Τρεις παρεμβάσεις πρόκειται να δρομολογήσει το αμέσως επόμενο χρονικό διάστημα το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, με σκοπό να ενισχύσει τη διείσδυση της αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας, μέσω των μπαταριών. Με δεδομένο ότι η εγκατάσταση μπαταριών αποτελεί μία σχετικά άμεσα εφαρμόσιμη λύση για την καλύτερη αξιοποίηση των «πράσινων» Μεγαβατώρων που προέρχονται από ΑΠΕ, στόχος του υπουργείου είναι να περιορίσει διάφορες παρενέργειες που έχουν πλέον κάνει την εμφάνισή τους και στο εγχώριο ηλεκτρικό σύστημα – όπως για παράδειγμα οι περικοπές ή οι μηδενικές και αρνητικές χονδρεμπορικές τιμές ηλεκτρισμού.
Υπενθυμίζεται ότι το προσχέδιο του ΕΣΕΚ, όπως έχει σταλεί στην Κομισιόν, προβλέπει ότι το 2030 θα έχουν εγκατασταθεί συστήματα μπαταριών 3,1 GW. Αυτή τη στιγμή, βρίσκεται υπό ανάπτυξη ένα χαρτοφυλάκιο standalone μονάδων συνολικής ισχύος 700 MW, που έχει κλειδώσει επενδυτική και λειτουργική ενίσχυση, και το οποίο χρειάζεται να ενισχυθεί όσο το δυνατόν πιο σύντομα.
Η αιτία είναι πως, σε σχέση με τους στόχους του ΕΣΕΚ, έχει «τρέξει» πιο γρήγορα η εγκατάσταση νέων έργων ΑΠΕ. Σύμφωνα με ειδικούς του κλάδου, με τους σταθμούς που βρίσκονται υπό ανάπτυξη αυτή τη στιγμή, έχοντας «κλειδώσει» ταρίφα, ήδη έχει επιτευχθεί το επίπεδο ανάπτυξης που αναμενόταν να καλυφθεί το 2027. Επομένως, όπως «έτρεξε» πιο γρήγορα η διείσδυση των ανανεώσιμων πηγών, πρέπει να «τρέξει» πιο γρήγορα και η εγκατάσταση μονάδων αποθήκευσης.
Τρίτη δημοπρασία
Αυτή η ανάγκη ήταν που έκανε το ΥΠΕΝ να αναθεωρήσει την αρχική του προσέγγιση, σύμφωνα με την οποία επρόκειτο να δοθεί τέλος στη στήριξη επιπλέον standalone μπαταριών. Έτσι, η τελική απόφαση του υπουργείου είναι να διεξαχθεί μία ακόμη δημοπρασία, μέσω της οποίας θα λάβουν επενδυτική και λειτουργική ενίσχυση αυτόνομα συστήματα.
Η Υπουργική Απόφαση αναμένεται εντός του μήνα, ώστε η προκήρυξη από τη ΡΑΑΕΥ να γίνει μέχρι τέλος Ιουλίου και οι προσφορές να υποβληθούν προς τις αρχές Σεπτεμβρίου. Ουσιαστικά πρόκειται για τον τρίτο διαγωνισμό που προβλεπόταν στο σχήμα στήριξης, το οποίο χρηματοδοτείται από κεφάλαια του Ταμείου Ανάκαμψης. Από την ανταγωνιστική διαδικασία θα προκριθούν μπαταρίες 4ωρης διάρκειας, έναντι 2ωρης στις δύο προηγούμενες δημοπρασίες, συνολικής ισχύος 300 MW.
Τα έργα αυτά θα πρέπει να προορίζονται προς εγκατάσταση στις πρώην λιγνιτικές περιοχές (Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας και Δήμος Μεγαλόπολης), στις οποίες σύμφωνα με πληροφορίες θα προστεθεί και η Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας – Θράκης. Σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις, η ενίσχυση στην επενδυτική δαπάνη θα ανέρχεται στις 100.000 ευρώ ανά MW, ενώ από τη διαδικασία θα «περάσουν» εκείνα τα έργα για τα οποία οι επενδυτές θα ζητήσουν το μικρότερο εγγυημένο ετήσιο έσοδο.
Αλλαγή στο «Φωτοβολταϊκά για επιχειρήσεις»
Για την ενίσχυση της αποθήκευσης, το ΥΠΕΝ πρόκειται επίσης να προχωρήσει σε δραστικές αλλαγές στον Οδηγό του προγράμματος «Φωτοβολταϊκά για επιχειρήσεις». Στόχος των αλλαγών είναι μέσω της δράσης να εξασφαλιστεί η προσθήκη ενός επιπλέον χαρτοφυλακίου μπαταριών, συνολικής ισχύος 600-700 MW.
Το πρόγραμμα θα έχει προϋπολογισμό 160 εκατ. ευρώ, με κεφάλαια και πάλι από το Ταμείο Ανάκαμψης, με φορέα διαχείρισης το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας και φορέα υλοποίησης το ΤΑΙΠΕΔ. Όπως έχει γράψει το Insider.gr, με την εκδοχή που είχε έως τώρα ο Οδηγός, προβλεπόταν πως οι επιλέξιμες εταιρείες θα επιδοτούνταν τόσο για την εγκατάσταση «απλών» φωτοβολταϊκών, όσο και φωτοβολταϊκών με μπαταρίες. Μάλιστα, τα συστήματα δεν θα μπορούν να εγχέουν ενέργεια στο δίκτυο (zero feed-in).
Ωστόσο, ο Οδηγός πρόκειται να αλλάξει, με σκοπό να προωθηθεί η διείσδυση της αποθήκευσης και στους μεγάλους καταναλωτές. Το βασικό σενάριο που μελετά το ΥΠΕΝ είναι το πρόγραμμα να γίνει... «Μπαταρίες για επιχειρήσεις», για την επιδότηση εμπορικών καταναλωτών αποκλειστικά για την εγκατάσταση μπαταριών. Έτσι, επιχειρήσεις θα περιορίσουν το επενδυτικό τους κόστος για την εγκατάσταση μίας μονάδας αποθήκευσης, που θα τους επιτρέψει να «ξεφουσκώσουν» τα έξοδά τους για ηλεκτρική ενέργεια.
Κι αυτό γιατί η μπαταρία θα απορροφά από το δίκτυο ενέργεια όταν οι χονδρεμπορικές τιμές κινούνται σε χαμηλά επίπεδα (όπως π.χ. το μεσημέρι), ώστε να την αξιοποιούν τις ώρες υψηλότερων τιμών (π.χ. το απόγευμα). Το εναλλακτικό σενάριο είναι οι επιλέξιμες επιχειρήσεις να μπορούν μαζί με την μπαταρία να εγκαταστήσουν και φωτοβολταϊκό, το οποίο δεν θα επιδοτείται και θα είναι μηδενικής έγχυσης.
Μπαταρίες 2 GW χωρίς στήριξη
Για το «γκάζι» στην αποθήκευση, το ΥΠΕΝ πρόκειται να αναθεωρήσει στα 2 GW το χαρτοφυλάκιο μπαταριών που θα κινητροδοτήσει μέσω αδειοδοτικών bonus, για εγκατάσταση χωρίς καμία επενδυτική και λειτουργική ενίσχυση. Όπως έχει γράψει το Insider.gr, η αρχική προσέγγιση του υπουργείου τοποθετούσε αυτό το χαρτοφυλάκιο στο 1,5 GW, αναβαθμίζοντας πλέον τον στόχο.
Τα έργα αυτά θα αφορούν τόσο standalone μπαταρίες, όσο και μπαταρίες που θα εγκατασταθούν «πίσω από τον μετρητή» σε εν λειτουργία μονάδες ΑΠΕ. Το σχέδιο πρόκειται να οριστικοποιηθεί μέχρι το φθινόπωρο σε όλες τις λεπτομέρειές του, επομένως αναμένεται να «τρέξει» μετά τη διενέργεια του τρίτου (και τελευταίου) διαγωνισμού για αυτόνομες μπαταρίες.
Όπως έχει γράψει το Insider.gr, η βασική «αρχιτεκτονική» της παρέμβασης -που δεν πρόκειται να αλλάξει στην πορεία- είναι η παροχή αποκλειστικά αδειοδοτικών κινήτρων, χωρίς κανενός είδους οικονομική στήριξη. Έτσι, οι standalone μπαταρίες θα λάβουν με fast track διαδικασίες όρους σύνδεσης, ενώ οι παραγωγοί ΑΠΕ θα μπορέσουν να τροποποιήσουν άμεσα όλες τις άδειες (π.χ. βεβαιώσεις παραγωγού) για την προσθήκη μπαταρίας στα έργα του.
Το ΥΠΕΝ θα προχωρήσει σε μία ανοικτή πρόκληση για την προσέλκυση επενδυτών και παραγωγών ΑΠΕ. Το υπουργείο εκτιμά ότι οι μεγάλες διαφορές χονδρεμπορικών τιμών, σε διαφορετικά χρονικά διαστήματα της ημέρας, δημιουργούν τις προϋποθέσεις ώστε να είναι οικονομικά βιώσιμες επενδύσεις σε standalone μπαταρίες, χωρίς στήριξη. Επίσης, αναμένει να υπάρξει ανταπόκριση από ιδιοκτήτες έργων ΑΠΕ με συμβάσεις Feed-in-Premium, ώστε να «θωρακίσουν» τα έργα τους από τις περικοπές και τις μηδενικές ή αρνητικές χονδρεμπορικές τιμές.