Υψηλές τιμές για το πετρέλαιο προβλέπουν για το επόμενο έτος παράγοντες της διεθνούς αγοράς καθώς η ανάκαμψη της ζήτησης στα προ πανδημίας επίπεδα θα «σκοντάψει» στη σφιχτή προσφορά ωθώντας σε νέο ράλι τις τιμές.
Στην τελευταία έκθεσή της η Αμερικανική Υπηρεσία Πληροφοριών Ενέργειας (ΕΙΑ) αναφέρει ότι, φέτος, η ζήτηση για πετρέλαιο, τόσο στις Ηνωμένες Πολιτείες όσο και παγκοσμίως, επανήλθε σε μεγάλο βαθμό στα προ πανδημίας επίπεδα το 2019. Η ζήτηση αυξήθηκε ταχύτερα από την προσφορά, μειώνοντας τα αποθέματα και ωθώντας ανοδικά τις τιμές του αργού και των προϊόντων πετρελαίου. Η τιμή του αμερικανικού έφτασε τα 84 δολάρια ανά βαρέλι στις αρχές Νοεμβρίου, αυξημένη κατά 37 δολάρια σε σχέση με την αρχή του έτους. Ομοίως, η τιμή του Brent, αυξήθηκε κατά 34 δολάρια το βαρέλι κατά την ίδια περίοδο, φθάνοντας στα 85 δολάρια. Για το τέταρτο τρίμηνο του έτους, η ΕΙΑ εκτιμά ότι το Brent θα κυμανθεί στα 82 δολάρια ενώ για το 2022 αναμένει ότι η τιμή θα καταγράψει πτώση στα 72 δολάρια κατά μέσο όρο καθώς η αύξηση της παραγωγής από την πλευρά του ΟΠΕΚ+ και των ΗΠΑ θα ξεπεράσει την επιβράδυνση της αύξησης της παγκόσμιας κατανάλωσης.
Ωστόσο, η αγορά και πολλές εθνικές κυβερνήσεις δεν συμμερίζονται αυτή την άποψη και όπως φαίνεται εξακολουθεί να υπάρχει διάχυτη η ανησυχία για υψηλές τιμές το 2022.
Ο παγκόσμιος χρηματοπιστωτικός οίκος, Goldman Sachs, αναμένει ότι το Brent θα φθάσει στα 110 δολάρια το βαρέλι το 2022 καταγράφοντας άνοδο 30% σε σχέση με τα σημερινά επίπεδα των 85 περίπου δολαρίων. Οι αναλυτές της Goldman υποστηρίζουν ότι η αναντιστοιχία μεταξύ της παγκόσμιας ζήτησης, η οποία κυμαίνεται και αναμένεται να ξεπεράσει τα επίπεδα του 2019 και της (σφιχτής) προσφοράς αλλά και η στροφή των καταναλωτών από το ακριβό αέριο στο πετρέλαιο δημιουργούν συνθήκες υψηλών τιμών.
Πριν από λίγες ημέρες, η Morgan Stanley αύξησε τις μακροπρόθεσμες προοπτικές της τιμής του πετρελαίου κατά 10 δολάρια το βαρέλι στα 70 δολάρια. Η BNP Paribas αναμένει τις τιμές του πετρελαίου σχεδόν στα 80 δολάρια το βαρέλι το 2023 ενώ η UBS αναμένει ότι η αγορά θα παραμείνει σφιχτή τουλάχιστον μέχρι το πρώτο τρίμηνο του 2022, λόγω των χαμηλότερων αποθεμάτων στον ΟΟΣΑ από το 2015, της σταδιακής (περιορισμένης) χαλάρωσης των περικοπών του ΟΠΕΚ+ και της ζήτησης η οποία εκτιμάται ότι θα φθάσει τα 100 εκατομμύρια βαρέλια την ημέρα τον Δεκέμβριο του 2021. Ενώ η ζήτηση αναμένεται να αυξηθεί επίσης το επόμενο έτος, η πρόσθετη παραγωγή του ΟΠΕΚ+ και των ΗΠΑ κανονικά θα έπρεπε οδηγήσει σε μια ισορροπημένη αγορά πετρελαίου. Όμως, οι προσθήκες το 2022 θα συνεισφέρουν πολύ λίγο στην αυξανόμενη ζήτηση, όπως εκτιμούν. «Έχοντας λοιπόν όλα αυτά κατά νου, βλέπουμε το Brent να διαπραγματεύεται στα 90 δολάρια το βαρέλι κατά το διάστημα Δεκεμβρίου-Μαρτίου και μετά στα 85 δολάρια για το υπόλοιπο του 2022», σημειώνουν οι αναλυτές της UBS.
Στο ίδιο πνεύμα, ο Διευθύνων Σύμβουλος του εμπορικού κολοσσού Vitol Group, Russell Hardy, δήλωσε ότι η αγορά παραμένει σφιχτή εκτιμώντας ότι η ζήτηση πετρελαίου επέστρεψε στα προ πανδημίας επίπεδα και ότι η ζήτηση το πρώτο τρίμηνο του 2022 θα μπορούσε να υπερβεί τα επίπεδα του 2019. Μάλιστα, μιλώντας στο Reuters Commodities Summit επεσήμανε ότι «η πιθανότητα να εκτιναχθεί η τιμή στα 100 δολάρια το βαρέλι υπάρχει ξεκάθαρα».
Ανησυχία για την πορεία των τιμών παρατηρείται και σε επίπεδο εθνικών κυβερνήσεων. Η Ιαπωνία, ένας σημαντικός εισαγωγέας αργού πετρελαίου και φυσικού αερίου, ανησυχεί όλο και περισσότερο ότι το ράλι των τιμών του πετρελαίου θα επιβραδύνει την παγκόσμια οικονομική ανάκαμψη. Ο Hikariko Ono, Γενικός Διευθυντής του Γραφείου Οικονομικών Υποθέσεων στο Υπουργείο Εξωτερικών της Ιαπωνίας, «εξέφρασε ανησυχία για την ταχεία άνοδο των τιμών του αργού πετρελαίου, που θα μπορούσε να παρεμποδίσει την παγκόσμια οικονομική ανάκαμψη από τον COVID-19», ανέφερε το υπουργείο Εξωτερικών της Ιαπωνίας μετά από μια τηλεδιάσκεψη μεταξύ του Ono και του εκτελεστικού διευθυντή του IEA Fatih Birol.
«Η Ιαπωνία συμμετέχει σε διαλόγους με πετρελαιοπαραγωγούς χώρες και θα ήθελε να συνεργαστεί στενά με τον Διεθνή Οργανισμό Ενέργειας, ο οποίος διαδραματίζει κεντρικό ρόλο στη σταθεροποίηση της αγοράς ενέργειας», πρόσθεσε το ιαπωνικό υπουργείο. Σύμφωνα με πληροφορίες, η Ιαπωνία, όπως και οι ΗΠΑ, προσέγγισε τους παραγωγούς του ΟΠΕΚ+ ζητώντας αύξηση της παραγωγής. Ωστόσο, ο Ο ΟΠΕΚ+ απέρριψε τα σχετικά αιτήματα την περασμένη εβδομάδα και αποφάσισε να επιμείνει σε μια σταδιακή χαλάρωση των περικοπών προσθέτοντας μόλις 400.000 βαρέλια την ημέρα στην προσφορά τον Δεκέμβριο. Τα μέλη του καρτέλ αλλά και η ηγέτιδα δύναμη του οργανισμού, η Σαουδική Αραβία, δηλώνουν ότι η προσεκτική χαλάρωση των περικοπών είναι η σωστή προσέγγιση, δεδομένου ότι «η αγορά πετρελαίου αναμένεται να οδηγηθεί σε πλεόνασμα το επόμενο έτος», όπως εκτιμούν.
Όμως, οι πλεονασματικές ποσότητες προϋποθέτουν αύξηση της παραγωγής, κάτι που δεν φαίνεται να συμβαίνει άμεσα καθώς οι διεθνείς πετρελαϊκές επιχειρήσεις έχουν βάλει «χειρόφρενο» λόγω της πράσινης ανάπτυξης και των πιέσεων που δέχονται από τους stakeholders για εγκατάλειψη του upstream. Η πανδημία επίσης, επιβράδυνε τις επενδύσεις και αυτό αναμένεται να αποτυπωθεί και στην εξορυκτική δραστηριότητα του 2022. Για παράδειγμα, η παραγωγή πετρελαίου της Γκάνας πρόκειται να μειωθεί το 2022 ως αποτέλεσμα των περιορισμών που σχετίζονται με τον κορονοϊό, οι οποίοι ανέβαλαν προγράμματα εργασίας και άλλες δραστηριότητες το 2020, δήλωσε ο επικεφαλής παραγωγής στην κρατική εταιρεία πετρελαίου της χώρας στην S&P Global Platts. Ομοίως, η EIA άλλαξε την πρόβλεψή της για τη μέση ημερήσια παραγωγή πετρελαίου του Αζερμπαϊτζάν για την περίοδο 2021-2022 και στην έκθεσή της το Νοέμβριο μείωσε την πρόβλεψή της για την ημερήσια παραγωγή πετρελαίου της χώρας για το 2021 κατά 20.000 βαρέλια σε 720.000 βαρέλια.
