Η τραπεζική κρίση τόσο στις ΗΠΑ όσο και στην Ευρώπη (Ελβετία) έφερε στο προσκήνιο ένα θεμελιακό ζήτημα, την ασφάλεια των αποταμιεύσεων στο τραπεζικό σύστημα.
Η Υπουργός Οικονομικών στις ΗΠΑ επιβεβαίωσε πριν από λίγες ώρες, τις φήμες που κυκλοφορούσαν τα τελευταία 24ωρα ότι η κυβέρνηση είναι σε ετοιμότητα, αν χρειασθεί, να εγγυηθεί την ολότητα των καταθέσεων στις τράπεζες.
Η κίνηση αυτή ήρθε σαν απάντηση στο γραπτό αίτημα, των μεσαίου μεγέθους περιφερειακών τραπεζών στις ΗΠΑ προς την κυβέρνηση, για την επέκταση της εγγύησης των καταθέσεων στο σύνολό τους. Και όχι μόνο μέχρι τις 250 χιλιάδες δολάρια μέσω της FDIC.
Διαβάστε ακόμα - Πώς η τραπεζική κρίση «αλλάζει» το κόστος του χρήματος και πόσο η Fed μπορεί -ή όχι- να το αυξήσει περισσότερο
To «αίτημα» προέκυψε μετά την συνεχιζόμενη απόσυρση καταθέσεων που είχε αρχίσει να παίρνει διαστάσεις, όχι μόνο στην υπό κατάρρευση First Republic Bank, μετά τα γεγονότα με την SVB, αλλά και σε δεκάδες άλλες περιφερειακές τράπεζες με την μεταφορά, δηλαδή την «φυγή» καταθέσεων προς τις μεγάλες επενδυτικές τράπεζες.
Στην Ελβετία
Στην Ευρώπη η «διάσωση», διά της εξαγοράς, της Credit Suisse από την UBS, έθεσε το ίδιο ζήτημα αλλά σε ένα άλλο κομμάτι «αποταμιευτών», εκείνων που είχαν τοποθετήσει τις καταθέσεις τους σε ομόλογα AT1 και τα οποία σύμφωνα με το σχέδιο διάσωσης διαγράφονται από υποχρέωση της CS.
H κίνηση αυτή προκάλεσε ένα πρωτοφανές ρήγμα στο ελβετικό τραπεζικό σύστημα, του οποίου οι διαστάσεις δεν έχουν ακόμα ξεδιπλωθεί όσο αφορά τις συνέπειές τους. Και αυτό γιατί η κυβέρνηση για να πετύχει την συμφωνία παραβίασε κάθε νομικό πλαίσιο που ισχύει στην Ελβετία, όσο αφορά αφ’ ενός τον κανονισμό λήψης αποφάσεων για την έγκριση «πώληση» της CS και αφ’ εταίρου όσο αφορά την προτεραιότητα διασφάλισης των δανειστών της CS έναντι των μετόχων. Σε κάθε περίπτωση όμως οι «καταθέτες» της CS διασφαλίσθηκαν μέσω της ανάληψης της ευθύνης εγγύησής τους από την UBS.
Στην ευρωζώνη
Για την Ευρωζώνη όμως η εγγύηση των καταθέσεων παραμένει ένα «εθνικής» ευθύνης ζήτημα καθώς η ΕΚΤ δεν έχει ακόμα καταφέρει να προχωρήσει στην ενοποίηση του συστήματος καταθέσεων σε ευρωπαϊκό επίπεδο, ούτε καν μέχρι του ορίου των 100 χιλιάδων ευρώ.
Το όριο αυτό είναι εγγυημένο στις χώρες μέλη μόνο στο πλαίσιο του εθνικού συστήματος εγγύησης καταθέσεων.
Αλλά αυτό δεν λέει και πολλά καθώς στην Ελβετία η Κεντρική Τράπεζα μπορεί να εγγυηθεί τις καταθέσεις σε ελβετικό φράγκο όντας η ίδια αυτή που έχει την ευθύνη του νομίσματος.
Στην Ευρωζώνη όμως την ευθύνη του νομίσματος την έχει η ΕΚΤ, αλλά η ΤτΕ για παράδειγμα δεν μπορεί να «εκδώσει» ευρώ για να καλύψει μία γενικευμένη απόσυρση καταθέσεων.
- Διαβάστε ακόμα - Bear Stearns, μια ιστορία του 2007, που «εξηγεί» γιατί οι αγορές επέστρεψαν στο... κόκκινο
Για τον λόγο αυτό άλλωστε προέκυψαν και τα capital controls στο πρόσφατο παρελθόν...
Η ΕΚΤ με δηλώσεις της κας Λαγκάρντ έκφρασε μεν την εμπιστοσύνη της στις κινήσεις της Κεντρικής Τράπεζας της Ελβετίας, αλλά διαχώρισε την θέση της όσο αφορά την στάση της απέναντι στην τύχη των «δανειστών» μέσω ομολόγων ΑΤ1, για τα οποία όπως είπε στην ευρωζώνη διασφαλίζεται η αποπληρωμή τους αφού «απαλλοτριωθούν» για τις ζημιές οι μέτοχοι. Το αντίθετο δηλαδή που έγινε στην Ελβετία.
Αυτό βέβαια είναι ένα νέο και πολύ σοβαρό πρόβλημα για την Ελβετία.
Αλλά για την ΕΚΤ παραμένει σε εκκρεμότητα η αδυναμία της να εγγυηθεί αυτό που είπε ότι είναι έτοιμη να κάνει η κα Γέλεν στο αμερικάνικο τραπεζικό σύστημα, ήτοι να εγγυηθεί με ενιαίο τρόπο τις καταθέσεις στο τραπεζικό σύστημα.
Το ζήτημα είναι εξαιρετικά κρίσιμο, καθώς πέρα από τις διαβεβαιώσεις περί του «θωρακισμένου» ευρωπαϊκού συστήματος, ποιος αμφιβάλει στις αγορές ότι το αμερικάνικο τραπεζικό σύστημα, αν βρεθεί σε μία τέτοια κατάσταση που να χρειάζεται να εγγυηθεί «όλες» τις καταθέσεις η κυβέρνηση και η Fed, δεν θα συμπαρασύρει και το ευρωπαϊκό…
Όπως ακριβώς έγινε και το 2008…
Και απέναντι σ’ αυτό η ΕΚΤ εξακολουθεί να μην έχει απάντηση, ότι και αν δηλώνουν οι ευρωπαίοι κεντρικοί τραπεζίτες.
