Θετικό «σήμα» στέλνει η Moody's για τις ελληνικές τράπεζες μέσω νέας έκθεσής της, επισημαίνοντας πως διατηρεί το θετικό outlook παρά τις δύσκολες οικονομικές συνθήκες και τις πληθωριστικές πιέσεις, που είναι πιθανό να περιορίσουν την οικονομική ανάπτυξη για φέτος, αλλά με πιθανή ανάκαμψη της δραστηριότητας το 2023.
Σύμφωνα με τον αμερικανικό οίκο, οι τράπεζες εξακολουθούν να έχουν τη δυνατότητα να εφαρμόσουν πλήρως τα σχέδια εξυγίανσης των ισολογισμών τους και μείωσης των NPEs, τα οποία θα βελτιώσουν περαιτέρω την ποιότητα του ενεργητικού τους. Η ισχυρή ζήτηση για επιχειρηματικά δάνεια θα συνεχιστεί, υποστηρίζοντας την ποιότητα του ενεργητικού και τη βασική κερδοφορία των ελληνικών τραπεζών, ενώ οι ανάγκες για προβλέψεις (από πιθανές ζημιές στο σκέλος των δανειοδοτήσεων) θα είναι σημαντικά χαμηλότερες. Παράλληλα, τα επίπεδα κεφαλαίου των τραπεζών θα σταθεροποιηθούν καθώς οι τράπεζες έλαβαν εμπροσθοβαρώς το μεγαλύτερο μέρος των ζημιών από τις τιτλοποιήσεις το 2020 - 2021, με τη χρηματοδότηση και τη ρευστότητα να αναμένεται να παραμείνουν «υγιείς» καθώς αυξάνονται οι καταθέσεις, σύμφωνα με τη Moody's.
Οι προοπτικές παραμένουν θετικές
Ο οίκος αξιολόγησης αναφέρει πως το λειτουργικό περιβάλλον θα είναι δύσκολο, αν και η οικονομική ανάπτυξη και η πιστωτική ζήτηση θα παραμείνουν «υγιείς». Όπως εκτιμά, η αναπτυξιακή δυναμική της ελληνικής οικονομίας θα διαμορφωθεί στο 3% το 2022 και στο 4,3% το 2023, μετά από ύφεση 9% το 2020 και ανάκαμψη 8,3% το 2021, εξαιτίας της ανάκαμψης των καταναλωτικών δαπανών και των ισχυρών επιδόσεων του τουριστικού κλάδου. Όπως επισημαίνει η Moody's, η ελληνική οικονομία εισήλθε στο 2022 με μια ισχυρή δυναμική και σταθερή ανάκαμψη προτού επέλθει η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία. Η στρατιωτική σύρραξη έχει οδηγήσει σε σημαντική αύξηση των τιμών των εμπορευμάτων, κάτι που θα μπορούσε να αποτελέσει ένα σημαντικό περιοριστικό παράγοντα για τη φετινή ανάπτυξη. Ωστόσο, τα σημαντικά ευρωπαϊκά κεφάλαια και οι πόροι μέσω του Μηχανισμού Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (RRF) που θα διοχετευθούν στην ελληνική οικονομία, πιθανώς να συμβάλλουν στην αύξηση των πιστωτικών ροών και στον μετριασμό των κινδύνων κατά τους επόμενους 12 - 18 μήνες.
Επιπλέον, η ποιότητα των δανείων θα βελτιωθεί περαιτέρω καθώς οι τράπεζες συνεχίζουν να «εκφορτώνουν» NPEs. Οι ελληνικές τράπεζες μείωσαν σημαντικά τα NPEs από το δύσκολο παρελθόν κατά το 2021, κυρίως μέσω των τιτλοποιήσεων και σχεδιάζουν να συνεχίσουν με αυτή τη τη μέθοδο το 2022. Το πρόγραμμα «Ηρακλής» αποτελεί ένα σημαντικό βήμα για την εξυγίανση των ισολογισμών των τραπεζών και έχει συμβάλει στην επιταχυνόμενη μείωση των NPEs. Ο δείκτης NPE υποχώρησε περίπου στο 10% τον Δεκέμβριο του 2021, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της Moody's, από 33% στο τέλος του 2020 και το υψηλό του 49% τον Δεκέμβριο του 2016. Παρά την υποχώρηση, ο δείκτης NPE του εγχώριου τραπεζικού κλάδου παραμένει ένας από τους υψηλότερους στην Ευρωζώνη και ορισμένα τρωτά και ευάλωτα σημεία παραμένουν εξαιτίας των καθαρών εισροών NPEs που προέρχονται κυρίως από προβληματικά δάνεια του παρελθόντος.
Όλες οι ελληνικές τράπεζες, όπως αναφέρει η Moody's έχουν θέσει ως στόχο μονοψήφιο δείκτη NPE τους επόμενους 12 - 18 μήνες, με δύο από τις μεγαλύτερες τράπεζες (Eurobank, Εθνική Τράπεζα) να αναφέρουν ήδη δείκτες στο 7% περίπου από τον Δεκέμβριο του 2021. Τα πρόσφατα ανακοινωθέντα πρόσθετα μέτρα κρατικής στήριξης θα συμβάλουν στον μετριασμό των αρνητικών επιπτώσεων από τις πληθωριστικές πιέσεις στους ευάλωτους δανειολήπτες. Επιπλέον, ο νέος δανεισμός προς τις εταιρείες κερδίζει έδαφος (η καθαρή πιστωτική επέκταση προς τον τομέα των μη χρηματοπιστωτικών επιχειρήσεων έφτασε το 3,8% τον Δεκέμβριο του 2021 σε σύγκριση με ένα χρόνο πριν) και θα συμβάλει επίσης στη διατήρηση της βελτίωσης της ποιότητας του ενεργητικού των τραπεζών.
Σταθεροποίηση στα κεφαλαιακά επίπεδα - «Καμπανάκι» για το DTC
Η Moody's αναμένει ότι τα επίπεδα κεφαλαίου του κλάδου θα είναι γενικά σταθερά μετά από έναν περιορισμό κατά τα τελευταία χρόνια λόγω των τιτλοποιήσεων, παραμένοντας υψηλότερα από τις απαιτήσεις των ρυθμιστικών και εποπτικών αρχών. Οι τέσσερις συστημικές ανέφεραν έναν σταθμισμένο μέσο δείκτη CET1 στο 14% περίπου και δείκτη κεφαλαιακής επάρκειας στο 16,6% τον Δεκέμβριο του 2021, υποστηριζόμενος από ορισμένες κεφαλαιακές αυξήσεις, απομόχλευση και πώληση μη βασικών περιουσιακών στοιχείων- «βραχίονες» κατά τα τελευταία χρόνια. Ωστόσο, το υψηλό επίπεδο των αναβαλλόμενων φορολογικών απαιτήσεων θα συνεχίσει να υπονομεύει την ποιότητα των κεφαλαίων των ελληνικών τραπεζών, διότι αποτελούν περισσότερο από το ήμισυ του CET1 των τραπεζών.
Ενίσχυση της κερδοφορίας
Βασικό σκέλος που εξετάζει η Moody's είναι και η βελτίωση της κερδοφορίας των ελληνικών τραπεζών, μετά από τις ζημιές που υπέστησαν κατά τα τελευταία χρόνια. Σύμφωνα με τον αμερικανικό οίκο, οι ελληνικές τράπεζες στρέφουν σταδιακά το ενδιαφέρον τους στη βελτίωση της δομικής κερδοφορίας, η οποία εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τα καθαρά έσοδα από τόκους (NII). Παρά την αναμενόμενη πίεση στα περιθώρια κέρδους των τραπεζών και στα NII από τις πωλήσεις των NPEs, η Moody's αναμένει ενίσχυση της δανειοδοτικής τους ικανότητας, υψηλότερα έσοδα από προμήθειες, συγκράτηση του κόστους και χαμηλότερες προβλέψεις που θα στηρίξουν τα κέρδη των τραπεζών τους επόμενους 12 - 18 μήνες.
Όλες οι τράπεζες στοχεύουν να επιτύχουν απόδοση ιδίων κεφαλαίων (ROE) κοντά στο 10% έως το 2024, με ορισμένες να έχουν ήδη επιτύχει ROE της τάξεως του 6% - 7% το 2021. Η ενίσχυση του ROE θα επιτρέψει στις τράπεζες να επιστρέφουν σταδιακά στις διανομές μερισμάτων μετά από ένα χρονικό διάστημα που ξεπερνά τη δεκαετία.
Η δομή χρηματοδότησης και η ρευστότητα θα παραμείνουν «υγιείς» καθώς αυξάνονται οι καταθέσεις
Η Moody's αναμένει τη συνέχιση των σχετικά ευνοϊκών συνθηκών χρηματοδότησης και ρευστότητας με αυξημένες καταθέσεις και ευνοϊκή χρηματοδότηση από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα. Σύμφωνα με τον αμερικανικό οίκο, υπήρξε μια ισχυρή αύξηση των καταθέσεων κατά την περίοδο 2020 - 21 (14% το 2020 και 10% το 2021) μειώνοντας σημαντικά τους δείκτες δανείων/καταθέσεων σε λιγότερο από 70%, ενώ η χρηματοδότηση της ΕΚΤ χρησιμοποιήθηκε μέσω του collateral των ελληνικών κρατικών τίτλων. Οι τέσσερις συστημικές ανέφεραν μέσο δείκτη κάλυψης ρευστότητας 195% τον Δεκέμβριο του 2021. Ταυτόχρονα, κατάφεραν να έχουν πρόσβαση στις αγορές από το 2019, μέσω senior preferred, που θα τους επιτρέψει να ανταποκριθούν σταδιακά στις ελάχιστες απαιτήσεις για ίδια κεφάλαια και επιλέξιμες υποχρεώσεις (MREL) έως το 2025.
