Θέμα χρόνου θεωρούν πηγές της αγοράς την ολοκλήρωση από την κυβέρνηση των διαδικασιών που αφορούν στη σύσταση και στελέχωση της περίφημης γενικής διεύθυνσης του Ταμείου Αποκρατικοποιήσεων που θα έχει ως αντικείμενο και ρόλο την προετοιμασία και ωρίμανση μεγάλων έργων που σχετίζονται με το Ταμείο Ανάκαμψης.
Αν και δεν προσδιορίζουν χρονικά αν οι κινήσεις της κυβέρνησης για προώθηση σχετικής νομοθετικής ρύθμισης στη Βουλή έχουν ως ορόσημο τις «λίγες ημέρες» ή τις «λίγες εβδομάδες», οι ίδιες πλευρές σημείωναν ότι έτσι κι αλλιώς αποτελεί δέσμευση της χώρας προς τις Βρυξέλλες να κλείσει αυτό το μέτωπο και μάλιστα άμεσα, βάζοντας ως όριο τον Μάιο, δηλαδή τον μήνα που διανύουμε.
Το περίφημο Project Preparation Facility επί της ουσίας θα αναδείξει και αναβαθμίσει τον ρόλο του ΤΑΙΠΕΔ, βασιζόμενο στην εμπειρία και την τεχνογνωσία που το τελευταίο έχει αποκτήσει μέσα από την προετοιμασία και προώθηση διαγωνισμών, με το Ταμείο να στελεχώνεται (λογικά ολοκληρώνονται οι διαδικασίες) και με νέα μέλη καθώς το Δ.Σ. είναι υπό αναδιάρθρωση, ενώ προφανώς θα συνδράμουν και εξειδικευμένοι σύμβουλοι. Να αναφέρουμε ότι εδώ και αρκετές ημέρες έχουν κυκλοφορήσει πληροφορίες περί ενίσχυσης του ΤΑΙΠΕΔ με τον κ. Πάνο Σταμπουλίδη, γενικού γραμματέα Εμπορίου και Προστασίας Καταναλωτή στο υπουργείο Ανάπτυξης.
Ο μηχανισμός αυτός, δηλαδή η γενική διεύθυνση του ΤΑΙΠΕΔ με τον κωδικό «Project Preparation Facility», θα αναλάβει να προετοιμάσει, να προωθήσει, να τρέξει αδειοδοτικά έργα που εντάσσονται στο Ταμείο Ανάκαμψης αλλά και έργα που σχετίζονται με στρατηγικές αναπτύξεις, να λύσει εκκρεμότητες με μελέτες και άλλα ζητήματα, ώστε στη συνέχεια να προχωρήσουν οι διαδικασίες και οι διαγωνισμοί. Προφανώς, δεν μιλάμε για διαδικασίες όπως ακριβώς τους διαγωνισμούς που κάνει το ΤΑΙΠΕΔ με assets που βρίσκονται στο χαρτοφυλάκιό του καθώς σε αυτή την περίπτωση δεν έχουμε να κάνουμε με κυριότητα αλλά με όλο το υπόλοιπο «πακέτο».
Μέχρι πρότινος πάντως, υπήρχαν ανοιχτά ζητήματα, όπως για παράδειγμα ποια ακριβώς projects θα αναλάβει η νέα διεύθυνση του ΤΑΙΠΕΔ, από ποια υπουργεία, αν θα μπούνε σε αυτό το πακέτο και έργα από άλλους φορείς κ.λπ. Ενώ σημειώνεται ότι αρκετές εμπλεκόμενες πλευρές… δεν θα ήθελαν να χάσουν αρμοδιότητες και έργα που έχουν υπό την εποπτεία τους με τα οποία «γεμίζουν τη δική τους δεξαμενή». Οπότε, μένει να φανεί προσεχώς το πως θα διαμορφωθούν τα δεδομένα.
Σε κάθε περίπτωση όμως, η χώρα, η κυβέρνηση και οι εμπλεκόμενοι φορείς καλούνται να ανταποκριθούν σε σφιχτά χρονοδιαγράμματα, αυστηρές προϋποθέσεις και ρήτρες, με τρόπο που παράλληλα θα προωθεί πολύ καλά προετοιμασμένους διαγωνισμούς ώστε να βρίσκονται εντός προϋποθέσεων του Ταμείο Ανάκαμψης των 32 δις ευρώ περίπου.
Την ίδια ώρα, πέρα από το πως θα εξελιχθεί το μέτωπο με τον μηχανισμό Project Preparation Facility που εμπλέκει Ταμείο Ανάκαμψης-ΤΑΙΠΕΔ και άλλους φορείς, η ελληνική κυβέρνηση και το αρμόδιο υπουργείο Ανάπτυξης και Επενδύσεων καλούνται να ανταποκριθούν και στις ανάγκες/προϋποθέσεις προώθησης του ΕΣΠΑ συνεχίζοντας την καλή δουλειά. Όπως πρόσφατα είχε αναφέρει σε άρθρο του ο Γ.Γ. Δημοσίων Επενδύσεων και ΕΣΠΑ, κ. Δημήτρης Σκάλκος, «το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας δεν είναι η μοναδική πηγή χρηματοδότησης. Η Πολιτική Συνοχής για τη νέα περίοδο 2021-2027 κατανέμει στη χώρα μας 26,7 δις ευρώ (+7% συγκριτικά με την τρέχουσα προγραμματική περίοδο). Συνδυαστικά με τους δύο πυλώνες της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής, το νέο χρηματοδοτικό μέσο ReactEU, το εργαλείο Συνδέοντας την Ευρώπη (CEF II), τα Ταμεία Ασύλου και Μετανάστευσης, Εσωτερικής Ασφάλειας και Διαχείρισης Συνόρων, η κοινοτική συνδρομή για την επόμενη εξαετία αθροίζει σε περίπου 77 δις ευρώ. Πρόκειται για ένα ιδιαίτερα υψηλό αριθμητικό μέγεθος. Αρκεί, ως τάξη μεγέθους, να αναφέρουμε τη συνδρομή του Σχεδίου Μάρσαλ που στην περίοδο 1942-1952 δεν ξεπέρασε, σε τρέχουσες τιμές, τα 30 δις δολάρια».
Προφανώς λοιπόν, και για το πρόγραμμα ΕΣΠΑ περιόδους 2021-2027 αποτελεί «στοίχημα» τόσο να δημιουργηθεί μία «δεξαμενή» ώριμων προς χρηματοδότηση έργων, όσο και να προωθηθούν οι διαδικασίες που θα επιτρέψουν την όσο το δυνατόν μεγαλύτερη απορρόφηση κοινοτικών πόρων καθώς στο παρελθόν οι επιδόσεις μας σε αυτό το πεδίο, για μια σειρά από λόγους, δεν ήταν πάντοτε οι επιθυμητές. Είναι ενδεικτικό πως την περίοδο 2016-2019 οι συνολικές δαπάνες των προγραμμάτων ΕΣΠΑ δεν ξεπέρασαν τα 5 δις ευρώ.
Για αυτό και στο άρθρο του κ. Σκάλκου αναδεικνύονταν ως στόχοι η ανάπτυξη συνεργειών ανάμεσα στα διαφορετικά χρηματοδοτικά Ταμεία, η αποφυγή επικαλύψεων και η ικανότητα τους να λειτουργήσουν συμπληρωματικά, η δημιουργία «δεξαμενής» ώριμων προς χρηματοδότηση έργων, η έλλειψη των οποίων στα προηγούμενα χρόνια βάρυνε σημαντικά στην υπο-εκτέλεση του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων. Αλλωστε, απαιτούνται πλέον ταχείες διαδικασίες ωρίμανσης των έργων (αδειοδοτήσεις, μελέτες, κλπ.)
Προφανώς, εγείρεται θέμα συνεκτικότητας των προς χρηματοδότηση έργων σε ένα ολοκληρωμένο στρατηγικό σχέδιο (και ένα κοινό pipeline έργων) μέσα από τις κατάλληλες συνέργειες και συμπληρωματικότητες ανάμεσα στα έργα του Ταμείου Ανάκαμψης και τις δράσεις του ΕΣΠΑ. Και κατά τον ΓΓ Δημοσίων Επενδύσεων και ΕΣΠΑ, αφενός η δημόσια διοίκηση διαθέτει πολύχρονη εμπειρία στη διαχείριση κοινοτικών προγραμμάτων με καλές επιδόσεις και με αναγνώριση σε επίπεδο καλών πρακτικών, αφετέρου το προηγούμενο διάστημα ανελήφθησαν πρωτοβουλίες για την ωρίμανση των έργων (π.χ. με το νέο ρυθμιστικό πλαίσιο για τις δημόσιες συμβάσεις και προμήθειες).
