Ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης συναντήθηκε στο Σότσι με τον Πρόεδρο της Ρωσικής Ομοσπονδίας Vladimir Putin. Οι δύο ηγέτες είχαν μια γόνιμη συζήτηση για το μέλλον και τις προοπτικές των διμερών σχέσεων.
Όπως αναφέρεται σε ενημερωτικό σημείωμα, κατά τη συνάντηση επιβεβαιώθηκαν οι στενοί και ιστορικοί δεσμοί των δύο χωρών και των δύο λαών, ενώ τονίστηκε η σημασία της επιτυχημένης κοινής πρωτοβουλίας Έτος Ιστορίας Ελλάδας - Ρωσίας 2021.
Οι δύο ηγέτες αντάλλαξαν απόψεις για την περαιτέρω ανάπτυξη των διμερών σχέσεων σε μια σειρά από τομείς, στη συνέχεια της διεξαγωγής της 13ης Μεικτής Διυπουργικής Επιτροπής και της υπογραφής σχετικού Πρωτοκόλλου, και εξέφρασαν ικανοποίηση για την ενίσχυση του διμερούς συμβατικού πλαισίου, κατόπιν υπογραφής τεσσάρων συμφωνιών στο περιθώριο της Μεικτής Διυπουργικής Επιτροπής.
Επιπλέον, υιοθετήθηκε το Κοινό Πρόγραμμα Δράσεων για τα έτη 2022-2024, που θα προσδιορίσει βασικούς άξονες διμερούς συνεργασίας για τα επόμενα χρόνια.
Ο Πρωθυπουργός έθεσε στον κ. Putin την εκκρεμότητα της επιστροφής στην Ελλάδα των Αρχείων των Ισραηλιτικών Κοινοτήτων, με τον Πρόεδρο της Ρωσίας να αποδέχεται το πάγιο αίτημα της Ελλάδας.
Η συμφωνία, η οποία ανακοινώθηκε κατά τις δηλώσεις των δύο ηγετών, δρομολογεί τον επαναπατρισμό των Αρχείων, τα οποία κλάπηκαν από τις ναζιστικές δυνάμεις κατοχής κατά την υποχώρησή τους από την Ελλάδα και στη συνέχεια εντοπίστηκαν από τον σοβιετικό στρατό στο Βερολίνο, μετά την κατάληψη της πόλης.
Η επιστροφή των Αρχείων, τα οποία σήμερα φιλοξενούνται στη Μόσχα, στις εγκαταστάσεις όπου φυλάσσονται τα ρωσικά Στρατιωτικά Αρχεία, αποτελούσε σταθερή επιδίωξη της Ελλάδας εδώ και δεκαετίες.
Κατά τη διάρκεια της συνάντησης συζητήθηκαν ακόμη οι εξελίξεις που αφορούν την πανδημία και τονίστηκε η σημασία της προώθησης της οικονομικής συνεργασίας στο πλαίσιο των προσπαθειών για τον μετριασμό των συνεπειών της πανδημίας.
Σε ό,τι αφορά τις εξελίξεις στην Ανατολική Μεσόγειο, ο Κυριάκος Μητσοτάκης επισήμανε ότι η Τουρκία με την επιθετική ρητορική της και τις προκλητικές ενέργειές της, επιμένει να συμπεριφέρεται με τρόπο που δυσχεραίνει την συνεννόηση μεταξύ των κρατών της περιοχής, αλλά και τις προσπάθειες για ειρηνική διευθέτηση των προβλημάτων. Επανέλαβε ότι η Ελλάδα παραμένει πρόθυμη για διάλογο υπό την απαραίτητη προϋπόθεση πλήρους σεβασμού του Διεθνούς Δικαίου, συμπεριλαμβανομένου του Δικαίου της Θάλασσας.
Ο Πρωθυπουργός εξέφρασε την εκτίμησή του για την σαφή τοποθέτηση της ρωσικής πλευράς ως προς τη θεμελιώδη σημασία του Δικαίου της Θάλασσας για την οριοθέτηση θαλασσίων ζωνών στην Ανατολική Μεσόγειο.
Σχετικά με το Κυπριακό, ο Κυριάκος Μητσοτάκης εξέφρασε την εκτίμησή του για τη συνεπή και εποικοδομητική στάση της Ρωσίας στο Συμβούλιο Ασφαλείας. Τόνισε ότι το Κυπριακό αποτελεί ζήτημα πρώτης προτεραιότητας για την Ελλάδα και επανέλαβε την προσήλωση στον στόχο αμοιβαία αποδεκτής λύσης, εντός του δεσμευτικού για όλους πλαισίου των σχετικών Αποφάσεων του Συμβουλίου Ασφαλείας.
Υπογράμμισε ότι για την Ελλάδα δε νοείται λύση χωρίς την κατάργηση του αναχρονιστικού συστήματος των εγγυήσεων και χωρίς την πλήρη απόσυρση των παράνομων τουρκικών κατοχικών στρατευμάτων από το νησί. Για το ζήτημα των Βαρωσίων ξεκαθάρισε ότι εάν η Τουρκία προχωρήσει με την υλοποίηση των εξαγγελιών για εποικισμό της περίκλειστης πόλης, δεν μπορεί να υπάρξει αμοιβαία αποδεκτή λύση του Κυπριακού.
Οι δύο ηγέτες αντάλλαξαν απόψεις για τις εξελίξεις στη Μέση Ανατολή και τη Βόρεια Αφρική, με έμφαση στη Λιβύη. Ο Πρωθυπουργός υπογράμμισε τη σημασία τήρησης του χρονοδιαγράμματος των εκλογών της 24ης Δεκεμβρίου. Επανέλαβε την ανάγκη σεβασμού της Συμφωνίας Εκεχειρίας και των Ψηφισμάτων του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ 2570/2571 και κάλεσε για πλήρη αποχώρηση όλων των ξένων στρατιωτικών δυνάμεων, μαχητών και μισθοφόρων, στη βάση των Συμπερασμάτων της πρόσφατης Διάσκεψης των Παρισίων για τη Λιβύη.
Στο κρίσιμο ζήτημα των σχέσεων ΕΕ-Ρωσίας και ΝΑΤΟ-Ρωσίας, και αναγνωρίζοντας τις υφιστάμενες προκλήσεις, ο Πρωθυπουργός υπογράμμισε τη σημασία διατήρησης ανοικτών διαύλων επικοινωνίας προς το συμφέρον όλων και διαβεβαίωσε για την προσήλωση της Ελλάδας στο διάλογο ως μόνο μέσο για την εξεύρεση λύσεων. Επισήμανε επίσης ότι η Ελλάδα παγίως θεωρεί τη Ρωσία αναπόσπαστο μέρος της ευρωπαϊκής αρχιτεκτονικής ασφαλείας.