Η αίτηση υπαγωγής της Celsius στο άρθρο 11 του Πτωχευτικού Κώδικα την προηγούμενη εβδομάδα δεν εξέπληξε σχεδόν κανέναν. Άπαξ και μια πλατφόρμα παγώσει τα assets των πελατών, είναι τυπικά «τελειωμένη υπόθεση». Και μπορεί η πτώση του συγκεκριμένου crypto - δανειστή να μην ήρθε σαν σοκ, όμως αυτό δεν σημαίνει ότι δεν αποτελεί μια πραγματικά μείζονα υπόθεση για τη βιομηχανία.
Ποιο ήταν όμως το εκτόπισμα της Celsius; Πρόκειται για μια εταιρεία η οποία, όπως είπε τον Οκτώβριο του 2021 ο διευθύνων της σύμβουλος Άλεξ Μασίνσκι, είχε assets συνολικής αξίας 25 δισ. δολαρίων. Ακόμα και αρκετά πρόσφατα, τον Μάιο αυτού του έτους - παρά το κατρακύλισμα των τιμών των κρυπτονομισμάτων - ο δανειοδότης αυτός διαχειρίζονταν assets αξίας περί τα 11.8 δισ. δολάρια, σύμφωνα με την ιστοσελίδα του. Η εταιρεία είχε ακόμα 8 δισ. δολάρια σε δάνεια πελατών, έχοντας γίνει ένα από τα μεγαλύτερα ονόματα του κόσμου στα crypto -δάνεια.
Τώρα, η αξία της Celsius έχει συρρικνωθεί στα 167 εκατ. δολάρια σε «μετρητά», τα οποία υποστηρίζει ότι θα παράσχουν «επαρκή ρευστότητα» για όσο διαρκέσει η διαδικασία αναδόμησης. Στο μεταξύ, η Κέλσιους οφείλει στους χρήστες της περίπου 4,7 δισ. δολάρια, σύμφωνα με την αίτηση πτώχευσης - και υπάρχει μια τρύπα περί του 1,2 δισ. δολαρίων στον ισολογισμό της.
Η «Lehman Brothers» των crypto
Η πτώση της Celsius σηματοδοτεί την τρίτη μείζονος κλίμακας χρεοκοπία στο κρύπτο-οικοσύστημα μέσα σε δύο εβδομάδες και χαρακτηρίζεται ως η αντίστοιχη «Lehman Brothers» του κλάδου - συγκρίνοντας τη μεταδοτικότητα της πτώσης ενός αποτυχημένου κρυπτο-δανειστή, με την πτώση μιας μεγάλης τράπεζας της Wall Street που υπήρξε ο τελικός προπομπός της στεγαστικής και οικονομικής κρίσης του 2008.
Ανεξαρτήτως του κατά πόσο η εσωτερική ρήξη της Celsius προμηνύει μια μεγαλύτερη κατάρρευση του ευρύτερου κρυπτο - οικοσυστήματος, οι μέρες κατά τις οποίες οι πελάτες συγκέντρωναν διψήφιες ετήσιες αποδόσεις έχουν τελειώσει. Για την Celsius, η υπόσχεση αυτών των μεγάλων κερδών σαν μέσο εγγραφής νέων χρηστών, έπαιξε μεγάλο ρόλο της πορείας της προς την ολοκληρωτική πτώση.
«Το επιδοτούσαν και αναλάμβαναν τις ζημιές για να φέρουν πελάτες στην πόρτα» σχολιάζει σχετικά ο Νικ Κάρτερ της Επιχείρησης του Castle Island και προσθέτει πως «οι αποδόσεις ήταν ψευδείς και επιδοτούμενες. Βασικά, αντλούσαν [αποδόσεις] μέσω επιστροφών [τύπου σχήματος Ponzi].
Ποιοι θα πάρουν τα λεφτά τους πίσω
Τρεις εβδομάδες αφότου η Celsius διέκοψε όλες τις αναλήψεις λόγω «ακραίων συνθηκών στην αγορά» - και μερικές μέρες πριν ο κρυπτοδανειστής τελικά αιτηθεί πτωχευτικής προστασίας - η πλατφόρμα ακόμα διαφήμιζε σε ένα κείμενο με έντονα γράμματα στην ιστοσελίδα της, ετήσιες αποδόσεις σχεδόν 19%, πληρωτέες σε εβδομαδιαία βάση. Αυτές οι υποσχέσεις βοήθησαν στην ταχύτατη εγγραφή νέων χρηστών, με το ενεργητικό της Κέλσιους να φτάνει τους 1,7 εκατομμύρια πελάτες, σύμφωνα με στοιχεία του Ιουνίου.
Η ένταξη της εταιρείας στον πτωχευτικό κώδικα δείχνει ότι η Celsius έχει επίσης περισσότερους από 100.000 πιστωτές, μερικοί από τους οποίους δάνεισαν την πλατφόρμα μετρητά χωρίς καμία εγγύηση κάλυψης της συμφωνίας. H λίστα των κορυφαίων 50 ακάλυπτων πιστωτών, περιλαμβάνει την Alamenta Research του Σαμ Μπάκμαν Φριντ, καθώς και μια επενδυτική εταιρεία με έδρα στις Νήσους Κέιμαν. Αυτοί οι πιστωτές είναι οι πρώτοι στην γραμμή για να πάρουν πίσω τα χρήματά τους, αν υπάρχει τίποτα για να πάρουν, με τους μικρο - επενδυτές να μένουν με άδεια χέρια.
Μετά την υποβολή της αίτησης πτώχευσης, η Celsius διευκρίνισε ότι «το μεγαλύτερο μέρος της δραστηριότητας λογαριασμών θα σταματήσει μέχρι νεοτέρας» και ότι δεν «ζητάει εξουσιοδότηση για να επιτρέψει αναλήψεις πελατών σε αυτή τη φάση». Στις συχνά τιθέμενες ερωτήσεις (FAQ) αναφέρεται ότι και οι συσσωρευμένες ανταμοιβές, διακόπτονται διαμέσου του Κεφαλαίου 11 της πτωχευτικής διαδικασίας, και οι πελάτες δεν θα λάβουν ανταποδοτικές διανομές, σε αυτή τη φάση.
Αυτό σημαίνει ότι οι πελάτες που προσπαθούν να αποκτήσουν πρόσβαση στο κρυπτο-μετρητό τους, δεν έχουν τύχη προς ώρας. Είναι επίσης ασαφές αν οι πτωχευτικές διαδικασίες τελικά θα επιτρέψουν στους πελάτες να καλύψουν τις ζημιές τους. Αν υπάρχει κάποιου είδους αποζημίωση στο τέλος - μιας δυνητικά πολυετούς διαδικασίας, υπάρχει επίσης το ζήτημα του ποιος θα έχει προτεραιότητα για να τη λάβει.
Είναι γεγονός, ότι διαφορετικά από ότι στο παραδοσιακό τραπεζικό σύστημα, που τυπικά διασφαλίζει τις καταθέσεις του πελάτη, στο κρυπτο-δανειστικό σύστημα, δεν υπάρχουν επίσημα μέτρα προστασίας των πελατών, τα οποία να μπορούν να διασφαλίσουν τα κεφάλαια των χρηστών όταν τα πράγματα δεν έχουν καλή κατάληξη.
Η Celsius δηλώνει στους όρους και προϋποθέσεις της ότι οποιοδήποτε ψηφιακό asset που μεταφέρεται στην πλατφόρμα συγκροτεί ένα δάνειο από τον χρήστη στην ίδια. Και επειδή δεν έχει οριστεί εγγύηση από την εταιρεία, τα κεφάλαια των χρηστών αποτελούν στην ουσία ανασφάλιστα δάνεια στην πλατφόρμα.
Παράλληλα, στα ψιλά γράμματα των όρων και προϋποθέσεων της Celsius υπάρχει μια προειδοποίηση ότι στην περίπτωση χρεοκοπίας, «οποιαδήποτε Επιλέξιμα Ψηφιακά Αssets που χρησιμοποιούνται στην Υπηρεσία 'Earn' ή σαν εγγύηση υπό την Υπηρεσία Δανεισμού ενδεχομένως να μην είναι ανακτήσιμα» και ότι οι πελάτες «ενδεχομένως να μην έχουν νόμιμες δικλείδες ασφαλείας ή δικαιώματα σε σχέση με τις υποχρεώσεις της Celsius». Η δήλωση γνωστοποίησης μοιάζει σαν μια προσπάθεια γενικής ασυλίας έναντι νομικών διώξεων.
Ακόμα μια δημοφιλής πλατφόρμα δανεισμού που τροφοδοτεί την εγγραφή επενδυτών με προσφορές υψηλών αποδόσεων είναι η Voyager Digital, η οποία έχει 3.5 εκατομμύρια πελάτες και πρόσφατα υπέβαλε - επίσης - αίτηση πτώχευσης. Το Three Arrows Capital είναι ο τρίτος μεγάλος «κρυπτο-παίκτης» που αναζητά πτωχευτική προστασία στις ΗΠΑ, και παρατηρείται μια τάση που γεννάει το ερώτημα: θα γίνει τελικά το πτωχευτικό δικαστήριο το μέρος όπου θα δημιουργήσει το «νέο προηγούμενο» στον κλάδο του κρυπτονομίσματος;
Οι δικηγόροι στο Capiton Hill είναι ήδη έτοιμοι να εγκαθιδρύσουν περισσότερους σταθερούς κανόνες. Οι Γερουσιαστές, Σύνθια Λούμινς (Ρεπουμπλικανή-Wyo) και Κίρστεν Γκίλιμπαρντ (Δημοκρατική-ΝΥ), επιχειρούν να προσφέρουν σαφήνεια με έναν νόμο που παρέχει ένα κατανοητό πλαίσιο για την ρύθμιση της βιομηχανίας κρυπτονομίσματος και καταμερίζει την εποπτεία ανάμεσα στους ρυθμιστές όπως είναι η Securities and Exchange Commission και η Commodity Futures Trading Commission.
Τι πήγε λάθος
Το πρωτεύον πρόβλημα της Celsius είναι ότι το σχεδόν 20% APY που προσέφερε στους πελάτες της δεν ήταν πραγματικό. Επιπλέον, η Celsius έχει δεχτεί μήνυση μήνυση στην οποία κατηγορείται πως λειτουργεί ένα «σχήμα Πόντζι», με το οποίο πλήρωνε τους πρώτους καταθέτες με χρήμα που έπαιρνε από νέους χρήστες. Παράλληλα, η εταιρεία επένδυσε τα κεφάλαια της σε άλλες πλατφόρμες προσφέροντας παρόμοιες αστρονομικές επιστροφές, προκειμένου να διατηρήσει το επιχειρησιακό της μοντέλο.
Σύμφωνα με έρευνα του «The Block», η Celsius είχε επενδύσει τουλάχιστον μισό δισ. δολάρια στην Αnchor, που ήταν η δανειστική πλατφόρμα-ναυαρχίδα του πλέον αποτυχημένου terraUSD (UST). Η Αnchor υποσχέθηκε στους επενδυτές της ετήσια απόδοση 20% επί των UST-ψηφιακών περιουσιακών τους, ένα ποσοστό που πολλοί αναλυτές είπαν ότι ήταν μη - διατηρήσιμο. Η Celsius ήταν μία από τις πολλές πλατφόρμες που τοποθέτησαν τα χρήματα τους στην Anchor, κάτι το οποίο έπαιξε μεγάλο ρόλο στο γιατί η αλληλουχία μεγάλων αποτυχιών ήταν τόσο σημαντική και ταχεία μετά την πτώση του UST τον Μάιο.
Η Celsius δεν είναι η μόνη. Νέα πλήγματα διαφαίνονται στον κλάδο των κρυπτονομισμάτων. Ο Κάρτερ της Castle Island Venture σημειώνει ότι η επίπτωση όλων αυτών είναι πως η πίστωση καταστρέφεται και αποσύρεται, τα standards ανάληψης ευθύνης αυστηροποιούνται και «δοκιμάζεται» η φερεγγυότητα, με αποτέλεσμα, τώρα, οι πάντες να αποσύρουν την ρευστότητα από τους δανειστές κρυπτονομισμάτων.
«Αυτό έχει συνέπεια την άνοδο των αποδόσεων, καθώς η πίστωση γίνεται πιο σπάνια» σχολιάζει ο Κάρτερ, και σημειώνει ότι αυτό είναι κάτι που ήδη βλέπουμε να συμβαίνει. Παράλληλα, ο Κάρτερ περιμένει να δει μια γενική πληθωριστική απομόχλευση στις ΗΠΑ και διεθνώς, πράγμα το οποίο, υποστηρίζει περαιτέρω την περίπτωση των σταθερών κρυπτονομισμάτων, ως σχετικά ισχυρού χρήματος, και του bitcoin, ως αληθινά ισχυρού χρήματος. «Όμως το κομμάτι της βιομηχανίας που στηρίζεται στην έκδοση αμφίβολων token θα αναγκαστεί να αλλάξει», είπε και πρόσθεσε πως «περιμένω το αποτέλεσμα να είναι ετερογενές μέσα στον κρυπτο-χώρο, ανάλογα με τον ειδικότερο τομέα».
