Την έναρξη του καθοδικού κύκλου των επιτοκίων, αλλά κρατώντας σφιχτά το χαλινάρι, σήμανε χθες η ΕΚΤ, μειώνοντας τα επιτόκιά της κατά 25 μονάδες βάσης. Το βασικό επιτόκιο αποδοχής καταθέσεων μειώθηκε στο 3,75% από 4%, με την επικεφαλής της ΕΚΤ Κριστίν Λαγκάρντ να μην δεσμεύεται σε ένα χρονοδιάγραμμα των επόμενων κινήσεών της και να προειδοποιεί ότι ο δρόμος μπροστά ενέχει αβεβαιότητες και θα είναι ανώμαλος.
Μετά από μια σαρωτική πορεία απότομης ανόδου των επιτοκίων μέσα σε 14 μήνες και την παραμονή τους σε υψηλά επίπεδα για τους 9 επόμενους μήνες, με τη χθεσινή κίνησή της, η ΕΚΤ άνοιξε χαραμάδα αισιοδοξίας στους δανειολήπτες για ελάφρυνση των δανειακών υποχρεώσεών τους. Ωστόσο, πραγματικές μειώσεις επιτοκίων οι δανειολήπτες θα δουν από τα μέσα του επόμενου χρόνου, όταν τα επιτόκια της ΕΚΤ υποχωρήσουν σε επίπεδα 2,5% ή και 2%. Στον αντίποδα, οι καταθέτες που είδαν τα επιτόκια των καταθέσεών τους να αυξάνουν με πολύ αργότερο βηματισμό από τις αυξήσεις στα επιτόκια των δανείων, δεν θα αργήσουν να δουν τώρα μειώσεις στα επιτόκια των προθεσμιακών καταθέσεων.
Η μείωση των επιτοκίων της ΕΚΤ είναι αδιάφορη επί του παρόντος για τους δανειολήπτες στεγαστικών δανείων. Πέρα από τη συντριπτική πλειοψηφία όσων έχουν συνάψει δάνειο με σταθερό επιτόκιο, το οποίο δεν επηρεάζεται από τις κινήσεις της ΕΚΤ, όσοι δανειολήπτες στεγαστικών έχουν δάνειο με κυμαινόμενο επιτόκιο, πληρώνουν χαμηλότερα ήδη. Υπενθυμίζεται ότι οι τράπεζες, για να στηρίξουν τους δανειολήπτες έναντι της ανόδου των επιτοκίων, είχαν προχωρήσει σε «πάγωμα» των κυμαινόμενων επιτοκίων στα στεγαστικά δάνεια. Συγκεκριμένα, είχαν «παγώσει» στα επίπεδα της 31ης Μαρτίου 2023 το επιτόκιο βάσης με το οποίο διαμορφώνονται τα κυμαινόμενα επιτόκια των στεγαστικών δανείων.
Το «πάγωμα» επιτοκίων αφορούσε όλα τα επιτόκια (Euribor μηνός και τριμήνου, SARON – Libor για το ελβετικό φράγκο, επιτόκιο EKΤ κ.λπ.). Μάλιστα, το «πάγωμα» επιτοκίου έγινε 20 μονάδες βάσης χαμηλότερα από τα επίπεδα όπου αυτό βρισκόταν στις 31/3/2023. Έτσι, το επιτόκιο που ίσχυσε από τις 2 Μαΐου 2023 όταν ενεργοποιήθηκε το μέτρο ήταν: 2,70% Euribor μηνός, 2,85% Euribor τριμήνου, 3,30% επιτόκιο ΕΚΤ, 1,20% SARON (για τα δάνεια σε ελβετικό φράγκο). Για να στηρίξουν τους δανειολήπτες σε μεγαλύτερο χρονικό ορίζοντα, μέχρι τα επιτόκια να επανέλθουν σε «φυσιολογικά» επίπεδα, οι τράπεζες έχουν παρατείνει το μέτρο του «παγώματος» επιτοκίου μέχρι το τέλος Απριλίου 2025. Σημειώνεται ότι αν οι τράπεζες δεν είχαν προχωρήσει σε «πάγωμα» των κυμαινόμενων επιτοκίων στα στεγαστικά δάνεια, αυτή τη στιγμή οι δανειολήπτες θα πλήρωναν επιτόκιο 4,86% (5,11% το μέσο επιτόκιο των στεγαστικών δανείων, με βάση τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία της ΤτΕ για τον μήνα Απρίλιο, μείον 0,25 της μονάδος). Διευκρινίζεται ότι το 4,86% δεν θα ήταν το τελικό επιτόκιο, αφού πάνω σε αυτό προστίθεται το περιθώριο με το οποίο δανείζεται ο πελάτης (το σύνηθες επιπλέον περιθώριο είναι 2 μονάδες).
Πέραν των στεγαστικών, σε όλες τις άλλες κατηγορίες δανείων (καταναλωτικά, επιχειρηματικά, επαγγελματικά) που έχουν συναφθεί με κυμαινόμενο επιτόκιο, κάθε κίνηση μείωσης των επιτοκίων της ΕΚΤ θα μειώνει το επιτόκιο Euribor και αυτό με τη σειρά του θα μειώνει το επιτόκιο του δανείου του δανειολήπτη. Σημειώνεται ότι το μέσο κυμαινόμενο επιτόκιο των καταναλωτικών δανείων κινείται στο 11,61%, των δανείων μέσω πιστωτικών καρτών, ανοικτών δανείων και υπεραναλήψεων από τρεχούμενους λογαριασμούς στο 15,07%, το μέσο επιτόκιο των επιχειρηματικών δανείων χωρίς συγκεκριμένη διάρκεια στο 6,69% και με συγκεκριμένη διάρκεια στο 5,95% και το επιτόκιο των επαγγελματικών δανείων στο 7,67%.
