Στη σκιά του κύματος ακρίβειας γιορτάζουν φέτος τα Χριστούγεννα οι καταναλωτές, προσδοκώντας… καλύτερες μέρες για τους οικογενειακούς τους προϋπολογισμούς. Το εορταστικό κλίμα που επικρατεί τα τελευταία 24ωρα «ξορκίζει» για λίγο τον φόβο των νοικοκυριών για την εξέλιξη της πληθωριστικής κρίσης, καθώς ο Έλληνας έχει ανάγκη να βελτιωθεί η ψυχολογία του και να κάνει αισιόδοξες σκέψεις ενόψει της έλευσης του νέου έτους.
Ωστόσο, οι καταναλωτές γνωρίζουν πως η εορταστική ραστώνη είναι προσωρινή, καθώς το… πνεύμα των Χριστουγέννων δεν έχει τη δύναμη να επηρεάσει τις τιμές στα αγαθά πρώτης ανάγκης που έχουν από καιρό πάρει την ανιούσα. Η σκληρή πραγματικότητα της ακρίβειας είναι εδώ…
Όπως, άλλωστε, εξηγούσε τον Νοέμβριο ο νέος Brand President της αλυσίδας ΑΒ Βασιλόπουλος, Νίκος Λαβίδας, στην πρώτη του συνάντηση με τους εκπροσώπους του Τύπου μετά την ανάληψη των καθηκόντων του τον περασμένο Αύγουστο, η μεγαλύτερη πρόκληση που αντιμετωπίζει σήμερα ο κλάδος των σούπερ μάρκετ είναι οι πληθωριστικές πιέσεις και οι αυξήσεις τιμών, στη σκιά του πολέμου στην Ουκρανία. «Δυστυχώς οι ανατιμήσεις θα συνεχιστούν με την ίδια ένταση», εκτίμησε, εκφράζοντας την ανάγκη να τερματιστεί το συντομότερο δυνατόν η ρωσο-ουκρανική κρίση.
Όπως αποκάλυψε πρόσφατα ο Γενικός Διευθυντής του Ινστιτούτου Έρευνας Λιανεμπορίου Καταναλωτικών Αγαθών (ΙΕΛΚΑ), Λευτέρης Κιοσές, παρουσιάζοντας τα στοιχεία έρευνας που διεξήχθη λίγο πριν τα Χριστούγεννα, το 44% των καταναλωτών δήλωναν αγχωμένοι για τα Χριστούγεννα, ενώ παραδοσιακά θα έπρεπε να είναι χαρούμενοι, με μόλις ένα 13% να δηλώνει προσμονή για την εορταστική περίοδο.
«Η ακρίβεια είναι το νούμερο 1 πρόβλημα που αντιμετωπίζει αυτή τη στιγμή η Ελλάδα. Ο πληθωρισμός τρέχει», επανέλαβε μέσα στην εβδομάδα, στο πλαίσιο συνέντευξης Τύπου που παραχώρησε, ο υπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων, Άδωνις Γεωργιάδης, επιμένοντας πως «η αύξηση του πληθωρισμού είναι η αιτία αύξησης των τιμών στην Ελλάδα και όχι η οργανωμένη αισχροκέρδεια».
Με τον φόβο, άλλωστε, των ανατιμήσεων έσπευσαν για τις αγορές των προϊόντων που θα κοσμήσουν το εορταστικό τραπέζι οι καταναλωτές τα προηγούμενα 24ωρα, προχωρώντας σε συγκρατημένες δαπάνες ώστε να μην εκτροχιαστούν οι οικογενειακοί προϋπολογισμοί.
Πόσο έχουν ακριβύνει κρέας, λαχανικά και γλυκά μέσα σε 12 μήνες
Τα στοιχεία όμως μιλούν από μόνα τους… Όπως προκύπτει από την έρευνα που πραγματοποίησε το Ινστιτούτο Εμπορίου και Υπηρεσιών της Ελληνικής Συνομοσπονδίας Εμπορίου και Επιχειρηματικότητας (ΙΝ.ΕΜ.Υ.-ΕΣΕΕ) και η οποία είδε το φως της δημοσιότητας πριν από μερικά 24ωρα, το κόστος του χριστουγεννιάτικου τραπεζιού φέτος είναι αυξημένο σε σχέση με πέρυσι.
Είναι ενδεικτικό ότι 5 κιλά αρνί κοστίζει φέτος 44,95 ευρώ (8,99 η τιμή ανά κιλό), όταν τα Χριστούγεννα του 2021 κόστιζε 40,45 ευρώ. Πρόκειται για μια αύξηση της τάξης του 11,1%. Ομοίως, πέντε κιλά γαλοπούλας κατεψυγμένης και νωπής κοστίζουν φέτος 24,50 ευρώ και 39,10 ευρώ, αντίστοιχα, όταν πέρυσι το κόστος δεν ξεπερνούσε τα 20,75 ευρώ για την κατεψυγμένη και τα 34,25 ευρώ για τη νωπή γαλοπούλα. Πρόκειται για αύξηση 18,1% και 14,1% αντίστοιχα. Ακριβότερο κατά 25,5% είναι φέτος το χοιρινό (σπάλα, χωρίς κόκαλο), με τα πέντε κιλά να κοστίζουν 26,05 ευρώ, από 20,75 ευρώ το 2021. Φέτος το χοιρινό κοστίζει 5,21 ευρώ το κιλό.
Ανοδικά κινούνται οι τιμές και στα υπόλοιπα προϊόντα που κοσμούν ένα τυπικό ελληνικό χριστουγεννιάτικο τραπέζι, με τρία κιλά πατάτες να κοστίζουν 2,79 ευρώ (0,93 ευρώ η τιμή ανά κιλό), από 2,10 ευρώ πέρυσι. Η αύξηση ανέρχεται σε 28,6%. Αυξημένο κατά 12,3% πωλείται το μαρούλι, με τέσσερα τεμάχια να πωλούνται πλέον προς 2,56 ευρώ από 2,28 ευρώ τα Χριστούγεννα του 2021. Ένα κιλό φέτα (σε άλμη) πωλείται φέτος προς 11,45 ευρώ από 9,35 ευρώ πριν από 12 μήνες, με την αύξηση να φτάνει στο 22,5%.
Αύξηση 17% καταγράφουν και οι τιμές των αναψυκτικών, καθώς πλέον δύο μπουκάλια του 1,5 λίτρου πωλούνται προς 2,34 ευρώ, από 2,00 ευρώ το 2021, ενώ κατά 12,8% έχουν αυξηθεί οι τιμές στις μπύρες. Πλέον, πέντε συσκευασίες των 500 ml μπύρα πωλούνται προς 8,80 ευρώ (1,76 ευρώ η τιμή ανά τεμάχιο), όταν τα Χριστούγεννα του 2021 κόστιζαν 7,80 ευρώ. Ένα κιλό κουραμπιέδες ζαχαροπλαστείου κοστίζει φέτος 18,00 ευρώ από 15,60 ευρώ που κόστιζε πέρυσι (αύξηση 15,4%), ενώ ένα κιλό μελομακάρονα ζαχαροπλαστείου πωλείται φέτος προς 16,91 ευρώ από 15,40 ευρώ το 2021 (αύξηση 9,8%).
Συμπερασματικά - και σύμφωνα με τις επιτόπιες τιμοληψίες του ΙΝ.ΕΜ.Υ. της ΕΣΕΕ τόσο από αλυσίδες σούπερ μάρκετ, όσο και από ειδικευμένα καταστήματα λιανικής (πχ ζαχαροπλαστεία/ κρεοπωλεία κτλ), καθώς και από τη Βαρβάκειο αγορά - η εκτίμηση του κόστους για το φετινό χριστουγεννιάτικο τραπέζι (6-8 ατόμων) κυμαίνεται από 92,55 ευρώ έως 127,07 ευρώ. Πρόκειται για μια μεταβολή της τάξης του 11,6% έως 12,1% σε σύγκριση με το αντίστοιχο τραπέζι του 2021, το οποίο κινήθηκε σε ένα εύρος από 82,56 ευρώ έως 113,90 ευρώ.
Ανασφάλεια και φόβο αισθάνονται οι καταναλωτές
Στο μεταξύ, κλίμα γενικευμένου προβληματισμού για το παρόν και επιφυλακτικότητα για το μέλλον, λόγω της ακρίβειας που κυριαρχεί δείχνει το «Βαρόμετρο» της Κεντρικής Ένωσης Επιμελητηρίων Ελλάδας.
Η ανασφάλεια και ο φόβος είναι το βασικό συναίσθημα που δηλώνουν ότι νιώθουν οι καταναλωτές σε σχέση με την οικονομική κατάσταση που βιώνουν σήμερα (37%). Περίπου 1 στους 5 καταναλωτές (22%) ηλεκτρικού ρεύματος και 1 στους 4 καταναλωτές (25%) θέρμανσης δηλώνουν ότι δεν είναι σε θέση να αποπληρώσουν τους αντίστοιχους λογαριασμούς. Το 70% δηλώνουν ότι έχουν περιορίσει τις δαπάνες ένδυσης-υπόδησης και τις δαπάνες ψυχαγωγίας και ταξιδιών, ενώ το 52% επιβεβαιώνουν ότι περιόρισαν τις αγορές βασικών καταναλωτικών αγαθών όπως π.χ. τα τρόφιμα.
Επίσης, με βάση τις απαντήσεις στην έρευνα, η μέση κατά κεφαλή δαπάνη για δώρα και αγορές προϊόντων με την ευκαιρία των γιορτών των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς υπολογίζεται σε 126 ευρώ, ενώ η μέση δαπάνη ανά νοικοκυριό για τα εορταστικά τραπέζια στο σπίτι εκτιμάται στα 110 ευρώ.