Μέρος στη μετοχική σύνθεση της Gastrade, φορέα διαχείρισης του FSRU Αλεξανδρούπολης, επιδιώκει η Ρουμανία. Πιο συγκεκριμένα, η βαλκανική χώρα στοχεύει να αποκτήσει το 10% του μετοχικού κεφαλαίου της εταιρείας η οποία ανέπτυξε και θα λειτουργεί τη νέα πλωτή μονάδα «υποδοχής» φορτίων LNG.
Πιθανότερο σενάριο είναι η είσοδος της χώρας στο FSRU να πραγματοποιηθεί μέσω της κρατικής Transgaz, η οποία διαχειρίζεται το σύστημα μεταφοράς φυσικού αερίου στη Ρουμανία. Η στάση των 5 υφιστάμενων μετόχων είναι θετική στην προοπτική διεύρυνσης της σύμπραξης, κάτι που σημαίνει πως εκτός απροόπτου το σχήμα θα διευρυνθεί περαιτέρω, με έναν έκτο συμμετέχοντα.
Σε μία τέτοια περίπτωση, θα πρόκειται για τη δεύτερη βαλκανική χώρα -μετά τη Βουλγαρία μέσω της Bulgartransgaz- που θα έχει μετοχική παρουσία στο έργο. Το γεγονός αυτό δείχνει τη σημασία που έχει η νέα πλωτή μονάδα για τη διασφάλιση της διαφοροποίησης των πηγών τροφοδοσίας με φυσικό αέριο όλης της νοτιοανατολικής Ευρώπης.
Υπενθυμίζεται ότι οι υπόλοιποι τέσσερις υφιστάμενοι μέτοχοι της Gastrade είναι η κ. Ελμίνα Κοπελούζου, ο ΔΕΣΦΑ, η ΔΕΠΑ Εμπορίας και η GasLog, με κάθε έναν να κατέχει το 20% της εταιρείας. Αν ευοδωθεί η είσοδος της Ρουμανίας, τότε το 10% που θα αποκτήσει η βαλκανική χώρα θα προέλθει από την ισόποση μείωση των μεριδίων των σημερινών μετόχων.
Έναρξη λειτουργίας
Όπως έχει γράψει το Insider.gr, η υποδομή πρόκειται να τεθεί σε εμπορική λειτουργία στο τέλος του τρέχοντος μήνα. Πλέον, έχουν ολοκληρωθεί και οι τελικές δομικές, με συνέπεια να είναι όλα έτοιμα για την εμπορική «πρεμιέρα» του έργου. Υπενθυμίζεται ότι οι δοκιμαστικοί έλεγχοι ξεκίνησαν στις 16 Φεβρουαρίου, με την έλευση του πρώτου commissioning cargo, το οποίο παρέδωσε η ΔΕΠΑ Εμπορίας, η οποία συμμετέχει στο μετοχικό σχήμα της Gastrade.
Μάλιστα, σύμφωνα με πρόσφατες δηλώσεις στελέχους της Gastrade στην ιστοσελίδα LNG Prime, ήδη έχει προγραμματιστεί το πρώτο φορτίο LNG που θα εγκαινιάσει την εμπορική λειτουργία του έργου. Το φορτίο θα καταφθάσει στα μέσα Μαΐου, ώστε να εγχυθεί στο ελληνικό σύστημα και να διοχετευθεί στον παραλήπτη του, αφότου πρώτα το φυσικό αέριο επαναεριοποιηθεί.
Η υποδομή αποτελείται από μία πλωτή μονάδα αποθήκευσης και επαναεριοποίησης φυσικού αερίου, μόνιμα αγκυροβολημένη 17,6 χλμ. νοτιοδυτικά του λιμένα της Αλεξανδρούπολης. έχει αποθηκευτική ικανότητα LNG έως και 170.000 κυβ. μέτρα και δυναμικότητα αεριοποίησης 22,7 εκ. κ.μ. ημερησίως (8,3 δισ. κ.μ. ετησίως).
Ως συνέπεια, με την έναρξη λειτουργίας, η Ελλάδα θα αποκτήσει μία δεύτερη «πύλη» εισόδου υγροποιημένου αερίου, μετά το τέρμιναλ του ΔΕΣΦΑ στη Ρεβυθούσα. Κάτι που σημαίνει ότι θα ενισχύσει τη διαφοροποίηση των πηγών τροφοδοσίας και προμηθευτών φυσικού αερίου.
Επί τάπητος ο «Κάθετος Διάδρομος»
Οι εξαγωγικές προοπτικές τόσο το FSRU όσο και του τέρμιναλ του ΔΕΣΦΑ -αλλά και η μετατροπή της Ελλάδας σε κόμβο διαμετακόμισης αερίου στην ευρύτερη περιοχή- θα αποκτήσουν πολύ πιο ενισχυμένη δυναμική στην περίπτωση υλοποίησης του «Κάθετου Διαδρόμου». Υπενθυμίζεται ο Vertical Corridor αφορά τη δημιουργία μίας όδευσης τροφοδοσίας» με αέριο -για ποσότητες έως 10 δισ. κυβικών μέτρων (bcm) τον χρόνο- η οποία θα ξεκινά από την Ελλάδα και θα φτάνει μέχρι τη Σλοβακία (στο δυτικό του σκέλος) και την Ουκρανία (ο ανατολικός του κλάδος).
Εκτός από τις τρεις παραπάνω χώρες, στην πρωτοβουλία συμμετέχουν επίσης η Βουλγαρία, η Ρουμανία, η Ουγγαρία, η Σλοβακία και η Μολδαβία. Αξίζει να σημειωθεί ότι το ελληνικό εθνικό σύστημα αερίου δεν χρειάζεται καμία αναβάθμιση, για να αποτελέσει τον πρώτο «κρίκο» στην αλυσίδα του Vertical Corridor.
Όσον αφορά τις υπόλοιπες εμπλεκόμενες χώρες, αν και θα αξιοποιηθούν κατά βάση και πάλι τα εθνικά τους συστήματα, είναι απαραίτητο να γίνουν στοχευμένες αναβαθμίσεις, ώστε να φτάσει η μεταφορική ικανότητά στα 10 bcm. Σε αυτό το πλαίσιο, τα Market Test των Διαχειριστών των 8 κρατών, τα οποία γίνονται σε τακτική βάση ώστε να αποτυπωθεί το επενδυτικό ενδιαφέρον υλοποίησης των σχετικών επενδύσεων, αυτή τη φορά θα διεξαχθούν με συντονισμένο τρόπο μέσα στο καλοκαίρι.
Ευρωπαϊκή χρηματοδότηση
Σκοπός είναι ένας «παίκτης» της αγοράς να μπορεί να υποβάλει δεσμευτικές προσφορές για το σύνολο της όδευσης που τον ενδιαφέρει, ώστε π.χ. να μεταφέρει αέριο στη Σλοβακία, το οποίο θα εισάγει μέσω της Ελλάδας. Τα συντονισμένα Market Test θα τεθούν επί τάπητος στις Βρυξέλλες, αύριο Τρίτη -στο περιθώριο της άτυπης Συνόδου των υπουργών Ενέργειας- ώστε να διαπιστωθεί η πρόοδος που έχει γίνει στην προετοιμασία τους.
Όπως έχει γράψει το Insider.gr, το κόστος των αναβαθμίσεων που θα χρειαστούν, σε όλο τον «Κάθετο Διάδρομο», ανέρχεται στα 450 εκατ. ευρώ. Από αυτά τα κεφάλαια, περίπου 200 εκατ. απαιτούνται για έργα στη Βουλγαρία, ενώ αναβαθμίσεις θα χρειαστούν και στον δυτικό κλάδο (Ρουμανία, Ουγγαρία, Σλοβακία).
Στόχος είναι να εξασφαλιστεί χρηματοδότηση κατά 50% των δαπανών από ευρωπαϊκά κεφάλαια, ενώ ο χρονικός ορίζοντας που τίθεται για την οριστικοποίησής τους είναι σε περίπου ένα έτος από σήμερα.