Τέλος στο δίμηνο μείωσης των τιμών χονδρεμπορικής ενέργειας δόθηκε τον Ιούνιο, καθώς η αγορά Επόμενης Ημέρας «έκλεισε» με άνοδο 6,8% έναντι του Μαΐου, διαμορφούμενη στα 240,49 ευρώ ανά MWh, από 225,07 ευρώ ανά MWh τον προηγούμενο μήνα. Μάλιστα, ο Ιούλιος ξεκινά με τη χονδρεμπορική να κινείται σε ακόμη υψηλότερα επίπεδα, κάνοντας «ποδαρικό» με 351,7 ευρώ ανά MWh την Παρασκευή, 1η Ιουλίου, λίγες ημέρες πριν από την εφαρμογή της διπλής παρέμβασης στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας, η οποία τελικά θα «ενεργοποιηθεί» μέσα στην επόμενη εβδομάδα.
Η άνοδος του Ιουνίου έρχεται μετά από δύο διαδοχικές αποκλιμακώσεις των χονδρεμπορικών τιμών, τον Απρίλιο και τον Μάιο, όταν η αγορά σταδιακά απορρόφησε μέρος των «κραδασμών» που δημιουργήθηκαν από την έναρξη του ρωσο-ουκρανικού πολέμου και την εκτίναξη των διεθνών τιμών του αερίου που αυτή προκάλεσε. Ωστόσο, τα προβλήματα λειτουργίας του αγωγού Nord Stream τον προηγούμενο μήνα είχαν ως συνέπεια να πάρει ξανά την ανηφόρα το κόστος του φυσικού αερίου, συμπαρασύροντας και τις χονδρεμπορικές τιμές ρεύματος.
Σε αυτό το πλαίσιο, η εγχώρια αγορά κινείται στο ίδιο μήκος κύματος με τις υπόλοιπες αγορές της Ευρώπης, στις οποίες επίσης η άνοδος της τιμής του φυσικού αερίου ασκεί ανατιμητικές πιέσεις. Είναι ενδεικτικό ότι την Παρασκευή οι αγορές όλων των ευρωπαϊκών κρατών κινήθηκαν πάνω από τα 300 ευρώ ανά MWh, με εξαίρεση την Πολωνία και τις χώρες της Ιβηρικής, στις οποίες ήδη εφαρμόζονται παρεμβάσεις στη χονδρεμπορική, για αποκλιμάκωση των τιμών.
Αποσύνδεση των τιμών ρεύματος και αερίου
Σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις, η διπλή παρέμβαση στην εγχώρια αγορά θα τεθεί σε εφαρμογή την επόμενη εβδομάδα, αντί της 1ης Ιουλίου που προβλεπόταν αρχικά, ώστε να υπάρξει το αναγκαίο χρονικό διάστημα για την έκδοση της Υπουργικής Απόφασης για τον καθορισμό του πλαφόν των αμοιβών των ηλεκτροπαραγωγών. Η επιβολή του πλαφόν, που αποτελεί και τη μία από τις δύο παρεμβάσεις, είναι το «κλειδί» ώστε εφεξής να αποσυνδεθούν οι τιμές της ηλεκτρικής ενέργειας και του φυσικού αερίου.
Σε αυτό το πλαίσιο, πλέον κάθε μονάδα δεν θα αμείβεται με τη μέγιστη προσφορά που εντάχθηκε στο σύστημα (και η οποία προέρχεται από κάποια μονάδα αερίου), αλλά με βάση το ανώτατο όριο της αποζημίωσης που έχει καθορισθεί για αυτήν. Έτσι, αν και οι τιμές του Χρηματιστηρίου δεν θα αλλάξουν, αυτά τα επιπλέον έσοδα θα καταλήγουν στο Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης, ώστε να ενισχυθούν οι επιδοτήσεις και να περιορισθούν αισθητά οι τιμές ρεύματος στη λιανική αγορά.
Ανησυχία για διατήρηση των υψηλών τιμών
Η παραπάνω λειτουργία, ωστόσο, δεν σημαίνει ότι το κόστος που πληρώνουν οι καταναλωτές θα είναι πια εντελώς ανεξάρτητο από την τιμή που διαμορφώνεται στη χονδρεμπορική αγορά. Αντίθετα, όσο πιο ψηλά κινούνται οι χονδρεμπορικές τιμές, και επομένως όσο ψηλότερα κινείται το κόστος προμήθειας των παρόχων, τόσο μεγαλύτερες είναι οι επιδοτήσεις που θα πρέπει να παράσχει η πολιτεία, για να εμποδίσει μια νέα κλιμάκωση των τιμών λιανικής.
Σε αυτό το πλαίσιο, η προοπτική ενίσχυσης του χονδρεμπορικού κόστους πάνω από τα επίπεδα που έχουν προβλεφθεί για το υπόλοιπο 2022 κατά τη σχεδίαση των παρεμβάσεων (λόγω αυξημένων τιμών αερίου), δημιουργεί εύλογες ανησυχίες για την επιβάρυνση που θα υπάρξει στα δημόσια οικονομικά, με δεδομένο ότι θα πρέπει να συνδράμουν στην αύξηση των επιδοτήσεων.
Όπως έχει γράψει το Insider.gr, εξάλλου, η μόνη θετική «παρενέργεια» των υψηλών χονδρεμπορικών τιμών ηλεκτρικής ενέργειας θα ήταν ότι θα αυξηθούν τα έσοδα από τους ηλεκτροπαραγωγούς που θα παρακρατούνται, ενισχύοντας επομένως τα έσοδα του ΤΕΜ. Ωστόσο, η ενίσχυση αυτή δεν θα μπορεί να καλύψει τις αυξημένες επιδοτήσεις που θα πρέπει να παρασχεθούν. Επομένως, η μόνη εναλλακτική είναι να αυξηθούν τα κονδύλια από τον κρατικό προϋπολογισμό, πάνω από όσα έχουν προβλεφθεί.
