Η επικράτηση του Ντόναλντ Τραμπ στις αμερικανικές προεδρικές εκλογές σηματοδοτεί την έναρξη μια νέας περιόδου αυξημένης αβεβαιότητας και ένα από τα θέματα που ήδη απασχολούν τους αναλυτές είναι το τι θα φέρει η θητεία του 47ου προέδρου των ΗΠΑ στις εμπορικές σχέσεις με την Ευρωπαϊκή Ένωση και στις οικονομίες της Ευρωζώνης, ειδικά στη γερμανική. Δεν είναι άλλωστε τυχαίο πως το γερμανικό ινστιτούτο ifo ήδη με σημερινή του ανακοίνωση προειδοποιεί πως η Γερμανία θα πρέπει να προετοιμαστεί άμεσα για τους δασμούς του Τραμπ.
Τα σενάρια είναι πολλά, καθώς πέρα από τη δηλωμένη πρόθεση του Τραμπ να προχωρήσει σε μια οικονομική πολιτική προστατευτισμού υπό το δόγμα «Πρώτα η Αμερική» (America First) με την επιβολή εμπορικών δασμών, δεν υπάρχει ορατότητα για το πως θα προχωρήσει η νέα ηγεσία της μεγαλύτερης οικονομίας του πλανήτη. Ο Ντόναλντ Τραμπ κατά περιόδους έχει αναφερθεί στην επιβολή δασμών 10% ή και 20% σε όλα τα εισαγόμενα στις ΗΠΑ προϊόντα, 60% στα προϊόντα από την Κίνα, αλλά και 100% σε όλα τα εισαγόμενα αυτοκίνητα.
«Οι Γερμανοί εξαγωγείς, για τους οποίους οι ΗΠΑ είναι μεγαλύτερη αγορά εκτός ΕΕ, πρέπει να αναμένουν σημαντικές απώλειες αν ο Τραμπ προχωρήσει στις απειλές του για επιβολή δασμών 20% στις αμερικανικές εισαγωγές», προειδοποιεί το ifo υπολογίζοντας πως μόνο για τη γερμανική οικονομία ένα τέτοιο μέτρο θα οδηγήσει σε απώλειες ύψους 33 δισ. ευρώ. Οι αναλυτές του ifo εκτιμούν πως οι γερμανικές εξαγωγές στις ΗΠΑ μπορεί να υποχωρήσουν και έως 15% ως αποτέλεσμα των δασμών, ενώ κατά 10% μπορεί να υποχωρήσουν οι εξαγωγές προς την Κίνα καθώς οι δικές της εξαγωγές προς τις ΗΠΑ θα μειωθούν σημαντικά.
«Πρέπει να είμαστε προετοιμασμένοι εφόσον οι ΗΠΑ επιλέξουν να αποστασιοποιηθούν περαιτέρω από την ανοιχτή, παγκόσμια συνεργασία», προειδοποιεί η Lisandra Flach, Διευθύντρια του ifo Center for International Economics. «Η Γερμανία και η ΕΕ πρέπει τώρα να ενισχύσουν τη θέση τους με δικά τους μέτρα. Αυτά περιλαμβάνουν βαθύτερη ολοκλήρωση της αγοράς υπηρεσιών της ΕΕ και αξιόπιστα μέτρα αντιποίνων κατά των ΗΠΑ», συνιστά.
Αλυσιδωτές αντιδράσεις
Αυτό που ανησυχεί σε πρώτη φάση τους αναλυτές είναι το πώς αυτό το πλήγμα θα επηρεάσει την ήδη ασθμαίνουσα γερμανική οικονομία, η οποία κυρίως λόγω των υψηλών τιμών και της μειωμένης ζήτησης που έχει χτυπήσει τη βιομηχανία φλερτάρει με την ύφεση για δεύτερη χρονιά, ενώ και τα επόμενα δύο χρόνια δεν αναμένεται να εμφανίσει ετήσια ανάπτυξη πάνω από 1%.
Και αυτό είναι ένα ακόμη μέτωπο που θα κληθεί να διαχειριστεί η τρικομματική κυβέρνηση συνασπισμού του Όλαφ Σολτς, η οποία ήδη αντιμετωπίζει εσωτερικά προβλήματα λόγω των σκληρών μέτρων που καλείται να πάρει την ερχόμενη χρονιά.
Η απειλή των αμερικανικών δασμών δεν αποκλείεται πως θα χειροτερέψει ακόμη περισσότερο τις ήδη τεταμένες σχέσεις των κυβερνητικών εταίρων, δηλαδή των Σοσιαλδημοκρατών, των Πρασίνων, και του FDP σε μια περίοδο που ακόμη και το ενδεχόμενο διάλυσης του γερμανικού κυβερνητικού συνασπισμού έχει μπει εδώ και καιρό στην πολιτική επικαιρότητα.
Τι περιμένει η Goldman Sachs
Σε σημερινή της ανάλυση η Goldman Sachs εκτιμά πως η πολιτική ατζέντα του Ντόναλντ Τραμπ θα επηρεάσει την ευρωπαϊκή οικονομία με πολλούς τρόπους. Βασικό θέμα είναι βέβαια είναι το εμπόριο με τους αναλυτές της επενδυτικής τράπεζας να σημειώνουν πως αν και υπάρχει ο κίνδυνος να επιβληθούν οριζόντιοι δασμοί της τάξης 10% σε όλες τις εισαγωγές το βασικό σενάριο το οποίο εξετάζουν είναι πως η κυβέρνηση Τραμπ θα ξεκινήσει με πιο περιορισμένα μέτρα για την Ευρώπη, που θα στοχεύουν κυρίως τις εξαγωγές της αυτοκινητοβιομηχανίας που φτάνουν τα 80 δισ. ευρώ αντιστοιχώντας στο 0,9% των ευρωπαϊκών εξαγωγών.
Πάντως, οι αναλυτές της Goldman Sachs εκτιμούν πως η πραγματική επίπτωση από τους δασμούς στην ανάπτυξη των ευρωπαϊκών οικονομιών μπορεί να είναι μικρότερη από τις επιπτώσεις που θα δημιουργήσει η αβεβαιότητα που δημιουργείται για τις συνθήκες του παγκόσμιου εμπορίου με την εκλογή Τραμπ.
Η επιβολή νέων δασμών, έστω και τμηματική, θα οδηγήσει σε «ανταπόδοση» από την ΕΕ με αντίμετρα όπως εκτίμησε μιλώντας στο insider.gr και η Μαρία Δεμερτζή, επικεφαλής του Economy, Strategy & Finance Center του Conference Board, στις Βρυξέλλες.
Στην περίπτωση της επιβολής οριζόντιων δασμών 10% και ίσης ανταπόδοσης από την ΕΕ η Goldman Sachs εκτιμά πως το πλήγμα στο ευρωπαϊκό ΑΕΠ θα είναι της τάξης του 1%. Το βαρύτερο πλήγμα θα οδηγηθεί στην γερμανική οικονομία (1,1%), ενώ λιγότερες απώλειες αναμένονται στην ισπανική οικονομία (0,6%).
Εκτός από τους δασμούς η επαναφορά του Τραμπ στον Λευκό Οίκο θα αυξήσει τις πιέσεις προς την ΕΕ για ενίσχυση των αμυντικών δαπανών, ενώ μπορεί να αυξήσει και τις ανάγκες για ενίσχυση της Ουκρανίας αν οι ΗΠΑ αποσύρουν τμήμα της στήριξης τους.
Συνολικά εκτιμά πως το πλήγμα στην ευρωπαϊκή οικονομία θα είναι της τάξης του 0,5% του ΑΕΠ, με τη γερμανική οικονομία να δέχεται ακόμη μεγαλύτερο χτύπημα. Οι βασικές επιπτώσεις θα γίνουν εμφανείς κατά βάση την επόμενη χρονιά και ως αποτέλεσμα η επενδυτική τράπεζα προχωρά σε προς τα κάτω αναθεώρηση των εκτιμήσεων της για την ανάπτυξη στην Ευρωζώνη στο 0,8% το 2025 από 1,1% που ήταν μέχρι σήμερα. Για τη Γερμανία πλέον εκτιμά ανάπτυξη 0,5% το 2025 από 0,9% που ήταν πριν.
