(upd 04:49) Την επιβολή εμπάργκο στο μεγαλύτερο μέρος των εισαγωγών του ρωσικού πετρελαίου συμφώνησαν οι ηγέτες των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Η συμφωνία «καλύπτει άμεσα πάνω από τα 2/3 των εισαγωγών πετρελαίου από τη Ρωσία, κόβοντας μια τεράστια πηγή χρηματοδότησης για την πολεμική της μηχανή», ανέφερε ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Σαρλ Μισέλ σε ανάρτηση στο Twitter μέσω της οποίας ανακοίνωσε τη συμφωνία.
Πρόκειται για το πιο αυστηρό μέτρο που λαμβάνεται κατά της Ρωσίας για την εισβολή της στην Ουκρανία, αλλά και πιθανώς για τη μεγαλύτερη θυσία που κάνει η Ευρώπη.
Χάρη στις εθελοντικές δεσμεύσεις της Γερμανίας και της Βαρσοβίας να σταματήσουν τις εισαγωγές τους μέσω του αγωγού Ντρούζμπα, το ευρωπαϊκό εμπάργκο θα περικόψει κατά «περίπου 90% τις ευρωπαϊκές εισαγωγές ρωσικού πετρελαίου ως το τέλος της χρονιάς», διευκρίνισε η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, επίσης μέσω Twitter.
Οι εισαγωγές μέσω του αγωγού Ντρούζμπα, που τροφοδοτεί κυρίως την Ουγγαρία, αρχικά θα εξαιρεθούν, στοιχείο που επέτρεψε να αρθεί το βέτο της Βουδαπέστης, η οποία εμπόδιζε εδώ και αρκετές εβδομάδες την εφαρμογή του 6ου πακέτου κυρώσεων της ΕΕ στη Ρωσία εξαιτίας της εισβολής στην Ουκρανία.
Μετά από εβδομάδες έντονων διαπραγματεύσεων, οι ηγέτες των χωρών της ΕΕ που συναντήθηκαν στις Βρυξέλλες ενέκριναν το εμπάργκο στο ρωσικό πετρέλαιο που παραδίδεται δια θαλάσσης με τάνκερ -που είναι η βασική μέθοδος- με περαιτέρω δεσμεύσεις για μείωση των εισαγωγών του πετρελαίου που ρέει μέσω αγωγών, σύμφωνα με προσχέδιο της συμφωνίας.
Η συμφωνία είναι η πιο πρόσφατη απόδειξη ότι κατά τη διάρκεια τριών και πλέον μηνών πολέμου, ως αντίδραση στην αυξανόμενη ρωσική επιθετικότητα, οι Ευρωπαίοι ηγέτες έγιναν πρόθυμοι να λάβουν μέτρα που θεωρούσαν ακραία όταν ξεκίνησε η εισβολή, σχολιάζουν οι New York Times. Έχουν ήδη απαγορεύσει τις εισαγωγές ρωσικού φυσικού αερίου, έχουν αποκόψει τις ρωσικές τράπεζες από τα παγκόσμια χρηματοοικονομικά δίκτυα, έχουν παγώσει ρωσικά περιουσιακά στοιχεία και έχουν στείλει προηγμένα όπλα στην Ουκρανία.
Agreement to ban export of Russian oil to the EU.
This immediately covers more than 2/3 of oil imports from Russia, cutting a huge source of financing for its war machine.
Maximum pressure on Russia to end the war.
— Charles Michel (@eucopresident) May 30, 2022
Σε ξεχωριστή ανάρτηση ο Μισέλ πρόσθεσε ότι «το πακέτο κυρώσεων περιλαμβάνει κι άλλα σκληρά μέτρα», όπως την εξαίρεση από το σύστημα SWIFT της μεγαλύτερης ρωσικής τράπεζας Sberbank, την απαγόρευση επιπλέον 3 ρωσικών κρατικών ραδιοτηλεοπτικών σταθμών και την επιβολή κυρώσεων σε πρόσωπα που φέρουν ευθύνη για εγκλήματα πολέμου στην Ουκρανία.
Το ευάλωτο της Ευρώπης
Η Ευρώπη στηρίζεται σε μεγάλο βαθμό στα ρωσικά καύσιμα -το 27% του αργού πετρελαίου που εισάγεται στην Ευρωπαϊκή Ένωση προέρχεται από τη Ρωσία- και ενώ τα κράτη της ΕΕ προσπαθούν να βρουν εναλλακτικές λύσεις, αξιωματούχοι έχουν προειδοποιήσει ότι το οικονομικό τους κόστος θα είναι υψηλό. Άλλες πηγές, εάν γίνει ο σχετικός διακανονισμός, αναμένεται να είναι πιο ακριβές: οι ελλείψεις σε φυσικό αέριο και πετρέλαιο είναι μια πραγματική πιθανότητα.
Η συζήτηση για το εμπάργκο πετρελαίου έχει αναδείξει επίσης ένα ευάλωτο σημείο του ευρωπαϊκού μπλοκ, όπως ακριβώς τα αιτήματα της Σουηδίας και της Φινλανδίας να ενταχθούν στο ΝΑΤΟ αποκάλυψαν ρήγματα εντός της συμμαχίας. Οι διπλωμάτες εκφράζουν την πεποίθησή τους ότι τέτοιες διαφορές μπορούν να επιλυθούν, αλλά υπενθυμίζουν ότι η ενότητα που έχουν επιδείξει μέχρι στιγμής οι Ηνωμένες Πολιτείες και οι σύμμαχοί τους έναντι της Ρωσίας δεν είναι εγγυημένη.
Ο ισχυρός ηγέτης της Ουγγαρίας, Βίκτορ Όρμπαν, του οποίου η χώρα εξαρτάται από τη ρωσική ενέργεια περισσότερο από ό,τι η Δυτική Ευρώπη, αντιτίθετο σε οποιαδήποτε συμφωνία για εμπάργκο πετρελαίου, αποκαλώντας την «ατομική βόμβα» για την ουγγρική οικονομία.
Η διαμάχη δείχνει πώς η ευρωπαϊκή πρακτική να απαιτείται ομοφωνία μεταξύ των 27 κρατών μελών για σημαντικές αποφάσεις μπορεί να μετατραπεί σε αδυναμία — ιδιαίτερα εάν ο κ. Όρμπαν, ο οποίος έχει φιλικές σχέσεις με τον κ. Πούτιν, κληθεί να λάβει περαιτέρω μέτρα για την απομόνωση της Ρωσίας.
Οικονομική βοήθεια 9 δισ. ευρώ στην Ουκρανία
Τα 27 κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης τάχθηκαν εξάλλου υπέρ της πρότασης να χορηγηθεί οικονομική βοήθεια ύψους 9 δισ. ευρώ στην Ουκρανία για να υποστηριχθεί η οικονομία της χώρας στην οποία εισέβαλε ο στρατός της Ρωσίας την 24η Φεβρουαρίου, ανακοίνωσε ο Σαρλ Μισέλ, μετά το πέρας των εργασιών της πρώτης ημέρας της Συνόδου Κορυφής στις Βρυξέλλες.
Tα συμπεράσματα της Συνόδου Κορυφής για την Ουκρανία
Εμπάργκο στο πετρέλαιο
«Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο συμφωνεί ότι η έκτη δέσμη κυρώσεων κατά της Ρωσίας θα καλύπτει το αργό πετρέλαιο, καθώς και τα προϊόντα πετρελαίου, που παραδίδονται από τη Ρωσία στα κράτη μέλη, με προσωρινή εξαίρεση για το αργό πετρέλαιο που παραδίδεται μέσω αγωγών», τονίζεται στα συμπεράσματα των ευρωπαίων ηγετών, οι οποίοι καλούν το Συμβούλιο να «οριστικοποιήσει τη συμφωνία» και «να την εγκρίνει χωρίς καθυστέρηση, διασφαλίζοντας εύρυθμη λειτουργία της ενιαίας αγοράς της ΕΕ, θεμιτό ανταγωνισμό, αλληλεγγύη μεταξύ των κρατών μελών και ίσους όρους ανταγωνισμού, επίσης, όσον αφορά τη σταδιακή κατάργηση της εξάρτησης από τα ρωσικά ορυκτά καύσιμα».
Σε περίπτωση «αιφνίδιας διακοπής του εφοδιασμού, θα ληφθούν έκτακτα μέτρα για την ασφάλεια του εφοδιασμού», διαβεβαιώνεται στα συμπεράσματα. Υπογραμμίζεται, επίσης, ότι «το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο θα επανέλθει στο ζήτημα της προσωρινής εξαίρεσης για το αργό πετρέλαιο που παραδίδεται μέσω αγωγών το συντομότερο δυνατό».
Χρηματοοικονομική βοήθεια
Οι «27» στα συμπεράσματά τους τονίζουν ότι «η ΕΕ είναι έτοιμη να χορηγήσει στην Ουκρανία νέα έκτακτη μακροοικονομική βοήθεια ύψους έως και 9 δισεκ. ευρώ το 2022». Στο πλαίσιο αυτό, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο ζητεί να εξεταστεί η πρόταση της Επιτροπής αμέσως μόλις υποβληθεί.
«Η ΕΕ και τα κράτη μέλη της είναι διατεθειμένα να διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο στην ανοικοδόμηση της Ουκρανίας στο μέλλον», τονίζεται στα συμπεράσματα. «Θα πρέπει να εξεταστεί το ενδεχόμενο δημιουργίας πλατφόρμας ανασυγκρότησης της Ουκρανίας, η οποία θα συγκεντρώνει την ουκρανική κυβέρνηση, την ΕΕ και τα κράτη μέλη της, την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων καθώς και διεθνείς εταίρους, χρηματοδοτικούς οργανισμούς, εμπειρογνώμονες και (άλλα) ενδιαφερόμενα μέρη», προστίθεται.
Εξάλλου το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο καταδικάζει για ακόμη μια φορά τον «επιθετικό πόλεμο» της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας, προτρέπει τη Ρωσία να σταματήσει αμέσως τις επιθέσεις χωρίς διάκριση εναντίον αμάχων και μη στρατιωτικών υποδομών και να αποσύρει αμέσως και άνευ όρων όλα τα στρατεύματα και τον στρατιωτικό εξοπλισμό της από ολόκληρη την επικράτεια της Ουκρανίας εντός των διεθνώς αναγνωρισμένων συνόρων της.
«Οι φρικαλεότητες που διαπράττουν οι ρωσικές δυνάμεις και τα δεινά και οι καταστροφές που προκαλούνται είναι ανείπωτα», καταγγέλλεται στα συμπεράσματα.
Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο καλεί τη Ρωσία να επιτρέψει την άμεση ανθρωπιστική πρόσβαση και την ασφαλή διέλευση όλων των πολιτών. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο αναμένει ότι το διεθνές ανθρωπιστικό δίκαιο, συμπεριλαμβανομένης των Συμβάσεων της Γενεύης για τη μεταχείριση των αιχμαλώτων πολέμου, θα τηρηθεί πλήρως. Καλεί επίσης τη Ρωσία να επιτρέψει αμέσως την ασφαλή επιστροφή Ουκρανών που απομακρύνθηκαν παρά τη θέλησή τους και διά της βίας στη Ρωσία.
Εγκλήματα πολέμου
Επιπλέον, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο επαινεί όλους όσους βοηθούν στη συγκέντρωση αποδεικτικών στοιχείων και στη διερεύνηση εγκλημάτων πολέμου και των σοβαρότερων εγκλημάτων, εκφράζοντας την υποστήριξή του στην εντατική εργασία του Εισαγγελέα του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου για τον σκοπό αυτό.
Χαιρετίζει επίσης το έργο που επιτελείται από τον Γενικό Εισαγγελέα της Ουκρανίας με οικονομική υποστήριξη και υποστήριξη για την ανάπτυξη ικανοτήτων από την Ευρωπαϊκή Ένωση και τα κράτη μέλη της. Χαιρετίζει τη σύσταση μιας κοινής ομάδας έρευνας που συντονίζεται από την Eurojust, της οποίας ο ρόλος έχει ενισχυθεί, και τη συνεχή επιχειρησιακή υποστήριξη που παρέχει η Europol. Η Ρωσία, η Λευκορωσία και όλοι οι υπεύθυνοι θα λογοδοτήσουν για τις ενέργειές τους σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο, καταλήγουν τα συμπεράσματα της Συνόδου Κορυφής.
