Το οικονομικό επιτελείο προσπαθεί να αποδεικνύει «καλό πρόσωπο» προς τους δανειστές και τις αγορές, σε διάφορα πεδία με στόχο μεταξύ άλλων να δομήσει τη διαπραγματευτική του θέση τόσο για το αίτημα «εξόδου» από την Ενισχυμένη Εποπτεία, όσο και για να έχει κάποιο «λόγο» στη διαμόρφωση ελαστικότερων δημοσιονομικών κανόνων την «επόμενη ημέρα». Οι κανόνες έχουν στην πράξη να «δομούνται» με τους ΥΠΟΙΚ να καταλήγουν χθες στο σχέδιο συμπερασμάτων για την πολιτική του 2022 η οποία συστήνει στα κράτη με υψηλό χρέος (όπως η Ελλάδα) περιστολή των μη επενδυτικών δαπανών και επιστροφή σε δημοσιονομική «ισορροπία» με τροφοδότηση της στήριξης στην οικονομία από το Ταμείο Ανάκαμψης της ΕΕ.
Το «τέλος» της Ενισχυμένης εποπτείας μπορεί να σημάνει τον Ιούνιο, αν κινήσουν «ομαλά» οι εξελίξεις όχι μόνο αναφορικά με το τι θα γίνει στην Ελλάδα, αλλά και σε σχέση με την διπλή κρίση - υγειονομική και ενεργειακή - που αποτελεί μεγάλο παράγοντα ασάφειας, εξηγούν αρμόδιες πηγές. Οι εξελίξεις αναφορικά με την μετάλλαξη «όμικρον» είναι ραγδαίες ανά την Ευρώπη και οι νέες προβλέψεις για τις τιμές της ενέργειας γίνονται πιο δυσοίωνες. «Είναι κρίσιμο να σταθεροποιηθεί η κατάσταση» επισημαίνουν, εξηγώντας πόσο αυξάνεται η ανάγκη «θωράκισης» όσων έχουν επιτευχθεί και καθρεφτίστηκαν χθες και στον ισχυρό ρυθμό ανάκαμψης
Προς το σκοπό αυτό, η κυβέρνηση δρομολογεί μία σειρά από κινήσεις που περιλαμβάνουν από την αποπληρωμή ακριβών δανείων για τη βελτίωση της «εικόνας» του χρέους και την διευκόλυνση τη επανόδου σε επενδυτική βαθμίδα, έως την επιτάχυνση της κατάθεσης της αίτησης για «δόση» από το Ταμείο Ανάκαμψης και της λήξης των εκκρεμοτήτων της ενισχυμένης εποπτείας.
Χθες ο ΥΠΟΙΚ Χρήστος Σταϊκούρας έλαβε - και δημοσίως - εύσημα για την πορεία της οικονομίας στα παραπάνω πεδία στο πλαίσιο της συνόδου του Eurogroup. Στόχος είναι το επόμενο 3μηνο η πορεία να επιταχυνθεί με ορόσημο την 13η αξιολόγηση που θα ανακοινωθεί το Φεβρουάριο και θα επικυρωθεί από το Eurogroup της 14ης Μαρτίου.
Θα πρέπει να έχει προηγηθεί έως τότε το θετικό πόρισμα (για τις επενδύσεις και τις μεταρρυθμίσεις) που συνδέονται με το 1ο πακέτο δόσεων από το Ταμείο Ανάκαμψης (σ.σ. το αίτημα για τη δόση στόχος είναι να γίνει μέσα στο Δεκέμβριο αφού υπογραφεί η Επιχειρησιακή Σύμβαση με την Επιτροπή).
Για τον Ιανουάριο υπολογίζεται η ολοκλήρωση των διαδικασιών πρόωρης αποπληρωμής του υπολοίπου των δανείων προς το ΔΝΤ, καθώς και ποσού από τα διμερή δάνεια προς τις χώρες της Ευρωζώνης που συνάφθηκαν το 2010, στο πλαίσιο του πρώτου προγράμματος δημοσιονομικής προσαρμογής (οι πληρωμές για τα έτη 2022 και 2023). Σύμφωνα με πληροφορίες και στα δύο πεδία οι συζητήσεις είναι σε ώριμο στάδιο και η τελική ευθεία της εισήγησης του ESM προς το Eurogroup συνδέεται με την ομαλοποίηση της κοινοβουλευτικής διαδικασίας στη Γερμανία.
Η ενισχυμένη εποπτεία
Το θέμα της ενισχυμένης εποπτείας (που μπορεί να λήξει τον Ιούνιο του 2022 με διάφορες εκδοχές για τα 2 πακέτα δόσεων που εκκρεμούν, ανάλογα και με τις έως τότε συνθήκες σε σχέση με την πιστοληπτική αξιολόγηση της χώρας αλλά και με την στάση της ΕΚΤ αναφορικά με τα ελληνικά ομόλογα), σύμφωνα με πληροφορίες, συζητήθηκε – μεταξύ άλλων - και στη συνάντηση που είχε χθες ο ΥΠΟΙΚ Χρήστος Σταικούρας με τον Πρόεδρο του Eurogroup κ. Paschal Donohoe.
Αυτό που είναι στα «χέρια» της ελληνικής πλευράς, είναι τα «προαπαιτούμενα». Το ΥΠΟΙΚ έλαβε ξεκάθαρα εύσημα για την μέχρι τώρα πορεία, αλλά και ένα σαφές μήνυμα προς το «εσωτερικό» για την επίλυση εκκρεμοτήτων αναφορικά με πεδία όπως τα κρατικά «φέσια», το χρηματοπιστωτικό σύστημα, η δικαιοσύνη και η υγεία
Όσον αφορά στο μέλλον των δημοσιονομικών κανόνων, στο άτυπο γεύμα εργασίας που ακολούθησε, το ζήτημα της ενεργού εμπλοκής του Eurogroup με συγκεκριμένη ατζέντα στις διαπραγματεύσεις για το νέο δημοσιονομικό πλαίσιο αποτέλεσε βασικό θέμα, αν και η «πραγματική» κουβέντα θα ξεκινήσει όταν εκπροσωπηθεί η Γερμανία από τον νέο ΥΠΟΙΚ κ. Λίντνερ..
Στο νέο πρόγραμμα του Eurogroup για το 2022 το πρώτο «ραντεβού» δίδεται στις 27 Ιανουαρίου για το θέμα των κανόνων, με ορίζοντα λήψης απόφασης τον Ιούλιο. Αν και δεν αποκλείουν διπλωματικές πηγές νέα παράταση του «δράματος» για το 2ο εξάμηνο λόγω και των γαλλικών εκλογών.
Οι πρώτες συστάσεις για περιστολή δαπανών
Προς το παρόν το Eurogroup εξέδωσε τη γνώμη του για τα σχέδια Προϋπολογισμών των κρατών απευθύνοντας συστάσεις 2 «ταχυτήτων» που δίνουν το «μήνυμα» της περιστολής μη επενδυτικών δαπανών και άρα μέτρων στήριξης. Αναφέρει πως «συμφωνεί ότι μια μέτρια υποστηρικτική δημοσιονομική στάση για το 2022 είναι κατάλληλη για την ανάκαμψη» και τούτο δεδομένου πως οι κίνδυνοι για δυσμενή σενάρια παραμένουν έντονοι και ορισμένοι έχουν ήδη αρχίσει να υλοποιούνται αναφορικά με την πορεία της πανδημίας. Γι αυτό «τα κράτη μέλη θα πρέπει να παραμείνουν ευέλικτα» και «κατά τη σταδιακή μετάβαση από τη γενικευμένη δημοσιονομική στήριξη σε πιο στοχευμένα μέτρα πολιτικής» θα πρέπει «να επανεξετάζουν τακτικά τη χρήση, την αποτελεσματικότητα και την επάρκεια των μέτρων στήριξης και να είναι έτοιμα να τα προσαρμόσουν ανάλογα με τις ανάγκες στις μεταβαλλόμενες συνθήκες, διασφαλίζοντας παράλληλα τη δημοσιονομική βιωσιμότητα μεσοπρόθεσμα».
Προσθέτει όμως ότι τα κράτη μέλη με χαμηλό ή μεσαίο χρέος θα πρέπει να ακολουθήσουν μια υποστηρικτική δημοσιονομική στάση το 2022, ενώ τα κράτη μέλη με υψηλό χρέος θα πρέπει να χρησιμοποιήσουν το Ταμείο Ανάκαμψης για να χρηματοδοτήσουν πρόσθετες επενδύσεις για τη στήριξη της ανάκαμψης, «επιδιώκοντας παράλληλα μια συνετή δημοσιονομική πολιτική»…. Και όλα τα κράτη μέλη θα πρέπει να διατηρήσουν τις εθνικά χρηματοδοτούμενες επενδύσεις», Από την άλλη πλευρά τα κράτη μέλη με υψηλό χρέος που δεν έχουν περιορίσει επαρκώς τρέχουσες δαπάνες «να λάβουν τα απαραίτητα μέτρα»…
