Με αυξημένο ποσό που προσεγγίζει τα 295 εκατ. ευρώ αναμένεται να χρηματοδοτηθούν συνολικά 12 Περιφέρειες ανά την χώρα για τη μεγάλη δράση, που έχει ενταχθεί και στο Ταμείο Ανάκαμψης, του έργου «Πρόγραμμα βελτίωσης οδικής ασφάλειας στο εθνικό και επαρχιακό οδικό δίκτυο», όπως προκύπτει από τροποποιητική απόφαση του αναπληρωτή υπουργού Οικονομικών, Θ. Σκυλακάκη. Με την ίδια απόφαση, δημιουργείται ένα νέο υποέργο, όπως προκύπτει από την έκδοση της Κοινής Υπουργικής Απόφασης (τον Δεκέμβριο), βάσει της οποίας οι 73 Δήμοι πρόκειται να χρηματοδοτηθούν με 153,8 εκατ. ευρώ. Η τροποποίηση προέκυψε μετά την αξιολόγηση των προτάσεων των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης και τη θετική αξιολόγηση της ΕΥΣΤΑ επί του αιτήματος τροποποίησης της απόφασης ένταξης του έργου. Να αναφέρουμε ότι από το περασμένο καλοκαίρι έχει αποσταλεί «πρόκληση» σε ΟΤΑ και Περιφέρειες για να καταθέσουν προτάσεις για τη βελτίωση της οδικής ασφάλειας.
Το Ταμείο Ανάκαμψης και οι στόχοι
Η δημόσια δαπάνη του έργου που προτείνεται για εγγραφή στο Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων ανέρχεται σε 450 εκατ. ευρώ, με τη συνεισφορά του Ταμείου Ανάκαμψης να ανέρχεται σε 193.560.000 ευρώ, του ΠΔΕ (και άλλων πηγών) σε 170.430.348,31 ευρώ (86.819.222,05 είναι ΠΔΕ – ΦΠΑ). Το έργο στοχεύει στη βελτίωση της λειτουργίας και ασφάλειας του οδικού δικτύου συμβάλλοντας παράλληλα στην μείωση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων λόγω της μείωσης των εκπομπών καυσαερίων, στη δημιουργία νέων θέσεων απασχόλησης (άμεσης και έμμεσης) με την τόνωση του κατασκευαστικού κλάδου, στην ενσωμάτωση στοιχείων έξυπνης τεχνολογίας στο τομέα των μεταφορών και την εισαγωγή τους στο δευτερεύον οδικό δίκτυο. Οι κύριοι ωφελούμενοι από την υλοποίηση του έργου είναι οι χρήστες των οδικών δικτύων (εθνικών και περιφερειακών), οι περιφερειακές οικονομίες και οι τοπικές κοινωνίες. Λόγω της μεγάλης χωρικής διασποράς των επεμβάσεων οδικής ασφάλειας το έργο θα επηρεάσει άμεσα ή έμμεσα το σύνολο της ελληνικής επικράτειας.
Ποια είναι η δράση
Το έργο αφορά στις προτάσεις που υπέβαλλαν οι Δήμοι και οι Περιφέρειες αλλά και στην Τεχνική Βοήθεια για την αξιολόγηση τους. Η πρόσκληση αφορά στο υφιστάμενο οδικό δίκτυο αρμοδιότητας των ΟΤΑ αποσκοπώντας σε βελτίωση της παρεχόμενης οδικής ασφάλειας και μείωση των ατυχημάτων. Οι επιλέξιμες δράσεις περιλαμβάνουν βελτιώσεις στην ασφάλεια του οδικού δικτύου στην επικράτεια για μείωση του αριθμού των τροχαίων ατυχημάτων, καλύπτοντας παρεμβάσεις σε επικίνδυνα σημεία του δικτύου.
Ειδικότερα, για τις παρούσες ανάγκες, το οδικό δίκτυο αρμοδιότητας των ΟΤΑ, αναλόγως της θέσης ανάπτυξής του, διακρίνεται στις εξής κατηγορίες: Α) Αμιγώς αστικό οδικό δίκτυο, που αναπτύσσεται εντός των ορίων των οικισμών ή και βιομηχανικών – βιοτεχνικών περιοχών. Β) Υπεραστικό - περιαστικό οδικό δίκτυο. Επιλέξιμες προς χρηματοδότηση είναι στοχευμένες επεμβάσεις – βελτιώσεις – τροποποιήσεις επί του υφιστάμενου οδικού δικτύου, οι οποίες ανά κατηγορία οδικού δικτύου εξειδικεύονται στις κάτωθι δράσεις και ενέργειες:
Α. ΑΣΤΙΚΟ ΟΔΙΚΟ ΔΙΚΤΥΟ: Δράση Α1 Μέτρα μείωσης της ταχύτητας, Δράση Α2 Μέτρα μείωσης του κυκλοφοριακού φόρτου, Δράση Α3 Μέτρα ενθάρρυνσης της χρήσης Μέσων Μαζικής Μεταφοράς, Δράση Α4 Μέτρα αναμόρφωσης του αστικού οδικού περιβάλλοντος
Β. ΥΠΕΡΑΣΤΙΚΟ ΟΔΙΚΟ ΔΙΚΤΥΟ: Δράση Β1 Μέτρα βελτίωσης της οδικής ασφάλειας υπεραστικών–περιαστικών οδών. Κάθε πρόταση πρέπει να είναι ισορροπημένα εναρμόνιση των προτεινόμενων υποδομών με τις υφιστάμενες, δημιουργώντας κατά το δυνατόν ολοκληρωμένες παρεμβάσεις και όχι αποσπασματικές και ημιτελείς ενέργειες.
Οριζόντιες επικουρικές δράσεις
•Απόκτηση της απαιτούμενης εδαφικής έκτασης για την εγκατάσταση των προτεινόμενων μονάδων, εφόσον απαιτείται, με επιλέξιμη δαπάνη έως 15% του προϋπολογισμού του σχετικού υποέργου.
•Έργα σύνδεσης, μεταφοράς, αποκατάστασης δικτύων Οργανισμών Κοινής Ωφέλειας (ΟΚΩ), εφόσον απαιτείται.
•Αρχαιολογικές έρευνες-εργασίες-επίβλεψη, εφόσον απαιτείται.
•Παρεμβάσεις και δράσεις εξοικονόμησης ενέργειας, αξιοποίησης Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας, υποδομών ηλεκτροκίνησης και ευφυή συστήματα διαχείρισης - διανομής – αποθήκευσης - κατανάλωσης ενέργειας (Φ/Β στους χώρους στάθμευσης, γεωθερμία, BMS/BEMS, σταθμοί φόρτισης κ.α.), με συνολική επιλέξιμη δαπάνη έως το 10% του συνολικού προϋπολογισμού της πράξης.
•Ευφυείς εφαρμογές/δράσεις/συστήματα Πρόληψης - Παρακολούθησης - Ελέγχου - Προστασίας σε καταστάσεις έκτακτης ανάγκης (σεισμούς, πλημμύρες, πυρκαγιές κτλ) και Συστήματα έγκαιρης προειδοποίησης/παρακολούθησης για τους πολίτες-χρήστες-αρμόδιους φορείς (πολιτική προστασία, πυροσβεστική, αστυνομία κ.α.), με επιλέξιμη δαπάνη έως 10% του προϋπολογισμού της πράξης.
Οι επιπτώσεις του έργου ανά πυλώνα Ανάπτυξης
Το έργο συμβάλλει στη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας, λόγω της παράλληλης ανάπτυξης εργοταξίων σε διάφορες περιοχές της χώρας. Επίσης, λαμβάνοντας υπόψη ότι οι κατασκευαστικές εργασίες δύνανται να απασχολούν πάνω από 100 διαφορετικά επαγγέλματα, το έργο συμβάλλει στη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας σε κλάδους που σχετίζονται με τον κατασκευαστικό κλάδο (έμμεση απασχόληση).
Επιπρόσθετα, το έργο έχει θετικές αναπτυξιακές επιπτώσεις στον τουριστικό τομέα. Το έργο συμβάλλει στην τόνωση της ανταγωνιστικότητας συγκεκριμένων τουριστικών προορισμών, όπου παρατηρούνται υψηλοί κυκλοφοριακοί φόρτοι ιδίως κατά τους θερινούς μήνες, μέσω της αναβάθμισης των υφισταμένων οδικών συνδέσεων και της μείωσης των κινδύνων οδικών ατυχημάτων.
Πράσινη Μετάβαση: Βελτιώνει τη λειτουργία και την ασφάλεια του οδικού δικτύου, συμβάλλοντας παράλληλα στην μείωση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων λόγω της μείωσης των εκπομπών καυσαερίων. Έξυπνη, Βιώσιμη και χωρίς αποκλεισμούς
Ανάπτυξη: Το έργο ενσωματώνει στοιχεία έξυπνης τεχνολογικής υποδομής, ενισχύοντας την διαλειτουργικότητα και εισάγοντας αυτές τις τεχνολογίες στο δευτερεύον οδικό δίκτυο.
Το Παρακαταθηκών και Δανείων
Για την ιστορία, να αναφέρουμε ότι στο τέλος του 2022 δημοσιεύθηκε ΦΕΚ βάσει του οποίου οι υπουργοί ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ, ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ και ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ, ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ έχουν εγκρίνει τη σύσταση στο Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων ειδικού δεσμευμένου λογαριασμού με τίτλο «Οδική Ασφάλεια- Ταμείο Ανάκαμψης» για τη χρηματοδότηση του έργου «Πρόγραμμα βελτίωσης οδικής ασφάλειας στο εθνικό και επαρχιακό οδικό δίκτυο». Η χρηματοδότηση του έργου πραγματοποιείται μέσω του ανωτέρω άτοκου «ειδικού λογαριασμού» που συστήνεται στον δεσμευμένο τομέα του Ταμείου Παρακαταθηκών και Δανείων κατόπιν αιτήματος της Διεύθυνσης Οικονομικής και Αναπτυξιακής Πολιτικής του Υπουργείου Εσωτερικών η οποία και θα τον διαχειρίζεται. Μετά την έκδοση απόφασης έγκρισης της χρηματοδότησης από το αρμόδιο όργανο, οι δικαιούχοι φορείς του έργου «Πρόγραμμα βελτίωσης οδικής ασφάλειας στο εθνικό και επαρχιακό οδικό δίκτυο» (Δήμοι και Περιφέρειες) δύνανται να προχωρούν σε άνοιγμα ειδικών δεσμευμένων καταπιστευτικών λογαριασμών (escrowaccounts) στον δεσμευμένο τομέα του Ταμείου Παρακαταθηκών και Δανείων, αφότου προσχωρήσουν στους όρους της ανωτέρω σύμβασης δια της υπογραφής της σχετικής δήλωσης προσχώρησης.
