Με την απόφαση 1037/2022, το Συμβούλιο της Επικρατείας (ΣτΕ) βάζει φρένο στις μεγάλες τουριστικές αναπτύξεις σε περιβαλλοντικά ευαίσθητες περιοχές. Η απόφαση αφορά την ανέγερση Σύνθετου Τουριστικού Καταλύματος (ΣΤΚ) στην περιοχή Κουμπάρα της Ίου (σημείωση: του επιχειρηματία Α. Μιχαλόπουλου). Το ΣΤΚ είχε εγκριθεί με κυβερνητική απόφαση τον Αύγουστο του 2014, ενώ δεύτερη κυβερνητική απόφαση τον Δεκέμβριο του 2015 παραχωρούσε στο ΣτΕ αιγιαλό και θαλάσσιο χώρο.
Το ΣτΕ ακυρώνει την έγκριση του ΣΤΚ ως μη νόμιμη καθώς δεν έχει εκπονηθεί σχέδιο χρήσεων γης στην περιοχή ούτε μελέτη φέρουσας ικανότητας του νησιού. Το ΣτΕ σημειώνει επιπλέον ότι τα σχέδια χρήσεων γης πρέπει να είναι συμβατά με τον υπερκείμενο σχεδιασμό, ο οποίος στην περίπτωση της Ίου είναι το Περιφερειακό Πλαίσιο Νοτίου Αιγαίου (ΠΠΝΑ). Σύμφωνα με το ΠΠΝΑ, οι οικονομικές δραστηριότητες στα νησιά πρέπει να είναι ισορροπημένες και να μην υπάρχει μονόπλευρη εξάρτηση από τον τουρισμό. Πρέπει επιπλέον η τουριστική δραστηριότητα να λαμβάνει χώρα εντός οριοθετημένων περιοχών, και να συντάσσονται μελέτες χωρητικότητας που να λαμβάνουν υπόψη την κλίμακα της κάθε περιοχής, τους φυσικούς και ανθρώπινους πόρους, τις υποδομές, κλπ.
Στην περίπτωση του ΣΤΚ της Ίου, τίποτα από τα παραπάνω δεν υπήρχε – ούτε μελέτη χωρητικότητας είχε εκπονηθεί, ούτε σχέδιο χρήσεων γης και οριοθετημένες περιοχές υπήρχαν. Ακυρώνοντας την έγκριση του ΣΤΚ, το ΣτΕ επιβάλλει μια τάξη στη διαδικασία έγκρισης μεγάλων τουριστικών αναπτύξεων – οι οποίες συχνά φαίνεται να εγκρίνονται πρόχειρα υπό τον μανδύα των «στρατηγικών επενδύσεων».
Η απόφαση του ΣτΕ είναι σημαντική για έναν επιπλέον λόγο. Η αίτηση ακύρωσης της άδειας στο ΣτΕ από κατοίκους και σωματεία είχε γίνει μετά από το χρονικό διάστημα των λίγων μηνών που ορίζει ο νόμος. Το ΣτΕ έκρινε όμως ότι τα στοιχεία της άδειας δεν είχαν δημοσιοποιηθεί επαρκώς κατά την διαδικασία της διαβούλευσης. Το ΣτΕ είχε μάλιστα απευθύνει προδικαστικό ερώτημα στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο (ΕΔ) για το ζήτημα αυτό, και το ΕΔ είχε εκφράσει την ίδια άποψη. Η απόφαση του ΣτΕ επιβάλλει ότι η δημόσια διαβούλευση για περιβαλλοντικά ζητήματα στο μέλλον θα πρέπει να γίνεται με τρόπο πιο διαφανή και με ουσιαστική πρόσκληση συμμετοχής στα εμπλεκόμενα μέρη.
