Το franchise αναπτύσσεται παρά την κρίση και πολλές ελληνικές επιχειρήσεις στρέφονται στο εξωτερικό υπό την«ομπρέλλα» μιας γνωστής επωνυμίας. Η εστίαση και ο καφές δείχνουν να αποτελούν τα αγαπημένα concepts των νέων επιχειρηματών ενώ η επιτυχία μιας επιχείρησης που εντάσσεται σε δίκτυο franchise εξαρτάται από κάποια «μυστικά» της αγοράς, τα οποία αποκαλύπτει ο κ. Μαξ Κωνσταντινίδης, Πρόεδρος της KEM ΕXPO και διοργανωτής της διεθνούς έκθεσης KEM FRANCHISE.
Ποιοί κλάδοι δείχνουν να έχουν μεγαλύτερη ζήτηση από την πλευρά των νέων επιχειρηματιών και ποιοι θεωρούνται πιο επικερδείς από τα στοιχεία που έχουν καταγραφεί μέχρι τώρα;
Τα καφέ και η μικρή εστίαση (φούρνοι, ταχυφαγεία κλπ) προσελκύουν κυρίως τους νέους επιχειρηματίες οι οποίοι επηρεάζονται και από τις σύγχρονες τάσεις στον τρόπο διατροφής και διασκέδασης. Αυτές οι επιχειρήσεις έχουν απλές, ευέλικτες δομές, επιφέρουν άμεση ρευστότητα, στελεχώνονται εύκολα καθώς δεν απαιτούνται δυσεύρετες επαγγελματικές ειδικότητες.
Το τελευταίο διάστημα, ανοδική πορεία ακολουθεί και ο κλάδος της ομορφιάς και των καλλυντικών καθώς το κοινό τους (ως επί το πλείστον γυναίκες) αναζητά νέες μάρκες, εναλλακτικές λύσεις, βιολογικά προϊόντα, καλύτερες τιμές σε σχέση με τις μάρκες που προβάλλουν οι γνωστές μεγάλες επιχειρήσεις του εξωτερικού. Με λίγα λόγια στρέφονται σε προϊόντα value for money.
Τα μίνι μάρκετ και τα σουπερ μάρκετ κεντρίζουν επίσης διαχρονικά το επενδυτικό ενδιαφέρον, προσφέροντας επιχειρηματικές λύσεις με υψηλούς κύκλους εργασιών και κερδοφορία.
Πάντως, κάθε χρόνο όλο και περισσότεροι κλάδοι εντάσσονται στον χώρο του franchising προβάλλοντας αξιόλογα και πρωτότυπα concept που ανταποκρίνονται όχι μόνο στις προσδοκίες των επίδοξων επιχειρηματιών να βασιστούν σε μία δοκιμασμένη ιδέα αλλά και στις ανάγκες ενός απαιτητικού καταναλωτικού κοινού, το οποίο δείχνει εμπιστοσύνη και προτίμηση στις επώνυμες επιχειρήσεις.
Τέτοιοι τομείς είναι τα τρόφιμα (αλλαντικά, τυριά), τα ποτά, τα γκουρμέ και παραδοσιακά προϊόντα (μέλι, βότανα), καφέ, ζαχαροπλαστική, η παιδική ένδυση, οι υπηρεσίες ευεξίας/ομορφιάς, η εκπαίδευση και τομέας παροχής υπηρεσιών.
Έχουμε περιπτώσεις επαγγελματιών που εντάχθηκαν στο δίκτυο και έχουν επεκταθεί στο εξωτερικό; Από ποιούς κλάδους και σε ποιές χώρες επεκτάθηκαν;
Φυσικά. Υπάρχουν πολλές επιχειρήσεις κυρίως από τον κλάδο του καφέ και της εστίασης που έχουν επεκταθεί σε χώρες όπως είναι οι χώρες των Βαλκανίων, η Κύπρος αλλά και στην Ευρώπη όπως είναι στη Μεγάλη Βρετανία, στη Γαλλία και την Ολλανδία. Δεν θα αναφερθώ σε συγκεκριμένα ονόματα, για να σας βοηθήσω όμως μπορώ να πω ότι πρόκειται για τις πολύ γνωστές αλυσίδες ταχυφαγείων και καφέ που υπάρχουν στην Ελλάδα. Ωστόσο, έντονη κινητικότητα τα τελευταία δύο χρόνια παρατηρείται και στον κλάδο της ένδυσης.
Τι θα συμβουλεύατε όσους ενδιαφέρονται να ενταχθούν σε ένα δίκτυο franchise;
Θα συμβούλευα όλους τους ενδιαφερόμενους, προτού αποφασίσουν να συνεργαστούν με μια αλυσίδα να ακολουθήσουν κάποια βήματα:
-Να αποφασίσουν τι ποσόν θέλουν να επενδύσουν. Το κατάλληλο ποσόν είναι εκείνο που τους κάνει να αισθάνονται άνετα και φυσικά εκείνο που επαρκεί για την επένδυση (υπολογίζοντας τα κόστη που θα προκύψουν με κάθε λεπτομέρεια). Πρέπει να σκεφθούν ποιο είναι το κεφάλαιο που αντέχουν και ποιο είναι το «πλαφόν» που βάζουν.
-Να επιλέξουν τον ιδανικό τύπο της επιχείρησης που τους ταιριάζει. Αυτό μπορούν να το αποφασίσουν κάνοντας στον εαυτό τους κάποιες ερωτήσεις όπως:
Είχαν σκεφτεί ποτέ στο παρελθόν να εργαστούν στο συγκεκριμένο κλάδο;
Μπορούν να φανταστούν τον εαυτό τους εργαζόμενο στο συγκεκριμένο κλάδο για τα επόμενα 10 χρόνια;
Έχουν τα απαραίτητα γνωστικά εφόδια, εμπειρία, υπόβαθρο; Και αν όχι, η αλυσίδα στην οποία σκέφτονται να επενδύσουν έχει καλά οργανωμένο τμήμα marketing και πρόθυμο προσωπικό να καθοδηγήσει τους νέους franchisees;
Όταν κάποιος έρχεται σε επαφή με μια αλυσίδα franchise πρέπει να συλλέγει στοιχεία από τους επιχειρηματίες που δραστηριοποιούνται ήδη στη συγκεκριμένη αλυσίδα. Τα στοιχεία που πρέπει να λάβουν υπ’ όψιν είναι:
- Πόσο καιρό δραστηριοποιείται ο συγκεκριμένος franchisor στην αγορά αυτή;
- Πόσοι franchisees είναι σήμερα σε λειτουργία στο σύστημα του; Που βρίσκονται τα καταστήματα τους;
- Ποια είναι τα αρχικά δικαιώματα εισόδου για τον franchisee; Υπάρχουν επιπλέον έξοδα εκκίνησης; Θα υπάρχουν περιοδικά δικαιώματα (royalties) στο μέλλον και πόσα;
- Τι υποστήριξη σε επίπεδο διοίκησης, τεχνικού ελέγχου και εξοπλισμού παρέχει ο franchisor;
- Τι είδους ελέγχους επιβάλει ο franchisor;
-Οι επίδοξοι επιχειρηματίες πρέπει να ζητούν αποδεικτικά στοιχεία για τα κέρδη, τις οικονομικές καταστάσεις της αλυσίδας κλπ. Είναι απαραίτητο να λάβουν αποδεικτικά έγγραφα τα οποία να πιστοποιούν τους ισχυρισμούς του franchisor. Εάν οι franchisors αρνηθούν να τα παράσχουν τότε τα θέμα της συνεργασίας μάλλον χρειάζεται αναθεώρηση.
-Όταν πρόκειται να επενδύσει κάποιος (όχι μόνο στο franchise αλλά γενικότερα) δεν πρέπει να υποκύπτει σε τακτικές πώλησης «υψηλής πίεσης». Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να λάβει πληροφορίες από πολλές επιχειρήσεις και να μη βιαστεί να δεσμευθεί υπογράφοντας συμβόλαιο. Καμιά ευκαιρία δεν είναι τελευταία ούτε υπάρχει η αίσθηση του επείγοντος γιατί μια καλή συμφωνία σήμερα οφείλει να είναι διαθέσιμη και αύριο (εκτός αν υπάρχουν πολλοί υποψήφιοι για μια συγκεκριμένη περιοχή). Κάθε σωστός franchisor θα δώσει τον χρόνο που χρειάζεται ο ενδιαφερόμενος ώστε να αποφασίσει.
Τελευταίο αλλά όχι λιγότερο σημαντικό είναι η αξία του brand (επωνυμία) καθώς σημαντικό μέρος του προϋπολογισμού της επένδυσης αντανακλά την αναγνωρισιμότητα της επωνυμίας. Ενώ ορισμένα brands αποτελούν μαγνήτες, υπάρχουν άλλα δεν είναι ευρέως γνωστά και αναγνωρισμένα. Σε κάθε περίπτωση πρέπει ο επιχειρηματίας να υπολογίζει απόδοση του κεφαλαίου και σε πόσο χρόνο θα αποσβεστεί.
Ποιά είναι τα συνήθη λάθη που κάνουν οι franchisees;
Η επιλογή concept που είναι «έξω από τα νερά τους», που δεν τους αρέσει ή δεν τους ταιριάζει αποτελεί ένα βασικό λάθος. Πολλές φορές εγκαταλείπουν την ιδέα (και την προσπάθεια) επειδή κατά την υλοποίηση της επένδυσης αντιλαμβάνονται ότι δεν διαθέτουν το απαιτούμενο κεφάλαιο καθώς δεν είχαν υπολογίσει όλες τις παραμέτρους της επένδυσης. Γενικά, πρέπει να αποφεύγονται οι «τυφλές» επενδύσεις, οι οποίες στερούνται εμπειρίας, τεχνογνωσίας, οργάνωσης και αναγνωρισιμότητας.
Σε πόσο χρόνο γίνεται η απόσβεση της επένδυσης;
Συνήθως η απόσβεση γίνεται σε περίπου σε 4 χρόνια, με 25% απόδοση το χρόνο.
Από τι ποσό ξεκινά η επένδυση σε μια αλυσίδα franchise για έναν νέο επιχειρηματία;
Η επένδυση ξεκινά από 10.000. Σύμφωνα με την πιο πρόσφατη έρευνά μας τρεις στους τέσσερις επιχειρηματίες σχεδιάζουν να επενδύσουν έως 100.000 ευρώ ως αρχικό κεφάλαιο.
Πόση ανεξαρτησία έχει ένας επιχειρηματίας που εντάσσεται σε μια αλυσίδα franchise;
Το 80% των επιχειρηματιών που δραστηριοποιούνται στον κλάδο είναι ανεξάρτητοι. Υπάρχουν όμως και κάποιες λίγες περιπτώσεις όπου υπάρχει συμφωνία να συμμετέχει και ο franchisor με κάποιο ποσοστό στην επιχείρηση.
Διοργανώνετε την έκθεση KEM FRANCHISE, η οποία είναι και η μοναδική του κλάδου. Πείτε μας δυο λόγια για τη δυναμική της έκθεσης.
Το Franchising έχει την ικανότητα να αντέξει και να ξεπεράσει την κρίση. Ακόμη και υπό τις παρούσες συνθήκες είμαι βέβαιος ότι ο κλάδος μας θα σημειώσει ανάπτυξη. Ας μην ξεχνάμε ότι στην Ελλάδα σήμερα το Franchising έχει διεισδύσει στο 5%-6% των επιχειρήσεων, ενώ για παράδειγμα στις ΗΠΑ το ποσοστό αυτό έχει υπερβεί το 50% των επιχειρήσεων. Το γεγονός αυτό σημαίνει ότι η χώρα μας έχει ακόμη τεράστιο περιθώριο για περαιτέρω ανάπτυξη με τη μέθοδο αυτή, η οποία προσφέρει πολύ καλύτερα αποτελέσματα.
Η έκθεση KEM FRANCHISE διοργανώνεται εδώ και 20 περίπου χρόνια στην Αθήνα και παρουσιάζει νέες επιχειρηματικές ιδέες στους επίδοξους επιχειρηματίες.
Η έκθεση απευθύνεται σε επιχειρηματίες από τις χώρες Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, Σαουδική Αραβία, Κατάρ, Κουβέιτ, Λίβανο αλλά και την Κύπρο, τα Βαλκάνια και τη Ρωσία.
Για να έχετε μια εικόνα με αριθμούς, θα μπορούσα να πω ότι από το 2013 έως σήμερα υπογράφτηκαν μόνο από τους εκθέτες που συμμετείχαν στην έκθεση franchise πάνω από 500 συμβάσεις συνολικού ύψους αρχικής επένδυσης 65.000.000 ευρώ.
Η φετινή έκθεση της Αθήνας θα διοργανωθεί από τις 18 έως τις 21 Μαρτίου 2016 στο Μεσογειακό Εκθεσιακό Κέντρο MEC Παιανίας.
