Διατήρηση για όσο χρειασθεί και με χρήματα από τον κρατικό προϋπολογισμό του πακέτου στήριξης για το ενεργειακό κόστος και παράλληλα αξιολόγηση του περιθωρίου για στοχευμένη στήριξη ευάλωτων ομάδων με πρόβλεψη για νέο επίδομα θέρμανσης το προσεχές φθινόπωρο σχεδιάζει η κυβέρνηση, σύμφωνα με τον ΥΠΟΙΚ Χρήστο Σταϊκούρα.
Όπως ανέφερε στο ραδιόφωνο του ΣΚΑΙ, η Ελλάδα δεν έχει μεγάλα περιθώρια λόγω της θέσης της, αλλά και της ανάγκης να διατηρήσει πυρομαχικά. «Θα πρέπει να βρούμε δημοσιονομικό χώρο το δεύτερο εξάμηνο του 2022 και να επεκτείνουμε κάποιες πολιτικές που λήγουν τώρα, αλλά και δημοσιογραφικό χώρο το 2023» για την επέκταση των μειώσεων εισφορών και της κατάργησης της εισφοράς αλληλεγγύης.
Επανέλαβε τη θέση πως η μείωση ειδικών φόρων δεν είναι στο τραπέζι. Αλλά και πως «πρέπει να συνεχίζουμε να επιδοθούμε τμήμα του ενεργειακού κόστους» ενδεχομένως και από τον Κρατικό προϋπολογισμό αν χρειασθεί.
Το πλήγμα σε ΑΕΠ, τουρισμό, πρωτογενή τομέα από τον πόλεμο
Προς το παρόν, είπε, ο πληθωρισμός υπολογίζεται για την Ελλάδα στο 3% - 4% φέτος, με διατήρηση των πιέσεων και το 2023. Έκανε επίσης μία πρώτη αποτίμηση του κόστους του πολέμου.
Επισήμανε πως υπάρχει ένα σοβαρό πρόβλημα σε όλη την Ευρώπη όσον αφορά στην ενέργεια, αλλά είναι πιο έντονο στα κράτη που γειτνιάζουν με τη Ρωσία. Αναφέρθηκε σε επιπτώσεις και στον τουρισμό και στον πρωτογενή τομέα.
Για τις επενδύσεις στη Ρωσία είπε ότι η Ελλάδα είναι τελευταία, ενώ για την εξάρτηση από φυσικό αέριο «η Ελλάδα με 40% είναι ένα κράτος με σχετικά υψηλή εξάρτηση», αλλά σε μία σειρά από άλλα κράτη η εξάρτηση είναι υψηλότερη.
Ο ΥΠΟΙΚ υπολόγιζε σε 600 εκατ. ευρώ μείωσης του ΑΕΠ, το κόστος για κάθε 10 δολάρια ανόδου του φυσικού αερίου. «Είναι η εκτίμηση για το πλήγμα που δέχεται η οικονομία από την ενεργειακή κρίση», επισήμανε ο Υπουργός Οικονομικών. «Οι κυρώσεις, ας μη γελιόμαστε, έχουν επίπτωση στην ευρωπαϊκή οικονομία» ανέφερε ο υπουργός αναφερόμενος και στο Swift.
Επίσης εξήγησε πως 433 εκατ. ευρώ είναι οι εισπράξεις από τον Ρωσικό τουρισμό, κυρίως στη Βόρεια Ελλάδα. Πιθανή, είπε, είναι και η επίπτωση από την αύξηση του πληθωρισμού στην Ευρώπη όπως και από τη μείωση γενικώς της αγοραστικής δύναμης των ευρωπαίων πολιτών, «οπότε αναμένεται και μία μείωση των ταξιδιωτικών εισπράξεων έως 5%».
Για το κόστος από σιτηρά και λιπάσματα είπε πως «δεν φαίνεται να είναι σημαντικό αλλά μπορεί να δημιουργηθούν κάποιες πληθωριστικές προσδοκίες». Επίσης επιπτώσεις υπάρχουν στα spreads και στις χρηματοπιστωτικές αγορές.
Αλλαγή δημοσιονομικού στόχου
Ο ΥΠΟΙΚ εξήγησε πως μπορεί να αλλάξει και ο στόχος για έλλειμμα 1,4% του ΑΕΠ φέτος. «Τα σημερινά δεδομένα θεωρείται εφικτή η επίτευξη της μείωσης του ελλείμματος, αλλά μετά από τις εκτιμήσεις που θα γίνουν σε Ευρωπαϊκό επίπεδο θέλουμε το αξιολογήσουμε» είπε. Θεωρεί πλέον πιθανή μία νέα χαλάρωση των δημοσιονομικών κανόνων η οποία όμως ακόμη δεν έχει συζητηθεί σε επίπεδο ΥΠΟΙΚ αφού το κέντρο βάρους στη Σύνοδο της Παρασκευής ήταν οι κυρώσεις στη Ρωσία. Και εκτίμησε πως τα νέα δεδομένα αυξάνουν τις πιθανότητες για το ελληνικό αίτημα εξαίρεσης αμυντικών δαπανών από τον υπολογισμό των ελλειμάτων/πλεονασμάτων.
Για την Ελληνική πρόταση αναφορικά με τη στήριξη από τις τιμές του φυσικού αερίου που συζητείται σήμερα στη σύνοδο των υπουργών Ενέργειας, ο υπουργός Οικονομικών είπε πως στη συνεδρίαση του Eurogroup και του Ecofin έκανε αναφορά, αλλά εκεί συζητήθηκαν οι οικονομικές επιπτώσεις της εισβολής στην Ουκρανία και τα μέτρα αντίδρασης των ευρωπαϊκών οικονομιών.
«Η ελληνική κυβέρνηση κοιτάζει με ψυχραιμία τις δυνατότητες που έχει εντός Ελλάδος για να βοηθήσει ευάλωτα νοικοκυριά και αναπτύσσει πρωτοβουλίες εκτός Ελλάδος για να δημιουργήσει μηχανισμούς στήριξης» είπε.
Οι αλλαγές στην ΕΕ και οι ελληνικές θέσεις
«Ίσως είναι και ένα μάθημα για την Ευρώπη γιατί θα έπρεπε να έχουμε ήδη προχωρήσει σε ομογενοποίηση κάποιων πολιτικών, όπως για παράδειγμα στην άμυνα, στην ενέργεια ή και την οικονομική διακυβέρνηση» επισήμανε. Και έδωσε έμφαση στην ανάγκη εμβάθυνσης της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Το θέμα «θα πρέπει να ανέβει σε προτεραιότητα σε Ευρωπαϊκό επίπεδο για να προλαμβάνουμε τέτοιες εξελίξεις», είπε.
Αναφέρθηκε στην επιστολή και θα συζητηθεί σήμερα για το πώς μπορεί να δημιουργηθεί αυτό το Ταμείο Ενέργειας με χρήματα από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων. Με εξαίρεση από τον υπολογισμό του ελλείμματος και του χρέους.
Εξήγησε πως το θέμα δεν συζητήθηκε στη συνάντηση των υπουργών οικονομικών (αν και τέθηκε από τον ΥΠΟΙΚ Χρήστο Σταϊκούρα), γιατί το αντικείμενο του Eurogroup/Ecofin ήταν η υλοποίηση των κυρώσεων που είχαν ήδη ανακοινωθεί και η προσθήκη νέων κυρώσεων προς τη Ρωσία. «Δεν μπήκαμε στην συζήτηση μέτρων γιατί ακόμα γίνεται αξιολόγηση των επιπτώσεων» είπε.
Παράλληλα, ο ΥΠΟΙΚ έθεσε στους ομολόγους του το αίτημα της μη οριζόντιας επιδότησης επιχειρήσεων (για την οποία η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ανταγωνισμού δεν δίνει το πράσινο φως). Με στόχο τη μεγαλύτερη δυνατή στήριξη ενεργοβόρων επιχειρήσεων.
Επίσης, εν όψει των αποφάσεων της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας επισήμανε πως «θα πρέπει η Ελλάδα να μετέχει στα οφέλη των όποιων αποφάσεων ληφθούν σε Ευρωπαϊκό επίπεδο για να μην έχουμε ακόμα μεγαλύτερες αναταράξεις».
Εξήγησε πως υπάρχει διάθεση από κράτη-μέλη (πχ Ελλάδα, Πολωνία, Αυστρία) που έθεσαν προτάσεις. Αλλά δεν υπήρξε συζήτηση. «Έχουμε Eurogroup σε δύο εβδομάδες και Ecofin» είπε. Επισημανε ότι στην υγειονομική κρίση το μεγαλύτερο πρόβλημα το είχαν οι χώρες του Νότου, λόγω του τουρισμού. Τώρα φαίνεται πως το πιο μεγάλο πρόβλημα το έχουν χώρες που γειτνιάζουν με τη Ρωσία. «Αλλά οφείλουμε, πέραν του γεγονότος ότι θα ωφεληθούμε και εμείς, να δείξουμε τη δική μας αλληλεγγύη προς άλλες χώρες της ευρωπαϊκής ένωσης που πλήττονται σφοδρότερα από την Ελλάδα», είπε.
Για το ενδεχόμενο πιθανής χαλάρωσης των ελλειμμάτων από πλευράς Γερμανίας, λόγω των εξοπλιστικών επενδύσεων, ανέφερε πως η Ελλάδα έχει ζητήσει και εγγράφως από τα Ευρωπαϊκά όργανα την εξαίρεση των αμυντικών δαπανών (ως δαπάνες ασφάλειας της Ευρώπης λόγω της γεωγραφικής της θέσης) από τους οποίους δημοσιονομικούς στόχους υπάρχουν στο μέλλον. Μέχρι πρότινος ανάλογη θέση είχε μόνο η Πολωνία. Μετά την κίνηση της Γερμανίας «το αίτημα της Ελλάδος γίνεται ακόμα πιο επίκαιρο» είπε.
«Ίσως οι εξελίξεις στην Ευρώπη δώσουν μία μεγαλύτερη δημοσιονομική ευελιξία και το 2023», ανέφερε προσθέτοντας «δεν ξέρω πως θα εξελιχθεί η κατάσταση αλλά ίσως υπάρχει μία ευελιξία και το 2023 και αυτό είναι θετικό, αλλά θέλω να ξεκαθαρίσω ότι απλόχεροι δεν μπορούμε να είμαστε και δεν πρέπει να είμαστε δεν πρέπει να έχουμε δημοσιονομική ανευθυνότητα διότι η χώρα δεν είναι σε επενδυτική βαθμίδα».
Ανέφερε πως η Ελλάδα έχει επαρκή ασφαλή ταμειακά διαθέσιμα περίπου 40 δισ. ευρώ σήμερα, αλλά «αυτό που η Ελλάδα δεν έχει γιατί δεν είμαστε σε επενδυτική βαθμίδα είναι πολύ μεγάλα δημοσιονομικά περιθώρια».
