Ροή
Μην πηγαίνει το μυαλό σας στον πρόεδρο της Αργεντινής που δραπέτευσε με ελικόπτερο από την εξεγερμένη πρωτεύουσα.
Ο κεντρικός τραπεζίτης της Ευρωζώνης τα πηγαίνει πολύ καλύτερα από τον έκπτωτο Fernando de la Rúa. Έχει κατορθώσει, μάλιστα, το ακατόρθωτο: να εξελιχθεί από απόλυτος τεχνοκράτης σε απόλυτος σταρ.
Πολλές εβδομάδες πριν από κάθε του εμφάνιση, όλοι μιλούν για αυτόν και για την επόμενη κίνησή του. Τα στοιχήματα δίνουν και παίρνουν για το αν ο Super Mario θα γνέψει καταφατικά, αν θα βάλει το χέρι βαθιά στην τσέπη, αν θα χρησιμοποιήσει το περίφημο «μπαζούκα». Τι υπονοούμενα θα αφήσει, πώς θα αντιδράσει στις ερωτήσεις των δημοσιογράφων, αν θα αφήσει ανοιχτά παράθυρα…
Πώς τα καταφέρνει; Η απάντηση είναι απλή: η τύχη ευνοεί τους τολμηρούς. Και ο Ιταλός τραπεζίτης έχει αποδείξει πόσο τολμηρός είναι. Για ακόμη μια φορά την Πέμπτη, κατόρθωσε να αιφνιδιάσει τις αγορές παίρνοντας τρία μέτρα που κανείς δεν περίμενε: να αυξήσει το QE κατά 20 δισ. ευρώ, να μειώσει το επιτόκιο αναχρηματοδότησης και να συμπεριλάβει τα εταιρικά ομόλογα στο πρόγραμμα αγοράς ομολόγων.
Ακόμη μεγαλύτερη έκπληξη, όμως, προκαλεί μια αντίδρασή του που για πολλούς πέρασε απαρατήρητη. Στη συνέντευξη Τύπου ρωτήθηκε από τους δημοσιογράφους αν θα πρέπει να περιμένουμε σύντομα «τα χρήματα από το ελικόπτερο».
Η έκφραση «helicopter money» αναφέρεται στο ύστατο εργαλείο νομισματικής πολιτικής που έχει στα χέρια της μια κεντρική τράπεζα: την τύπωση χρήματος. Σκεφτείτε ένα ελικόπτερο που ρίχνει χρήματα από τον ουρανό: ουσιαστικά πρόκειται για μια μόνιμη μορφή ποσοτικής χαλάρωσης που μοιράζει χρήματα (χωρίς αντάλλαγμα) στους καταναλωτές με στόχο την τόνωση της ζήτησης.
Όπως μπορεί να φανταστεί κανείς, η πρακτική αυτή αποτελεί ταμπού για τις σύγχρονες καπιταλιστικές οικονομίες. Αυτό που θα περιμέναμε, λοιπόν, είναι ο Draghi να κατακεραυνώσει τον –επίσης τολμηρό– δημοσιογράφο βάζοντάς τον στη θέση του.
Αντιθέτως, όμως, ο ευρωτραπεζίτης χαρακτήρισε την ιδέα «πολύ ενδιαφέρουσα». Εξήγησε ότι είναι κάτι που δεν έχει εξετάσει προς το παρόν η ΕΚΤ και ότι, αναμφίβολα, έχει πολύπλοκες προεκτάσεις λογιστικού και νομικού χαρακτήρα που θα πρέπει να ληφθούν υπόψη.
Μετά από αυτό, δεν θα ήταν παρακινδυνευμένο να πει κανείς ότι ο Super Mario άφησε ένα παράθυρο ανοιχτό, έστω και μικρό, στην πιθανότητα η ΕΚΤ να εξετάσει ένα τόσο αντισυμβατικό μέτρο.
Για τους πιο «προσγειωμένους», πάντως, τα μέτρα που ανακοίνωσε ο κεντρικός τραπεζίτης αποδεικνύουν ότι είναι αποφασισμένος να κάνει «ό,τι χρειαστεί» για να ανορθώσει την οικονομία της Ευρωζώνης.
Η φράση «[θα κάνουμε] ό,τι χρειαστεί για να σώσουμε το ευρώ (all it takes to save the euro)» έχει μείνει στην ιστορία ως μια από τις πιο χαρακτηριστικές στιγμές του Draghi. Τη συγκεκριμένη δήλωση έκανε το 2012, σε μια αντίστοιχη συνέντευξη Τύπου της ΕΚΤ.
Και, για όσους δεν το πρόσεξαν, ο κεντρικός τραπεζίτης επέλεξε σήμερα να φορέσει την ίδια γραβάτα που φορούσε και τότε. Τυχαίο;
