Σε αναβάθμιση των βασικών αξιολογήσεων πιστοληπτικής ικανότητας (BCA) κατά μία ή δύο βαθμίδες και των αξιολογήσεων μακροπρόθεσμων καταθέσεων των ελληνικών τραπεζών προχώρησε η Moody's, με τις προοπτικές να παραμένουν μάλιστα θετικές.
Η κίνηση αναβάθμισης οφείλεται σε διαρθρωτικές βελτιώσεις στην ελληνική οικονομία, καθώς και σε σημαντικές βελτιώσεις στα χρηματοοικονομικά μεγέθη των τραπεζών. Αποτυπώνει επίσης την άποψη του οίκου αξιολόγησης για τις καλές προοπτικές των ελληνικών τραπεζών να διατηρήσουν τη σχετικά ισχυρή οικονομική τους απόδοση τα επόμενα δύο χρόνια, γεγονός που θα ενισχύσει επίσης την υλική κεφαλαιακή τους βάση και την ικανότητα απορρόφησης ζημιών.
- ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Αναβαθμίζει Eurobank, ΕΤΕ, Πειραιώς η Fitch Ratings
Ο βασικός μοχλός αξιολόγησης είναι οι καλύτερες συνθήκες λειτουργίας και πιστοληπτικής ικανότητας στην Ελλάδα, που προσφέρουν ένα πιο υποστηρικτικό περιβάλλον λειτουργίας για τις τράπεζες της χώρας. Οι διαρθρωτικές βελτιώσεις και οι μεταρρυθμίσεις βελτίωσαν την ανθεκτικότητα της οικονομίας σε κραδασμούς, επιφέροντας την πρόσφατη αναβάθμιση της αξιολόγησης του της Ελλάδα σε Ba1 (σταθερό) από Ba3 (θετικό). Ως αποτέλεσμα, η Moody's ανέβασε το μακροοοικονομικό προφίλ που δίνει στην Ελλάδα σε «Μέτρια+» από «Μέτρια-», η οποία με τη σειρά της ασκεί ανοδική πίεση στα ανεξάρτητα πιστωτικά προφίλ και των έξι αξιολογούμενων τραπεζών (τέσσερις συστημικές, Παγκρήτια, Attica).
Η Moody's προβλέπει 2,2% μέση ετήσια αύξηση του πραγματικού ΑΕΠ για την περίοδο 2023-27, με τις επενδύσεις και την κατανάλωση να αποτελούν τους κύριους μοχλούς ανάπτυξης, υπερβαίνοντας τη μέση ανάπτυξη της Ευρωζώνης. Τα επόμενα τρία έως τέσσερα χρόνια οι δημόσιες και ιδιωτικές επενδύσεις θα υποστηρίζονται σθεναρά από κεφάλαια στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (RRF), ενώ ο οίκος αξιολόγησης αναμένει επίσης ότι η θετική τάση στις εισροές άμεσων ξένων επενδύσεων θα συνεχιστεί υπό τη βάση των καλύτερων οικονομικών προοπτικών, των συνεχιζόμενων ιδιωτικοποιήσεων και των περαιτέρω διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων.
Το BCA της Alpha Bank αναβαθμίστηκε σε «ba3» από «b1», η αξιολόγηση των μακροπρόθεσμων καταθέσεων της αναβαθμίστηκε σε «Ba1» από «Ba2» και η ανώτερη αξιολόγηση ακάλυπτου χρέους της αναβαθμίστηκε σε «Ba2» από «Ba3». Η αναβάθμιση αξιολόγησης λαμβάνει υπόψη τη σημαντική πρόοδο της Alpha Bank στη μείωση των προβληματικών δανείων της τα τελευταία χρόνια, επιτυγχάνοντας μονοψήφιο δείκτη μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων (NPE) 7,6% τον Ιούνιο του 2023 (pro-forma 7,4% που ενσωματώνει πρόσφατη πώληση χαρτοφυλακίου μη εξασφαλισμένων NPEs) αν και οριακά υψηλότερο από ορισμένες συστημικές. Η Moody's σημειώνει ότι περίπου το ήμισυ του αποθέματος των παλαίων NPEs της Alpha Bank είναι στεγαστικά δάνεια, με υψηλότερο ποσοστό πελατών που καταβάλουν κανονικά τις δόσεις τους. Η τράπεζα σχεδιάζει να βελτιώσει περαιτέρω την ποιότητα του ενεργητικού της μειώνοντας τον δείκτη NPE σε περίπου 6,5% έως το τέλος του 2023 και σε περίπου 4% έως το τέλος του 2025, αν και αυτό θα μπορούσε να αποδειχθεί πρόκληση στον τρέχοντα κύκλο επιτοκίων.
Ταυτόχρονα, η αναβάθμιση της αξιολόγησης της τράπεζας αποτυπώνει επίσης το ισχυρότερο προφίλ επαναλαμβανόμενης κερδοφορίας της και τις προσπάθειές της να συγκρατήσει τη βάση κόστους της. Ο σημαντικός ουραίος άνεμος από τα υψηλότερα επιτόκια αύξησε τα καθαρά έσοδα από τόκους κατά το πρώτο εξάμηνο του 2023 κατά 49% σε ετήσια βάση, ενώ τα βασικά κέρδη προ προβλέψεων ήταν υψηλότερα κατά 79% σε ετήσια βάση. Αυτή η απόδοση βελτίωσε τις μετρήσεις κερδοφορίας και τη φερεγγυότητα της τράπεζας με τον δείκτη CET1 στο 13,6% τον Ιούνιο του 2023, ο οποίος πιθανότατα θα φτάσει στο 14% περίπου μέχρι το τέλος του 2023 εν αναμονή ορισμένων πρόσθετων ενεργειών ενίσχυσης κεφαλαίου.
Attica Bank
Η αξιολόγηση BCA της Attica Bank αναβαθμίστηκε σε caa2 από caa3 και η αξιολόγηση των μακροπρόθεσμων καταθέσεων της αναβαθμίστηκε σε B3 από Caa1. Η αναβάθμιση των αξιολογήσεων της Attica Bank θεωρεί την αύξηση κεφαλαίου της τον Απρίλιο του 2023 με άντληση 473 εκατ. ευρώ, αλλά και τις προσπάθειες της νέας CEO για αναδιάρθρωση της τράπεζας και υλοποίηση του νέου επιχειρηματικού της σχεδίου για εκκαθάριση του ισολογισμού και λειτουργία με πιο σύγχρονο, ευέλικτο και αποτελεσματικό μοντέλο διαχείρισης. Ο pro-forma CET1 και ο δείκτης κεφαλαιακής επάρκειας (CAR) της τράπεζας ήταν στο 13,4% και 17,8% αντίστοιχα τον Μάρτιο του 2023, ενσωματώνοντας την αύξηση μετοχικού κεφαλαίου.
Ωστόσο, η ακόμη χαμηλή αξιολόγηση BCA της τράπεζας βασίζεται στο ότι εξακολουθεί να υπάρχει ένα υψηλό επίπεδο NPEs (66% των ακαθάριστων δανείων) στον ισολογισμό της από τον Μάρτιο του 2023 και το αδύναμο προφίλ κερδοφορίας, αν και σταδιακά βελτιώνεται, με κέρδη προ προβλέψεων περίπου 0,5 εκατ. ευρώ στο πρώτο τρίμηνο του 2023 σε σύγκριση με ζημίες στο παρελθόν. Μια πρόσφατη συμφωνία πώλησης για ένα μέρος των μη εξυπηρετούμενων τιτλοποιημένων ομολογιών της (Astir I ύψους 312 εκατ. ευρώ) πιθανότατα θα μειώσει το pro-forma απόθεμα NPEs σε περίπου 2 δισ. ευρώ από τον Σεπτέμβριο του 2023. Επιπλέον, η τράπεζα σχεδιάζει να ξεφορτώσει πιο προβληματικά περιουσιακά στοιχεία και να επιτύχει έναν δείκτη NPE πιο κοντά στο 35% μέχρι το τέλος του 2025, ενώ σε περίπτωση που χρησιμοποιήσει τον αναμενόμενο νέο γύρο του σχήματος Ηρακλή, ο δείκτης θα μπορούσε ενδεχομένως να μειωθεί περαιτέρω σε μονοψήφιο ποσοστό. Η δυνατότητα συγχώνευσης με μια άλλη μικρή εγχώρια τράπεζα (Παγκρήτια) για τη δημιουργία μιας μεγαλύτερης και υγιέστερης μεσαίας τράπεζας στην αγορά, είναι επίσης ένας παράγοντας που καθοδηγεί τη κίνηση αξιολόγησης της Moody's.
Eurobank
Η αξιολόγηση BCA της Eurobank αναβαθμίστηκε σε ba2 από b1, η αξιολόγηση μακροπρόθεσμων καταθέσεων αναβαθμίστηκε σε Baa3 από Ba2 και η ανώτερη αξιολόγηση για μη εξασφαλισμένο χρέος αναβαθμίστηκε σε Ba1 από Ba3. Η αναβάθμιση των αξιολογήσεων της Eurobank κατά δύο βαθμίδες ενσωματώνει την αποδεδειγμένη ικανότητά της να δημιουργεί οργανικά κεφάλαια τα τελευταία τρίμηνα και να ενισχύει σημαντικά την ικανότητα απορρόφησης ζημιών. Η τράπεζα διαθέτει δείκτη pro-forma CET1 16,3% τον Ιούνιο του 2023 (ενσωματώνοντας μια πιθανή εξαγορά των μετοχών της που ανήκει στο Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας), προσθέτοντας περίπου 230 μονάδες βάσης κεφαλαίου τους τελευταίους 12 μήνες. Η αναβάθμιση της αξιολόγησης της τράπεζας λαμβάνει επίσης υπόψη τον περιορισμένο δείκτη NPE στο 5,2% τον Ιούνιο του 2023 και την ισχυρή χρηματοοικονομική της απόδοση το πρώτο εξάμηνο του 2023, με τα βασικά της κέρδη πρ προβλέψεων να αυξάνονται κατά 76% από έτος σε έτος.
Η Eurobank έχει την πιο διαφοροποιημένη παραγωγή κερδών μεταξύ των ελληνικών τραπεζών, τόσο γεωγραφικά όσο και ανά τομέα δραστηριότητας, υποστηρίζοντας το πιστωτικό της προφίλ. Η πρόσφατη συμφωνία της για την απόκτηση ενός επιπλέον μεριδίου στην Ελληνική Τράπεζα, αυξάνοντας τη συμμετοχή της στο 55,3%, ενισχύει περαιτέρω τη γεωγραφική διαφοροποίηση του ομίλου μειώνοντας τα περιουσιακά της στοιχεία στην Ελλάδα σε μόλις κάτω από το 60% του συνόλου των ενοποιημένων περιουσιακών στοιχείων. Η Moody's θεωρεί ότι το ισχυρό franchise λιανικής της Ελληνικής Τράπεζας θα παρείχε ένα συμπληρωματικό επιχειρηματικό μοντέλο στην υφιστάμενη θυγατρική της Eurobank στην Κύπρο που προσανατολίζεται στον εταιρικό δανεισμό και στην ιδιωτική τραπεζική. Ο οίκος αξιολόγησης αναμένει ότι η συναλλαγή αυτή θα έχει ελάχιστη επίπτωση στα κεφάλαια της Eurobank, ενώ οι σχετικές εποπτικές εγκρίσεις πιθανότατα θα δοθούν μέσα στους επόμενους 12 μήνες.
Εθνική
Η BCA της Εθνικής αναβαθμίστηκε σε ba2 από b1, οδηγώντας στην αναβάθμιση της αξιολόγησης των μακροπρόθεσμων καταθέσεων σε Baa3 από Ba2 και την αναβάθμιση της ανώτερης διαβάθμισης ακάλυπτου χρέους σε Ba1 από Ba3. Η αναβάθμιση των αξιολογήσεων της Εθνικής λαμβάνει υπόψη τους ισχυρότερους κεφαλαιακούς δείκτες της στην αγορά με δείκτη CET1 17,3% τον Ιούνιο του 2023, γεγονός που προσφέρει στην τράπεζα την υψηλότερη ικανότητα απορρόφησης ζημιών μεταξύ των υπόλοιπων εγχώριων τραπεζών. Αυτό επιβεβαιώθηκε πρόσφατα με τα αποτελέσματα του stress test της EBA, στα οποία η Εθνική πέτυχε το υψηλότερο CET1 21,6% στο βασικό σενάριο και 14,5% στο δυσμενές σενάριο έως το τέλος του 2025. Τα υψηλά κεφαλαιακά αποθέματα παρέχουν στην Εθνική δυνατότητα ανάπτυξης του χαρτοφυλακίου δανείων της υποστηρίζοντας σθεναρά τα κέρδη της και επίσης επενδύει όπου χρειάζεται βάσει του σχεδίου ψηφιοποίησης και μετασχηματισμού της.
Παγκρήτια
Η BCA της Παγκρήτιας Τράπεζας αναβαθμίστηκε σε caa1 από caa2 και η αξιολόγηση των μακροπρόθεσμων καταθέσεων της αναβαθμίστηκε σε B2 από B3. Η αναβάθμιση των αξιολογήσεων της Παγκρήτιας αντανακλά τη σταδιακή υλοποίηση του στρατηγικού της σχεδίου, μετά την αύξηση κεφαλαίου ύψους 98,7 εκατ. τον Οκτώβριο του 2022, συμπεριλαμβανομένης της πρόσφατης εξαγοράς των εργασιών της HSBC Continental Europe στην Ελλάδα. Η Moody's αναμένει ότι αυτή η συναλλαγή θα ενισχύσει τους δείκτες κεφαλαίου της τράπεζας, οι οποίες πιθανότατα θα αυξηθούν σε pro-forma CET1 περίπου 13% και CAR περίπου 15,5% από το αναφερόμενο 9,1% και 11,8% αντίστοιχα τον Ιούνιο του 2023. Οι δραστηριότητες της HSBC θα προσφέρουν στην τράπεζα παρουσία σε ολόκληρη τη χώρα, ενώ τα περιουσιακά στοιχεία και το σχετικό προσωπικό θα είναι συμπληρωματικά με το υπάρχον επιχειρηματικό μοντέλο της τράπεζας που είναι προσανατολισμένο στον δανεισμό ΜμΕ.
Πειραιώς
Η BCA της Τράπεζας Πειραιώς αναβαθμίστηκε σε ba3 από b2, οι αξιολογήσεις μακροπρόθεσμων καταθέσεων της αναβαθμίστηκαν σε Ba1 από Ba3 και η ανώτερη αξιολόγηση ακάλυπτου χρέους της αναβαθμίστηκε σε Ba2 από B1. Το υψηλότερο BCA της τράπεζας λαμβάνει υπόψη το de-risking του ισολογισμού της σε συνδυασμό με την ισχυρή βασική λειτουργική κερδοφορία το 2023. Η τράπεζα μείωσε το δείκτη NPE σε 5,5% τον Ιούνιο του 2023 από 9,3% τον Ιούνιο του 2022, μετά την εφαρμογή και το front-loading σειράς δράσεων στο πλαίσιο του σχεδίου καθαρισμού της. Σύμφωνα με τη Moody's, η αναβάθμιση της αξιολόγησης αναγνωρίζει επίσης το επιτυχημένο ιστορικό της τράπεζας μέχρι στιγμής στην υλοποίηση του σχεδίου μετασχηματισμού της και στην επίτευξη ποιότητας ενεργητικού ανάλογη με τις υπόλοιπες εγχώριες τράπεζες, σε αντίθεση με τη θέση της τα προηγούμενα χρόνια.
Ένας άλλος παράγοντας που οδήγησε στην αναβάθμιση της αξιολόγησης της Τράπεζας Πειραιώς είναι η ισχυρή υποκείμενη κερδοφορία της, με τα βασικά κέρδη προ προβλέψεων το α' εξάμηνο του 2023 να αυξάνονται κατά 81% σε ετήσια βάση, γεγονός που σε συνδυασμό με την αυστηρή διαχείριση των λειτουργικών δαπανών οδηγεί σε δείκτη κόστους προς οργανικά έσοδα στο 34% τον Ιούνιο του 2023. Η τράπεζα μπόρεσε επίσης να ενισχύσει τις μετρήσεις κεφαλαίου της με έναν pro-forma δείκτη CET1 στο 12,3% τον Ιούνιο του 2023 σε σύγκριση με το 10,2% τον Ιούνιο του 2022, φέρνοντάς την πιο κοντά στους αντίστοιχους δείκτες των υπόλοιπων εγχώριων τραπεζών.