Στη γραμμή εκκίνησης μπαίνουν οι τροποποιήσεις στο πλαίσιο αλλαγής προμηθευτή ρεύματος καθώς, σύμφωνα με πληροφορίες του Insider.gr, μέσα στην εβδομάδα αναμένεται να τεθεί σε δημόσια διαβούλευση από τη Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας και Υδάτων (ΡΑΑΕΥ) η εισήγηση για την αναθεώρηση του σχετικού άρθρου (Άρθρο 42) του Κώδικα Προμήθειας Ηλεκτρικής Ενέργειας.
Πρωταρχικός γνώμονας των αλλαγών είναι να αντιμετωπιστεί το φαινόμενο του «ενεργειακού τουρισμού», επικαιροποιώντας τις προβλέψεις του Άρθρου 42. Έτσι, στόχος είναι να κλείσει το «παραθυράκι» που υφίσταται αυτή τη στιγμή και το οποίο επιτρέπει σε στρατηγικούς κακοπληρωτές να αλλάζουν προμηθευτές αφήνοντάς τους φέσια, ώστε με τις μετακινήσεις από εταιρεία σε εταιρεία, να συνεχίζουν να ηλεκτροδοτούνται χωρίς να εξοφλούν τους λογαριασμούς τους.
Αξίζει να σημειωθεί ότι ο Κώδικας Προμήθειας ανήκει στην αρμοδιότητα του υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας, ο οποίος επομένως μπορεί να προβεί σε αλλαγές του, έπειτα από εισήγηση της ΡΑΑΕΥ. Επομένως, με την ολοκλήρωση της διαβούλευσης, η ΡΑΑΕΥ θα οριστικοποιήσει την πρότασή της λαμβάνοντας υπόψη και τα σχόλια που θα υποβληθούν, ώστε να την αποστείλει στη συνέχεια στο υπουργείο, για τη θέσπιση των αλλαγών.
Η υποχρέωση του διακανονισμού
Όπως έχει γράψει το Insider.gr, ένα από τα καινούρια στοιχεία που θα εισαγάγουν οι αλλαγές, θα είναι ότι θα καθιστά υποχρεωτικό στους προμηθευτές να προσφέρουν διακανονισμό στους πελάτες τους με ληξιπρόθεσμες οφειλές, πριν προχωρήσουν σε οποιαδήποτε άλλη ενέργεια. Στην υφιστάμενη μορφή του, ο Κώδικας προβλέπει τη ρύθμιση ληξιπρόθεσμων οφειλών, ωστόσο σε προαιρετική βάση. Επομένως, έγκειται στη διακριτική ευχέρεια των προμηθευτών αν θα προτείνουν ή όχι διακανονισμό σε υπερήμερους πελάτες τους.
Υπερήμερος θεωρείται ένας καταναλωτής στην περίπτωση που έχει αφήσει ανεξόφλητους δύο στη σειρά λογαριασμούς – και από τη στιγμή που λήξει η προθεσμία πληρωμής του δεύτερου λογαριασμού. Η υποχρέωση των παρόχων θα ενεργοποιείται από τότε, ώστε να επικοινωνήσουν με τους πελάτες τους εντός 10 ημερών, για να τους ενημερώσουν για τη δυνατότητα εξόφλησης των χρεών με δόσεις.
Αν οι καταναλωτές ανταποκριθούν στη ρύθμιση, τότε οι προμηθευτές δεν θα μπορούν να προβούν σε καμία περαιτέρω ενέργεια. Στην περίπτωση που αγνοήσουν την πρόταση διακανονισμού, τότε οι εταιρείες θα έχουν τη δυνατότητα να προχωρήσουν στο επόμενο βήμα, το οποίο θα είναι η επισήμανση (flagging) των πελατών τους ως υπερήμερων, στο σύστημα «σήμανσης χρεών» (Debt Flagging), που θα αναπτύξει ο ΔΕΔΔΗΕ. Επίσης, θα ενημερώνουν τους καταναλωτές πως τους έχουν επισημάνει.
«Σήμα» για διακοπή της ηλεκτροδότησης
Υπενθυμίζεται ότι το Debt Flagging αποτελεί εργαλείο για να αντιμετωπισθεί ο «ενεργειακός τουρισμός», αλλά και για να δημιουργηθεί ένα ενδιάμεσο βήμα, πριν τη δρομολόγηση της διακοπής ηλεκτροδότησης. Κι αυτό γιατί ουσιαστικά η επισήμανση θα λειτουργεί ως τελευταία προειδοποίηση προς τους καταναλωτές, για το ότι επίκειται η διακοπή ηλεκτροδότησής τους, στην περίπτωση που δεν ασχοληθούν με τα χρέη τους. Έτσι, από τη στιγμή του flagging, θα δίνεται ένα εύλογο διάστημα στους καταναλωτές -20 ημερών- ώστε να εξοφλήσουν ή διακανονίσουν τις οφειλές τους.
Αν οι καταναλωτές ανταποκριθούν σε αυτή τη δεύτερη προθεσμία, τότε ο προμηθευτής θα άρει την επισήμανσή τους στο debt flagging. Σε αντίθετη περίπτωση, μετά την εκπνοή της διορίας των 20 ημερών, θα μπορεί να εκκινήσει τις διαδικασίες για τη διακοπή ηλεκτροδότησης, με την κατάθεση στον ΔΕΔΔΗΕ εντολής αποκοπής λόγω ληξιπρόθεσμων οφειλών.
Μόλις υποβληθεί η εντολή αποκοπής στον ΔΕΔΔΗΕ, θα μπλοκάρεται και η δυνατότητα των καταναλωτών να αλλάξουν προμηθευτή, αν δεν εξοφλήσουν ή διακανονίσουν τα χρέη τους. Πριν πάντως από την εντολή αποκοπής στον Διαχειριστή, μόνο υπό συγκεκριμένες προϋποθέσεις -που αναλύονται παρακάτω και αφορούν ειδικά τους στρατηγικούς κακοπληρωτές- ένας καταναλωτής δεν θα μπορεί να μετακινηθεί σε άλλο πάροχο, ακόμη κι αν έχει ληξιπρόθεσμες οφειλές.
Επομένως, θα έχει τη δυνατότητα να αλλάξει εταιρεία είτε στο στάδιο προσφοράς διακανονισμού, είτε στο 20ημερο που έχει σημανθεί στο debt flagging.
Το όριο των τριών προμηθευτών
Οι συγκεκριμένες προϋποθέσεις αφορούν τους στρατηγικούς κακοπληρωτές – μία νέα νομική έννοια, που έχει προαναγγείλει ότι θα θεσπίσει το ΥΠΕΝ. Έτσι, με βάση το υπουργείο, στρατηγικός κακοπληρωτής θα είναι ένα νοικοκυριό με (μη διακανονισμένα) χρέη σε δύο παλαιότερους παρόχους του, ο οποίος έχει καταστεί υπερήμερος και στον τρίτο (τρέχοντα) προμηθευτή του.
Για τη συγκεκριμένη κατηγορία, το μπλόκο στη μετακίνηση θα μπαίνει από τον τρίτο προμηθευτή, ήδη από την επισήμανση του οικιακού καταναλωτή στο debt flagging. Κάτι που σημαίνει πως θα είναι για αυτόν μονόδρομος η εξόφληση ή η ρύθμιση των οφειλών του στον τρέχοντα πάροχο, αν θέλει να αποφύγει την εντολή αποκοπής και, κατά συνέπεια, τη διακοπή ηλεκτροδότησής του.
Στην πράξη, η παραπάνω πρόβλεψη σημαίνει πως ο φραγμός αλλαγής εταιρείας για ένα νοικοκυριό θα μπαίνει με την επισήμανσή του στο debt flagging, όταν έχει ήδη σημανθεί στο παρελθόν στο σύστημα του ΔΕΔΔΗΕ ως υπερήμερος από δύο άλλους προμηθευτές (και είναι ενεργείς οι δύο αυτές σημάνσεις).
Ανάλογη πρόβλεψη θα υπάρχει και για τις επιχειρήσεις, με τη διαφορά ότι το μπλόκο θα μπαίνει από τον δεύτερο (τρέχοντα) πάροχο, στον οποίο η εταιρεία έχει ληξιπρόθεσμα χρέη. Δηλαδή όταν συμπληρωθούν δύο ενεργά flagging στο σύστημα του ΔΕΔΔΗΕ.
Οι ενστάσεις των παρόχων
Υπενθυμίζεται ότι η αρχική εισήγηση της ΡΑΑΕΥ προέβλεπε πως υπό συγκεκριμένους όρους ένας προμηθευτής θα μπορούσε να διακόψει την ηλεκτροδότηση κάποιου πρώην πελάτη του με αρρύθμιστα χρέη. Η πρόβλεψη αυτή αποσύρθηκε, έπειτα από υπόδειξη του ΥΠΕΝ.
Στελέχη του κλάδου προμήθειας, με τα οποία συνομίλησε το Insider.gr, σημειώνουν πως έτσι δημιουργείται κενό στο πλαίσιο που σχεδιάζεται να θεσπιστεί, αφού αν ένα νοικοκυριό χρωστά σε έως δύο εταιρείες, μπορεί να αποφύγει την εξόφλησή τους, απλώς αλλάζοντας πάροχο στο διάστημα μέχρι την υποβολή αποκοπής. Η λύση που έχουν οι δύο εταιρείες είναι να διεκδικήσουν δικαστικά τα οφειλόμενα, μία διαδικασία όμως που είναι και χρονοβόρα και κοστοβόρα.
Σε αυτό το πλαίσιο, τα στελέχη του κλάδου σημειώνουν ότι το εισηγούμενο πλαίσιο ουσιαστικά εκπέμπει το μήνυμα στους καταναλωτές πως έχουν ασυλία αν φεσώσουν μέχρι δύο εταιρείες, αφού δεν θα κινδυνεύουν από διακοπή ηλεκτροδότησης. Μάλιστα, η υποχρεωτική παραμονή στον τρίτο πάροχο θα ξεμπλοκάρεται αν διακανονιστούν οι οφειλές σε αυτόν, χωρίς καμία πρόνοια για τα χρέη στις δύο προηγούμενες εταιρείες.
