Με βαρόμετρο την πορεία της πανδημίας διαμορφώνεται το μείγμα των νέων μέτρων στήριξης των επιχειρήσεων και της εργασίας. Το δεδομένο είναι πως τα δημοσιονομικά και τα ταμειακά περιθώρια στενεύουν, μετά και την πρώτη εικόνα για μεγάλη πτώση εσόδων τον Ιανουάριο σε σχέση με τον στόχο του προϋπολογισμού, η οποία είναι πιο έντονη ειδικά στο πεδίο των ασφαλιστικών ταμείων.
Έτσι η κυβέρνηση στρέφεται σε πιο εξειδικευμένες κινήσεις. Τούτο ισχύει για τα υφιστάμενα μέτρα όπως η Επιστρεπτέα, αλλά και για το νέο εργαλείο της κάλυψης παγίων δαπανών, που αναμένεται να οριστικοποιηθεί το δεύτερο 15ήμερο του Φεβρουαρίου με έμφαση σε συγκεκριμένους κλάδους για να τεθεί σε ισχύ τον Μάρτιο μαζί με την Επιστρεπτέα 6.
Με μέτρο η αλλαγή όρων της Επιστρεπτέας
Όσον αφορά στο αίτημα για αναδρομική αλλαγή των όρων των 3 πρώτων κύκλων της Επιστρεπτέας (1,2 και 3) ώστε ένα ποσό να μην επιστρέφεται (σ.σ. μεγαλύτερο από το 30% - 40% που σήμερα ισχύει για εταιρείες με διατήρηση των θέσεων απασχόλησης έως την 1/6/21 αν έχουν πάνω από 20 άτομα προσωπικό ή με πτώση τζίρου τουλάχιστο 70% την ανάλογη περίοδο του 2021 αντίστοιχα), οι αποφάσεις αναμένονται επίσης περί τον Μάρτιο.
Σύμφωνα με τον πρώτο σχεδιασμό, τον οποίο μεταφέρουν στελέχη του οικονομικού επιτελείου, η βελτίωση των όρων των 3 πρώτων κύκλων δεν θα είναι οριζόντια. Σημειώνεται πως τότε ίσχυε ως κριτήριο ένταξης μία ελάχιστη πτώση τζίρου 10% και όχι 20% που ισχύει από τον 4ο κύκλο και μετά.
Ως εκ τούτου, εξετάζεται η εισαγωγή ενός κριτηρίου μείωσης τζίρου. Είτε μεγαλύτερης πτώσης, είτε για μεγαλύτερο διάστημα του 2020 (με βάση τα δεδομένα που έχουν εισαχθεί στην ΑΑΔΕ για την περίοδο από την έναρξη της πανδημίας και μετά). Και τούτο ώστε να λάβουν το επιπλέον «μπόνους» επιδότησης ενός μέρους της Επιστρεπτέας οι εταιρείες που δέχθηκαν το πιο ισχυρό πλήγμα.
Όσον αφορά στον νέο κύκλο της 6ης Επιστρεπτέας που θα ξεκινήσει τον Μάρτιο για να καλύψει το 1ο δίμηνο του 2021, όπως προανήγγελλε χθες ο ΥΠΟΙΚ θα περιλαμβάνει και νέες εταιρείες που ξεκίνησαν τον Νοέμβριο-Δεκέμβριο του 2020. Αναφέρθηκε και σε νέα μέτρα στήριξης.
Η μείωση δαπανών
Το ένα νέο μέτρο αφορά στην κάλυψη παγίων δαπανών ζημιογόνων εταιρειών με πτώση τζίρου τουλάχιστο 30% την περίοδο 3/2020-12/21. Εξετάζεται να είναι ακόμη πιο στοχευμένο. Οι αποφάσεις αναμένεται να ληφθούν μετά τα μέσα Φεβρουαρίου, ανάλογα και με τα δεδομένα στο πεδίο της υγείας και των…. κρατικών ταμείων.
Όπως εξηγούν αρμόδιες πηγές, για το εν λόγω μέτρο, πέραν των πολλών και δεδομένων περιορισμών που διαμορφώνονται από το Προσωρινό Πλαίσιο της ΕΕ όπως ανακοινώθηκε αρχικά τον Οκτώβριο και επικαιροποιήθηκε προ ημερών, υπολογίζεται και αν πρέπει να επιλεγούν συγκεκριμένοι κλάδοι της οικονομίας προς ένταξη. Άλλωστε ανάλογη «σύσταση» για στόχευση δίνει και το εν λόγω πλαίσιο της ΕΕ.
Σε κάθε περίπτωση, από τους κανόνες της ΕΕ ορίζεται πως πρέπει να καταγραφούν οι δαπάνες, και να αφαιρεθεί από αυτές κάθε είδους επιδότηση που έχει λάβει η εταιρεία ή ο ελεύθερος επαγγελματίας (π.χ. Επιστρεπτέα, Αποζημιώσεις ειδικού σκοπού, επιδότηση ενοικίων, ΣυνΕργασία κλπ). Αν και πάλι εμφανίζει ζημίες, αλλά και έχει πτώση τζίρου πάνω από 30% θα μπορεί να λάβει στήριξη. Ως έτος αναφοράς και φέτος θα ορίζεται το 2019.
Η κυβέρνηση θα δημιουργήσει νέα πλατφόρμα για την καταγραφή των δαπανών, ανάλογη με αυτή των εσόδων που διατηρεί στην ΑΑΔΕ. Και τούτο για να γίνουν οι συγκρίσεις. Οι τελικές αποφάσεις θα μπορούν να ληφθούν ενδεχομένως αφού γίνει η καταγραφή των δαπανών, για να υπολογιστεί το δυνητικό κόστος του μέτρου και η «περίμετρος» των δαπανών. Πάντως θεωρείται προτεραιότητα να καλυφθεί το μισθολογικό κόστος με στόχο τη διατήρηση των θέσεων εργασίας.
Σημειώνεται από αρμόδιες πηγές πως το Πλαίσιο της ΕΕ δίνει το «δικαίωμα», δηλαδή τη συμβατότητα με τους κανόνες περί κρατικών ενισχύσεων για τα μέτρα στήριξης. Αλλά οι πόροι θα πρέπει να αναζητηθούν από τα κρατικά ταμεία ή από το ΕΣΠΑ ή από άλλες πηγές.
Όσον αφορά στις «οροφές» σε αξία των μέτρων στήριξης ανά εταιρεία που διπλασιάστηκαν με την νέα επικαιροποίηση του Προσωρινού Πλαισίου της ΕΕ, δηλαδή στα 1,6 εκατ. ευρώ για μέτρα στήριξης των πιο πολλών κλάδων και στα 10 εκατ ειδικά για το νέο μέτρο των δαπανών, οι 2 αυτές κατηγορίες ενισχύσεων μπορούν να δρουν παράλληλα, εξηγούν αρμόδιες πηγές. Αλλά είναι το πλαφόν στήριξης έως το τέλος του 2021 επισημαίνουν, υπονοώντας και την ανάγκη για σταδιακή εφαρμογή των μέτρων…
Οι λεπτές ισορροπίες
Εδώ αρχίζουν οι πιέσεις με τα στελέχη του ΥΠΟΙΚ να κάνουν όλο και πιο σαφές τις προηγούμενες ημέρες πως η ισορροπία είναι πάρα πολύ λεπτή.
Χθες ο ΥΠΟΙΚ Χρήστος Σταϊκούρας επανέλαβε πως η οικονομία λειτουργεί με περισσότερους περιορισμούς σε σχέση με το βασικό σενάριο και «άρα σε ότι αφορά την εκτέλεση του Προϋπολογισμού και στο κόστος το οποίο σηκώνει η πραγματική οικονομία, είναι προφανές ότι αυτό είναι μεγαλύτερο από τις αρχικές εκτιμήσεις» λόγω των περισσότερων περιοριστικών μέτρων.
Ο Αναπληρωτής ΥΠΟΙΚ Θοδωρής Σκυλακάκης μιλώντας χθες στο Action24 έκανε σαφές πως «ακόμα δεν γνωρίζουμε τι θα συμβεί το καλοκαίρι, το οριακό σενάριο για να μην αντιμετωπίσουμε σοβαρές δημοσιονομικές επιπτώσεις είναι τα έσοδα από τον τουρισμό να φτάσουν στο 50% του 2019». Γι αυτό το λόγο είπε πως τα μέτρα θα πηγαίνουν πιο μακριά στο χρόνο αλλά πρέπει να γίνεται όλο και πιο στοχευμένα. Δεν θα υπάρχει ενίσχυση μέτρων αλλά μόνο διορθωτικές κινήσεις σε περίπτωση αστοχιών και θα εντοπίζεται η δράση τους το επόμενο διάστημα «στις επιχειρήσεις που έχουν δεχθεί το πιο μεγάλο πλήγμα». Περιέγραψε τον κίνδυνο για τα δημόσια οικονομικά με την εικόνα του ηλίου την ώρα της δύσης που στην πραγματικότητα δεν είναι ορατός παρά μόνο ο αντικατοπτρισμός του, αναφερόμενος στον κίνδυνο πολύ σοβαρών δημοσιονομικών επιπτώσεων που όταν πια φανούν θα είναι αργά και για τον λόγο αυτό, όπως είπε, πρέπει να γίνονται προσεκτικές κινήσεις.