Αλυσιδωτές αντιδράσεις που στο πιο δυσοίωνο σενάριο μπορεί να οδηγήσουν στην ανάγκη η χώρα μας να ενεργοποιήσει έκτακτα μέτρα, εκτιμά η Ρυθμιστική Αρχή Αποβλήτων Ενέργειας και Υδάτων (ΡΑΑΕΥ) ότι είναι πιθανό να προκαλέσει ο φόρος που έθεσε σε ισχύ η Βουλγαρία, για τις ποσότητες ρωσικού αερίου που διέρχονται από την επικράτειά της.
Υπενθυμίζεται ότι το ύψος του φόρου ανέρχεται σε 10,2 ευρώ ανά Μεγαβατώρα, ενώ «αγγίζει» όλες τις χώρες που προμηθεύονται αέριο αγωγού από την Gazprom. Εκτός από την Ελλάδα, σε αυτές περιλαμβάνονται η Ρουμανία, η Σερβία, η Ουγγαρία και η Βόρεια Μακεδονία. Η Βουλγαρία, αντίθετα, έχει διακόψει την προμήθεια καυσίμου από τη Μόσχα.
Στο έγγραφο της Ρυθμιστικής Αρχής, το οποίο συνοδεύει απάντηση του ΥΠΕΝ σε σχετική ερώτηση του προέδρου της «Ελληνικής Λύσης», επισημαίνεται πως το ποσοστό του φυσικού αερίου που εισέρχεται στην Ελλάδα μέσω Βουλγαρίας στο Σημείο Εισόδου «Σιδηρόκαστρο» (δηλαδή μέσω του αγωγού Turkish Stream) έχει μειωθεί πολύ σημαντικά τα τελευταία έτη, με αντίστοιχη αύξηση του ποσοστού από LNG από τη Ρεβυθούσα.
«Κλειδί» οι εξαγωγές προς Βουλγαρία
Στην περίπτωση που η Gazprom Export αποφασίσει τη διακοπή της ροής φυσικού αερίου μέσω Βουλγαρίας λόγω της επιβολής του φόρου, θα πρέπει αυτή η ποσότητα να εισαχθεί επίσης από τη Ρεβυθούσα.
Με βάση τη ΡΑΑΕΥ, το πιο δυσοίωνο σενάριο είναι οι ποσότητες υγροποιημένου αερίου μέσω της Ρεβυθούσας να μην αξιοποιηθούν αποκλειστικά για την κάλυψη εγχώριων αναγκών, αλλά παράλληλα να χρειαστεί να εξαχθούν σημαντικές ποσότητες φυσικού αερίου προς τη Βουλγαρία. Σε αυτή την περίπτωση, θα πρέπει να ληφθούν έκτακτα μέτρα (όπως για παράδειγμα ο περιορισμός κατανάλωσης καυσίμου για ηλεκτροπαραγωγή), καθώς δεν θα επαρκεί η δυνατότητα «υποδοχής» LNG.
Το συμπέρασμα αυτό προκύπτει από τα σενάρια κρίσης που έχει προσομοιώσει η Αρχή για την περίπτωση διακοπής του ρωσικού φυσικού αερίου στην «Εθνική Μελέτη Εκτίμησης Επικινδυνότητας», η οποία εκπονήθηκε σε συνεργασία με τον ΔΕΣΦΑ. Αντίθετα, με βάση αυτά τα σενάρια, αν οι εισαγωγές αερίου προορίζονται κατά κύριο λόγο για να καλύψουν τις εγχώριες ανάγκες σε καύσιμο, τότε η Ελλάδα έχει ευχέρεια να αντιμετωπίσει αυτό το ενδεχόμενο.
Ερωτηματικό η επίδραση στις τιμές
Σχετικά με την επίπτωση του τέλους στην τιμή του φυσικού αερίου στην Ελλάδα, η ΡΑΑΕΥ επισημαίνει ότι καθώς η τιμολόγηση του φυσικού αερίου προκύπτει ως αποτέλεσμα επιχειρηματικών χειρισμών των εταιρειών που δραστηριοποιούνται στον κλάδο και αποτυπώνεται στις συμβάσεις προμήθειας φυσικού αερίου που συνάπτουν με ανάντι προμηθευτές, η επίδραση του εν λόγω τέλους στον τελικό καταναλωτή εξαρτάται από τους όρους των συμβάσεων προμήθειας και τον τρόπο μετακύλισης αυτών στην τιμή φυσικού αερίου.
Όπως προσθέτει, εν γένει οι συμβάσεις των ελληνικών εταιρειών προμήθειας φυσικού αερίου που δραστηριοποιούνται στο Σημείο Εισόδου «Σιδηρόκαστρο» προβλέπουν την παραλαβή του φυσικού αερίου κατάντι των συνόρων Βουλγαρίας-Ελλάδας (δηλαδή επί ελληνικού εδάφους) και συνεπώς δεν επιβαρύνονται άμεσα με τον εν λόγω φόρο.
Ωστόσο, «το αν ο αντισυμβαλλόμενός τους, δηλαδή η Gazprom Export, θα μετακυλίσει μέρος του επιβληθέντος τέλους, καθώς και το αν οι Έλληνες προμηθευτές θα έχουν τη δυνατότητα να αρνηθούν να παραλάβουν ποσότητες λόγω αυξημένης τιμής (ή δεσμεύονται από όρους take-or pay), εξαρτάται από τους όρους των μεταξύ τους συμβάσεων, οι οποίοι αποτελούν εμπορικό απόρρητο και δεν είναι γνωστοί στην Αρχή», σημειώνεται χαρακτηριστικά.
