Κανείς δεν αμφισβητεί τις εκτιμήσεις της ΤτΕ, ειδικά όταν πρόκειται για το ιδιωτικό χρέος προς τις τράπεζες και τα χρηματοπιστωτικής φύσης funds.
Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία που έχει δώσει τόσο με τις ανακοινώσεις της η ΤτΕ, όσο και με τις τελευταίες δημόσιες τοποθετήσεις (ΙΟΒΕ) του διοικητή της Γ. Στουρνάρα, αυτό το χρέος - του οποίου το συντριπτικά μεγαλύτερο μέρος του είναι «κόκκινο» - θα αγγίξει συνολικά τα 68,8 δισ. ευρώ και θα πρέπει να «αντιμετωπισθεί» σαν οικονομικό μέγεθος με τις συνέπειές του μέσα στο 2021…
Συγκριτικά το μέγεθος αυτό είναι περίπου όσο και τα προσδοκώμενα έσοδα της ελληνικής οικονομίας από τον κοινοτικό προϋπολογισμό τα επόμενα επτά χρόνια, συμπεριλαμβανομένων και των κεφαλαιακών ροών από το Ταμείο Ανάκαμψης (δάνεια και επιδοτήσεις), που προβλέπεται στα 72 περίπου δισ. ευρώ.
Η σύγκριση είναι ενδεικτική του μεγέθους της «απειλής» που αντιμετωπίζει η εγχώρια οικονομία για το 2021.
Ο εφιάλτης αυτός των περίπου 69 δισ. ευρώ προκύπτει από το άθροισμα των δανείων που είχαν εξαγοράσει τα διάφορα επενδυτικά funds από τις ελληνικές τράπεζες μέχρι και το τέλος του γ' τριμήνου του 2020 με βάση τα στοιχεία της ΤτΕ, ήτοι 33 δισ. ευρώ, συν τα 25 δισ. υρώ των δανείων που βρίσκονται σε αναστολή πληρωμής δόσεων (μορατόρια) λόγω της πανδημίας, συν τα επιπλέον 10 περίπου δισ. ευρώ των δανείων, που σύμφωνα με τον κ. Στουρνάρα θα έχουν δημιουργηθεί στο μεταξύ λόγω της συνεχιζόμενης πανδημίας και των lockdown.
Και επειδή τα lockdown όπως προειδοποιούν οι λοιμωξιολόγοι, θα συνεχίσουν να καθορίζουν τους όρους της ζωής μας για πολλούς μήνες μέσα στο 2021, ίσως οι εκτιμήσεις του κ. Στουρνάρα για τα 10 επιπλέον δισ. κόκκινων δανείων να είναι μία …αισιόδοξη πρόβλεψη.
Είναι σε θέση η οικονομία, πολιτικά και οικονομικά να διαχειρισθεί ένα τέτοιο σοκ μέσα στο 2021;
Για το α' εξάμηνο και για όσο η έκτακτη κατάσταση συνεχίζεται παράλληλα με το πρόγραμμα εμβολιασμού, ο εφιάλτης αυτός θα παραμένει σε μία κατάσταση “pause”, ανάλογη με εκείνη της αποκαλούμενης προγραμματισμένης «ζάλης» στην αναισθησιολογία.
Την κατάσταση αυτή ενδεχομένως να την διαταράξουν οι ενέργειες των επενδυτικών funds που θα προχωρήσουν ενόψει της εκτόνωσης της πανδημίας, σε περισσότερο ενεργή διαχείριση των δανείων που έχουν αγοράσει ή έστω και ενός μέρους αυτών.
Βέβαια η κυβέρνηση μπορεί να αντιμετωπίσει μια τέτοια κατάσταση τόσο με τα funds όσο και με τις τράπεζες μέσω της «χρονικής» διαχείρισης των «εκκρεμοτήτων» που αποτελούν προϋπόθεση για να τεθεί σε λειτουργία ο νέος πτωχευτικός κώδικας, ο οποίος θα είναι το κανάλι όλων των παρεμβάσεων που θα γίνουν στο επίπεδο αυτό…
Σε κάθε περίπτωση όμως, η σταδιακή ή μη, απόσυρση των μέτρων στήριξης της οικονομίας που έχουν ενεργοποιηθεί λόγω πανδημίας, μετά την καμπάνια εμβολιασμού, δρομολογεί το εγχείρημα επανεκκίνησης της οικονομικής δραστηριότητας, που θα «κουβαλάει» όμως στις πλάτες του το πραγματικό ξύπνημα αυτού του «εφιάλτη» των 69 δισ. ευρώ, που στο μεταξύ μπορεί να έχει αποκτήσει ακόμα μεγαλύτερες διαστάσεις…
Και σ’ αυτό το πρόβλημα τόσο στην οικονομική όσο και στην πολιτική του διάσταση, ο προϋπολογισμός που ψηφίσθηκε στην Βουλή δεν φαίνεται να σκιαγραφεί έστω κάποιες έμμεσες απαντήσεις.
Δεν είναι κατά συνέπεια παράδοξο να περιμένει κανείς οι απαντήσεις αυτές να αναζητηθούν από μία νέα Βουλή, που θα επιλεγεί με εκλογές σχεδόν ταυτόχρονα ή λίγο μετά την απόσυρση της πανδημίας.
Στο μεταξύ βέβαια, οι δημοσιονομικές «ζώνες ασφαλείας» αναμένεται να ενισχυθούν εκ νέου από τις αρχές του έτους με ρηξικέλευθα προϊόντα χρέους από την πλευρά του ΥΠΟΙΚ/ΟΔΔΗΧ, ενισχύοντας περαιτέρω το μαξιλάρι που σύμφωνα με τις δηλώσεις Σταϊκούρα θα είναι 30 δισ. ευρώ στο κλείσιμο του 2020, ή 32 δισ. ευρώ σύμφωνα με άλλες ακριβείς εκτιμήσεις.
