Έντονη κινητικότητα παρατηρείται στην αγορά διανομής έτοιμου φαγητού με αρκετούς νέους παίκτες να διεκδικούν μερίδιο από την πίτα.
Αγορά που «έχει πολύ ψωμί» αποδεικνύεται ο κλάδος της διανομής έτοιμου φαγητού, ή αλλιώς online delivery, με τις παραγγελίες να υπολογίζεται όταν θα φτάσουν φέτος τα 500 εκατ. ευρώ, χαρίζοντας στην παραγγελία έτοιμου φαγητού το τίτλο της δεύτερης δημοφιλέστερης κατηγορίας στον κλάδο του ηλεκτρονικού εμπορίου, με μερίδιο 43%, σύμφωνα με έρευνα του Εργαστηρίου Ηλεκτρονικού Εμπορίου ELTURN. Η μεγάλη της αυτή δυναμική είναι και ο λόγος που οι πλατφόρμες εξελίσσονται διαρκώς, νέες κάνουν την εμφάνισή τους και οι επενδυτές σπεύδουν να τοποθετηθούν προσβλέποντας σε μεγαλύτερα κέρδη στο μέλλον.
Να σημειώσουμε ότι η αγορά της online παραγγελίας και διανομής φαγητού, χωρίζεται σε δύο υποκατηγορίες, τους λεγόμενους aggregators, όπως η γνωστή ελληνική πλατφόρμα e-food.gr, και τα new delivery, δηλαδή τα sites που προσφέρουν ότι και τα προηγούμενα αλλά αναλαμβάνουν επιπρόσθετα και το κόστος διανομής. Στην περίπτωση των aggregators, η παγκόσμια αγορά έχει δείξει μια στασιμότητα το τελευταίο διάστημα, κάτι που δεν ισχύει στην Ελλάδα όπου τον τελευταίο χρόνο καταγράφεται αρκετή κινητικότητα και νέοι παίκτες προστίθενται στη μέχρι χθες μικρή λίστα.
Γερμανική κυριαρχία επί ελληνικού εδάφους
Πρωταγωνιστής στον κλάδο του online delivery στη χώρα μας αναδεικνύεται η γερμανική εταιρεία Delivery Hero, η οποία εξαγόρασε το 2015 έναντι σχεδόν 22 εκατ. ευρώ τον νούμερο ένα παίκτη της ελληνικής αγοράς, την Online Delivery A.E., γνωστή και ως «e-Food.gr».
Αξίζει να σημειωθεί ότι η Delivery Hero, ιδρύθηκε το 2011 από τον γνωστό στο οικοσύστημα των startups Nikolas Ostberg. Σήμερα απασχολεί πάνω από 6.000 άτομα προσωπικό, επιχειρεί σε 42 χώρες παγκοσμίως και έχει εισαχθεί στο χρηματιστήριο της Φρανκφούρτης τον Ιούνιο του 2017 αντλώντας κάτι λιγότερο από 1 δισ. ευρώ. Αποτελεί μάλιστα έναν από τους μεγαλύτερους παίκτες παγκοσμίως, με κύκλο εργασιών το 2018 στα 792 εκατ. από τα 544 εκατ. που ήταν το 2017, έσοδα 687 εκατ. ευρώ και κεφαλαιοποίηση που ξεπερνά τα 6,5 δισ. ευρώ.
Όσο για την Online Delivery A.E. κατέγραψε μεγάλη αύξηση εσόδων την προηγούμενη χρονιά και αντίστοιχα κέρδη. Ειδικότερα η εταιρεία παρουσίασε αύξηση τζίρου κατά 72% το 2018, ο κύκλος εργασιών της ανήλθε σε 28,8 εκατ. ευρώ έναντι 16,8 εκατ. ευρώ το 2017, τα κέρδη προ τόκων και φόρων έφτασαν τα 14,18 εκατ. ευρώ από 7,23 εκατ. ευρώ το 2017 ενώ τα καθαρά κέρδη της ανήλθαν σε 10,31 εκατ. ευρώ από 4,8 εκατ. ευρώ το 2017.
Η σημαντική αυτή αύξηση οφείλεται αφενός στην επιτυχία του efood.gr το οποίο εκτελεί πάνω από 1,5 εκατ. παραγγελίες τον μήνα και συνεργάζεται με 5.800 καταστήματα πανελλαδικά και αφετέρου στην εξαγορά της Deliveras.gr στις 31 Ιανουαρίου 2018 έναντι 4,7 εκατ. ευρώ, την απορρόφηση της οποίας και ολοκληρώνει αυτό το διάστημα η Online Delivery A.E.
Να σημειωθεί ότι ο γερμανικός κολοσσός διαθέτει και μια τρίτη ελληνική πλατφόρμα, την Click Delivery A.E. την οποία και είχε απορροφήσει παλαιότερα χάρις στην εξαγορά της τουρκικής Yekem Sepeti έναντι 589 εκατ. δολαρίων.
Παρότι τα έσοδα της Deliveras δεν είναι της ίδιας τάξης μεγέθους - πέρυσι είχε έσοδα 0,85 εκατ. ευρώ και κέρδη μετά από φόρους 0,16 εκατ. ευρώ - η συγχώνευση των τριών εταιρειών υπό την ίδια γερμανική σκέπη, δίνει στην OnlineDelivery το μεγαλύτερο μερίδιο αγοράς. Δεδομένου μάλιστα ότι από 1/1/2019 τα αποτελέσματα της Deliveras προσμετρούνται στις οικονομικές καταστάσεις της Online Delivery, η ανάπτυξη της Online Delivery αναμένεται να συνεχιστεί.
Να υπενθυμίσουμε ότι όπως προβλέπει το σχέδιο της συγχώνευσης η Deliveras, θυγατρική κατά 100% της Online Delivery, θα απορροφηθεί από τη δεύτερη ωστόσο η εμπορική ονομασία deliveras.gr θα παραμείνει για αρκετό διάστημα, όπως συμβαίνει και με την clickdelivery.gr που (εμμέσως) εξαγόρασε το 2017.
Ο πρώτος διδάξας, ο δεύτερος μεγάλος παίκτης της αγοράς
Την δεύτερη θέση στην ελληνική αγορά έχει και το Delivery.gr, η πρώτη online πλατφόρμα του είδους που δημιουργήθηκε στην Πάτρα το μακρινό 2006, όταν το Internet ήταν αργό και οι καταστηματάρχες και οι πελάτες ανεκπαίδευτοι στην διαδικτυακή παραγγελία.
Παρόλα αυτά μέσα στα χρόνια και μάλιστα χωρίς ξένη χρηματοδότηση η πλατφόρμα κατάφερε να αναπτυχθεί και να κατακτήσει αρκετούς πιστούς. Σύμφωνα με τον διευθύνοντα σύμβουλο κ. Νίκο Ιωάννου, σήμερα φιλοξενεί 3.000 επιχειρήσεις εστίασης σε 39 πόλεις της χώρας και στέλνει πάνω από 6.000 παραγγελίες ημερησίως.
Παρότι έχει δεχτεί κάποιες προτάσεις εξαγοράς καμία δεν ευδοκίμησε και μελλοντικός στόχος είναι, όπως έχουν αναφέρει τα στελέχη της παλαιότερα, η επέκταση στην κυπριακή αγορά, αλλά και σε προϊόντα πέραν του φαγητού, όπως σε είδη σούπερ μάρκετ ή ψιλικών.
Ένα ισχυρό brand name κάνει παιχνίδι
Ηχηρή είσοδο στην αγορά έκανε το 2018 και μια ακόμα εταιρεία με «γερμανικές καταβολές». Ο λόγος για τον ΟΤΕ ο οποίος μπήκε στην online παραγγελία φαγητού μέσω της υπηρεσίας 11888 giaola.
Στο πλαίσιο της επέκτασης του ομίλου σε νέες δραστηριότητες, μεγαλύτερης υπεραξίας, το οποίο έχει εδώ και καιρό προαναγγείλει η διοικητική ομάδα του ομίλου υπό την προεδρία του κ. Τσαμάζ, ο ΟΤΕ συνεργάστηκε με το ελληνικό startup giaola, το οποίο και διαθέτει μακροχρόνια πείρα στα marketplaces.
Η υπηρεσία παράδοσης φαγητού του 11888 giaola ξεκίνησε τον Σεπτέμβριο του 2018 και από τον Μάρτιο του 2019 επεκτάθηκε και εκτός Αττικής. Με όχημα το κύρος του ονόματος του ΟΤΕ και με 1.500 συνεργαζόμενα εστιατόρια, βάση που αυξάνει συνεχώς σε διάφορες πόλεις της Ελλάδας, θα μπορούσε να εξελιχθεί σε έναν δυναμικό παίκτη ο οποίος θα διογκώσει τα μερίδιά του.
Χάρη σε αυτό το κύρος άλλωστε η εταιρεία επιτυχγάνει ενδιαφέρουσες συνεργασίες, όπως αυτή με τον leader εταιρεία στην αγορά γύρου της χώρας, τη Megas Yeeros. Να υπενθυμίσουμε ότι η Megas Yeeros είχε ανακοινώσει την επιδότηση με το συνολικό ποσό των 500.000 ευρώ των εστιατορίων-πελατών της που θα μπουν στην πλατφόρμα του ΟΤΕ. Η επιδότηση, όπως εξηγούσε σε συνέντευξή του ο κ. Νίκος Λούστας, διευθύνων σύμβουλος της Megas Yeeros, αφορά τις προσφορές που θα κάνουν μέσω της πλατφόρμας οι επιχειρήσεις εστίασης, αλλά και μέρος της προμήθειας που θα κληθούν να καταβάλουν ανά παραγγελία στον ΟΤΕ.
Φρέσκο αίμα με μεγάλη εμπειρία στο online
Το τελευταίο δυναμικό μπάσιμο στην αγορά το έχει κάνει η Skroutz, η οποία ξεκίνησε τη δοκιμαστική λειτουργία του Skroutz Food, της νέας πλατφόρμας online delivery φαγητού, τον περασμένο μήνα.
Η beta έκδοση της πλατφόρμας εξυπηρετεί προς το παρόν τις περιοχές: Αγία Παρασκευή, Ηράκλειο, Μαρούσι, Νέα Ιωνία, Χαλάνδρι και περιλαμβάνει αρκετές επιχειρήσεις εστίασης, o αριθμός των οποίων αναμένεται να αυξηθεί το επόμενο διάστημα. Ωστόσο το επίσημο λανσάρισμα της πλατφόρμας θα γίνει στις αρχές του Φθινοπώρου όπου θα ξεκινήσει και η γεωγραφική επέκταση της εταιρείας.
Η Skroutz που ιδρύθηκε το 2005 από τους Γιώργο Χατζηγεωργίου, Γιώργο Αυγουστίδη και Βασίλη Δήμο διαθέτει ήδη μια πλατφόρμα με 3.000 συνεργαζόμενα καταστήματα άλλων κλάδων, έχει παρουσία στην τουρκική και τη βρετανική αγορά και πετυχαίνει υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης κάθε χρόνο. Να υπενθυμίσουμε ότι το 2006 το 50% της εταιρείας εξαγοράστηκε από την Dionic, ποσοστό που επέστρεψε πέρυσι στους ιδρυτές της Skroutz έναντι συνολικού τιμήματος 10 εκατ. ευρώ.
Όσο για τα σχέδιά της Skroutz στην οnline αγορά φαγητού, όπως όλα δείχνουν αρχικά θα αξιοποιήσει το brand name της και την μεγάλη πελατειακή της βάση ώστε να εξασφαλίσει κάποιες αποκλειστικές συνεργασίες για να διαφοροποιηθεί από την υπόλοιπη αγορά. Επιπλέον, δεν αποκλείεται να είναι ανταγωνιστική κι ως προς το ύψος της προμήθειας ανά παραγγελία που θα επιβάλλει στις συνεργαζόμενες επιχειρήσεις, για να αποκτήσει ακόμα μεγαλύτερη ποικιλία που θα εμπνεύσει τους νέους πελάτες της.
Deliver-άδες από την Φιλανδία
Πέρα βέβαια από τους προαναφερθέντες aggregators, τo 2018 έκανε την εμφάνισή της στην ελληνική αγορά και μια φιλανδική αλυσίδα που συγκαταλέγεται στην κατηγορία του new delivery. Ο λόγος για την startup Wolt η οποία φιλοδοξεί να κάνει την διαφορά και να επιτύχει ρυθμούς ανάλογους με αυτούς του εξωτερικού – σύμφωνα με τον Δημήτρη Καρέλο, Γενικό Διευθυντή της εταιρείας στην Ελλάδα η Wolt τρέχει με ετήσιο ρυθμό ανάπτυξης πάνω από 200%.
Ιδρυθείσα το 2014 στο Ελσίνκι η εταιρεία έχει το δικό της συνεργαζόμενο στόλο deliveryο οπότε και βάζει στο χάρτη των παραγγελιών νέο αίμα εστιατορίων που μέχρι χθες δεν μπορούσαν να αποστέλλον παραγγελίες. Γι' αυτό και σύμφωνα με τα στελέχη της στόχος είναι να προσθέσει στη λίστα των συνεργαζόμενων εστιατορίων της όχι μαζικές αλυσίδες fast food, πίτσας ή σουβλατζίδικα, αλλά τα εστιατόρια εκείνα που ξεχωρίζουν για τα πιάτα τους.
Μία από τις βασικές αλλαγές που φέρνει η Wolt είναι ο ίδιος o τρόπος λειτουργίας του delivery. Η πληρωμή γίνεται μόνο με κάρτα ενώ την παραγγελία την εκτελούν συνεργαζόμενοι με τη Wolt διανομείς. Για να το πούμε πιο απλά, ο πελάτης ολοκληρώνει την παραγγελία του και με την αποστολή της γίνεται η αποδοχή από το κατάστημα και η αυτόματη χρέωση στην κάρτα μαζί με το έξτρα κόστος διανομής (ξεκινά από 1 ευρώ για απόσταση μέχρι 1,5 χλμ. και αυξάνεται 0,10 ευρώ ανά 500 μέτρα, με τη μέγιστη απόσταση διανομής είναι τα 4 χλμ.).Ταυτόχρονα ενημερώνεται μέσω αλγόριθμου ο κοντινότερος ελεύθερος συνεργάτης-διανομέας της Wolt που καλείται να μεταφέρει το προϊόν.
Με το τρίπτυχο «Ανακάλυψε. Παράγγειλε. Απόλευσε» η φινλανδική start up μέσα σε μια πενταετία έχει καταφέρει να αναπτυχθεί σε 14 χώρες και 38 πόλεις παγκοσμίως, καλύπτοντας τις ανάγκες των καλοφαγάδων, που αναζητούν ποιοτικό φαγητό στην πόρτα τους με το πάτημα ενός κουμπιού. Το 2015 παρουσίασε έσοδα 200.000 ευρώ, το 2016 ξεπέρασε τα 3,5 εκατ. ευρώ και το 2017 κατάφερε να τα τριπλασιάσει φτάνοντας τα 9,7 εκατ. ευρώ. Αν και νέα στο χώρο η Wolt έχει λάβει βραβείο από την Apple και θεωρείται ως μια από τις ταχύτερα αναπτυσσόμενες πλατφόρμες food delivery με πελατολόγιο που ξεπερνά το 1,5 εκατομμύριο χρήστες και συνεργασίες με 3.500 εστιατόρια.
Στην περίπτωση της Αθήνας συνεργάζεται με περισσότερα από 50 εστιατόρια σε περιοχές όπως Χαλάνδρι, Μαρούσι, Χολαργός, Κηφισιά, Αγία Παρασκευή, Ψυχικό, Μελίσσια, Βριλήσσια και Ν. Ερυθραία., Κέντρο, Ταύρο, Καλλιθέα και άλλες.
Η αγορά διανομής έτοιμου φαγητού σε αριθμούς
Οι ηλεκτρονικές πλατφόρμες πληθαίνουν, εξελίσσονται και αρκετές από αυτές αρχίζουν να υιοθετούν και νέου είδους υπηρεσίες με στόχο να κερδίσουν μεγαλύτερο μερίδιο από μια πίτα που παρά την πολυετή κρίση παραμένει μεγάλη και έχει ακόμα καλύτερες προοπτικές. Κι αυτό δεν είναι αμιγώς ελληνικό φαινόμενο.
Την σημασία αλλά και τις ανακατατάξεις που συντελούνται στην αγορά διανομής έτοιμου φαγητού σε παγκόσμιο επίπεδο αποτυπώνει και έρευνα της εταιρείας συμβούλων McKinsey & Co. σύμφωνα με την οποία το 92% των offline παραγγελιών (μέσω τηλεφώνου) του 2011, προβλέπεται να συρρικνωθεί στο 42% μέχρι το 2020 αν όχι περισσότερο. Ειδικότερα, η παγκόσμια αγορά διανομής φαγητού ξεπέρασε σε αξία τα 85€ δισ. το 2017, αποτελώντας παράλληλα και το 1% της συνολικής αγοράς φαγητού, με τους αναλυτές μάλιστα να «βλέπουν» ετήσια ανάπτυξη ύψους 3,5% για την προσεχή τετραετία.
Όσο για την περίπτωση της Ελλάδας, αν οι αριθμοί των 500 εκατ. παραγγελιών επιβεβαιωθούν και με δεδομένο ότι οι περισσότερες εταιρείες που έχουν δημιουργηθεί λαμβάνουν προμήθεια γύρω στο 10% από τον κάθε καταστηματάρχη, μιλάμε για μία αγορά που έχει φτάσει να τζιράρει ετησίως περίπου 50 εκατ. ευρώ και παράλληλα να είναι ο «μεσάζοντας» για το 20%-25% επί της συνολικής αγοράς των ψητοπωλείων, που ξεπερνά τα 2 δισ. ευρώ ετησίως.
