«Ζούμε στην καλύτερη χώρα του κόσμου», μου είπε περιχαρής ένας καλός φίλος, καθηγητής σε αγγλικό πανεπιστήμιο, καθώς πίναμε τον παγωμένο καφέ μας σε τραπεζάκια έξω απολαμβάνοντας τον αθηναϊκό ήλιο, δύο ημέρες πριν τα Χριστούγεννα.
«Ναι, όταν έρχεσαι εδώ ως τουρίστας είναι καταπληκτικά. Όταν ζεις και δουλεύεις εδώ καθημερινά, όχι και τόσο», του απάντησα λίγο περιπαιχτικά είναι η αλήθεια. «Όχι, σοβαρά», μου είπε, «θα ήθελα πολύ να γυρίσω στην Ελλάδα ως μόνιμος κάτοικος, να δουλεύω και να ζω εδώ, και ξέρω πολλούς σαν και μένα».
Και όπως ήταν φυσικό η κουβέντα πήγε στο ζήτημα του brain drain και πως θα μπορούσαν να γυρίσουν πίσω οι χιλιάδες Έλληνες της ηλικίας μας ή και μικρότεροι που έφυγαν κατά τα χρόνια της κρίσης, ή πήγαν στο εξωτερικό για να σπουδάσουν και έμειναν εκεί.
Του είπα για την πλατφόρμα Rebrain Greece που παρουσίασε το υπουργείο Εργασίας, η οποία θα επιδοτεί την πρόσληψη νέων επιστημόνων με μισθό 3.000 ευρώ. «Εντάξει ΟΚ. Δεν είναι κακό, αλλά το θέμα δεν είναι απλά τα λεφτά. Δεν προσελκύσεις πίσω τα ταλέντα σου απλά και μόνο επειδή τους υπόσχεσαι 3.000 ευρώ μισθό για ένα ή δύο χρόνια», μου απάντησε.
«Το βασικό ζήτημα είναι οι προοπτικές και η ποιότητα ζωής», είπε τραβώντας μια ρουφηξιά από τον φρέντο του. Για το τελευταίο έχουμε την τύχη να βρισκόμαστε σε μια χώρα με πολύ καλό κλίμα και φυσική ομορφιά, αλλά σε θέματα υποδομών υστερούμε σημαντικά σε σύγκριση με τους πιο δημοφιλείς ανταγωνιστές μας, τις άλλες χώρες δηλαδή. «Έχουμε ήλιο 11 μήνες τον χρόνο και στην Αθήνα δεν έχουμε πάρκα και πλατείες για να τον απολαύσεις. Χρειαζόμαστε καλούς και ευχάριστους χώρους για να ζεις, να δουλεύεις και να διασκεδάζεις. Έτσι έχουμε μάθει στο εξωτερικό», πρόσθεσε.
Και οι προοπτικές; «Στο πανεπιστήμιο που είμαι, έχουμε σχεδόν κάθε εβδομάδα μια παρουσίαση από κάποιον επισκέπτη καθηγητή και βέβαια άπλετο χρόνο και υποστήριξη για έρευνα, η οποία είναι κομβικό κομμάτι της ακαδημαϊκής κοινότητας. Κάτι που στην Ελλάδα το έχουμε ξεχάσει», τόνισε.
Το βασικό, συμφωνήσαμε, είναι να υπάρχουν δυνατότητες βελτίωσης και εξέλιξης, ένα ολοκληρωμένο οικοσύστημα, είτε μιλάμε για ακαδημαϊκό, είτε για επιχειρηματικό. «Στις ΗΠΑ κόσμος φεύγει από καλοπληρωμένες δουλειές με πολλά προνόμια μόνο και μόνο επειδή βλέπει ότι δεν μπορεί να πάει τη δουλειά του και τις γνώσεις του παραπέρα», μου είπε ο φίλος μου, στα βασικά ερευνητικά ενδιαφέροντα του οποίου είναι τα οικονομικά της εργασίας.
«Εντάξει, ας τα αφήσουμε τα θεωρητικά», του είπα, θέλοντας να τον στριμώξω. «Εσύ θα ερχόσουν πίσω στην Ελλάδα και με λιγότερα χρήματα απ’ όσα παίρνεις τώρα;». «Ναι, ναι και ναι», απάντησε αφοπλιστικά. «Αλλά είπαμε, προοπτικές και ποιότητα ζωής και αυτό δεν το λύνεις με ένα τριχίλιαρο τον μήνα».
