Αλλαγή πλεύσης για τις δράσεις «Ψηφιακός Μετασχηματισμός ΜμΕ» του ΕΣΠΑ 2021-2027, οι οποίες όπως φαίνεται δεν... τραβάνε. Οι τρεις δράσεις θεωρητικά θα παρέμεναν ανοιχτές μέχρι την εξάντληση του συνολικού προϋπολογισμού των 300 εκατ. ευρώ, όμως οι αρμόδιες υπηρεσίες αποφάσισαν να «τραβήξουν την πρίζα» και να κλείσουν τη δυνατότητα υποβολής αιτήσεων την ερχόμενη Παρασκευή 22 Μαρτίου.
Ο βασικός λόγος που πάρθηκε η απόφαση αυτή είναι το χαμηλό ενδιαφέρον που καταγράφεται για συμμετοχή στο πρόγραμμα. Η υποβολή των αιτήσεων ξεκίνησε ένα χρόνο πριν, τον Μάρτιο του 2023, και ακόμη το μεγαλύτερο κομμάτι -ύψους περίπου 200 εκατ. ευρώ- των δεσμευμένων κονδυλίων του ΕΣΠΑ για τις τρεις δράσεις «Βασικός Ψηφιακός Μετασχηματισμός ΜμΕ», «Προηγμένος Ψηφιακός Μετασχηματισμός ΜμΕ», και «Ψηφιακός Μετασχηματισμός ΜμΕ» παραμένει αδιάθετο.
Η έλλειψη ενδιαφέροντος για τα ψηφιακά προγράμματα έρχεται σε πλήρη αντίθεση με την δέσμη των «πράσινων» δράσεων του ΕΣΠΑ που τρέχει παράλληλα, απασχολεί εδώ και καιρό τις αρμόδιες υπηρεσίες όπως έχει γράψει κατά το παρελθόν το insider.gr. Οι περιορισμένες αιτήσεις αποδίδονται σε μεγάλο βαθμό στον «ανταγωνισμό» από άλλα εργαλεία για την ψηφιακή αναβάθμιση που έτρεξαν το προηγούμενο διάστημα όπως αυτά του Ταμείου Ανάκαμψης.
Για αυτό το λόγο εξάλλου όπως έχει αναφέρει ο αρμόδιος αναπληρωτής υπουργός Εθνικής Οικονομίας, Νίκος Παπαθανάσης, θα υπάρχει ιδιαίτερη μέριμνα στον σχεδιασμό ώστε τα προγράμματα του ΕΣΠΑ και του Ταμείου Ανάκαμψης που έχουν κοινό πεδίο δράσης να μην συμπίπτουν χρονικά και να μην δημιουργείται αυτός ο «ανταγωνισμός».
«Βατερλό» στο μέτωπο των αιτήσεων
Υπάρχει όμως και μια άλλη διάσταση που σημειώνουν πηγές της αγοράς. Το γεγονός πως πολλές μικρομεσαίες επιχειρήσεις δεν έχουν την δυνατότητα να υλοποιήσουν τα κατάλληλα επενδυτικά σχέδια και να διεκδικήσουν με αξιώσεις τις επιδοτήσεις καλύπτοντας τα κριτήρια. Ως αποτέλεσμα οι περισσότερες αιτήσεις να «κόβονται».
Το φαινόμενο αυτό είναι πιο έντονο στις δράσεις αυξημένων απαιτήσεων, δηλαδή στην δράση «Προηγμένος Ψηφιακός Μετασχηματισμός» που απευθύνεται σε επιχειρήσεις με ψηφιακή ωριμότητα που θέλουν να κάνουν το επόμενο βήμα και στη δράση «Ψηφιακός Μετασχηματισμός Αιχμής ΜμΕ» για την χρηματοδότηση επενδυτικών σχεδίων με τεχνολογίες αιχμής όπως ρομποτική, τεχνητή νοημοσύνη κλπ. Εκεί καταγράφεται πραγματικό... Βατερλό καθώς στην πρώτη δράση πάνω από 1 στις 2 αιτήσεις απορρίπτεται, ενώ στη δεύτερη απορρίπτονται σχεδόν 2 στις 3 αιτήσεις.
Η πορεία των αξιολογήσεων
Σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα στοιχεία για την κάθε δράση ο αριθμός των εγκεκριμένων έργων έχει ως εξής:
Στη δράση «Βασικός Ψηφιακός Μετασχηματισμός» έχουν εγκριθεί 1.645 έργα με συνολική επιλέξιμη δημόσια δαπάνη 23,70 εκατ. ευρώ, όταν ο προϋπολογισμός της δράσης είναι 90 εκατ. ευρώ. Συνολικά έχουν αξιολογηθεί 2.243 αιτήσεις χρηματοδότησης, δηλαδή το ποσοστό απόρριψης είναι περίπου 26,6%, ή λίγο πάνω από 1 στις 4 αιτήσεις. Μάλιστα στις Περιφέρειες σε Μετάβαση (Αττική και Ν. Αιγαίο) ήδη έχει εξαντληθεί ο διαθέσιμος προϋπολογισμός.
Το μεγαλύτερο κενό παρατηρείται στη δράση «Προηγμένος Ψηφιακός Μετασχηματισμός», στην οποία με βάση την πλέον πρόσφατη απόφαση έγκρισης αποτελεσμάτων είχαν εγκριθεί συνολικά μόλις 85 έργα με συνολική επιλέξιμη δαπάνη περίπου 13,37 εκατ. ευρώ, όταν ο συνολικός προϋπολογισμός της δράσης είναι 150 εκατ. ευρώ. Αρκετά μεγάλος ήταν και ο αριθμός απορρίψεων καθώς έχουν εξεταστεί συνολικά 178 αιτήσεις, δηλαδή έχει απορριφθεί το 52,2% των αιτήσεων.
Την ίδια στιγμή τα συνολικά εγκεκριμένα έργα στη Δράση «Ψηφιακός Μετασχηματισμός Αιχμής ΜμΕ» ανέρχονται σε 37 με συνολική δημόσια δαπάνη περίπου 15,8 εκατ. ευρώ, όταν ο συνολικός προϋπολογισμός της δράσης είναι 60 εκατ. ευρώ. Πάντως και εδώ στις περιφέρειες Αττικής και Ν. Αιγαίου οι αιτήσεις έχουν υπερκαλύψει τον προϋπολογισμό. Και εδώ παρατηρείται μεγάλος αριθμός απορρίψεων καθώς έχουν απορριφθεί οι 64 από τις συνολικά 101 αιτήσεις που έχουν εξεταστεί, ποσοστό 63,3%.
