Την ενίσχυση του ενεργειακού συμψηφισμού (net-metering) στον οικιακό τομέα επιδιώκει το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, με σκοπό όσο το δυνατόν περισσότερα ελληνικά νοικοκυριά να μπορέσουν να αξιοποιήσουν την ηλιακή ενέργεια, για να περιορίσουν κατακόρυφα τους λογαριασμούς του ηλεκτρικού τους.
Για αυτό τον σκοπό, το υπουργείο έχει εντάξει σχετική μεταρρύθμιση στο REPowerEU, με σειρά μέτρων για την προώθηση του ενεργειακού διαμοιρασμού, της αυτοκατανάλωσης και των Ενεργειακών Κοινοτήτων. Όσον αφορά τον ενεργειακό διαμοιρασμό, δηλαδή τη δυνατότητα αξιοποίησης «κοινόχρηστων» φωτοβολταϊκών, θα υπάρξει νομοθετική παρέμβαση ώστε ομάδες νοικοκυριών (περί τα 4 με 5) να μπορούν να εγκαταστήσουν από κοινού ένα ηλιακό σύστημα, με την παραγωγή του οποίου θα συμψηφίζουν την κατανάλωσή τους.
Μάλιστα, για να είναι όσο το δυνατόν πιο ευέλικτο το σχετικό πλαίσιο, θα προβλέπεται ότι τα νοικοκυριά δεν θα είναι απαραίτητο να κατοικούν στο ίδιο κτίριο, αλλά στο ίδιο οικοδομικό τετράγωνο.
Καταργείται η ομοφωνία για την εγκατάσταση
Με την ίδια παρέμβαση, το ΥΠΕΝ θα αλλάξει το υφιστάμενο θεσμικό πλαίσιο, το οποίο προβλέπει πως για την εγκατάσταση ενός φωτοβολταϊκού στη στέγη πολυκατοικίας, είναι απαραίτητη η συναίνεση του 100% των ιδιοκτητών. Αν και το ποσοστό αυτό θα μειωθεί, σε κάθε περίπτωση θα πρέπει να εξασφαλίζεται το «πράσινο φως» της πλειοψηφίας των ιδιοκτητών. Κάτι που σημαίνει πως δεν πρόκειται να μειωθεί κάτω από το 50%+1.
Αξίζει να σημειωθεί ότι ήδη το ΥΠΕΝ έχει εισαγάγει στην εθνική νομοθεσία τα «κοινόχρηστα» φωτοβολταϊκά, με «όχημα» την από κοινού αυτοκατανάλωση η οποία θεσπίσθηκε με τον νόμο . 5037/2023 που ψηφίσθηκε την περασμένη άνοιξη. Σε εκείνη την περίπτωση, ωστόσο, το «κοινόχρηστο» σύστημα μπορεί να αξιοποιηθεί μόνο από (τουλάχιστον δύο) καταναλωτές που βρίσκονται στο ίδιο κτίριο.
Με τη νέα παρέμβαση του ΥΠΕΝ, αυτός ο περιορισμός θα παραμείνει μόνο για τις επιχειρήσεις, για τις οποίες η από κοινού αυτοκατανάλωση θα μπορεί να αξιοποιηθεί μόνο από (τουλάχιστον δύο) εταιρείες που στεγάζονται στο ίδιο κτίριο. Επίσης, όσον αφορά τα νοικοκυριά, συνεχίζει να ισχύει η ομοφωνία του 100% των ιδιοκτητών, για την εγκατάσταση ενός συστήματος στην ταράτσα πολυκατοικίας.
Μητρώο & Help desk για Κοινότητες
Στόχος του υπουργείου είναι οι νέες παρεμβάσεις να τεθούν σε εφαρμογή μέσα στο πρώτο τρίμηνο του έτους. Επίσης, για την προώθηση του ενεργειακού συμψηφισμού, σε δεύτερο χρόνο (μέχρι το πρώτο τρίμηνο του 2025) σκοπεύει να δημιουργήσει ένα Μητρώο Αυτοκαταναλωτών, για τη διευκόλυνση της μετακίνησής τους σε άλλο προμηθευτή. Στον ίδιο χρονικό ορίζοντα προβλέπει το ΥΠΕΝ την ανάπτυξη ειδικού Help desk, ώστε να προωθηθεί η ανάπτυξη Ενεργειακών Κοινοτήτων.
Μέσω των Ενεργειακών Κοινοτήτων, μπορεί μεταξύ άλλων μία ομάδα οικιακών καταναλωτών να αξιοποιήσει τον εικονικό ενεργειακό συμψηφισμό, εγκαθιστώντας το φωτοβολταϊκό οπουδήποτε ανά την επικράτεια. Το Help desk θα παρέχει τεχνική βοήθεια για τη δημιουργία ανάλογων συλλογικών εγχειρημάτων, διευκολύνοντας τους ενδιαφερόμενους σε όλα τα βήματα της σχετικής διαδικασίας.
Την ίδια στιγμή, στόχος του ΥΠΕΝ είναι μέχρι τον Μάρτιο να εκδοθεί η Υπουργική Απόφαση, η οποία θα «ενεργοποιήσει» όλα τα σχήματα αυτοκατανάλωσης που θεσπίστηκαν με τον νόμο . 5037/2023 – όπως η αυτοκατανάλωση από κοινού. Ένα ακόμη σχήμα που θεσπίσθηκε, και το οποίο αφορά τις επιχειρήσεις, είναι ο ταυτοχρονισμένος συμψηφισμός (net-billing).
Περισσότερος ηλ. «χώρος» για αυτοκατανάλωση
Την ίδια στιγμή, το υπουργείο πρόκειται να αυξήσει τη δυναμικότητα στο δίκτυο διανομής, η οποία δεσμεύεται αποκλειστικά για εφαρμογές αυτοκατανάλωσης νοικοκυριών, επιχειρήσεων και αγροτών. Σε αυτό το πλαίσιο, θα διευρύνει υφιστάμενη ρύθμιση, ώστε να δεσμευθούν πλέον 10 MW από κάθε μετασχηματιστή υποσταθμού του δικτύου, και όχι από κάθε υποσταθμό. Με αυτό τον τρόπο, εκτιμάται ότι ο διαθέσιμος ηλεκτρικός «χώρος» για αυτοκατανάλωση θα ξεπεράσει τα 3 GW, από 2 GW που είναι τώρα.
Μάλιστα, θα αλλάξει και η κατανομή των κατηγοριών που μπορούν να αξιοποιήσουν αυτό τον «χώρο». Μεγάλοι κερδισμένοι θα είναι οι επιχειρήσεις, για τις οποίες θα διατεθεί το 50%, δηλαδή πάνω από 1,5 GW. Έτσι, θα υπάρχει επαρκής δυναμικότητα ώστε να τρέξει απρόσκοπτα και το «φωτοβολταϊκά για επιχειρήσεις».
Για το υπόλοιπο 50%, «στο παιχνίδι» θα μπουν οι Ενεργειακές Κοινότητες, στις οποίες μαζί με τους αυτοπαραγωγούς στον δευτερογενή και τριτογενή τομέα, θα δοθεί το 30%. Το 40% θα διατεθεί για οικιακά συστήματα και το 30% σε αυτοπαραγωγούς αγρότες. Επίσης, σε όλες τις περιπτώσεις θα αυξηθεί στα 100 kW η μέγιστη ισχύς παραγωγής των συστημάτων που μπορούν να εγκαταστήσουν. Το υφιστάμενο πλαφόν 10 kW ισχύος παραγωγής, θα παραμείνει μόνο για τα οικιακά συστήματα.
