Ο στόχος για μείωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος του ενεργειακού τομέα επιφέρει τη σύγκλιση των κρατών της περιοχής, διευρύνοντας τις μεταξύ τους συνεργασίες, σημείωσε ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Κώστας Σκρέκας, μιλώντας στο συνέδριο του Economist.
Στα απτά παραδείγματα τέτοιων συμπράξεων, ο υπουργός συμπεριέλαβε τον σχεδιαζόμενο διασυνδετήριο αγωγό Ελλάδας – Βόρειας Μακεδονίας, για τον οποίο ο κ. Σκρέκας με τον ομόλογό του από τη γειτονική χώρα υπέγραψαν σήμερα τη διακυβερνητική συμφωνία. Στο ίδιο πλαίσιο, όπως συμπλήρωσε, εντάσσεται και το Φόρουμ Φυσικού Αερίου Ανατολικής Μεσογείου (EMGF), στο οποίο πρόσφατα προσχώρησε ως νέο μέλος η Γαλλία.
Την ίδια στιγμή, σε φάση κατασκευής βρίσκεται ο αγωγός αερίου Ελλάδας-Βουλγαρίας, ενώ παράλληλα προωθείται και η υλοποίηση του αγωγού EastMed, για τη μεταφορά αερίου από τα κοιτάσματα της νοτιοανατολικής Μεσογείου στην Ευρώπη, μέσω της Ελλάδας. Σύμφωνα με τον κ. Σκρέκα, στο «κάδρο» των διακρατικών συνεργασιών για την απανθρακοποίηση εντάσσονται και τα σχέδια για νέες διεθνείς ηλεκτρικές διασυνδέσεις, για τη διασύνδεση της Ελλάδας με την Αίγυπτο, την Κύπρο και το Ισραήλ.
Ο κ. Σκρέκας σημείωσε πως ο ενεργειακός τομέας παίζει κρίσιμο ρόλο στην αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, καθώς από αυτόν προέρχονται το 60% των εκπομπών CO2 στην ατμόσφαιρα. Η Ελλάδα φιλοδοξεί να παίξει πρωταγωνιστικό ρόλο στην ενεργειακή μετάβαση, όπως έδειξε και η ανακοίνωση του Έλληνα πρωθυπουργού το 2019 στο συνέδριο του ΟΗΕ για το κλίμα, για την απόσυρση όλων των λιγνιτικών μονάδων το αργότερο έως το 2028.
Για την απανθρακοποίηση του εγχώριου μίγματος, σύμφωνα με τον κ. Σκρέκα, δρομολογούνται επενδύσεις ύψους 44 δισ. ευρώ μέχρι το 2030, προκειμένου να ενισχυθεί η διείσδυση των ΑΠΕ. Σημείωσε πως για την επίτευξη του αναθεωρημένου στόχου μείωσης κατά 55% των εθνικών εκπομπών, εκτιμάται ότι θα πρέπει έως το τέλος της 10ετίας περίπου το 70% της ηλεκτρικής ενέργειας να προέρχεται από ανανεώσιμες πηγές.
Για την υποστήριξη αυτού του στόχου, πέρα από την ανάπτυξη νέων έργων ΑΠΕ, θα επενδυθούν 10 δισ. ευρώ για την αναβάθμιση και εκσυγχρονισμό του δικτύου. Επίσης, προβλέπεται να αναπτυχθούν συστήματα αποθήκευσης ενέργειας συνολικής έως 1,6 GW, για τη δρομολόγηση των οποίων προορίζονται να διατεθούν 450 εκατ. ευρώ από το «Ελλάδα 2.0».
Νέες γεωτρήσεις πρόκειται να πραγματοποιηθούν έως τα τέλη του έτους σε «οικόπεδα» της κυπριακής ΑΟΖ, σημείωσε από την πλευρά η υπουργός Ενέργειας, Εμπορίου και Βιομηχανίας της Κύπρου, Νατάσα Πηλείδου. Όπως συμπλήρωσε, η περιφερειακή συνεργασία βρίσκεται στο επίκεντρο των προσπαθειών της Κύπρου, καθώς η χώρα παράγει πλέον περισσότερο φυσικό αέριο από όσο καταναλώνει.
Σε αυτό το πλαίσιο, σχεδιάζονται διάφορα διακρατικά πρότζεκτ για το πώς θα διοχετευθούν αυτές οι επιπλέον ποσότητες καυσίμου στις γειτονικές χώρες, συμβάλλοντας έτσι στη δημιουργία ενός «πράσινου» μέλλοντος σε όλη την περιοχή.
Σύμφωνα με την κ. Πηλείδου, ως νησί η Κύπρος έχει να αντιμετωπίσει ιδιαίτερες προκλήσεις στην πορεία μείωσης των εκπομπών της, με πιο σημαντική το «άνοιγμα» της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας. Πάντως, η διαφοροποίηση των προμηθευτών ρεύματος στη λιανική αγορά της χώρας δείχνει πως οι καταναλωτές ήθελαν την απελευθέρωση της αγοράς.
Υπάρχουν κοιτάσματα 25 bcm (δισ. κυβικά μέτρα) φυσικού αερίου στη Νοτιοανατολική Μεσόγειο, για τα οποία απουσιάζουν έως αυτή τη στιγμή οι υποδομές για τη διοχέτευσή τους στις αγορές, υπογράμμισε ο διευθύνων σύμβουλος της IGI Poseidon Pierre Vergerio.
Σύμφωνα με τον κ. Vergerio, από αυτές τις ποσότητες, τα 15 bcm θα μπορούσαν να καταλήξουν στις αγορές μέσω των εγκαταστάσεων LNG της Αιγύπτου. Επομένως, τα υπόλοιπα 10 bcm θα παραμείνουν στο υπέδαφος, αν δεν υπάρξει κάποια λύση όπως ο αγωγός EastMed, για τη μεταφορά τους σε σημεία κατανάλωσης.
Το στέλεχος της IGI Poseidon ((κοινοπραξίας της ΔΕΠΑ και της ιταλικής Edison) τόνισε πως η εταιρεία επεξεργάζεται τα τεχνικά δεδομένα για την ανάπτυξη του πρότζεκτ, ενώ τα τελευταία δύο χρόνια έχει ολοκληρώσει τη συμβολαιοποίηση του πρώτου σκέλους του αγωγού, για το οποίο αναμένεται η Τελική Επενδυτική Απόφαση. Όπως συμπλήρωσε, οι μελέτες της εταιρείας έχουν καταδείξει την οικονομική βιωσιμότητα του αγωγού EastMed, αφού δεν υπάρχει ουσιαστικά πλεονέκτημα υπέρ του LNG για τα κοιτάσματα αερίου της Νοτιοανατολικής Μεσογείου.
Σύμφωνα με τη Maria Rita Galli, CEO του ΔΕΣΦΑ, είναι σημαντικό να υπάρξει συμπληρωματικότητα μεταξύ των ΑΠΕ και του φυσικού αερίου στον τομέα της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας. Όπως υπογράμμισε, το φυσικό αέριο μπορεί να παίξει σημαντικό ρόλο στην αποθήκευση ενέργειας, καθώς έως αυτή τη στιγμή δεν υπάρχουν συσσωρευτές για μαζική αποθήκευση ρεύματος.
Επισήμανε πως το ελληνικό σύστημα μεταφοράς αερίου αποτελεί σημαντικό εργαλείο για την ενεργειακή μετάβαση της χώρας, ενώ παράλληλα καθιστά την Ελλάδα «πύλη» εισόδου φυσικού αερίου προς τα γειτονικά κράτη. Μάλιστα, υπάρχουν νέοι υποψήφιοι καταναλωτές, στα βόρεια σύνορα της χώρας, καθώς σε αρκετές χώρες στην περιοχή η ηλεκτροπαραγωγή βασίζεται έως τώρα κατά 70% στον άνθρακα.
Με γρήγορους ρυθμούς προχωρά η κατασκευή του διασυνδετήριου αγωγού Ελλάδας-Βουλγαρίας (IGB), σημείωσε η Teodora Georgieva, εκ των εκτελεστικών Διευθυντών της ICGB. Τόνισε πως το έργο θα αλλάξει τους κανόνες του παιχνιδιού στην περιοχή, αναφορικά με την προμήθεια φυσικού αερίου, ενισχύοντας την ασφάλεια τροφοδοσίας και τη διαφοροποίηση των πηγών τόσο στη Βουλγαρία, όσο και στις υπόλοιπες γειτονικές χώρες.
Όπως ανέφερε, ο αγωγός θα δημιουργήσει σημαντικές συνέργειες με άλλες υποδομές που υπάρχουν ή κατασκευάζονται στην περιοχή, όπως το ελληνικό σύστημα μεταφοράς αερίου, ο «Νότιος Διάδρομος» και το FSRU Αλεξανδρούπολης.
