Μια από τις χειρότερες χρονιές θα αποτελέσει το 2020 για τον ελληνικό τουρισμό, με τους φορείς τις αγοράς να διατηρούν μικρές προσδοκίες ακόμα και για το άνοιγμα της αγοράς της Ρωσίας που αναμένεται από εβδομάδα.
Φορείς της τουριστικής αγοράς τονίζουν ότι τα λιγοστά έσοδα που θα έχουν φέτος δεν πρόκειται να αναστηθούν από την νέα αεροπορική οδηγία (notam) που εξέδωσε η Υπηρεσία Πολιτικής Αεροπορίας, βάσει της οποίας επιτρέπεται από εβδομάδα η είσοδος μόνο με αρνητικό τεστ covid-19 στα αεροδρόμια της Αθήνας, της Θεσσαλονίκης και του Ηρακλείου.
Ο λόγος είναι αφενός το όριο των 500 επιβατών ανά εβδομάδα που προβλέπεται κι αφετέρου ο πρόωρος τερματισμός της σεζόν, λύση που επιλέγουν πολλά καταλύματα της χώρας σε μια προσπάθεια να μειώσουν τη «χασούρα» των άδειων δωματίων την ώρα που τα λειτουργικά έξοδα τρέχουν. Να θυμίσουμε άλλωστε ότι η Ρωσία δεν συγκαταλέγεται στις πέντε βασικές αγορές τροφοδότες του ελληνικού τουρισμού με τον αριθμό των ρώσων τουριστών που φτάνουν στη χώρα μας να συρρικνώνεται τα τελευταία χρόνια. Συγκεκριμένα το 2019 επισκέφτηκαν την Ελλάδα 583 χιλιάδες αφήνοντας περίπου 433 εκατ. ευρώ.
Το παραπάνω επιβεβαιώνουν και οι αφίξεις οι οποίες κινήθηκαν σε εξαιρετικά χαμηλά επίπεδα για την εποχή. Να θυμίσουμε ότι η επιβατική κίνηση στο μεγαλύτερο αεροδρόμιο της χώρας έκανε και τον Αύγουστο, τον σημαντικότερο μήνα της θερινής σεζόν, ελεύθερη πτώση. Συγκεκριμένα σύμφωνα με τα στοιχεία του Διεθνή Αερολιμένα Αθηνών, τον Αύγουστο η επιβατική κίνηση μειώθηκε κατά 60,4% εν συγκρίσει με τον αντίστοιχο μήνα της προηγούμενης χρονιάς, φτάνοντας στη χώρα μας 1,2 εκατ. επιβάτες περίπου. Η πτώση μάλιστα αφορούσε τόσο τους επιβάτες εσωτερικού όσο και τους επιβάτες εξωτερικού, με την μείωση να κινείται στο 47% και στο 66,2% αντίστοιχα.
Συνολικά, το πρώτο οκτάμηνο του έτους (Ιανουάριο- Αύγουστο), η κίνηση του αεροδρομίου ανήλθε στο επίπεδο των 6 εκατ. επιβατών, σημειώνοντας πτώση της τάξης του 65,3% σε σχέση με το 2019, λόγω των επιπτώσεων της πανδημίας κατά την περίοδο Μαρτίου-Αυγούστου. Η διεθνής κίνηση μειώθηκε κατά 68,4%, ενώ οι επιβάτες εσωτερικού παρουσίασαν πτώση της τάξης του 58,3%.
Η πτώση ήταν αναμενόμενη δεδομένου και των περιορισμένων αεροπορικών συνδέσεων της χώρας με το εξωτερικό. Κατά τους πρώτους οκτώ μήνες του έτους ο αριθμός των πτήσεων ανήλθε σε 77.584 καταγράφοντας πτώση της τάξης του 49,7 % σε σχέση με το 2019 λόγω των ακυρώσεων πτήσεων κατά τη διάρκεια της περιόδου Μαρτίου - Αυγούστου, εξαιτίας της πανδημίας του Covid 19. Οι πτήσεις εσωτερικού ήταν μειωμένες κατά 44,2% ενώ οι διεθνείς πτήσεις κατά 53,8%.
Κι όλα αυτά χωρίς να συνυπολογίσουμε τις παραδοσιακές αγορές τροφοδότες του ελληνικού τουρισμού που έμειναν κλειστές όλο το καλοκαίρι αφού δεν επανήλθαν οι αεροπορικές συνδέσεις με αυτές λόγω των έκτακτων υγειονομικών συνθηκών. Για παράδειγμα από τις ΗΠΑ ήρθαν το 2019 στην Ελλάδα 1,2 εκατ. επισκέπτες, αφήνοντας 1,18 δισ. συνολικά.
Μικρό καλάθι για τα έσοδα
Όπως όλα δείχνουν για τον ελληνικό τουρισμό θα επικρατήσει φέτος το «κακό σενάριο», ενώ η ανάκαμψη και η επιστροφή στα νούμερα ρεκόρ του παρελθόντος, θα απαιτήσει χρόνια.
Το πλήγμα στα έσοδα τόσο των επιχειρήσεων του κλάδου όσο και της ελληνικής οικονομίας γενικότερα αναμένεται τεράστιο, αν σκεφτεί κανείς ότι ο τουριστικός κλάδος εισφέρει περίπου το 21% του ΑΕΠ και το 22% της απασχόλησης στη χώρα.
Πλέον οι εισπράξεις αναμένεται να κινηθούν κάτω από 20% των εκτιμήσεων στις αρχές του έτους - προ κορονοϊού εποχής δηλαδή, όπου τα έσοδα εκτιμούσαν ότι θα φτάσουν τα 20 δισ. ευρώ δεδομένου της μεγάλης ζήτησης κατά τους δύο πρώτους μήνες του έτους. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος, ο πήχης έπεσε στα 3-3,5 δισ. στο σύνολο της χρονιάς από τα 18,2 δισ. που μπήκαν στα ταμεία πέρυσι κι από τα 5 δισ. που υπολόγιζαν φορείς του κλάδου στις αρχές της πανδημίας.
Ήδη από το πρώτο εξάμηνο του έτους έχουν χαθεί περίπου 5 δισ. - οι τουριστικές εισπράξεις την περίοδο Ιανουαρίου-Ιουνίου ήταν μόλις 678 εκατ. ευρώ, από 5,41 δισ. το αντίστοιχο εξάμηνο του προηγούμενου έτους. Εξ αυτών μάλιστα τα 527 εκατ. αφορούν εισπράξεις που πραγματοποιήθηκαν Ιανουάριο και Φεβρουάριο, πριν δηλαδή το κλείσιμο των συνόρων και το πάγωμα του τουρισμού. Όσο για τον Ιούνιο όπου οι περσινές εισπράξεις έφτασαν τα 2,56 δισ. ευρώ, τα έσοδα του 2020 δεν έφτασαν ούτε τα 65 εκατ. με την ΤτΕ να υπολογίζει την πτώση των αφίξεων μη κατοίκων ταξιδιωτών στο 93,8%. Στο εξάμηνο του έτους, η εισερχόμενη ταξιδιωτική κίνηση μειώθηκε κατά 76,9% και διαμορφώθηκε στους 2.178 εκατ. ταξιδιώτες, έναντι 9.407 εκατ. ταξιδιωτών την αντίστοιχη περίοδο του 2019.