοινωνήσουν με κάθε τρόπο ακόμα και μέσω των κοινωνικών τους δικτύων.
Αρκεί να αναλογιστεί κανείς τον Max Levchin, ιδρυτή του PayPal και προσφάτως της Affirm, εταιρείας που οικοδομήθηκε πάνω στην εμπιστοσύνη των Millennials και κρίνεται επιτυχημένη με βάση την μέχρι τώρα χρηματοδότησής της. Η Affirm δίνει ιδιαίτερη βαρύτητα στην διαφάνεια του τραπεζικού κλάδου, γεγονός που την ξεχωρίζει στη συνείδηση του καταναλωτή.
Η επανάσταση των smartphones
Όπως και σε άλλους κλάδους, έτσι και στο FinTech, η άνοδος της χρήσης των smartphone καθορίζει την μελλοντική πορεία. Σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη της Google, το 82% των χρηστών χρησιμοποιεί το smartphone του όταν είναι να αποφασίσει για κάποιο προϊόν. Επιπλέον, μέσα από το κινητό οι εταιρείες γίνονται πιο πελατοκεντρικές κι έχουν την δυνατότητα και τα δεδομένα για να βελτιώνουν καθημερινά την εμπειρία του χρήστη.
Τα τελευταία χρόνια μάλιστα, τα smartphone ενσωματώνονται όλο και περισσότερο στη χρηματοπιστωτική αγορά, βρίσκοντας όλο και πιο καινοτόμους τρόπους χρηματοδότησης.
Η πρόοδος φάνηκε ήδη από το 2016, «την χρονιά των APIs» όπως από πολλούς χαρακτηρίστηκε. Τα APIs (Application programming interfaces) είναι τεχνολογίες που χρησιμοποιούνται εδώ και χρόνια στην τραπεζική. Παραδοσιακά ήταν χρήσιμες στους προγραμματιστές των τραπεζών ώστε να μπορούν να πραγματοποιούν τις απαραίτητες αλλαγές χωρίς να πειράξουν τα back-end συστήματα. Σήμερα ωστόσο και πολύ περισσότερο στο μέλλον οι τράπεζες όχι μόνο θα επιτρέπουν την πρόσβαση αλλά θα προσφέρουν ανοιχτά API δίνοντας στους προγραμματιστές μεγαλύτερη ευελιξία στο σχεδιασμό των εφαρμογών τους και διευρύνοντας τις δυνατότητες ανάπτυξης νέων προϊόντων.
To blockchain θα παραμείνει στο επίκεντρο
Η blockchain τεχνολογία, που ήρθε στο προσκήνιο μέσω του Bitcoin, γνώρισε μεγάλη δημοφιλία την οποία ακολούθησε πληθώρα επενδύσεων από venture capitals και μια σειρά συνεργασιών με χρηματοπιστωτικά ιδρύματα.
Ωστόσο, ενώ τα περισσότερα από αυτά τα ιδρύματα -ιδίως οι μεγάλες τράπεζες- υπήρξαν ενθουσιώδεις για το Blockchain (το 2016, το 90% των τραπεζών της Βόρειας Αμερικής και της Ευρώπης δήλωσαν ότι ερευνούν την συγκεκριμένη τεχνολογία), δεν κατάφεραν να περάσουν από την θεωρία στην πράξη, να ξεκλειδώσουν δηλαδή τις δυνατότητες της τεχνολογίας.
Οι επενδύσεις στις startups που εξειδικεύονται σε Blockchain και Bitcoin σημείωσαν μια σταθερά καθοδική πορεία το 2016, από 153 εκατ. δολάρια το α’ τρίμηνο, σε 119 εκατ. δολάρια το β’ τρίμηνο και σε 87 εκατ. δολάρια το γ’ τρίμηνο. Η R3 Consortium, η οποία στις αρχές του έτους είχε την υποστήριξη πολλών σημαντικών χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων ελπίζοντας να συγκεντρώσει περί τα 200 εκατ. δολάρια από επενδυτές, αύξησε τα κεφάλαιά της μόνο κατά 59 εκατ.δολάρια αντιμετωπίζοντας παράλληλα και μια μεγάλη απώλεια στο πελατολόγιό της, αυτή της Goldman Sachs στα τέλη Οκτωβρίου 2016.
Παρόλα αυτά όμως, η τεχνολογία κατανεμημένου λογισμικού, όπως το Blockchain, εξακολουθεί να είναι ένα από τα πιο συναρπαστικά κομμάτια του FinTech και ενδεχομένως πολλά υποσχόμενο ακόμα κι αν τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα έχουν συνειδητοποιήσει ότι έχουν να διανύσουν μια μακρά διαδρομή μέχρι να δουν τα πραγματικά οφέλη της ενσωμάτωσης του Blockchain στα συστήματά τους..
Επιπλέον, όσο ελκυστικό κι αν φαίνεται το blockchain γεννά ερωτήματα σχετικά με την ασφάλεια και την ιδιωτικότητα των συναλλαγών. Ίσως μάλιστα αυτή η πραγματικότητα ωθήσει τις επιχειρήσεις να δημιουργήσουν ένα κοινό πρωτόκολλο σχετικό με τα συγκεκριμένα δίκτυα, ενεργοποιώνας έτσι τις εξελίξεις. Τέλος, παραμένει ακόμα ανοιχτό και το πρόβλημα της ανάπτυξης σε μεγάλη κλίμακα των τεχνολογιών blockchain (ενδεικτικά να αναφέρουμε ότι το bitcoin μπορεί να υποστηρίξει 7 συναλλαγές το δευτερόλεπτο ενώ η viza μέχρι και 56.000).
Προτεραιότητα στην ασφάλεια
Εδώ και καιρό οι χάκερς έχουν βάλει στο μάτι τα δεδομένα των πελατών των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων, όπως αριθμούς κοινωνικής ασφάλισης και ιστορικό κινήσεων, κάνοντας αμέτρητες προσπάθειες να τα υποκλέψουν.
Η ανάγκη που δημιουργεί η παραπάνω συνθήκη θα δώσει το έναυσμα για μια ακόμα στροφή της τεχνολογίας: οι εταιρείες θα επικεντρωθούν στην «προσωπική πιστοποίηση», με τεχνολογίες όπως το σκανάρισμα της ίριδας ή η αναγνώριση προσώπου (face id) που ήδη περιλαμβάνεται στα έξυπνα κινητά νέας γενιάς και εικάζεται πως θα συμπεριληφθεί και στα νέα μοντέλα των τεχνολογικών κολοσσών που θα κυκλοφορήσουν μέσα στο έτος.
Πρόσβαση για όλους
Αν το καλοσκεφτεί κανείς το FinTech άνοιξε το δρόμο για πρόσβαση σε προϊόντα και υπηρεσίες στο ευρύ κοινό. Τρανό παράδειγμα οι ιντερνετικές τράπεζες, όπως η γερμανική N26, οι οποίες δίνουν την δυνατότητα στον καθένα να ανοίγει λογαριασμό άμεσα, χωρίς οριμένο ποσό κατάθεσης και χωρίς πρόσθετες χρεώσεις. Άλλες πάλι όπως η Atom, η Tandem, η Starling και η Monzo, προσφέρουν στους πελάτες τους, μέσω κινητού τηλεφώνου, τρεχούμενους λογαριασμούς ενώ επιχειρήσεις όπως η Nutmeg, εκμεταλλεύονται κενά που υπάρχουν στην αγορά, προσφέροντας online υπηρεσίες διαχείρισης πλούτου με μικρό, συγκριτικά, αντίτιμο σε εκατομμύρια πελάτες που δεν μπορούν να πληρώσουν τις υπηρεσίες παραδοσιακών εταιρειών.
Αν συνυπολογίσει κανείς και τις νέες fintech εταιρείες για online αγορά παροχής δανείων προς μικρομεσαίες επιχειρήσεις (peer to peer lending) χωρίς τη μεσολάβηση τράπεζας, αντιλαμβάνεται πλήρως τον όρο ευρύ κοινό.
Τα δεδομένα δείχνουν πως τα τελευταία χρόνια, όλο και περισσότεροι πελάτες τραπεζών θέλουν να διαχειρίζονται τον λογαριασμό τους μέσω του κινητού τους τηλεφώνου, να μπορούν να συμπληρώνουν αίτηση για χορήγηση δανείου μέσω Ιντερνετ και γενικότερα να μη χρειάζεται να δαπανούν χρόνο στα τραπεζικά υποκαταστήματα. Εξού κι οι παραδοσιακές τράπεζες έχουν αρχίσει να επενδύουν όλο και μεγαλύτερα ποσά στις νέες τεχνολογίες προκειμένου να προσελκύσουν νέους πελάτες, να μειώσουν το κόστος λειτουργίας τους και να ενισχύσουν τα κέρδη τους.
Ωστόσο, οι νέες ιντερνετικές τράπεζες, μια διασταύρωση μεταξύ εταιρειών του χρηματοπιστωτικού τομέα και του τεχνολογικού τομέα, διαθέτουν μεγάλα πλεονεκτήματα έναντι των παραδοσιακών αντιπάλων τους. Τα πλεονεκτήματα αυτά ήταν τόσο ισχυρά ώστε οι νέες fintech εταιρείες κατάφεραν ήδη από το δεύτερο τρίμηνο του 2016 να προσελκύσουν επενδύσεις ύψους 9,4 δισ. δολαρίων. Γι αυτό κι αυτή ακριβώς η πρόσβαση δεν αναμένεται να περιοριστεί στο προσεχές μέλλον τουναντίον θα διευρυνθεί ακόμα περισσότερο.
Οι Robos Advisors αλλάζουν τον επιχειρηματικό χάρτη
Οι αυτοματοποιημένοι σύμβουλοι, Robo Advisors, παρουσίασαν μεγάλη άνοδο το 2016 και παρότι δεν κατάφεραν να μεταμορφώσουν πλήρως το τοπίο, συνεχίζουν να παρουσιάζουν ανοδικές τάσεις. Σύμφωνα με έκθεση της Cerulli Associates «η αγορά ψηφιακών συμβουλών ξεπέρασε τα 83 δισ. δολάρια μέχρι τα τέλη του 2016».
Αξίζει να υπενθυμίσουμε την Betterment η οποία έλαβε χρηματοδότηση 100 εκατ δολαρίων τον προηγούμενο χρόνο. Τα robos, όμως επηρέασαν και τα παραδοσιακά χρηματοπιστωτικά ιδρύματα. Η Wells Fargo ολοκήρωσε μια συμφωνία με τη SigFig και οι Morgan Stanley και Merril Lynch κατασκεύασαν τις δικές τους Robo-λύσεις.
Παρότι οι εκτιμήσεις θέλουν την συγκεκριμένη βιομηχανία να εκτινάσσεται τα επόμενα τέσσερα χρόνια, πολλές επιχειρήσεις δεν αναπτύσσονται αρκετά γρήγορα. Ίσως λοιπόν το μέλλον να βρίσκεται πιθανότατα σε υβριδικές επιχειρήσεις που είναι σε θέση να βρουν τρόπους να ενσωματώσουν τα Robos σε προϋπάρχοντα μοντέλα.
