Οι προσωρινές προβλέψεις για τον πληθωρισμό όσον αφορά το πρώτο δίμηνο του 2022 αποτυπώνουν μια άσχημη τάση, αυτή της διεύρυνσης των πληθωριστικών πιέσεων από την ενέργεια στις τιμές των τροφίμων. Και αυτό ανεξάρτητα από τις επιπτώσεις που έχουν προκύψει από την άσχημη συγκυρία των κακών καιρικών συνθηκών.
Οι ανακοινώσεις για τον Δείκτη Τιμών Καταναλωτή του Ιανουαρίου θα δώσουν μία πρόγευση αυτής της τάσης, η οποία αναμένεται να ενισχυθεί πολύ περισσότερο τον Φεβρουάριο, αλλά και τους επόμενους μήνες με αποτέλεσμα την υπονόμευση του διαθέσιμου οικογενειακού εισοδήματος.
Κάποιες προσεγγίσεις, που έχουν αρχίσει να γίνονται από τις αρμόδιες γενικές διευθύνσεις θεσμικών φορέων της οικονομίας, κάνουν λόγο για εκτιμήσεις που αναφέρονται σε μία επιβάρυνση της τάξης των 1.400 – 1.500 ευρώ στο οικογενειακό διαθέσιμο εισόδημα σε ετήσια βάση, από το σύνολο των επιβαρύνσεων στην ενέργεια, τις μεταφορές, τη στέγαση και τα τρόφιμα, με βάση τις τρέχουσες τιμές. Εάν η τάση αυτή ενισχυθεί, όπως και προβλέπεται ότι θα συμβεί, η επιβάρυνση αυτή θα διευρυνθεί.
Παρ’ όλα αυτά επιτελικά στελέχη του υπουργείου Οικονομικών υποστηρίζουν ότι η ανοδική αυτή τάση θα καμφθεί πριν από το καλοκαίρι και οι πληθωριστικές πιέσεις θα προσγειωθούν σε χαμηλότερα επίπεδα στη διάρκεια του έτους. Οι εκτιμήσεις αυτές κυρίως στηρίζονται στις προσδοκίες βελτίωσης των τιμών εισαγωγής προϊόντων. Πράγμα όμως που δεν φαίνεται να προκύπτει από τα μέχρι στιγμής δεδομένα, κυρίως δε όσον αφορά την ενέργεια και τα καύσιμα.
Κυρίως σε ό, τι αφορά τα καύσιμα και το ηλεκτρικό ρεύμα, η βασική μεταβλητή του κόστους, που συναρτάται με τις τιμές κυρίως του φυσικού αερίου, εξαρτάται από παράγοντες οι οποίοι, σύμφωνα και με τις εκτιμήσεις που αυτή τη στιγμή είναι ισχυρές στις Βρυξέλλες, «δεν φαίνεται εύκολο να βελτιωθούν».
Πράγματι τόσο η κρίση στην Ουκρανία όσο και συνολικά το κόστος της «πράσινης» ενεργειακής μετάβασης στην Ε.Ε. – αύριο αναμένεται να υπάρξουν σχετικές ανακοινώσεις από το Κολέγιο των Επιτρόπων – είναι παράγοντες που θα έχουν διάρκεια και σε καμία περίπτωση δεν πρόκειται να έχουν αντιμετωπισθεί μέσα στο Α' εξάμηνο του 2022. Το γεγονός αυτό σε συνδυασμό με την επέκταση των πληθωριστικών πιέσεων στις αγορές βασικών τροφίμων διαμορφώνει για το 2022 προοπτικές επιδείνωσης και όχι ελάφρυνσης για τον πληθωρισμό και ειδικά για τον «κακό» πληθωρισμό, αυτό των βασικών τροφίμων.
Το ενδιαφέρον είναι ότι στην Κομισιόν παρακολουθούν πολύ σφικτά το πλέον ευάλωτο σημείο που θα μπορούσε να χτυπήσει ο «κακός» πληθωρισμός, ήτοι το μέτωπο των απαιτήσεων για αυξήσεις μισθών. Τα νέα στο μέτωπο αυτό, σύμφωνα με παράγοντες της Κομισιόν, είναι ότι αντίθετα με ό, τι έχει αρχίσει να συμβαίνει στις ΗΠΑ οι πιέσεις για αυξήσεις μισθών στην Ε.Ε. ακόμα δεν έχουν πάρει σημαντικές διαστάσεις. Σε κάθε περίπτωση πάντως αναγνωρίζεται ότι η μεγαλύτερη πίεση εμφανίζεται όταν ο «κακός» πληθωρισμός εγκαθίσταται στην οικονομία με ανελαστικούς όρους.
