«Να μην κάνουν τον κόπο»... Αυτή ήταν η ατάκα που εκστόμισε τη Δευτέρα ο Τούρκος πρόεδρος, όταν η Σουηδία και η Φινλανδία ανακοίνωσαν την πρόθεση να στείλουν απεσταλμένους στην Άγκυρα για διαβουλεύσεις που θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε λύση του αδιεξόδου της ένταξης των δύο χωρών στο ΝΑΤΟ.
Ο Ταγίπ Ερντογάν είχε προϊδεάσει για το τι θα ακολουθούσε, από την στιγμή που κατατέθηκαν τα ενταξιακά αιτήματα των δύο χωρών. Αυτές οι χώρες υποθάλπουν τρομοκράτες δήλωσε ο Τούρκος πρόεδρος, σηματοδοτώντας την έναρξη του... παζαριού.
Σύμφωνα με την Άγκυρα, τα δύο σκανδιναβικά κράτη, έχουν υποστηρίξει το κουρδικό κόμμα της Δημοκρατικής Ένωσης (PYD) στη Συρία και τις στρατιωτικές του δυνάμεις, με το PYD να θεωρείται παρακλάδι του κουρδικού κόμματος ΡΚΚ, που θεωρείται τρομοκρατική οργάνωση τόσο από της Τουρκία, όσο και από ΗΠΑ και Ευρώπη.
Οι Κούρδοι αποτελούν το θέμα που κυρίως στοχοποιεί τη Σουηδία στην τουρκική οπτική. Υψηλόβαθμος Τούρκος αξιωματούχος που μίλησε στο Al Monitor, κατηγόρησε την Σουηδή ΥΠΕΞ Αν Λίντε, για τις επαφές που είχε με στελέχη του PYD. Όπως ανέφερε ο Τούρκος αξιωματούχος, οι δυνάμεις της χώρας του συμμετέχουν σε νατοϊκές ασκήσεις στη Βαλτική, «καθώς σύμφωνα με το άρθρο 5 (της Συμμαχίας) προστατεύουμε τα κοινά σύνορα». Συμπλήρωσε όμως ότι, «η Σουηδική πολεμική αεροπορία θα περιπολούσε στα νότια σύνορα μας προστατεύοντας μας από το ΡΚΚ; Αν όχι, τότε, ίσως να μην πρέπει να γίνουν σύμμαχοι μας. Ή ίσως το ΡΚΚ να προστατεύσει τη Σουηδία υπό το άρθρο 5».
Το «επιχείρημα» του Τούρκου αξιωματούχου αν και εφάπτεται επικίνδυνα στα όρια του... φαιδρού, είναι ενδεικτικό του πώς και του που οδηγεί την κατάσταση η Άγκυρα.
Και βέβαια δεν είναι μόνο οι Κούρδοι... Στο κάδρο μπαίνουν μοιραία και οι «γκιουλενιστές». Μετά το αποτυχημένο πραξικόπημα και τις εκκαθαρίσεις που ακολούθησαν σε όλους τομείς του βίου της χώρας- με στόχο κατά κύριο λόγο όσους ασκούσαν κριτική στον Ερντογάν και στο σύστημα του- πολλοί αντιφρονούντες βρήκαν καταφύγιο στις δύο σκανδιναβικές χώρες. Οι συγκεκριμένοι συγκαταλέγονται στους τρομοκράτες και το γεγονός ότι επανειλημμένα τα αιτήματα της Άγκυρας προς τις δύο χώρες για έκδοση δεκάδων από αυτούς απορρίφθηκαν.
Η «ταμπακιέρα»
Αυτές οι αντιρρήσεις τις Άγκυρας, εύκολα θα μπορούσαν να χαρακτηριστούν προφάσεις εν αμαρτίαις.
Όπως ανέφερε ο Στίβεν Α. Κουκ αρθρογράφος του Foreign Policy, αν και ο θυμός της Τουρκίας για αυτές τις αντιπολιτευόμενες ομάδες είναι ορθολογικός, η λογική από εκεί καταρρέει. Όπως τονίζει ο έμπειρος δημοσιογράφος, το επιχείρημα της Τουρκίας περί απειλής για την ασφάλεια στην Τουρκίας, «δεν έχει κανένα νόημα».
Όπως εξηγεί ο Κουκ, αν και οι στόχοι του τουρκικού διπλωματικού ξεσπάσματος μπορεί να είναι σκανδιναβικοί, το κοινό είναι πιθανό στην Ουάσιγκτον. «Υποδηλώνει ότι πραγματικά κάτι άλλο συμβαίνει, και αυτό που πραγματικά συμβαίνει, είναι ότι φαίνεται να υπάρχει περισσότερη αντίθεση στο Κογκρέσο για τα F-16 της Τουρκίας».
Μετά την αγορά των ρωσικών αντιαεροπορικών πυραύλων S-400, η Άγκυρα προκάλεσε την αποβολή της από το πρόγραμμα των αμερικανικών μαχητικών αεροσκαφών πέμπτης γενιάς F-35. Η κίνηση της Ουάσινγκτον προκάλεσε πλήγμα στην τουρκική πολεμική αεροπορία, που χρειάζεται ανανέωση του γερασμένου στόλου της. Η εναλλακτική δεν είναι άλλη από την αγορά της τελευταίας και αναβαθμισμένης εκδοχής των F-16, η οποία όμως πρέπει να τύχει της έγκρισης του αμερικανικού Κογκρέσου και εκεί είναι που ξεκινά το παζάρι (ή ο εκβιασμός) της Άγκυρας, όσον αφορά την ένταξη της Σουηδίας και της Φινλανδίας στο ΝΑΤΟ.
Για τον Πρόεδρο των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν, θα σήμαινε ότι θα αντιμετωπίσει τον γερουσιαστή Ρόμπερτ Μενέντεζ, τον ισχυρό πρόεδρο της Επιτροπής Εξωτερικών Σχέσεων της Γερουσίας και συχνά επικριτή του Ερντογάν. «Βασικά δίνει στην κυβέρνηση Μπάιντεν την επιλογή: είτε να αντιμετωπίσεις περισσότερο το χάος στο Κογκρέσο –ειδικά όταν έχεις να κάνεις με ένα ισχυρό μέλος του κόμματός σου (σσ τον Μενέντεζ), που μπορεί να σου κάνει τη ζωή άθλια- είτε να έχεις περισσότερο μπέρδεμα στο ΝΑΤΟ», είπε ο Κουκ.
Στον αντίποδα, Τούρκος ακαδημαϊκός και αναλυτής ασφάλειας, που μίλησε στο Al Monitor υπό καθεστώς ανωνυμίας ανέφερε: «Το να εναντιώνεσαι τόσο δημόσια (στην ένταξη της Σουηδίας και της Φινλανδίας στο ΝΑΤΟ) δεν είναι βιώσιμο. Φοβάμαι ότι αυτή η δημόσια αντίθεση στην ένταξη της Σουηδίας και της Φινλανδίας θα μπορούσε να επαναφέρει την εικόνα της Τουρκίας ως ρωσικού δούρειου ίππου, όπως αυτή προέκυψε στον απόηχο της κρίσης των S-400. Τι θα συμβεί αν το Κογκρέσο των ΗΠΑ δεν μας δώσει τα όπλα που θέλουμε; Αν είχε γίνει καλή διαχείριση αυτής της διαδικασίας, η Τουρκία θα μπορούσε να είχε πλησιάσει τη Δύση. Αντίθετα, αυτό μετατρέπεται σε παζάρι».
