Οι φυσικές καταστροφές στον Έβρο και στην Θεσσαλία, οι υψηλές τιμές της ενέργειας και των υλικών κατασκευής και εργασιών και η οικονομική στενότητα που αντιμετωπίζουν νοικοκυριά και δημόσιοι οργανισμοί που επιθυμούν να προχωρήσουν σε παρεμβάσεις εξοικονόμησης ενέργειας έβαλαν φρένο στην ομαλή πορεία των επιδοτούμενων προγραμμάτων εξοικονόμησης ενέργειας αναγκάζοντας το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας να δώσει νέες παρατάσεις. Έτσι, αυτή τη στιγμή, δύο προγράμματα που απευθύνονται σε νοικοκυριά και νέους, το «Εξοικονομώ 2023» και το «Εξοικονομώ-Ανακαινίζω για νέους» είναι ήδη ανοιχτά και δέχονται αιτήσεις ενώ δύο άλλα, το «Εξοικονομώ-Αυτονομώ» και το πρόγραμμα «ΗΛΕΚΤΡΑ» που απευθύνεται στο δημόσιο τομέα, έλαβαν νέα παράταση.
Παρά την πίεση του χρόνου και τις δεσμεύσεις που προκύπτουν από τα χρηματοδοτικά εργαλεία (ΕΣΠΑ 2014-2020, Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας), οι ιδιαίτερες συνθήκες που επικρατούν οδήγησαν σε νέα παράταση ενώ δεν αποκλείεται, όπως έχει γράψει σε προηγούμενο ρεπορτάζ το Insider.gr, να υπάρξουν και νέες παρατάσεις για τα προγράμματα που ήδη τρέχουν.
Τα προγράμματα εξοικονόμησης ενέργειας που απευθύνονται στα νοικοκυριά και τους νέους
Ένα πρόγραμμα που εξακολουθεί να δέχεται αιτήσεις μέχρι τις 15 Νοεμβρίου (και έχοντας ήδη πάρει την πρώτη του παράταση) είναι το «Εξοικονομώ 2023», το οποίο «τρέχει» από τις 12 Ιουνίου 2023 με προϋπολογισμό 300 εκατ. ευρώ. Το ποσοστό επιχορήγησης κυμαίνεται από 40% έως 75% και κάθε κατοικία που θα επιλεγεί προς ένταξη στο «Εξοικονομώ 2023» στόχος είναι η υποχρεωτική αναβάθμιση κατά τουλάχιστον τρεις ενεργειακές κατηγορίες, ώστε να εξασφαλίζεται εξοικονόμηση πρωτογενούς ενέργειας σε ποσοστό άνω του 30%.
Οι παρεμβάσεις που επιδοτούνται είναι η αντικατάσταση κουφωμάτων, η τοποθέτηση και η αναβάθμιση θερμομόνωσης, η αναβάθμιση συστημάτων ψύξης και θέρμανσης και συστημάτων ζεστού νερού με χρήση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Άλλες εργασίες που περιλαμβάνονται στις επιλέξιμες δαπάνες είναι η εγκατάσταση έξυπνου συστήματος διαχείρισης (smart home), έξυπνα συστήματα διαχείρισης ηλεκτρικών φορτίων, Έξυπνα συστήματα ελέγχου της θέρμανσης/ψύξης, έξυπνα συστήματα απομακρυσμένου ελέγχου και παρακολούθησης).
Την ίδια καταληκτική ημερομηνία για την υποβολή αιτήσεων έχει ορίσει το ΥΠΕΝ και για το «Εξοικονομώ-Ανακαινίζω για Νέους», το οποίο έχει προϋπολογισμό άλλα 300 εκατ. ευρώ και προσφέρει τη δυνατότητα να αναβαθμίσουν ενεργειακά και να ανακαινίσουν την κατοικία τους 20.000 νέοι ηλικίας από 18 έως 39 ετών.
Το πρόγραμμα καλύπτει επιλέξιμες δαπάνες έως 35.000 ευρώ, για την ενεργειακή αναβάθμιση και ανακαίνιση κατοικίας. Συγκεκριμένα, ο επιλέξιμος προϋπολογισμός για το «Εξοικονομώ για Νέους» φθάνει τα 25.000 ευρώ. Το πρόγραμμα καλύπτει από 45% έως 90% του ποσού των επιλέξιμων ενεργειακών παρεμβάσεων, ενώ το υπόλοιπο ποσό μπορεί να καλυφθεί από άτοκο δάνειο.
Τέλος, παράταση για την υλοποίηση παρεμβάσεων παίρνει και το πρόγραμμα «Εξοικονομώ-Αυτονομώ», το οποίο απευθύνεται σε νοικοκυριά. Η νέα προθεσμία λήγει την Τρίτη 10 Οκτωβρίου 2023 (αντί για τις 15 Σεπτεμβρίου 2023). Όπως αναφέρει το υπουργείο στη σχετική ανακοίνωση «λόγω των πρόσφατων φυσικών καταστροφών κρίθηκε αναγκαία η επέκταση της προθεσμίας έως τις 10.10.2023».
Παράταση μέχρι εξαντλήσεως των πόρων για το ΗΛΕΚΤΡΑ
Η έλλειψη ρευστότητας που αντιμετωπίζουν οι δημόσιοι οργανισμοί επιβραδύνουν την πρόοδο και για το πρόγραμμα «ΗΛΕΚΤΡΑ», το οποίο αποσκοπεί στην ενεργειακή αναβάθμιση των κτιρίων του δημόσιου τομέα. Σύμφωνα με όσα ανακοίνωσε το ΥΠΕΝ, η υποβολή αιτήσεων, η οποία έληγε στις 30 Σεπτεμβρίου παρατείνεται μέχρι εξαντλήσεως των διαθέσιμων πόρων.
Όπως είχε αναφέρει πρόσφατα ο κ. Κωνσταντίνος Θεοφύλακτος, Γενικός Γραμματέας και Πρόεδρος της Επιστημονικής Επιτροπής Ενεργειακής Αποδοτικότητας του ΙΕΝΕ, η δράση φαίνεται ότι έχει επιβραδυνθεί καθώς πολλοί δημόσιοι οργανισμοί αδυνατούν να ανταπεξέλθουν στην εύρεση του απαιτούμενου 30% ή 50% του κόστους των παρεμβάσεων ενώ η προεκλογική περίοδος στην οποία είχαν περιέλθει οι δήμοι δημιούργησαν επιπλέον καθυστερήσεις.
«Οι δυσκολίες για την επιτυχή ολοκλήρωση του προγράμματος ΗΛΕΚΤΡΑ αφορούν στις τιμές της ενέργειας, οι οποίες είναι ευμετάβλητες λόγω των σημερινών αντίξοων συνθηκών, στις συνεχείς αυξήσεις των τιμών σε υλικά και μηχανήματα που απαιτούνται για τα μέτρα εξοικονόμησης ενέργειας, στον υψηλό πληθωρισμό, στις χρονοβόρες διαδικασίες έγκρισης αλλά και υλοποίησης των έργων και στις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν ο κρατικοί φορείς να καλύψουν το υπόλοιπο 30% του προϋπολογισμού που απαιτείται», επεσήμανε ο κ. Θεοφύλακτος εξήγησε ότι πρόσθετο εμπόδιο αποτελούν οι καθυστερήσεις και η γραφειοκρατία.
