Η οικονομική εμπιστοσύνη μειώνεται και πάλι στη Γερμανία, σύμφωνα με την τελευταία επιχειρηματική έρευνα του Ινστιτούτου της γερμανικής Οικονομίας (IW) για το καλοκαίρι του 2023. Σύμφωνα με την έρευνα αυτή, οι επιχειρήσεις στη χώρα αυτή γίνονται και πάλι πιο επιφυλακτικές και μάλλον δεν υπολογίζουν σε οικονομική βελτίωση. Αυτό δεν αποτελεί έκπληξη λόγω του ότι το παγκόσμιο οικονομικό περιβάλλον παραμένει τεταμένο, σχολιάζει το γερμανικό think tank.
Στη Γερμανία εξακολουθούν να υπάρχουν προβλήματα και κίνδυνοι που συνδέονται με την ενεργειακή κρίση. Επιπλέον, υπάρχει η σημαντική μείωση της αγοραστικής δύναμης λόγω του πληθωρισμού. Η αύξηση των επιτοκίων έχει περιοριστική επίδραση σε πολλούς οικονομικούς τομείς. Το γεωπολιτικό περιβάλλον παραμένει επίσης τεταμένο.
Ένα τέλος του πολέμου στην Ουκρανία δεν είναι προς το παρόν ορατό. Υπάρχουν πολιτικές εντάσεις μεταξύ της Κίνας και των ΗΠΑ.
Όλα αυτά επιβαρύνουν τις αποφάσεις των εταιρειών για τη διεθνή παραγωγή και τις επενδύσεις. Οι υλικές ελλείψεις στη γερμανική βιομηχανία έχουν αμβλυνθεί σημαντικά, αλλά εξακολουθούν να υπάρχουν κίνδυνοι στις παγκόσμιες αλυσίδες παραγωγής και εφοδιασμού ως αποτέλεσμα του υποβόσκοντος γεωοικονομικού κατακερματισμού. Σε παγκόσμιο επίπεδο, δεν αναμένονται σημαντικές εμπορικές κινήσεις. Οι προοπτικές για την οικονομία των ΗΠΑ είναι ασθενέστερες. Ωστόσο, το συνολικά αδύναμο παγκόσμιο οικονομικό περιβάλλον και οι γεωπολιτικές αβεβαιότητες λειτουργούν επίσης ως τροχοπέδη για την Κίνα.
Στο πλαίσιο αυτό, τα τρέχοντα αποτελέσματα της έρευνας IW Business Survey του Ιουνίου 2023 μπορούν να συνοψιστούν ως εξής και να εξαχθούν αντίστοιχα συμπεράσματα για την κατάσταση και τις προοπτικές της γερμανικής οικονομίας:
- Νέα επιδείνωση της τρέχουσας επιχειρηματικής κατάστασης
Μετά από σημάδια ανάκαμης που φάνηκαν την άνοιξη του 2023, η εκτίμηση της τρέχουσας οικονομικής κατάστασης των γερμανικών επιχειρήσεων έχει και πάλι θολώσει. Κατά την περίοδο της έρευνας του Ιουνίου 2023, το 36% των επιχειρήσεων που συμμετείχαν στην έρευνα εκτίμησαν την τρέχουσα επιχειρηματική τους κατάσταση ως χειρότερη από ό,τι πριν από ένα χρόνο.
Μόνο το 29% περιγράφει την τρέχουσα κατάστασή του ως καλύτερη από ό,τι την άνοιξη του 2022.
Αυτό καταδεικνύει την πραγματική επιδείνωση της οικονομικής ανάπτυξης το τελευταίο διάστημα και ισχύει ιδιαίτερα στους κλάδους των βασικών και καταναλωτικών αγαθών. Ωστόσο, ένα αρνητικό ισοζύγιο θετικών και αρνητικών εκτιμήσεων παρατηρείται επίσης στον κατασκευαστικό κλάδο και στον τομέα των υπηρεσιών.
- Αρνητικές επιχειρηματικές προσδοκίες για το 2023
Οι επιχειρηματικές προοπτικές για τη γερμανική οικονομία στην έρευνα του καλοκαιριού είναι χειρότερες από ό,τι την άνοιξη του 2023.
Οι επιχειρήσεις αναμένουν ότι η παραγωγή για το σύνολο του έτους θα είναι υψηλότερη σε σχέση με το προηγούμενο έτος είναι 27%.
Αυτό είναι μόλις 1 ποσοστιαία μονάδα περισσότερο από ό,τι στην έρευνα του Νοεμβρίου 2022, αλλά σημαντικά λιγότερο από ό,τι την άνοιξη (36%). Το ποσοστό των απαισιόδοξων αυξήθηκε σημαντικά τους τελευταίους τρεις μήνες από 26% σε 34%.
Το φθινόπωρο, ένα 39% των επιχειρήσεων ανέμενε ότι η επιχειρηματική δραστηριότητα θα μειωνόταν το2023.
- Ετερογενής εικόνα ανά κλάδο
Η παραγωγή και οι επιχειρηματικές προσδοκίες έχουν μεταβληθεί σημαντικά στους βιομηχανικούς κλάδους και στις υπηρεσίες
Στον τομέα των υπηρεσιών έχουν επιδεινωθεί αισθητά τους τελευταίους τρεις μήνες. Στον κατασκευαστικό κλάδο έχουν παραμείνει σταθερά κακές. Ένα 40% των βιομηχανικών επιχειρήσεων αναμένει μείωση της παραγωγής φέτος ΚΑΙ μόνο ένα 30% αναμένει αύξηση. Μεταξύ των κατασκευαστικών επιχειρήσεων, το 37 αναμένει μείωση της παραγωγής και το 21% αναμένει αύξηση της επιχειρηματικής δραστηριότητας το 2023.
Παρά την κατήφεια, οι επιχειρηματικές προοπτικές στον τομέα των υπηρεσιών είναι συνολικά θετικές. Ενώ στην έρευνα της άνοιξης του 2023 στο 40% των ερωτηθέντων εταιρειών παροχής υπηρεσιών ανέμενε καλύτερη επιχειρηματική δραστηριότητα φέτος, το σημερινό ποσοστό ανέρχεται σε στο 30%. Το ποσοστό των απαισιόδοξων αυξήθηκε από 19% σε 23%.
- Πιο αδύναμες προσδοκίες απασχόλησης για το 2023
Ενώ το 28% των εταιρειών που συμμετείχαν στην έρευνα αναμένουν να αυξήσουν την απασχόληση φέτος, το 31% σκοπεύει να μειώσει το εργατικό δυναμικό του. Να σημειωθεί πως την άνοιξη καταγράφηκε σημαντική αύξηση του ισοζυγίου θετικών και αρνητικών προσδοκιών για την απασχόληση.
Συγκριτικά, το ποσοστό των εταιρειών με αύξηση της απασχόλησης μειώθηκε σημαντικά και το ποσοστό των εταιρειών με μείωση της απασχόλησης αυξήθηκε σημαντικά. Το μερίδιο των επιχειρήσεων με σταθερό εργατικό δυναμικό παραμένει αμετάβλητο στο 40% περίπου. Μόνο στην οικονομία των υπηρεσιών το μερίδιο των επιχειρήσεων που θα αυξήσουν την απασχόληση το 2023 υπερβαίνει το μερίδιο των επιχειρήσεων που θα προχωρήσουν σε μείωση της απασχόλησης.
- Συνεχιζόμενη απροθυμία για επενδύσεις στη Γερμανία
Η πανδημία και ο πόλεμος στην Ουκρανία έχουν δημιουργήσει ένα εντυπωσιακό επενδυτικό κενό στη Γερμανία. Στον απόηχο της γενικής οικονομικής επιβράδυνσης, το επενδυτικό κλίμα έχει επίσης επιδεινωθεί εκ νέου. Για το έτος 2023 το 32% των επιχειρήσεων που συμμετείχαν στην έρευνα αναμένουν υψηλότερες και το 30% χαμηλότερες κεφαλαιουχικές δαπάνες σε σχέση με το προηγούμενο έτος.
Όσον αφορά τα επενδυτικά σχέδια για το 2023, οι εταιρείες παροχής υπηρεσιών παρουσιάζουν μια αξιοσημείωτα θετική εικόνα. Αντίθετα, τα ευρήματα για τη βιομηχανία είναι λίγο πολύ ισορροπημένα όσον αφορά την επενδυτική δραστηριότητα. Στον κλάδο των κατασκευών κυριαρχούν οι απαισιόδοξες εταιρείες.
-Αποδυνάμωση σε όλους τους οικονομικούς τομείς
Ενώ στα τέλη του φθινοπώρου του 2022 δεν υπήρχε μεγάλη περιφερειακή διαφοροποίηση στις τότε φτωχές παραγωγικές προσδοκίες των επιχειρήσεων, η εαρινή έρευνα του 2023 δείχνει σαφείς και, κατά την τρέχουσα αξιολόγηση, αξιοσημείωτες περιφερειακές αποκλίσεις.
Ωστόσο, σύμφωνα με τα συνολικά ευρήματα, το ποσοστό των απαισιόδοξων επιχειρήσεων υπερβαίνει το ποσοστό των αισιόδοξων και στους επτά οικονομικούς τομείς. Οι επιχειρήσεις στη Βόρεια Γερμανία και τη Βόρεια Ρηνανία-Βεστφαλία έχουν ελαφρώς υψηλότερες οικονομικές προσδοκίες από το μέσο όρο.
Οι τρέχουσες φτωχότερες προοπτικές για τη νοτιοανατολική Ευρώπη μπορούν να εξηγηθούν από την ισχυρότερη ολοκλήρωση με την Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη. Οι συγκρατημένες προσδοκίες στη Βάδη-Βυρτεμβέργη και στη νοτιοδυτική χώρα μπορεί να οφείλονται στις επιβαρύνσεις στους ενεργοβόρους τομείς.
