Δύο παρατηρήσεις επί του νομοσχεδίου για τις ΑΠΕ που έχει κατατεθεί προς ψήφιση στη Βουλή παραθέτει η Ένωση Βιομηχανικών Καταναλωτών Ενέργειας (ΕΒΙΚΕΝ). Ειδικότερα, εστιάζει:
1. στις ρυθμίσεις για τις εγγυήσεις προέλευσης παραγωγής από ΑΠΕ και το σχεδιαζόμενο τρόπο υπολογισμού της νέας χρέωσης ΕΤΜΕΑΡ.
2. σ την αναγκαιότητα για εφεδρείες στα διασυνδεδεμένα νησιά, την αναδρομική από το 2004 επιβάρυνση των καταναλωτών μέσω αύξησης της ΧΧΣ. Γεγονός που καθιστά επίκαιρο το αίτημα για μείωση των ΥΚΩ για τους επιλέξιμους βιομηχανικούς καταναλωτές, όπως προβλέπεται από τις Κατευθυντήριες Γραμμές (CEEAG).
Εγγυήσεις προέλευσης- Νέο ΕΤΜΕΑΡ
Όπως αναφέρει η ΕΒΙΚΕΝ, «με το άρθρο 226 του Νόμου 4920/2022, θεσπίστηκε νέος υπολογαριασμός ΕΛΑΠΕ, μέσω του οποίου θα αποζημιώνονται οι παραγωγοί των σταθμών ΑΠΕ και ΣΗΘΥΑ, που τίθενται σε λειτουργία μετά την 1.1.2021. Στο ίδιο άρθρο αναφέρεται ότι ανάμεσα στα έσοδα του εν λόγω υπολογαριασμού περιλαμβάνονται έσοδα:
1. από δημοπρατήσεις εγγυήσεων προέλευσης (παράγραφος αβ)
2. από χρέωση που επιβάλλεται στους εκπροσώπους φορτίου (παράγραφο γβ) για την αποζημίωση των νέων έργων ΑΠΕ, που τίθενται σε λειτουργία μετά την 1.1.2021 (νέο ΕΤΜΕΑΡ). Χρέωση η οποία ακολούθως θα επιβαρύνει τους πελάτες τους ανάλογα με την κατανάλωση ενέργειας τους και θα αποτυπώνεται στα τιμολόγια τους.
Επισημαίνουμε ότι για την εν λόγω χρέωση δεν επεκτείνεται το υφιστάμενο καθεστώς εκπτώσεων προς τις επιλέξιμες κατηγορίες καταναλωτών των βιομηχανιών έντασης ενέργειας, αλλά ορίζεται ότι απαιτείται νέα ΥΑ προκειμένου να ισχύσει η αντίστοιχη μοναδιαία μειωμένη χρέωση.
Επισημαίνουμε ότι σύμφωνα με τις νέες Κατευθυντήριες γραμμές CEEAG (21.12.2021) δεν προβλέπεται η δυνατότητα επιβολής χρέωσης/τέλους σε προμηθευτές για τη χρηματοδοτική στήριξη των ΑΠΕ, παρά μόνο απ’ ευθείας στους καταναλωτές.
Ανακύπτει επομένως το ερώτημα για ποιο λόγο η χρέωση του νέου ΕΤΜΕΑΡ επιβάλλεται στους εκπροσώπους φορτίου και όχι στους καταναλωτές, δηλαδή δεν αποτελεί μια ρυθμιζόμενη χρέωση όπως το υφιστάμενο ΕΤΜΕΑΡ, έστω και εάν υπάρχει προγενέστερη σχετική έγκριση μέσω του RRF.
Στο άρθρο 130 του υπό συζήτηση νομοσχεδίου επίσης προβλέπεται:
1. η δημοπράτηση εγγυήσεων προέλευσης για ΑΠΕ που μπήκαν σε λειτουργία μετά την 1.1.2021 (εννοείται ΑΠΕ που έχουν τύχει λειτουργικής ενίσχυσης) ενώ αντίθετα για τα έργα ΑΠΕ που έχουν τεθεί σε λειτουργία πριν την 1.1.2021 προβλέπεται ότι ανακαλούνται αζημίως μέσω των προμηθευτών ηλεκτρικής ενέργειας υπέρ των τελικών τους πελατών χωρίς να είναι σαφές για ποιο λόγο υπάρχει αυτή η διαφοροποίηση και ποια η επίπτωση από αυτήν.
2. τα έσοδα των εν λόγω δημοπρασιών να λαμβάνονται υπόψη στον υπολογισμό του νέου ΕΤΜΕΑΡ.
Από τα ανωτέρω δεν προκύπτει προς το παρόν υποχρέωση των προμηθευτών να κατέχουν μια ελάχιστη ποσότητα εγγυήσεων προέλευσης από ΑΠΕ μετά την 1.1.21, γεγονός το οποίο αποτιμάται θετικά, καθώς σε αντίθετη περίπτωση θα σήμαινε πρόσθετη επιβάρυνση για τους καταναλωτές.
Επίσης θέλουμε να επισημάνουμε ότι στην απόκτηση εγγυήσεων προέλευσης από καταναλωτές κατά τη σύναψη διμερών RES-PPA, δεν μεσολαβούν απαραίτητα πλέον προμηθευτές, καθώς αυτά τα διμερή συμβόλαια που υπογράφονται από τη βιομηχανία με παραγωγούς ΑΠΕ μπορεί να είναι συμβόλαια οικονομικών διαφορών (cfd), στα οποία δεν μεσολαβεί κάποιος προμηθευτής. Το γεγονός αυτό πρέπει να ληφθεί υπόψη στο νέο κανονιστικό πλαίσιο για τις Εγγυήσεις Προέλευσης.
Επίσης στο άρθρο 127 του υπό συζήτηση νομοσχεδίου ορίζεται ότι ο Φορέας Έκδοσης Εγγυήσεων Προέλευσης καθώς και ο Φορέας Ελέγχου Εγγυήσεων Προέλευσης καθορίζονται με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας, γεγονός που σημαίνει ότι πιθανόν να υπάρχει η πρόθεση προσεχώς αφενός ο Φορέας Έκδοσης Εγγυήσεων Προέλευσης να μην είναι ο ΔΑΠΕΕΠ, αφετέρου ο Φορέας Ελέγχου Εγγυήσεων Προέλευσης να μην είναι η ΡΑΕ.
Θέλουμε να επισημάνουμε ότι η εκπεφρασμένη θέση του HΕΝΕΧ αναφορικά με τη διατήρηση του κανόνα του 20% στη λειτουργία της αγοράς επόμενης ημέρας και το γεγονός ότι η σύναψη διμερών συμβολαίων με φυσική παράδοση εκτός χρηματιστηρίου παραμένει ακόμη αδύνατη μας οδηγούν να εκφράσουμε τον προβληματισμό μας σχετικά με τον επικείμενο ορισμό του Χρηματιστηρίου Ενέργειας (HΕΝΕΧ) ως φορέα έκδοσης εγγυήσεων προέλευσης.
Διατήρηση εφεδρειών στα διασυνδεδεμένα νησιά (Άρθρο 120)
Ορθώς προβλέπεται ότι για τη διασφάλιση του εφοδιασμού των διασυνδεδεμένων νησιών συνάπτονται συμβάσεις Εφεδρείας Δυναμικού Εκτάκτων Αναγκών, μεταξύ του ΑΔΜΗΕ και του κατόχου άδειας παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από θερμικές μονάδες, που βρίσκονται στα ηλεκτρικά συστήματα των εν λόγω νησιών, οι οποίες υποβάλλονται προς έγκριση στη ΡΑΕ.
Μέχρι στιγμής δεν έχουν συναφθεί τέτοιου τύπου συμβάσεις, με αποτέλεσμα να δημιουργείται ανάγκη αποζημίωσης της ΔΕΗ για τις υπηρεσίες που έχει προσφέρει από το 2004. Το εν λόγω κόστος θα επιβαρύνει τους καταναλωτές μέσω της ΧΧΣ.
Είναι προφανές λοιπόν ότι αναμένεται αύξηση της ΧΧΣ αφενός λόγω του κόστους των επενδύσεων των έργων διασύνδεσης των νησιών, αφετέρου του κόστους διατήρησης θερμικών μονάδων ως εφεδρείες. Είναι επίσης γεγονός ότι ο λογαριασμός των ΥΚΩ είναι πλεονασματικός με πρόβλεψη το πλεόνασμα να καλύψει ανάγκες του Ταμείου Ενεργειακής Μετάβασης.
Προτείνουμε παράλληλα το Υπουργείο να προχωρήσει σε μείωση της χρέωσης ΥΚΩ στο πλαίσιο της έγκρισης μειωμένου ΕΤΜΕΑΡ, όπως εξάλλου προβλέπεται από τις νέες Κατευθυντήριες Γραμμές της Ε.Ε για κρατικές ενισχύσεις (CEEAG)».
