Μετά τη πρόσφατη καταβολή 6 δισ. ευρώ στην Ισπανία, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει πλέον εκταμιεύσει πάνω από 150 δισ. ευρώ προς τα κράτη μέλη στο πλαίσιο του μηχανισμού ανάκαμψης και ανθεκτικότητας (ΜΑΑ).
Πρόκειται για σημαντικό ορόσημο στο πλαίσιο της υλοποίησης του ΜΑΑ, του βασικού μέσου που βρίσκεται στο επίκεντρο του σχεδίου ανάκαμψης NextGenerationEU για την Ευρώπη, ύψους 800 δισ. ευρώ. Σε λίγο περισσότερο από δύο έτη ύπαρξης, ο ΜΑΑ υλοποιεί μετασχηματιστικές μεταρρυθμίσεις και επενδύσεις σε όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ, προωθεί ταχέως την πράσινη και την ψηφιακή μετάβαση και αυξάνει τη συνολική ανθεκτικότητα της Ένωσης.
Καθώς συνεχίζεται με εντατικούς ρυθμούς η εφαρμογή του ΜΑΑ, η Επιτροπή εγκαινίασε την Παρασκευή 31 Μαρτίου έναν διαδικτυακό, διαδραστικό χάρτη στον οποίο παρουσιάζονται τα έργα που υποστηρίζονται από τον ΜΑΑ και υλοποιούνται επί τόπου από τα κράτη μέλη. Ο χάρτης θα συμβάλει στην περαιτέρω αύξηση της διαφάνειας όσον αφορά τη λειτουργία του ΜΑΑ και τον απτό αντίκτυπο που έχει για τους πολίτες, τις επιχειρήσεις και την κοινωνία των πολιτών της ΕΕ.
Προς μια ολοκληρωμένη χαρτογράφηση των έργων του ΜΑΑ
Ο χάρτης θα επικαιροποιείται τακτικά καθώς καθίστανται διαθέσιμες νέες πληροφορίες. Δίνει σε όλους τη δυνατότητα «εικονικής περιήγησης» στην υλοποίηση των εθνικών σχεδίων ανάκαμψης και ανθεκτικότητας των κρατών μελών.
Παρέχει επισκόπηση επιλεγμένων μεταρρυθμίσεων και επενδύσεων που υποστηρίζονται από τον ΜΑΑ:
- Επισημαίνει τη γεωγραφική τους θέση στα κράτη μέλη και παρέχει πληροφορίες σχετικά με την πορεία των εργασιών τους, δηλαδή σύντομη περιγραφή της προόδου στην εφαρμογή τους, καθώς και των σχετικών επόμενων βημάτων.
- Διευκολύνει την πρόσβαση σε λεπτομερέστερες πληροφορίες σχετικά με τα έργα στις ανά χώρα σελίδες του δικτυακού τόπου του μηχανισμού ανάκαμψης και ανθεκτικότητας, καθώς και σε άλλους διαδικτυακούς πόρους, όπως οι δικτυακοί τόποι των εθνικών σχεδίων ανάκαμψης και, κατά περίπτωση, οι δικτυακοί τόποι συγκεκριμένων έργων που χρηματοδοτούνται από τον ΜΑΑ.
Στο πλαίσιο του ΜΑΑ, τα κράτη μέλη λαμβάνουν χρηματοδότηση με την επιτυχή ολοκλήρωση των προσυμφωνημένων οροσήμων και στόχων, που αντιστοιχούν σε διαφορετικά στάδια της ανάπτυξης μεταρρυθμίσεων και επενδύσεων. Ωστόσο, η συμπερίληψη συγκεκριμένης μεταρρύθμισης ή επένδυσης στον χάρτη δεν συνεπάγεται κατ' ανάγκη ότι το κράτος μέλος έχει ήδη λάβει χρηματοδότηση στο πλαίσιο του ΜΑΑ που σχετίζεται με το εν λόγω έργο (μπορεί, π.χ., ένα κράτος μέλος να έχει ήδη αρχίσει να υλοποιεί ένα έργο με εθνική χρηματοδότηση). Ο χάρτης δεν προδικάζει επίσης τυχόν μελλοντική αξιολόγηση από την Επιτροπή σχετικά με την εκπλήρωση των οροσήμων ή των στόχων που διέπουν οποιοδήποτε δεδομένο έργο.
Πάνω από 350 έργα του ΜΑΑ περιλαμβάνονται ήδη στον χάρτη
Ο χάρτης θα βοηθήσει τους χρήστες να διερευνούν πάνω από 100 μεταρρυθμίσεις που έχουν εφαρμόσει ή εφαρμόζουν τα κράτη μέλη στο πλαίσιο των οικείων σχεδίων ανάκαμψης και ανθεκτικότητας, όπως η θέσπιση από την Ισπανία νέου φόρου για τις πλαστικές συσκευασίες μίας χρήσης, η απλούστευση των διαδικασιών αδειοδότησης για την εγκατάσταση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στην Ελλάδα ή η μεταρρύθμιση για την καταπολέμηση της διαφθοράς στην Κροατία.
Το ίδιο ισχύει για τις πάνω από 250 επενδύσεις που περιλαμβάνονται επί του παρόντος στον χάρτη, όπως η έναρξη της διαδικασίας σύναψης σύμβασης για το σύστημα μεταφορών στη Ρίγα (Λετονία), η καθιέρωση ενός εισιτηρίου απεριορίστων διαδρομών για τη διευκόλυνση των βιώσιμων δημόσιων μεταφορών στην Αυστρία ή η ολοκλήρωση των εργασιών για την αναζωογόνηση συνοικιών στη Σλοβενία.
Τα έργα που περιλαμβάνονται στον χάρτη επιλέχθηκαν με βάση την υφιστάμενη κατάσταση υλοποίησής τους. Ο χάρτης συμπληρώνει και βασίζεται σε πληροφορίες που δημοσιοποιούνται από τα κράτη μέλη, τα οποία είναι υπεύθυνα για την εφαρμογή και την παρακολούθηση των εθνικών σχεδίων ανάκαμψης και ανθεκτικότητας. Η υλοποίηση του ΜΑΑ βρίσκεται ακόμη σε εξέλιξη, γεγονός που σημαίνει ότι ορισμένα έργα που θα λάβουν χρηματοδότηση από τον ΜΑΑ δεν έχουν ακόμη καθοριστεί. Ως εκ τούτου, ο χάρτης δεν αποσκοπεί στην παροχή διεξοδικής επισκόπησης των έργων που χρηματοδοτούνται από τον ΜΑΑ.
Επόμενα βήματα
Καθώς προχωρά η υλοποίηση των εθνικών σχεδίων ανάκαμψης και ανθεκτικότητας και καθώς η Επιτροπή αποκτά νέες πληροφορίες σχετικά με την πρόοδο των έργων που συνδέονται με μεταρρυθμίσεις και επενδύσεις από τα κράτη μέλη, κυρίως χάρη στις πληροφορίες που υποβάλλονται στο πλαίσιο των αιτήσεων πληρωμής, ο χάρτης θα επικαιροποιείται τακτικά.
Ο χάρτης θα περιλάβει επίσης πληροφορίες σχετικά με τους 100 μεγαλύτερους τελικούς αποδέκτες χρηματοδότησης από τον ΜΑΑ για κάθε εθνικό σχέδιο, μόλις αυτές καταστούν διαθέσιμες αργότερα εντός του τρέχοντος έτους.
Ιστορικό
Η υλοποίηση του ΜΑΑ και η αποτελεσματική επίτευξη των στόχων του απαιτούν υψηλό επίπεδο διαφάνειας όσον αφορά τη λειτουργία του και τη συγκεκριμένη χρήση της χρηματοδότησης του ΜΑΑ από τα κράτη μέλη.
Για τη διασφάλιση της διαφάνειας, η Επιτροπή δημοσιεύει τακτικά πληροφορίες στον δικτυακό τόπο που είναι αφιερωμένος στον μηχανισμό ανάκαμψης και ανθεκτικότητας και έχει καταρτίσει τον πίνακα αποτελεσμάτων για την ανάκαμψη και την ανθεκτικότητα, παρέχοντας τακτικά επικαιροποιημένες πληροφορίες σχετικά με τις εκταμιεύσεις και την πρόοδο που σημειώνουν τα κράτη μέλη.
Ο κανονισμός REPowerEU έχει αυξήσει περαιτέρω τη διαφάνεια, απαιτώντας από τα κράτη μέλη να δημιουργήσουν μια εύχρηστη δημόσια πύλη που θα περιέχει δεδομένα σχετικά με τους 100 τελικούς αποδέκτες των υψηλότερων ποσών χρηματοδότησης από τον ΜΑΑ. Τα κράτη μέλη θα πρέπει να επικαιροποιούν τη δική τους πύλη τουλάχιστον δύο φορές ετησίως.
