Σε οριστική διευθέτηση οδεύει ένα από τα ενεργειακά «αγκάθια» με την Κομισιόν, και πιο συγκεκριμένα η συμμόρφωση της χώρας μας στην καταδικαστική απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου σχετικά με το μονοπώλιο της ΔΕΗ στον λιγνίτη, όπως διαφάνηκε στη χθεσινή συνάντηση του υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Κώστα Σκρέκα, με την Εκτελεστική Αντιπρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, αρμόδια για μία Ευρώπη έτοιμη για την ψηφιακή εποχή, Μαργκρέιτε Βεστάγκερ.
Σύμφωνα με πληροφορίες, από τη συνάντηση προέκυψε πως βαίνει προς έγκριση από την Κομισιόν του μηχανισμού διάθεσης από τη ΔΕΗ προϊόντων ηλεκτρικής παραγωγής από λιγνίτη, σε τρίτους προμηθευτές ηλεκτρισμού. Όπως επισημάνθηκε, τα προϊόντα αυτά θα διατίθενται μέσω της Προθεσμιακής Αγοράς του Χρηματιστηρίου Ενέργειας. Η έγκριση ανοίγει τον δρόμο για την εφαρμογή της εν λόγω «θεραπείας» (remedy), δίνοντας έτσι τέλος στην υπόθεση καταδίκης (Anti-Trust Case) που εκκρεμεί από το 2007.
Ο μηχανισμός είχε τεθεί σε Market Test (Δοκιμή Αγοράς) από την Κομισιόν τον Φεβρουάριο. Προβλέπει πως τα προϊόντα θα διατίθενται σε «πακέτα», ενώ δικαίωμα αγοράς τους θα έχουν όλοι οι κάτοχοι άδειας προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας, σε τιμές που θα συνδέονται με την προημερήσια αγορά.
Αναγκαία η εφεδρεία λιγνιτικών μονάδων
Οι συνολικές ποσότητες ρεύματος που θα πωληθούν από τη ΔΕΗ θα ανέλθουν το 2021 στο 50% της λιγνιτικής παραγωγής του προηγούμενου έτους. Αντίστοιχα, το 2022 και το 2023 θα διαμορφωθούν σε ποσοστό 40% με βάση το προηγούμενο έτος.
Στη συνάντηση τέθηκε επίσης από την ελληνική πλευρά η θέσπιση Μηχανισμού Στρατηγικής Εφεδρείας για την περίοδο 2021-2023, μέσω του οποίου οι λιγνιτικές μονάδες της ΔΕΗ θα αποζημιώνονται, ώστε να είναι έτοιμες ανά πάσα στιγμή να εισέλθουν στο σύστημα, για να καλύψουν τυχόν αυξημένη ζήτηση.
Σύμφωνα με πληροφορίες, η κ. Βεστάγκερ αναγνώρισε την αναγκαιότητα διατήρησης μέρους του λιγνιτικού χαρτοφυλακίου σε εφεδρεία, για λόγους επάρκειας του συστήματος. Ωστόσο, φαίνεται να επισήμανε πως η ελληνική πρόταση θα πρέπει να επανυποβληθεί, ώστε να εναρμονίζεται στις κατευθυντήριες γραμμές, περιλαμβάνοντας για παράδειγμα ανταγωνιστικές διαδικασίες.
Όσον αφορά την αποζημίωση της ΔΕΗ για την κάλυψη έκτακτων εξόδων που σχετίζονται με την παύση λειτουργίας τεσσάρων λιγνιτικών ορυχείων και αντίστοιχων μονάδων, η εκτελεστική αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής επισήμανε την απουσία νομικού καθεστώτος που να προβλέπει τη χορήγηση ανάλογης αποζημίωσης. Πάντως, η ελληνική πλευρά θα συνεχίσει τις προσπάθειες για την κάλυψη του σχετικού κόστους της επιχείρησης.
«Πράσινο φως» για το FSRU Αλεξανδρούπολης
Παράλληλα, η κ. Βεστάγκερ ενημέρωσε για τη θετική έκβαση της εξέτασης από την Κομισιόν της συμβατότητας της επένδυσης του FSRU Αλεξανδρούπολης με τους κανόνες κρατικών ενισχύσεων, έπειτα από τη σχετική ελληνική κοινοποίηση στη Γενική Διεύθυνση Ανταγωνισμού. Η εξέλιξη αυτή ανοίγει τον δρόμο για τη συγχρηματοδότηση του έργου από το ΕΣΠΑ 2014-2020.
Στη συνάντηση τέθηκε επίσης ο Μηχανισμός Αποζημίωσης Επάρκειας Ισχύος (CRM), η θέσπιση του οποίου ουσιαστικά θα ανάψει το «πράσινο φως» για την κατασκευή νέων μονάδων ηλεκτροπαραγωγής με καύσιμο το φυσικό αέριο, οι οποίοι θα αντικαταστήσουν τη θερμοηλεκτρική ισχύ των λιγνιτικών σταθμών που θα αποσυρθούν. Το σχήμα πρόκειται να προκοινοποιηθεί στις Βρυξέλλες τον Ιούνιο, ωστόσο από τη συνάντηση διαφάνηκε πως δεν μπορεί να εφαρμοσθεί χρονικά παράλληλα με τον μηχανισμό για τις στρατηγικές εφεδρείες.
Επίσης, οι δύο πλευρές συζήτησαν το νέο σχήμα διαγωνισμών για νέες μονάδες ΑΠΕ, το οποίο θα ισχύσει έως το 2024, καθώς και το σχήμα αποζημίωσης των υβριδικών σταθμών στα μη διασυνδεδεμένα νησιά.
Τέλος, ο κ. Σκρέκας ενημέρωσε την κ. Βεστάγκερ για την επικείμενη υποβολή της ελληνικής πρότασης για πλαισίου ενίσχυσης των διμερών συμβάσεων προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας από Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (PPAs) μεταξύ παραγωγών και ενεργοβόρων βιομηχανικών καταναλωτών. Σύμφωνα με τον υπουργό, το πλαίσιο αυτό θα κοινοποιηθεί στις Βρυξέλλες εντός των επόμενων εβδομάδων.
