Τα αναλυτικά στοιχεία της Eurostat από τα οποία προκύπτει η άνοδος του εναρμονισμένου πληθωρισμού κατά 6,3% το Φεβρουάριο στην Ελλάδα (έναντι 5,8% στην Ευρωζώνη), δείχνουν μία ισχυρή επέλαση της ακρίβειας στη χώρα μας, στο ξεκίνημα του πολέμου και της νέας αυτής κρίσης. Με δύο μεγάλα μέτωπα: την ενέργεια αλλά και τα τρόφιμα.
Οι ανατιμήσεις στο πεδίο της ενέργειας έφτασαν στο 43,1% το Φεβρουάριο σύμφωνα με τα αναλυτικά στοιχεία, έναντι ανόδου 40,5% τον Ιανουάριο και 34,8% το Δεκέμβριο. Και τούτο όταν στην Ευρωζώνη το Φεβρουάριο οι τιμές της ενέργειας αυξήθηκαν με πιο αργό ρυθμό, κατά 31,7% .
Αλλά και οι τιμές των τροφίμων, ποτών και καπνού αυξήθηκαν κατά 6,1% στην Ελλάδα, έναντι 4,1% μέσου όρου στην ευρωζώνη. Με υψηλότερη άνοδο να καταγράφεται μόνο στην Κύπρο, στην Μάλτα και στη Σλοβακία. Έναν μήνα πριν, τον Ιανουάριο, ο ίδιος δείκτης είχε αυξηθεί κατά 4,4%.
Το «καλό» είναι ότι ο ρυθμός αύξησης των τιμών στα βιομηχανικά είδη οριακά επιβραδύνθηκε (στο 2,6% το Φεβρουάριο, από 2,9% τον Ιανουάριο ) με άνοδο κατά 3,4% να καταγράφεται κατά μέσο όρο στην Ευρωζώνη. Στις υπηρεσίες, η άνοδος είναι επιταχυνόμενη μεν αλλά μικρή, αν αναμονή όμως των αναλυτικών στοιχείων που θα δείχνουν την πορεία των τιμών σε κλάδους όπως η διαμονή (τον Ιανουάριο ήταν ισχυρές οι πιέσεις).
Τα τελικά στοιχεία και τα σενάρια για το 2022
Η παραπάνω «φωτογραφία» της επέλασης της ακρίβειας θα επικαιροποιηθεί στις 10 Μαρτίου από την ΕΛΣΤΑΤ. Θα ανακοινώσει τα τελικά στοιχεία για τον εναρμονισμένο δείκτη, αλλά και που έφτασε ο γενικός δείκτης τιμών τον Φεβρουάριο (υπολογίζεται στο φάσμα του 7% με νέα άνοδο τον Μάρτιο σε υψηλότερα επίπεδα…).
Η εν λόγω λοιπόν «φωτογραφία» περιλαμβάνει σε μικρό βαθμό (για τις τελευταίες ημέρες του μήνα) τις συνέπειες του πολέμου. Δηλαδή, δείχνει πόσο έντονο ήταν το πρόβλημα στην ελληνική αγορά στο ξεκίνημα της νέας αυτής κρίσης, η εξέλιξη της οποίας είναι ακόμη εντελώς άδηλη, αλλά οι επιπτώσεις της, ακόμη και στο πιο «καλό» σενάριο για την πορεία του πολέμου της Ρωσίας θα είναι πολύ ισχυρές, τουλάχιστο για όλο το 2022. Ανατρέποντας κάθε σχεδιασμό, όχι μόνο της κυβέρνησης, αλλά και ολόκληρης της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Το βασικό αυτό σενάριο για την πορεία της οικονομίας ανά την ΕΕ (που μεταφέρει ο ΥΠΟΙΚ Χρήστος Σταϊκούρας με βάση τις παρουσιάσεις του ECOFIN βασίζεται σε άνοδο πληθωρισμού φέτος κατά 5%. Πρόκειται για μία πρόβλεψη που άλλαξε πολλές φορές τις τελευταίες ημέρες/εβδομάδες, ξεκινώντας από άνοδο τιμών κατά 1% στην αρχή του έτους και συνδέεται με την εκτίμηση ότι για κάθε 10% αύξηση της τιμής της ενέργειας αυξάνεται κατά 0,2% ο πληθωρισμός.
Η εν λόγω εκτίμηση για πληθωρισμό στο 5% φέτος ( προφανώς με μεγάλη κλιμάκωση το 1ο τρίμηνο) συνδέεται με την υπόθεση πως οι τιμές του φυσικού αερίου θα παραμείνουν σε αυτά τα υψηλά επίπεδα για όλο το 2022. Βεβαίως, όπως εξηγούν αρμόδιες πηγές, τα σενάρια αυτά όσο συνεχίζονται οι μάχες αναμορφώνονται. Διαρκώς. Και αν δεν φανεί στον ορίζοντα κάποια αποκλιμάκωση, έρχονται πιο κοντά τα «μέτρια» ή τα πιο δυσμενή σενάρια…
Στην Κομισιόν αλλά και στο Συμβούλιο, ακόμη διαμορφώνεται το περίγραμμα της πρώτης αντίδρασης από πλευράς στήριξης. Εν αναμονή των εξελίξεων στο πόλεμο και μίας πιο καθαρής αποτίμησης των αναγκών που θα πρέπει να καλυφθούν.
Με αυτή τη λογική της κλιμάκωσης της αντίδρασης, η πρώτη κίνηση θα είναι το πακέτο «εργαλείων» για την ενέργεια, αλλά και οι αποφάσεις «χαλάρωσης» των κανόνων ανταγωνισμού ανά την ΕΕ που αναμένονται μέσα στην προσεχή εβδομάδα. Με την Ελλάδα να επιθυμεί (και γραπτώς) στο πρώτο σκέλος τρόπο χρηματοδότησης του κόστους της ενέργειας (από ειδικό ευρωπαϊκό ταμείο αφού διαφορετικά η τρύπα στον προϋπολογισμό θα είναι πολύ μεγάλη) και στο δεύτερο σκέλος να επιτραπεί ως κρατική ενίσχυση η μεγαλύτερη στήριξη ενεργοβόρων επιχειρήσεων. Περιμένοντας έως τα τέλη του μήνα για να φανεί που πάει ο πόλεμος αλλά και πόσο αντέχουν τα κρατικά ταμεία για περεταίρω παρεμβάσεις πέρα από την έκτακτη στήριξη.
