Στα 4 δισ. ευρώ, όπως μόλις προ ημερών είχε αποκαλύψει το insider, ανέρχεται ο συνολικός εκτιμώμενος προϋπολογισμός του «πακέτου» των 6 σημαντικών σιδηροδρομικών projects που προωθούν το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών και η ΕΡΓΟΣΕ με το μοντέλο του ανταγωνιστικού διαλόγου, ήτοι… «με το κλειδί στο χέρι», ολοκληρωμένα και λειτουργικά, με τις καλύτερες δυνατές συνθήκες σε «χρόνο και κόστος».
Αυτό προκύπτει τουλάχιστον από τις σχετικές αιτήσεις της Μονάδας Διαγωνισμών με Ανταγωνιστικό Διάλογο της ΕΡΓΟΣΕ προς τη Διεύθυνση Οικονομικών Υπηρεσιών για την ανάληψη δέσμευσης πίστωσης για το κάθε ένα από τα έργα, με τους διαγωνισμούς να αναμένεται να ξεπεράσουν τα αρχικά εκτιμώμενα επίπεδα των 3,3 δις ευρώ και αθροιστικά να «γράψουν» το «4» ως νούμερο (σε δισ., χωρίς ΦΠΑ).
Για όλα τα projects αναφέρεται ότι σε προηγούμενο χρονικό διάστημα έχει εγκριθεί, με απόφαση του Υφυπουργού Ανάπτυξης και Επενδύσεων, η έγκριση δέσμευσης σχετικών κονδυλίων μέσω του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων. Να σημειωθεί ότι τα έργα έχουν περάσει από σχετικό Δ.Σ. της ΕΡΓΟΣΕ, αφορούν στη διασύνδεση του σιδηροδρομικού δικτύου με λιμάνια, θεωρούνται προτεραιότητας και έχουν ενταχθεί στον σχεδιασμό του υπουργείο αλλά και ευρύτερα της κυβέρνησης ώστε η Ελλάδα στον τομέα των logistics και των συνδυασμένων μεταφορών να αποκτήσει ενισχυμένο ρόλο της ως διαμετακομιστικό hub της ευρύτερης περιοχής. Τα έργα αυτά περιλαμβάνονται στο στρατηγικό σχεδιασμό του ΥΠΥΜΕ για την προγραμματική Περίοδο 2021- 2027, είναι δημόσια έργα στρατηγικής σημασίας για τη χώρα που επιτρέπουν τη σύνδεση κύριων λιμένων με την υπόλοιπη νοτιοανατολική Ευρώπη.
· Ειδικότερα, το έργο με τίτλο «ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΝΕΑΣ ΣΙΔΗΡΟΔΡΟΜΙΚΗΣ ΓΡΑΜΜΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ-ΤΟΞΟΤΕΣ» είναι εκτιμωμένου προϋπολογισμού, με Κατ’ Αποκοπή Δαπάνη Εργασιών, ύψους 1,688 δις ευρώ (το οποίο αναλύεται σε 1,647 δις ευρώ για κατασκευή και 40 εκατ. ευρώ για μελέτες, συμπεριλαμβανομένων Γ.Ε. + Ο.Ε. και απροβλέπτων, με εκτιμώμενη αναθεώρηση 1.180.000 €, πλέον ΦΠΑ ποσού 405.163.200 €, ήτοι συνολικού ποσού συμπεριλαμβανομένου ΦΠΑ 2.093.343.200 €).
· Το έργο με τίτλο «ΑΝΑΒΑΘΜΙΣΗ ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΗΣ ΜΕ ΔΙΠΛΑΣΙΑΣΜΟ ΚΑΙ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΣΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗΣ – ETCS ΚΑΙ ΗΛΕΚΤΡΟΚΙΝΗΣΗΣ ΤΗΣ ΣΙΔΗΡΟΔΡΟΜΙΚΗΣ ΓΡΑΜΜΗΣ ΣΤΟ ΤΜΗΜΑ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥΠΟΛΗ-ΟΡΜΕΝΙΟ» έχει εκτιμώμενο προϋπολογισμό, με Κατ’ Αποκοπή Δαπάνη Εργασιών, ύψους 1,077 δις ευρώ (το οποίο αναλύεται σε 1.012.300.000 € για κατασκευή και 65.000.000€ για μελέτες, συμπεριλαμβανομένων Γ.Ε. + Ο.Ε. και απροβλέπτων, με εκτιμώμενη αναθεώρηση 1.000.000 €, πλέον ΦΠΑ ποσού 258.792.000 €, ήτοι συνολικού ποσού συμπεριλαμβανομένου ΦΠΑ 1.337.092.000 €).
· Το έργο με τίτλο «ΟΛΟΚΛΗΡΩΣΗ ΤΗΣ ΝΕΑΣ ΔΙΠΛΗΣ ΣΙΔΗΡΟΔΡΟΜΙΚΗΣ ΓΡΑΜΜΗΣ ΚΙΑΤΟ – ΠΑΤΡΑ ΣΤΟ ΤΜΗΜΑ ΡΙΟ - ΝΕΟΣ ΛΙΜΕΝΑΣ ΠΑΤΡΩΝ» είναι εκτιμωμένου προϋπολογισμού, με Κατ’ Αποκοπή Δαπάνη Εργασιών, ύψους 476.500.000 ευρώ (το οποίο αναλύεται σε 469.500.000 € για κατασκευή και 7.000.000€ για μελέτες, συμπεριλαμβανομένων Γ.Ε. + Ο.Ε. και απροβλέπτων, εκτιμώμενη αναθεώρηση 500.000 €, πλέον ΦΠΑ ποσού 114.480.000 €, ήτοι συνολικής εκτιμώμενης αξίας της Σύμβασης συμπεριλαμβανομένου του ΦΠΑ 591.480.000 €).
· Το έργο με τίτλο «ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΝΕΑΣ ΠΡΟΑΣΤΙΑΚΗΣ ΣΙΔΗΡΟΔΡΟΜΙΚΗΣ ΓΡΑΜΜΗΣ ΣΤΟ ΤΜΗΜΑ ΑΠΟ ΤΟΝ ΚΟΜΒΟ ΚΟΡΩΠΙΟΥ ΕΩΣ ΤΟ ΛΑΥΡΙΟ ΚΑΙ ΤΟΝ ΛΙΜΕΝΑ ΛΑΥΡΙΟΥ» είναι εκτιμωμένου προϋπολογισμού, με Κατ’ Αποκοπή Δαπάνη Εργασιών, ύψους 390.500.000 ευρώ (το οποίο αναλύεται σε 379.500.000€ για κατασκευή και 11.000.000 € για μελέτες, συμπεριλαμβανομένων Γ.Ε. + Ο.Ε. και απροβλέπτων, με εκτιμώμενη αναθεώρηση 500.000 €, πλέον ΦΠΑ ποσού 93.840.000 €, ήτοι συνολικού ποσού συμπεριλαμβανομένου ΦΠΑ 484.840.000 €).
· Το έργο με τίτλο «ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΝΕΑΣ ΠΡΟΑΣΤΙΑΚΗΣ ΣΙΔΗΡΟΔΡΟΜΙΚΗΣ ΓΡΑΜΜΗΣ ΓΙΑ ΤΗ ΣΥΝΔΕΣΗ ΤΗΣ ΡΑΦΗΝΑΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΛΙΜΕΝΑ ΡΑΦΗΝΑΣ ΜΕ ΤΟ ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΟ ΣΙΔΗΡΟΔΡΟΜΙΚΟ ΔΙΚΤΥΟ» είναι εκτιμωμένου προϋπολογισμού, με Κατ’ Αποκοπή Δαπάνη Εργασιών, ύψους 308.600.000 ευρώ (το οποίο αναλύεται σε 299.600.000€ για κατασκευή και 9.000.000€ για μελέτες, συμπεριλαμβανομένων Γ.Ε. + Ο.Ε. και απροβλέπτων, με εκτιμώμενη αναθεώρηση 400.000€, πλέον ΦΠΑ ποσού 74.160.000€, ήτοι συνολικού ποσού συμπεριλαμβανομένου ΦΠΑ 383.160.000€).
· Το έργο «ΣΙΔΗΡΟΔΡΟΜΙΚΗΣ ΣΥΝΔΕΣΗΣ ΤΟΥ 6ου ΠΡΟΒΛΗΤΑ ΛΙΜΕΝΑ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ & ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΠΡΟΑΣΤΙΑΚΟΥ ΔΥΤΙΚΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ» έχει εκτιμώμενο προϋπολογισμού, με Κατ’ Αποκοπή Δαπάνη Εργασιών, ύψους 53.400.000 ευρώ (το οποίο αναλύεται σε 44.900.000 € για κατασκευή και 8.500.000€ για μελέτες, συμπεριλαμβανομένων Γ.Ε. + Ο.Ε. και απροβλέπτων, με εκτιμώμενη αναθεώρηση 100.000 €, πλέον ΦΠΑ ποσού 12.840.000 €, ήτοι συνολικού ποσού συμπεριλαμβανομένου ΦΠΑ 66.340.000 €).
Ο ανταγωνιστικός διάλογος ευρύτερα περιλαμβάνει τρία βασικά στάδια:
(α) επιλογή των συμμετεχόντων οικονομικών φορέων,
(β) διάλογος
(i) την πρώτη φάση, κατά την οποία προσκαλούνται να συμμετάσχουν στον διάλογο οι προεπιλεγέντες του α’ σταδίου και
(ii) τη δεύτερη φάση, κατά την οποία προσκαλούνται να συμμετάσχουν σε διάλογο οι προεπιλεγέντες της πρώτης φάσης του β’ σταδίου,
(γ) ανάθεση.
Το μοντέλο του ανταγωνιστικού διαλόγου φιλοδοξεί να καταπολεμήσει όχι μόνο φαινόμενα καθυστερήσεων αλλά και προβλήματα όπως οι συμπληρωματικές συμβάσεις, οι πρόσθετες οικονομικές απαιτήσεις των αναδόχων κ.α. που έφταναν να ανεβάζουν το κόστος κάποιων συμβάσεων έως και 40%-50% σε σχέση με τον αρχικό προϋπολογισμό. Ο ανάδοχος γίνεται κύριος της μελέτης του έργου και αυτό έχει ως αποτέλεσμα να σταματάει η παραγωγή claim management προς το Δημόσιο.
Η ΕΡΓΟΣΕ µέσω του Ανταγωνιστικού Διαλόγου θα λάβει από τους οικονομικούς φορείς διαφορετικές εκδοχές εφαρμογής της επιλεγμένης λύσης, µε στόχο να αναδειχθεί ο βέλτιστος τρόπος υλοποίησης των project. Αυτό εκτιμάται ότι θα οδηγήσει στη διασφάλιση της αποτελεσματικής χρήσης των πόρων που διατίθενται για τα σιδηροδρομικά έργα από τα ευρωπαϊκά χρηματοδοτικά προγράμματα. Τα συγκεκριμένα έργα θεωρούνται τεχνικά πολύπλοκα και ο καθορισμός των κατάλληλων προδιαγραφών και των όρων εκτέλεσης των συβάσεων κατασκευής τους δεν είναι δυνατόν να καθοριστεί µε ακρίβεια εκ των προτέρων, όπως απαιτεί η δημοπράτηση µε μειοδοτικό διαγωνισμό. Ο διάλογος µε τους συμμετέχοντες οικονομικούς φορείς, αποσκοπεί στην ανάλυση μίας ή και περισσότερων κατάλληλων και εφαρμόσιμων εναλλακτικών, επιτρέποντας την πλέον βέλτιστη τεχνικά και οικονομικά λύση.
Ο Ανταγωνιστικός Διάλογος αποτελεί ένα σύγχρονο εργαλείο για τη δημοπράτηση µμεγάλων και πολύπλοκων έργων με οφέλη όπως:
- Επίσπευση της διαδικασίας ωρίµανσης των έργων,
- Διασφάλιση της αρτιότερης τεχνικής λύσης, ως αποτέλεσµα διαβούλευσης µεταξύ των διαγωνιζοµένων,
- Δυνατότητα εφαρµογής καινοτόµων λύσεων,
- Ο Ανάδοχος γίνεται Κύριος της Μελέτης του έργου,
- Διασφάλιση τήρησης των χρονοδιαγραμμάτων υλοποίησης.
Παράλληλα, θα προχωρήσουν και οι διαδικασίες για την πρόσληψη των συμβούλων (τεχνικών και νομικών) που θα υποστηρίξουν την ΕΡΓΟΣΕ κατά τη διάρκεια του ανταγωνιστικού διαλόγου καθώς και στην κατάρτιση των τευχών δημοπράτησης.
Να σημειωθεί τόσο το υπουργείο, όσο όμως και ο ίδιος ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, έχουν ψηλά στην ατζέντα τους αυτά τα projects. Πρόσφατα, ο Υπουργός Υποδομών και Μεταφορών μιλώντας στο Συνέδριο «Tax Forum» που διοργάνωσε το Ελληνοαμερικανικό Εμπορικό Επιμελητήριο, στάθηκε στα έργα υποδομών, που έχουν φιλοπεριβαλλοντική διάσταση. Προανήγγειλε το μεγαλύτερο πακέτο σιδηροδρομικών έργων, που έχει γίνει ποτέ στη χώρα, σημειώνοντας ότι η Κυβέρνηση δεν θα παρουσιάσει μόνο ένα σχέδιο, αλλά θα ανακοινώσει και θα ξεκινήσει άμεσα δημοπρατήσεις.