Μέσα στο α' εξάμηνο του 2021 στη Γερμανία, παρατηρήθηκε μία αύξηση της τάξης του 35% στην ζήτηση χρυσού σε φυσική μορφή, δηλαδή σε πλάκες χρυσού και χρυσά νομίσματα. Στον υπόλοιπο κόσμο η αντίστοιχη αύξηση ήταν της τάξης του 20%, αλλά με πολύ μεγάλες ανισομέρειες από χώρα σε χώρα.
Προφανώς η ένταση αυτής της αύξησης στην ζήτηση του χρυσού σε φυσική μορφή είναι συνδεδεμένη, αφενός με την αβεβαιότητα που έχει προκληθεί από την αλληλουχία της ύφεσης και της πανδημίας και αφ’ εταίρου από την εμφάνιση των πληθωριστικών πιέσεων με πολύ απότομο τρόπο.
Στη Γερμανία ο πληθωρισμός έχει ήδη εκτοξευθεί σε διάστημα λίγων μηνών κοντά στο 4% (3,9%) και η τάση αυτή παραμένει ισχυρή.
Στην Ευρώπη μέσα στο ίδιο διάστημα ο μέσος πληθωρισμός έχει αγγίξει το 3% και οι προβλέψεις της ΕΚΤ, όπως και της Κομισιόν, προδικάζουν σημαντικά υψηλότερα επίπεδα μέχρι το τέλος του έτους, πριν αρχίσει – σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της ΕΚΤ – να εκτονώνεται από τις αρχές του επόμενου έτους.
Σε κάθε περίπτωση αναγνωρίζεται – δηλώσεις Βάιντμαν (Bundesbank) – ότι η τάση αποκλιμάκωσης τον επόμενο χρόνο είναι άμεσα συνδεδεμένη με την συγκράτηση των πιέσεων σε αυξήσεις για μισθούς…
Με άλλα λόγια η αποφυγή ενός νέου κύματος πληθωριστικών πιέσεων στην Ευρωζώνη, όπως και την δεκαετία που ακολούθησε την κρίση του 2008 – 2009, συναρτάται με την ικανότητα αποφυγής από πλευράς κυβερνήσεων των πιέσεων για αποκατάσταση της αγοραστικής δύναμης, η οποία αποδυναμώνεται στο μεταξύ από την άνοδο του πληθωρισμού… Ήδη στην Γερμανία τον περασμένο μήνα πραγματοποιήθηκε μία δυναμική τριήμερη απεργία στους σιδηροδρομικούς με βασικό αίτημα την αύξηση των μισθών. Είναι προφανές ότι η επικείμενες εκλογές και οι νέες πολιτικές ισορροπίες που αναδύονται στην Γερμανία καθιστούν το εγχείρημα αυτό ακόμα πιο δύσκολο.
Από μόνο του το θέμα αυτό αποτελεί πολιτική ωρολογιακή βόμβα για τις κυβερνήσεις στην Ευρώπη, μέσα σε συνθήκες που ακόμα και τώρα η «ζήτηση» εξαρτάται από τις επιδοτήσεις και τα προγράμματα στήριξης ειδικά των εργαζόμενων, που έχουν διακόψει στον ένα ή τον άλλο βαθμό την απασχόλησή τους λόγω της πανδημίας.
Και οι προβλέψεις για την εξέλιξη της πανδημίας με την μετάλλαξη Δέλτα δεν είναι θετικές, δεδομένου ότι το φθινόπωρο αναμένεται νέος κύκλος πιέσεων με αύξηση των κρουσμάτων και των θανάτων παρά την εμβολιαστική καμπάνια.
Σε ένα τέτοιο περιβάλλον, η επανάληψη της τακτικής (περιοριστική πολιτική) που ακολούθησαν οι κυβερνήσεις για να συγκρατήσουν τις πληθωριστικές πιέσεις μετά την νομισματική χαλάρωση με την οποία αντιμετωπίσθηκε το 2008 – 2009, φαίνεται «πολιτικά» εξαιρετικά δύσκολο project, παρά το γεγονός ότι οι Κεντρικές Τράπεζες πιέζουν στην κατεύθυνση αυτή.
Είναι χαρακτηριστικό ότι η κα Λαγκάρντ σε πρόσφατες δηλώσεις της για το πως θα αντιμετωπίσει την κατάσταση η ΕΚΤ, φρόντισε να ξεκαθαρίσει ότι αυτό θα εξαρτηθεί από το κατά πόσο οι κυβερνήσεις θα καταφέρουν να περάσουν σε άλλου είδους προγράμματα δημοσιονομικής στήριξης, που θα είναι «χειρουργικού» χαρακτήρα, δηλαδή θα αφορούν μόνο εκείνους τους τομείς της οικονομίας που δεν μπορούν να ακολουθήσουν...
Ανάλογης φύσης είναι και τα προβλήματα στις ΗΠΑ, όπου τώρα τον Σεπτέμβρη λήγουν τα σημαντικότερα προγράμματα κοινωνικής στήριξης που είχαν δρομολογηθεί λόγω της πανδημίας.
Μέσα σ’ αυτό το περιβάλλον αβεβαιότητας, όχι μόνο στην Γερμανία αλλά και σε άλλες μεγάλες οικονομικές περιοχές όπως, π.χ. η Κίνα ή η Ρωσία, παρατηρείται μία στροφή στον χρυσό και μάλιστα σε κεντρικό επίπεδο με ένταση των αγορών χρυσού από τις Κεντρικές Τράπεζες.
Τόσο η Κίνα όσο και η Ρωσία έχουν αρχίσει τα τελευταία χρόνια να αντικαθιστούν μέρος των συναλλαγματικών αποθεμάτων τους σε δολάριο (με την μορφή αμερικανικών κρατικών ομολόγων), με χρυσό σε φυσική μορφή. Το ίδιο έχει επιχειρήσει και η Γερμανία.
Έτσι σύμφωνα με τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία σε σύγκριση με τις ΗΠΑ που «λογιστικά» τουλάχιστον διαθέτει τα μεγαλύτερα αποθέματα χρυσού, ήτοι 8200 τόνους, η Ρωσία και η Κίνα μαζί έχουν συγκεντρώσει περί τους 4600 τόνους χρυσού.
Η δε Γερμανία μετά την κατά το μεγαλύτερο μέρος επιστροφή του χρυσού που «φυλασσόταν» στις ΗΠΑ, έχει αποθέματα 3600 τόνους χρυσού. Η ζήτηση αυτή χρυσού σε φυσική μορφή έχει περάσει και στους ιδιώτες όπου η αύξηση του ποσοστού ζήτησης μέσα στο 2021 έχει φτάσει το 35%, ποσοστό εξαιρετικά υψηλό.
Και οι τρεις χώρες συνεχίζουν να αγοράζουν χρυσό σε φυσική μορφή ενώ από τις ΗΠΑ έχει παρατηρηθεί η σιωπηρή «παύση» πωλήσεων χρυσού.
Πρέπει να διευκρινισθεί ότι αυτή η τάση έχει τα φυσικά της όρια, καθώς σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία σήμερα εκτιμάται ότι υπάρχουν περίπου 190.000 τόνοι χρυσού στον κόσμο.
Από αυτούς περίπου 50.000 τόνοι να μπορούν να εξορυχθούν σε όλο και βαθύτερα, άβολα και ακριβά και επικίνδυνα ορυχεία.
Οι άλλοι 140.000 τόνοι προέρχονται από το χρυσό ολόκληρης της ιστορίας της ανθρωπότητας που έχει καταλήξει είτε ως αποθεματικό, είτε ως κόσμημα, είτε ως «κρυμμένος θησαυρός», είτε για οποιαδήποτε άλλη χρήση σε κάποιο σημείο του πλανήτη…
Αυτή η ιστορικά διαμορφωμένη «αξία» του χρυσού τον καθιστά αναμφίβολα ένα διαχρονικό στοιχείο διασφάλισης έναντι του πληθωρισμού που παίρνει την μορφή της ανεξέλεγκτης «τιμής» εμπορευμάτων και υπηρεσιών και ταυτόχρονα ανακυκλώνεται με την διολίσθηση της συναλλαγματικής αξίας των βασικών νομισμάτων των οικονομικά ισχυρών χωρών.
Η τιμή του «χάρτινου» χρυσού, παρά τα σκαμπανευάσματα των τελευταίων ετών φαίνεται να διατηρεί την σταθερά ανοδική τάση τιμολόγησής του σε δολάρια και δείχνει προς το παρόν να «σταθμεύει» προσωρινά στα επίπεδα των 1800 δολαρίων. Η τιμή του φυσικού χρυσού ανάλογα με την μορφή του αποκλίνει ανοδικά από τις τιμές αυτές.
Η τιμολόγηση του «χάρτινου» χρυσού σε δολάρια, θα εξαρτηθεί βέβαια από το αν και πότε η Fed θα επιχειρήσει να καταστήσει το δολάριο ακριβότερο ή όχι αυξάνοντας τα επιτόκια.
Προς το παρόν ο κ. Πάουελ προειδοποίησε τις αγορές ότι αν και θα προχωρήσει στο tapering, δεν βιάζεται να το κάνει... Πολύ δε περισσότερο δεν βιάζεται για την αύξηση των επιτοκίων, πρόθεση που απαγκίστρωσε εντελώς από το tapering, καθώς αυτή είναι που θα προκαλέσει την ισχυρή αλλαγή στις συναλλαγματικές ισοτιμίες, με τις συνέπειες που σε πολύ μικρότερο βαθμό είχε η παγκόσμια οικονομία την δεκαετία του 80’.
Και ο λόγος γι’ αυτό έχει να κάνει με το γεγονός ότι ο τότε ο επικεφαλής της Fed κ. Πολ Βόλκερ δεν είχε να αντιμετωπίσει ένα δημόσιο χρέος σαν το σημερινό, ήτοι της τάξης των 30 – 35 τρισ. δολ, στο οποίο έχει προστεθεί ένα ιδιωτικό χρέος των 11,5 τρισ. δολ., όταν το δημόσιο χρέος σ’ ολόκληρο τον πλανήτη είναι 65 τρισ. δολ...
Οι λόγοι αυτοί συνειδητά ή όχι, εξηγούν ίσως την ξαφνική αύξηση της αγάπης των Γερμανών για τον φυσικό χρυσό, όχι τον «χάρτινο»…
