Παρά τις τελευταίες επιπρόσθετες κυβερνητικές απόπειρες - με ελαφρύνσεις και ενέσεις ρευστότητας - να στρίψει το καράβι της πραγματικής οικονομίας για να μην πέσει στα βράχια της ύφεσης, είναι πολλά τα «παγόβουνα» γύρω μας. Η αβεβαιότητα που προκαλεί ο κορονοϊός παγκοσμίως, συντηρεί το κλίμα απαισιοδοξίας στην αγορά και προφανώς στον εμπορικό κόσμο της χώρας.
Το πλέον δυσοίωνο σημάδι είναι η πορεία των τουριστικών αφίξεων, η οποία αποτελεί βαρόμετρο για το τζίρο χιλιάδων εμπορικών επιχειρήσεων σε όλη την επικράτεια. Με εκτιμώμενα τουριστικά έσοδα μόλις γύρω στα 5 δισ. ευρώ έως το τέλος του έτους, έναντι 18,2 δισ. πέρυσι, δημιουργείται εύλογη ανησυχία για τις αντοχές των μικρομεσαίων και ιδιαίτερα των εποχικών εμπορικών επιχειρήσεων, που κάνουν το μεγαλύτερο τμήμα του τζίρου τους τους θερινούς μήνες.
Είναι θετικό βεβαίως το γεγονός πως το Υπουργείο Οικονομικών μόλις πρόσφατα καθόρισε συγκεκριμένα ποσοστά μείωσης τζίρου, βάσει των οποίων θα είναι σημαντικά μικρότερη ή θα απαλειφθεί πλήρως η προκαταβολή φόρου που καταβάλλουν φέτος αυτές οι επιχειρήσεις. Η κυβέρνηση με αυτό τον τρόπο αναγνώρισε έμπρακτα για πρώτη φορά την εποχικότητα της λειτουργίας τους, όπως ζητούσε η ΕΣΕΕ. Ωστόσο, αυτή η έμμεση χρηματοδοτική τόνωση για πολλούς εμπόρους θα είναι μόνο μία προσωρινή ανάσα σε μία κατά τα άλλα τελείως «άνυδρη» θερινή σεζόν.
Σε παρόμοιους ρυθμούς κατακόρυφης πτώσης έχει καθηλωθεί και η κίνηση στα καταστήματα των αστικών κέντρων. Οι αγοραστικές συνήθειες επηρεάστηκαν τόσο από τη μείωση του διαθέσιμου εισοδήματος όσο και από τους νέους, επιβεβλημένους κανόνες υγιεινής και τήρησης των αποστάσεων.
Το σήμα κινδύνου φθάνει κάθε μέρα στα νοικοκυριά ακόμη πιο ενισχυμένο από τις ανακοινώσεις των αρχών για τα ολοένα αυξανόμενα εισαγόμενα κρούσματα κορονοιού, που εντοπίζονται μετά από ελέγχους στα αεροδρόμια και τις άλλες πύλες εισόδου της χώρας.
Υπό αυτές τις συνθήκες, δεν βοήθησε καθόλου την ψυχολογία των συναδέλφων η εξαίρεση που επιφύλαξαν στο ελληνικό εμπόριο από τη ρύθμιση – ανάσα της επέκτασης σε Ιούλιο και Αύγουστο της μείωσης των ενοικίων κατά 40%. Επέκταση στην οποία δικαιολογημένα ενέταξε τις επιχειρήσεις εστίασης, αλλά άφησε εκτός τις εμπορικές επιχειρήσεις σε όλη τη χώρα, παρόλο που πλήττονται εξίσου από τις επιπτώσεις της πανδημίας. Η ΕΣΕΕ παρενέβη άμεσα προς τα συναρμόδια Υπουργεία, τα οποία εν τέλει δήλωσαν τη βούληση της κυβέρνησης να διορθώσει την επίμαχη διάταξη, αποκαθιστώντας την ίση μεταχείριση έναντι όλων των πληττόμενων επιχειρήσεων.
Την ίδια ώρα αναθεωρημένες επί τα χείρω είναι οι εκτιμήσεις αρκετών εγχώριων και διεθνών Ινστιτούτων για το βάθος της ύφεσης και για τη δυνατότητα της ελληνικής οικονομίας να ανακάμψει αισθητά το 2021. Όλοι συμφωνούν πως εφόσον ο τουρισμός συνεχίσει τις πολύ χαμηλές του πτήσεις και τον Αύγουστο, συνεκτιμώντας και τη σοβαρή πιθανότητα να υπάρξει δεύτερο κύμα υγειονομικής κρίσης το φθινόπωρο ή και πριν τελειώσει το καλοκαίρι, τότε το πλήγμα θα είναι οξύ, με πολλαπλά «τραύματα» που θα φανούν ιδιαίτερα από τον Σεπτέμβριο και μετά στην κοινωνική συνοχή, στην εμπορική δραστηριότητα, στην απασχόληση, τις επενδύσεις και τις εξαγωγές.
Στο εσωτερικό της Ευρωπαϊκής Ένωσης οι διαφωνίες για το πώς και πότε θα διατεθούν τα κονδύλια του Ταμείου Ανάκαμψης καθυστερούν κρίσιμες αποφάσεις που μπορούν να αλλάξουν την ψυχολογία των αγορών και να προλάβουν τα χειρότερα για την μικρομεσαία επιχειρηματικότητα. Τα 32 δις ευρώ που αναλογούν στη χώρα μας είναι ικανά να αντιστρέψουν το κλίμα και να σώσουν την παρτίδα για την ελληνική οικονομία και τις επιχειρήσεις. Αρκεί να διατεθούν εγκαίρως με σαφή αναπτυξιακή κατεύθυνση αλλά και όρους στους οποίους θα μπορέσει να ανταποκριθεί η μικρομεσαία επιχειρηματικότητα.
Ακόμη όμως και εάν βγει «λευκός καπνός» από τα κοινοτικά όργανα χωρίς να υπάρξει κάποια δυσάρεστη έκπληξη για την Ελλάδα, οι πρώτες εισροές χρημάτων δεν αναμένονται πριν το 2021. Αυτό σημαίνει πως το ιδιαίτερα κρίσιμο β' εξάμηνο του 2020 η ελληνική κυβέρνηση καλείται με ιδίους πόρους να ενισχύει τακτικά το οπλοστάσιο των ΜμΕ απέναντι στην κρίση για να αποτρέψει μια κατάσταση παρατεταμένης ασφυξίας στην αγορά, που με μαθηματική ακρίβεια θα οδηγήσει χιλιάδες επιχειρήσεις σε στάση πληρωμών, απολύσεις και λουκέτα. Η ΕΣΕΕ, όπως απέδειξε με συνέπεια σε κάθε στάδιο της κρίσης, θα συνεχίσει να επιδιώκει και να τιμά το διάλογο με τα συναρμόδια Υπουργεία, υποβάλλοντας ρεαλιστικές και τεκμηριωμένες προτάσεις για τη διάσωση των πληττόμενων επιχειρήσεων και των θέσεων εργασίας.
Μακρύς και δύσκολος ο δρόμος για την Ιθάκη-δεν ήταν αυτή ακριβώς η ευχή μας-αξίζει όμως τον κόπο να αγωνιστούμε όλοι μαζί, για τον κοινό σκοπό: Να διανύσουμε με υγεία το ταξίδι και να φτάσουμε με ασφάλεια, προοπτική και αισιοδοξία στον προορισμό.
