Με νέα ατζέντα ερωτημάτων απέναντι στις ελληνικές τράπεζες, τοποθετήθηκαν οι ξένοι επενδυτές στο Λονδίνο, στο συνέδριο της Bank of America (20 – 22/9), το πρώτο με φυσική παρουσία ύστερα από την διετία της πανδημίας του Covid-19.
Στο τελείωμα μίας πρωτόγνωρης εξωγενούς κρίσης και στη «σκυτάλη» μίας εξίσου απρόσμενης και δύσκολης, οι ελληνικές τράπεζες (σ.σ. απουσίαζε η Alpha Bank που έχει προγραμματίσει ατομικές παρουσιάσεις και συναντήσεις με διεθνείς επενδυτές) βρέθηκαν στο «μικροσκόπιο» των ξένων επενδυτών από νέα βάση και με καλύτερες προοπτικές. Θέματα του παρελθόντος, όπως κυρίως τα κόκκινα δάνεια, ήταν πλέον εκτός ενδιαφέροντος, δίνοντας τη θέση τους σε τέσσερα νέα ζητήματα που απασχολούν τους επενδυτές, συν τη διανομή μερίσματος για τις τράπεζες Eurobank και Εθνική.
Ειδικότερα: άνοδος επιτοκίων και επιπτώσεις της, μακροοικονομικές προοπτικές και κίνδυνος ύφεσης, ποιότητα ενεργητικού και πιστωτικός κίνδυνος, και τέλος, πιστωτική επέκταση, αποτέλεσαν το «μενού» στις επαφές των ελληνικών τραπεζών με την επενδυτική κοινότητα.
α) Ύστερα από έναν πολυετή καθοδικό κύκλο των επιτοκίων που συρρίκνωσε δραματικά τα επιτοκιακά έσοδα των τραπεζών, οι επενδυτές θέλησαν να μάθουν για το πώς η κάθε τράπεζα προβλέπει να επηρεαστεί από την άνοδο των επιτοκίων. Αναμφίβολα, στη θετική πλευρά της ανόδου των επιτοκίων προσμετράται η αύξηση στα έσοδα από τόκους, βασική πηγή εσόδων των τραπεζών. Από την άλλη πλευρά, η άνοδος των επιτοκίων δεν θα περάσει εξ ολοκλήρου ως κέρδος για τις τράπεζες, αφού θα πρέπει να «μοιραστεί» και με τους καταθέτες. Επιπλέον, η άνοδος των επιτοκίων μπορεί να επιδράσει αρνητικά στο ενεργητικό των τραπεζών, αναγκάζοντάς τις να σχηματίσουν πρόσθετες προβλέψεις για επισφάλειες.
Όπως ανέφεραν οι ελληνικές τράπεζες στους ξένους επενδυτές, οι προβλέψεις τους για τα επιτόκια του ευρώ το 2023 είναι στο 2% - 2,50%. Για κάθε άνοδο 100 μονάδων βάσης στο επιτόκιο, οι ελληνικές τράπεζες αναμένουν αύξηση 7% - 10% στα έσοδα τόκων. Ωστόσο, μέρος της αύξησης των επιτοκίων θα περάσει και στο παθητικό με αύξηση των επιτοκίων καταθέσεων. Ως αποτέλεσμα, οι τράπεζες προέβλεψαν ότι το καθαρό όφελος για την καθεμία θα είναι της τάξεως των 100 εκατ. ευρώ.
Παράλληλα, λόγω της αύξησης των επιτοκίων θα ληφθούν αυξημένες προβλέψεις για επισφάλειες, με το κόστος πιστωτικού κινδύνου (CoR) για τις ελληνικές τράπεζες να αναμένεται να ενισχυθεί από τις 60 μονάδες βάσης σήμερα, στις 80 (για τις ευρωπαϊκές τράπεζες η αύξηση αναμένεται από τις 50 σε περίπου 65 μ.β.).
β) Το μακροοικονομικό περιβάλλον, το ενεργειακό ζήτημα και ο κίνδυνος ύφεσης στην ΕΕ, αποτελούν κεντρικό θέμα για τους επενδυτές, με σοβαρό βαθμό αβεβαιότητας (κανείς δεν μπορεί να προβλέψει τι θα γίνει σε ένα σενάριο πλήρους διακοπής της παροχής φυσικού αερίου). Ωστόσο, μετά από χρόνια κρίσης, η ελληνική οικονομία βρίσκεται σε πολύ καλύτερη θέση από των υπολοίπων κρατών – μελών της ΕΕ. Παράλληλα, γενική εκτίμηση των επενδυτών, όπως διατυπώθηκε στο συνέδριο της BofA, είναι ότι με τα σημερινά δεδομένα, η ύφεση στην ευρωζώνη θα αφορά δύο δύσκολα τρίμηνα. Επομένως, υπάρχει η εκτίμηση πως δεν πρόκειται για μία κατάσταση που θα παγιωθεί και οι δυσκολίες θα έχουν χαρακτήρα προσωρινότητας.
Οι ελληνικές τράπεζες ανέφεραν ότι η ελληνική οικονομία θα έχει ανάπτυξη 6% φέτος, η οποία θα υποχωρήσει στο 2% - 3% το 2023. Ο ρυθμός αυτός (2% - 3%) αποτελεί την πρόβλεψη για τη φετινή ανάπτυξη των χωρών της ΕΕ, με προοπτική μηδενική αύξηση του ΑΕΠ το 2023.
γ) Προβληματισμός υπάρχει για τον βαθμό στον οποίο η επιβράδυνση του ΑΕΠ θα επηρεάσει τα δάνεια. Οι Έλληνες τραπεζίτες δεν έκαναν πρόβλεψη για νέα NPLs, ωστόσο επεσήμαναν ότι δεν παρατηρούν αύξηση των κόκκινων δανείων. Παραμένουν, βεβαίως, σε επιφυλακή, αλλά τα μέχρι στιγμής δείγματα γραφής από τα δανειακά τους χαρτοφυλάκια είναι αισιόδοξα. Σημειώνεται ότι το ίδιο ισχύει και για τις ευρωπαϊκές τράπεζες.
δ) Τελευταίο, αλλά σημαντικό, για τους ξένους επενδυτές στο Λονδίνο ήταν το θέμα της πιστωτικής επέκτασης. Οι ελληνικές τράπεζες είχαν μία πολύ καλή χρονιά από πλευράς χορήγησης νέων δανείων, αλλά σε περιβάλλον κάμψης της οικονομίας, οι επενδυτές αναρωτήθηκαν κατά πόσον μπορεί να συνεχίσει το ανοδικό momentum. Οι ελληνικές τράπεζες απάντησαν ότι η προβλεπόμενη πιστωτική επέκταση για την καθεμία ξεχωριστά, υπολογίζεται σε 1,5 – 2 δισ. ευρώ φέτος. Οι προοπτικές παραμένουν θετικές και για το 2023, καθώς υπάρχει αυξητική τάση στα επιχειρηματικά δάνεια, έστω και αν ενδέχεται να «φρενάρουν» λίγο τα στεγαστικά δάνεια.