Σε τροχιά μπαίνει το mega project των χρηματοδοτήσεων του Ταμείου Ανάκαμψης & Ανθεκτικότητας (ΤΑΑ) μέσω των τραπεζών, καθώς σύμφωνα με τις πληροφορίες του insider.gr, χθες οι τράπεζες έλαβαν το προσχέδιο με τους κύριους όρους της επιχειρησιακής συμφωνίας που θα ενσωματώνονται στην πρόσκληση που θα τους απευθύνει ο Αναπληρωτής Υπουργός Οικονομικών, Θεόδωρος Σκυλακάκης.
Όπως αναφέρεται στο προσχέδιο με τους κύριους όρους της επιχειρησιακής συμφωνίας με το ΤΑΑ που έλαβαν χθες οι τράπεζες, η Τράπεζα θα επιλεγεί μετά από σχετική Πρόσκληση που θα απευθύνει ο αρμόδιος Αναπληρωτής Υπουργός Οικονομικών δυνάμει του άρθρου 197 παρ. 1 του ν.4820/2021 με σκοπό να ενεργήσει ως ενδιάμεσος χρηματοπιστωτικός οργανισμός για την χορήγηση δανείων αφενός με πόρους του ΤΑΑ («Δάνεια ΤΑΑ») και αφετέρου με ίδια κεφάλαια της Τράπεζας («Δάνεια Συγχρηματοδότησης») για τη χρηματοδότηση επενδύσεων που θα πληρούν τα κριτήρια επιλεξιμότητας του ΤΑΑ, όπως αυτά ορίζονται κατ’ εφαρμογή του άρθρου 196 παρ.1 του ν.4820/2021. Οι αρχές και όροι της συνεργασίας μεταξύ του ΤΑΑ και της Τράπεζας για την από κοινού χρηματοδότηση επιλέξιμων επενδύσεων θα καθορισθούν στη βάση συμφωνητικού συνεργασίας/επιχειρησιακής συμφωνίας (όπως προβλέπεται στο άρθρο 197 παρ.1 του ν.4820/2021), οι κύριοι όροι της οποίας ενσωματώνονται στην Πρόκληση που θα απευθύνει ο Αναπληρωτής Υπουργός Οικονομικών.
Όπως προβλέπεται στο έγγραφο που έλαβαν οι τράπεζες, εντός δέκα ημερών από την υπογραφή της Επιχειρησιακής Συμφωνίας, η Τράπεζα θα απευθύνει δημόσια ανοιχτή πρόσκληση για την εκδήλωση ενδιαφέροντος για χρηματοδότηση Επιλέξιμων Επενδύσεων και θα δέχεται σχετικές αιτήσεις για την χορήγηση Δανείων ΤΑΑ συνοδευόμενες από τα προτεινόμενα προς χρηματοδότηση σχέδια Επιλέξιμων Επενδύσεων.
Ως σκοπός της Επιχειρησιακής Σύμβασης ορίζεται η χρηματοδότηση επιλέξιμων επενδύσεων στους τομείς:
• Πράσινη Μετάβαση
• Ψηφιακή Μετάβαση
• Έρευνα και Ανάπτυξη
• Εξωστρέφεια - Εξαγωγές
• Αύξηση Μέσου Μεγέθους Επιχειρήσεων
Η μέγιστη συμμετοχή δανείου ΤΑΑ στον προϋπολογισμό της επένδυσης ορίζεται έως 50% στο ύψος του συνολικού επιλέξιμου προϋπολογισμού της Επιλέξιμης Επένδυσης.
Για κάθε προτεινόμενο σχέδιο Επιλέξιμης Επένδυσης που θα εγκρίνεται, η Τράπεζα υποχρεούται να χορηγεί στον Τελικό Αποδέκτη Δάνειο Συγχρηματοδότησης το οποίο θα καλύπτει κατ’ ελάχιστον 30% του επιλέξιμου προϋπολογισμού της Επιλέξιμης Επένδυσης. Περαιτέρω η Τράπεζα θα διασφαλίζει ότι ποσοστό τουλάχιστον 20% του επιλέξιμου προϋπολογισμού της Επιλέξιμης Επένδυσης θα καλύπτεται με ίδια κεφάλαια – συμμετοχή του Τελικού Αποδέκτη.
Η υλοποίηση της Επιλέξιμης Επένδυσης θα παρακολουθείται από το Επενδυτικό Συμβούλιο το οποίο έχει συγκροτηθεί με απόφαση του Αναπληρωτή Υπουργού Οικονομικών, στο οποίο η κάθε Τράπεζα θα υποβάλλει αναφορές για την πρόοδο της επένδυσης.
Περίοδος διαθεσιμότητας των πόρων του ΤΑΑ - Στα 200 εκατ. ευρώ η αρχική εκταμίευση
Η περίοδος διαθεσιμότητας των πόρων του ΤΑΑ θα ξεκινήσει με τη θέση σε ισχύ της Επιχειρησιακής Συμφωνίας και θα διαρκέσει μέχρι τις 26 Αυγούστου 2026, με την επιφύλαξη της εξάντλησης των διαθέσιμων πόρων ΤΑΑ νωρίτερα.
Όπως προβλέπει το προσχέδιο της Επιχειρησιακής Σύμβασης, μετά από αίτημα της Τράπεζας, το Υπουργείο Οικονομικών θα εκταμιεύσει αρχικά ποσό 200 εκ. ευρώ («Πρώτη Δόση Κεφαλαίων ΤΑΑ») σε ειδικό λογαριασμό που θα τηρεί η Τράπεζα για τον σκοπό αυτό στην Τράπεζα της Ελλάδος («Αποθεματικός Λογαριασμός»). Εφόσον η Τράπεζα έχει σωρευτικά:
α) συνάψει συμβάσεις για Δάνεια ΤΑΑ για συνολικό ποσό ίσο με ποσοστό τουλάχιστον 60% της Πρώτης Δόσης Κεφαλαίων ΤΑΑ,
β) έχει εκταμιεύσει βάσει τέτοιων συμβάσεων προς τους Τελικούς Αποδέκτες ποσό ίσο με ποσοστό τουλάχιστον 5% της Πρώτης Δόσης Κεφαλαίων ΤΑΑ, και επιπλέον οι ληξιπρόθεσμες οφειλές από δάνεια ΤΑΑ που έχει χορηγήσει και βρίσκονται σε καθυστέρηση μεγαλύτερη των 90 ημερών δεν υπερβαίνουν το 10% του συνόλου των κεφαλαίων αυτών των δανείων, η Τράπεζα θα μπορεί να αιτηθεί την εκταμίευση πρόσθετων κεφαλαίων ΤΑΑ μέχρι ποσού 200 εκ. ευρώ («Δεύτερη Δόση Κεφαλαίων ΤΑΑ»). Η ίδια διαδικασία και προϋποθέσεις θα εφαρμόζεται για κάθε πρόσθετη εκταμίευση μέχρι εξαντλήσεως των διαθέσιμων πόρων του ΤΑΑ.
Όπως προβλέπεται, η Τράπεζα εκτός από τους λογαριασμούς εξυπηρέτησης του κάθε Δανείου ΤΑΑ, θα τηρεί Λογαριασμό Επιστροφής Ποσών ΤΑΑ, ο οποίος θα είναι έντοκος, σύμφωνα με το δημοσιευμένο επιτόκιο ταμιευτηρίου της Τράπεζας. Στο Λογαριασμό Επιστροφής Ποσών ΤΑΑ θα πιστώνονται όλα τα εισπραττόμενα ποσά αποπληρωμής των Δανείων ΤΑΑ τα οποία ακολούθως θα μεταφέρονται ανά μήνα σε λογαριασμό/-ούς που θα υποδείξει αρμοδίως το Ελληνικό Δημόσιο.
Τα Δάνεια ΤΑΑ προβλέπεται ότι μπορούν να είναι κάθε τύπου περιλαμβανομένων και ομολογιακών δανείων του ν. 4548/2018 και άρθρου 14 ν. 3156/2003 (κοινοπρακτικά και διμερή) με διαχειριστή /πληρεξούσιο καταβολών και εκπρόσωπο ομολογιούχων την Τράπεζα.
Ο σκοπός της Δανειακής Σύμβασης θα είναι αποκλειστικά η υλοποίηση του επιλέξιμου προϋπολογισμού της Επιλέξιμης Επένδυσης. Δεν επιτρέπεται η χρήση των πόρων των Δανείων ΤΑΑ και των Δανείων Συγχρηματοδότησης για την αναχρηματοδότηση δανείων.
Το επιτόκιο των Δανείων Συγχρηματοδότησης θα καθορίζεται από το επιτόκιο αγοράς κατά την κρίση της Τράπεζας. Το επιτόκιο χορήγησης των Δανείων ΤΑΑ θα καθορίζεται με Υπουργική Απόφαση.
Διαδικασία αξιολόγησης και επιλογής επιλέξιμων επενδύσεων
Με την παραλαβή των αιτήσεων και των προτεινόμενων προς χρηματοδότηση σχεδίων Επιλέξιμων Επενδύσεων, η Τράπεζα θα προβαίνει αυτόνομα με βάση τις εσωτερικές της διαδικασίες και πολιτικές και τις βέλτιστες χρηματοπιστωτικές πρακτικές σε καταρχήν έλεγχο της επιλεξιμότητας της προτεινόμενης επένδυσης και της πιστοληπτικής ικανότητας του φορέα της.
Εφόσον η αξιολόγηση είναι καταρχήν θετική από την Τράπεζα, η υπαγωγή των προτεινόμενων σχεδίων στις Επιλέξιμες Δράσεις του ΤΑΑ και η συμμόρφωσή τους με τους κανόνες περί σώρευσης κρατικών ενισχύσεων, την αρχή της μη πρόκλησης σημαντικής βλάβης καθώς και με τους ελάχιστους στόχους των θεματικών αξόνων της πράσινης και ψηφιακής μετάβασης θα επιβεβαιώνεται από αξιολογητή του καταλόγου αξιολογητών που θα συνταχθεί από το Υπουργείο Οικονομικών.
Εφόσον το εκτιμώμενο κόστος του προτεινόμενου σχεδίου Επιλέξιμης Επένδυσης είναι ίσο ή μεγαλύτερο του 1.500.000 ευρώ τότε η αμοιβή του Αξιολογητή θα βαρύνει τον φορέα του προτεινόμενου σχεδίου Επιλέξιμης Επένδυσης. Σε περίπτωση που το εκτιμώμενο κόστος του προτεινόμενου σχεδίου Επιλέξιμης Επένδυσης είναι μικρότερο του 1.500.000 ευρώ τότε η αμοιβή του Αξιολογητή θα καλύπτεται από τους πόρους του ΤΑΑ.
Η αξιολόγηση κάθε προτεινόμενου σχεδίου Επιλέξιμης Επένδυσης προβλέπεται ότι θα πραγματοποιείται εντός εύλογου χρονικού διαστήματος ανάλογα με το μέγεθος και τον σκοπό του και σε κάθε περίπτωση όχι περισσότερο των 4 μηνών.
Μετά την έγκριση από τον Αξιολογητή, η Τράπεζα θα προβαίνει στην οριστική έγκριση της βιωσιμότητας του επενδυτικού σχεδίου καθώς και της πιστοληπτικής ικανότητας του φορέα της Επιλέξιμης Επένδυσης, σύμφωνα με την εγκεκριμένη εσωτερική πιστοδοτική της διαδικασία και την ισχύουσα πιστοδοτική πολιτική.
Υποχρεώσεις της Τράπεζας
Η Τράπεζα θα παρέχει εξαμηνιαίες ηλεκτρονικές αναφορές στην Ειδική Υπηρεσία Συντονισμού Ταμείου Ανάκαμψης του Υπουργείου Οικονομικών και στο Επενδυτικό Συμβούλιο σχετικά με τον αριθμό αιτήσεων που έλαβε, τον αριθμό και τα ποσά των Δανείων ΤΑΑ που εγκρίθηκαν και εκταμιεύτηκαν καθώς και τα αιτήματα που απορρίφθηκαν. Οι ως άνω αναφορές θα περιέχουν επίσης πληροφορίες σε σχέση με τους βασικούς δείκτες αποδόσεων των Δανείων ΤΑΑ.
Σε μηνιαία βάση η Τράπεζα θα παρέχει κινήσεις του Αποθεματικού Λογαριασμού και του Λογαριασμού Επιστροφών ΤΑΑ. Η Τράπεζα οφείλει να συστήσει και να τηρεί ειδικό ηλεκτρονικό πληροφοριακό σύστημα για σκοπούς αναφοράς και πληροφόρησης για την εκτέλεση της Επιχειρησιακής Συμφωνίας.
Όπως προβλέπεται στο προσχέδιο της Επιχειρησιακής Σύμβασης, μεταξύ άλλων, η Τράπεζα αναλαμβάνει την υποχρέωση:
• Να διασφαλίζει ότι οι Επιλέξιμες Επενδύσεις: (α) διαθέτουν θετική καθαρή παρούσα αξία (net present value), επιβεβαιώνοντας ότι η απόφαση για χρηματοδότηση βασίζεται σε ασφαλή οικονομικά κριτήρια, (β) εμπίπτουν στις Επιλέξιμες Δράσεις και (γ) συμμορφώνονται με τους κανόνες περί κρατικών ενισχύσεων.
• Να διοχετεύει, κατ΄ ελάχιστον, ποσοστό ίσο με το 38,5% των κεφαλαίων ΤΑΑ που της εκταμιεύονται σε Επιλέξιμες Δράσεις που εμπίπτουν στον θεματικό άξονα της Πράσινης Μετάβασης,
• Να διοχετεύει, κατ΄ ελάχιστον, ποσοστό ίσο με το 20,8% των κεφαλαίων ΤΑΑ που της εκταμιεύονται σε Επιλέξιμες Δράσεις που εμπίπτουν στον θεματικό άξονα της Ψηφιακής Μετάβασης
• Να ελέγχει τακτικά ότι το εκταμιευθέν δάνειο χρησιμοποιείται ορθά σύμφωνα με τους ισχύοντες κανόνες και ότι κάθε μέτρο για την υλοποίηση της Επιλέξιμης Επένδυσης στο πλαίσιο της Δανειακής Σύμβασης έχει εφαρμοστεί ορθά σύμφωνα με τους ισχύοντες κανόνες, ειδικότερα όσον αφορά την πρόληψη, τον εντοπισμό και την αντιμετώπιση υποθέσεων απάτης, διαφθοράς και σύγκρουσης συμφερόντων
• Να λαμβάνει κατάλληλα μέτρα για την πρόληψη, τον εντοπισμό και την αντιμετώπιση υποθέσεων απάτης, διαφθοράς και σύγκρουσης συμφερόντων,
• Να προβαίνει έγκαιρα σε κάθε ενέργεια και να κινεί τις προβλεπόμενες διαδικασίες για την ανάκτηση μη ορθώς χρησιμοποιηθέντων κονδυλίων εκ των Δανείων ΤΑΑ,
• Να γνωστοποιεί στην Ειδική Υπηρεσία Συντονισμού Ταμείου Ανάκαμψης του Υπουργείου Οικονομικών τυχόν μεταβολή σε σχέση με τα κριτήρια επιλεξιμότητας που ορίζονται στην Πρόσκληση.
Οι αιτήσεις για τη χορήγηση Δανείων ΤΑΑ, τα προτεινόμενα προς χρηματοδότηση σχέδια Επιλέξιμων Επενδύσεων καθώς και όλα τα συναφή με την αξιολόγηση αυτών στοιχεία και πληροφορίες θα αναρτώνται, με ευθύνη της Τράπεζας, και στο βαθμό που δεν εμπεριέχουν εμπιστευτικές πληροφορίες σχετιζόμενες με τον φορέα του προτεινόμενου σχεδίου Επιλέξιμης Επένδυσης, στην σχετική ηλεκτρονική πλατφόρμα της Ειδικής Υπηρεσίας Συντονισμού Ταμείου Ανάκαμψης μόλις αυτή τεθεί σε εφαρμογή.
