O Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης και η Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ursula von der Leyen, στο πλαίσιο της παρουσίασης των δράσεων του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας «Ελλάδα 2.0» στην Αρχαία Αγορά, είχαν την ευκαιρία να συζητήσουν με πολίτες για το σχέδιο.
Ακολουθεί ο διάλογος με τους πολίτες (οι απαντήσεις που δόθηκαν στα αγγλικά παρατίθενται σε ανεπίσημη μετάφραση):
Κυριάκος Μητσοτάκης: Σας ευχαριστώ πολύ που βρίσκεστε εδώ. Η Αρχαία Αγορά ήταν τόπος δημοκρατικού διαλόγου και σκεφτήκαμε ότι θα ήταν καλή ιδέα να ζητήσουμε από Έλληνες πολίτες να θέσουν σε εσάς και σε εμένα ερωτήσεις για το πώς το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας θα βελτιώσει τη ζωή τους.
Διότι το σημαντικό μήνυμα που θέλουμε να στείλουμε είναι ότι είναι ένα Σχέδιο για όλους, όχι για τους λίγους, για λίγες εταιρείες. Πρόκειται για μία πρωτοβουλία που θα φέρει θετικές αλλαγές στην οικονομική δραστηριότητα και στην καθημερινότητα των πολιτών. Και εν τέλει, αποβλέπει στη βελτίωση της ζωής κάθε Έλληνα πολίτη.
Ursula von der Leyen: Σας ευχαριστώ που είστε εδώ. Είναι χαρά μου. Μόλις παρακολούθησα τις παρουσιάσεις από τους Υπουργούς σχετικά με το πώς θα αξιοποιηθεί το Σχέδιο που εγώ γνωρίζω «στα χαρτιά». Πραγματικά είναι ένα Σχέδιο για εσάς, είναι ένα σχέδιο για τους πολίτες και με μεγάλη χαρά θα απαντήσω στα ερωτήματά σας.
Βλέπω εδώ πολλούς νέους, που είναι θετικό. Το αποκαλούμε «Next Generation» καθώς τονίσαμε πως εάν θα αντλούσαμε κεφάλαια από τις αγορές για να τα επενδύσουμε (και επιθυμούσαμε να τα αποπληρώσουμε κάποια στιγμή) τότε αυτό θα έπρεπε να συμβεί προς όφελος της επόμενης γενιάς. Για το λόγο αυτό δώσαμε έμφαση στο περιβάλλον, στην ψηφιοποίηση και στην ανθεκτικότητα.
Είμαστε πεπεισμένοι ότι είναι το σωστό βήμα προς τα εμπρός μετά από την οδυνηρή πανδημία, η οποία είχε πολύ σοβαρές συνέπειες στην οικονομία: να επενδύσουμε από κοινού ως Ευρώπη. Αλλά όπως είπα θα πρέπει να επωφελείστε εσείς, η νέα γενιά. Είμαι χαρούμενη, λοιπόν, που συνομιλώ μαζί σας.
Νάντια Σίντου-Μαντέλα, διευθύνουσα σύμβουλος επιχείρησης ζωοτροφών: Καλησπέρα, είμαι επιχειρηματίας, διοικώ μία βιομηχανία σύνθετων ζωοτροφών. Λένε ότι είμαστε η ραχοκοκαλιά της οικονομίας. Ήθελα να ρωτήσω πώς το Ταμείο θα στηρίξει τις βιομηχανίες και τις επιχειρήσεις;
Ursula von der Leyen: Όπως είπατε, οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις είναι η ραχοκοκαλιά της οικονομίας. Έχετε πληγεί πολύ σοβαρά από την κρίση αυτή, αν και ήσασταν απολύτως υγιείς, καινοτόμες, μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Αλλά με δεδομένο αυτό το σοκ το σωστό ήταν να θεσπίσουμε το Next Generation EU. Ένα δισεκατομμύριο από το ελληνικό σχέδιο θα επενδυθεί για μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Οι επενδύσεις είναι πολύ σημαντικές για εσάς, αλλά ως επιχειρηματίας γνωρίζετε ότι είναι σημαντικό να έχετε πρόσβαση σε δανεισμό με ευνοϊκούς όρους. Και αυτό είναι κομμάτι του σχεδίου, καθώς χρειάζεστε πρόσβαση στο κεφάλαιο για να επενδύσετε αργότερα μόνοι σας και να κάνετε τα απαραίτητα βήματα, για να δημιουργηθεί ένα υγιές περιβάλλον για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, ώστε να μπορούν, με τη δύναμη της καινοτομίας τους, να δώσουν ώθηση στην οικονομία.
Δημοσθένης Κουστέρης, κτηνοτρόφος: Καλησπέρα. Ονομάζομαι Κουστέρης Δήμος και είμαι κτηνοτρόφος πέμπτης γενιάς στα Μέγαρα Δυτικής Αττικής. Ένα από τα προβλήματα της αγροτικής οικονομίας στην Ελλάδα είναι ο μικρός κλήρος και η έλλειψη μεγέθους στις παραγωγές μας. Επίσης θα ήθελα να αποκτήσουν πράσινο περιβαλλοντικό αποτύπωμα. Πώς μπορούμε να περιμένουμε αυτή τη βοήθεια από το Ταμείο Ανάκαμψης;
Κυριάκος Μητσοτάκης: Καταρχάς, χαίρομαι πάρα πολύ που είσαι κτηνοτρόφος πέμπτης γενιάς και ως νέος άνθρωπος επέλεξες να συνεχίσεις την οικογενειακή παράδοση και να παραμείνεις στον τομέα της πρωτογενούς παραγωγής, η οποία είναι τόσο σημαντική για την οικονομική ανάπτυξη της χώρας.
Το Ταμείο Ανάκαμψης συμπεριλαμβάνει μία σειρά από σημαντικές δράσεις που θα υποστηρίξουν υποδομές στον πρωτογενή τομέα, όπως μεγάλα αρδευτικά δίκτυα, αλλά και δράσεις που θα μας επιτρέψουν να χτίσουμε μία γέφυρα μεταξύ της νέας τεχνολογίας, της ψηφιακής τεχνολογίας, και της αγροτικής παραγωγής. Έχουμε τεράστιες δυνατότητες να βελτιώσουμε την παραγωγικότητά μας χρησιμοποιώντας σύγχρονα εργαλεία.
Ταυτόχρονα, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι πέραν του Ταμείου Ανάκαμψης υπάρχει το καινούριο πρόγραμμα αγροτικής ανάπτυξης. Είναι ένας από τους δύο σταθερούς πυλώνες της ευρωπαϊκής πολιτικής χρηματοδότησης που έρχεται να στηρίξει τον πρωτογενή τομέα αφενός με απευθείας επιδοτήσεις και αφετέρου με δράσεις οι οποίες θα διευκολύνουν τη μετάβαση σε μία παραγωγή η οποία θα είναι πιο φιλική προς το περιβάλλον.
Από την άλλη πρέπει να πω, στο ζήτημα του μικρού κλήρου και των μικρών παραγωγών, ότι έχουμε ένα χρέος και μία υποχρέωση να βοηθήσουμε τα συνεργατικά σχήματα, τα οποία δυστυχώς στη χώρα μας δεν είναι πολύ διαδεδομένα. Χρειαζόμαστε ένωση περισσότερων παραγωγών για να δημιουργήσουμε τις οικονομίες κλίμακος εκείνες ώστε να μπορέσουμε να μειώσουμε το κόστος παραγωγής.
Η επένδυση θα είναι πάντα στην ποιότητα. Ειδικά στην κτηνοτροφία μας έχουμε εξαιρετικά προϊόντα τα οποία πρέπει να διεκδικούν τις τιμές που τους αξίζουν. Για να γίνει αυτό όμως χρειαζόμαστε έμφαση στην ποιότητα, πράσινο αποτύπωμα και βέβαια εκείνη την τυποποίηση και τη σύνδεση με το τουριστικό μας προϊόν που θα μας επιτρέψει να στηρίξουμε τον πρωτογενή τομέα. Και με το καλό και τα παιδιά σου και τα εγγόνια σου να συνεχίσουν να κάνουν αυτό το οποίο πέντε γενιές κάνετε τώρα.
Γεωργία Πανισόη, παιδίατρος και ειδικευόμενη νεογνολόγος: Είμαι παιδίατρος, εξειδικευόμενη νεογνολόγος, εργάζομαι στη μονάδα νεογνών του Νοσοκομείου Παίδων «Αγία Σοφία». Η πανδημία ανέδειξε τη σημασία των εθνικών συστημάτων υγείας αλλά και των αναγκαίων δεξιοτήτων των ατόμων που εργάζονται σε αυτά. Τι δράσεις περιλαμβάνει το Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης για να ενισχύσει τις δεξιότητες αυτές και τι προβλέπει για τις επενδύσεις που πρέπει να γίνουν σε νέες υποδομές και στην ψηφιοποίηση των υπηρεσιών υγείας;
Ursula von der Leyen: Σε ευχαριστώ πολύ. Δράττομαι της ευκαιρίας, είμαστε συνάδελφοι, να ευχαριστήσω εσένα προσωπικά αλλά και όλο τον κλάδο που αντιπροσωπεύεις, τους επαγγελματίες υγείας, για όλα όσα κάνατε κατά τη διάρκεια της πανδημίας. Πάντα δίνετε τον καλύτερο εαυτό σας για να σώσετε και να βελτιώσετε ανθρώπινες ζωές. Αλλά ήταν τόσο ορατό πόσο ξεχωριστή ήταν η προσπάθειά σας κατά τη διάρκεια της πανδημίας και από το βάθος της καρδιάς μου σας λέω πόσο ευγνώμων και περήφανη ήμουν και είμαι βλέποντας τους επαγγελματίες υγείας που βρέθηκαν στην πρώτη γραμμή.
Και αν κατάλαβα καλά είστε παιδίατρος, έχουμε πολλά κοινά. Εγώ ασχολήθηκα με τη γυναικολογία. Το αντικείμενο της δουλειάς μας αφορά δύο διαφορετικά στάδια θα έλεγε κανείς. Με ενθουσίασε το σχέδιο για τον τομέα υγείας που έχει εκπονήσει (η Ελλάδα). Θα διατεθούν 250 εκατομμύρια, θα γίνουν επενδύσεις κυρίως στην ψηφιοποίηση και στον εκσυγχρονισμό των νοσοκομείων και εσείς γνωρίζετε πόσο σημαντικό είναι αυτό: ο σύγχρονος εξοπλισμός.
Αλλά αυτό που μου άρεσε πραγματικά στο Σχέδιο είναι πώς δώσατε έμφαση στη βελτίωση της πρωτοβάθμιας υγείας, ενώ ασχοληθήκατε και με την παρηγορητική φροντίδα για να βελτιώσετε το σύστημα υγείας και σε αυτό το μέτωπο.
Επομένως, πολλά διδάγματα που έχουμε αντλήσει από την πανδημία θα αξιοποιηθούν ασφαλώς για τον εκσυγχρονισμό των νοσοκομείων. Αλλά με χαροποιεί ιδιαίτερα ότι σε αυτό το Σχέδιο δίνεται ιδιαίτερη έμφαση στην πρωτοβάθμια φροντίδα, ακολουθώντας τον ασθενή σε ολόκληρο τον κύκλο της ζωής. Αυτό είναι πολύ σημαντικό.
Βασίλης Κούτσιανος, εργαζόμενος στην πληροφορική: Καλησπέρα σας. Είμαι «πληροφορικός» και μέλος της Εκτελεστικής Γραμματείας της Εθνικής Συνομοσπονδίας Ατόμων με Αναπηρία. Πρόσφατα η χώρα μας απέκτησε για πρώτη φορά μια εθνική στρατηγική για τη βελτίωση της ζωής των ατόμων με αναπηρία. Η υλοποίησή της απαιτεί χρηματοδότηση. Υπάρχει σύνδεση μεταξύ του Ταμείου Ανάκαμψης και του Εθνικού Σχεδίου δράσης για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία;
Κυριάκος Μητσοτάκης: Σε ευχαριστώ Βασίλη. Η απάντηση είναι ναι, έχουμε συμπεριλάβει μια σειρά από δράσεις, οι οποίες έχουν ήδη αναπτυχθεί στα πλαίσια της Εθνικής Στρατηγικής για τα άτομα με αναπηρία, στις προτάσεις που έχουμε κάνει στο Ταμείο Ανάκαμψης.
Αναφέρω ενδεικτικά τη μεγάλη εκκρεμότητα του προσωπικού βοηθού, η οποία τόσο μεγάλη διαφορά θα κάνει στη ζωή συμπολιτών μας, ειδικά όσων έχουν πολύ βαριές αναπηρίες και δεν έχουν τη δυνατότητα να εξυπηρετηθούν εύκολα μόνοι τους. Αλλά και το ζήτημα της απόκτησης νέων δεξιοτήτων, έτσι ώστε τα άτομα με αναπηρία να μπορέσουν να ενταχθούν κανονικά στην οικονομική ζωή όπως καλή ώρα έχεις κάνει εσύ και να αισθάνονται ότι έχουν τις ίδιες ευκαιρίες με κάθε Έλληνα συμπολίτη τους.
Για μένα το Εθνικό Σχέδιο δράσης αποτελούσε ένα προσωπικό στοίχημα, μια προσωπική δέσμευση, και για προσωπικούς λόγους που είναι λίγο-πολύ γνωστοί. Η μητέρα μου ήταν σε αναπηρικό καροτσάκι και ήταν από τους πρώτους που προσπάθησαν να αυξήσουν την ευαισθητοποίηση για τα ζητήματα των ανθρώπων με ειδικές ανάγκες στην Ελλάδα. Έχει γίνει πρόοδος αλλά για πρώτη φορά διαθέτουμε ένα Εθνικό Σχέδιο. Ένα κομμάτι του θα χρηματοδοτηθεί μέσα από δράσεις του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας και πιστεύω θα κάνει μεγάλη διαφορά στη ζωή των ανθρώπων με ειδικές ανάγκες.
Ευγενία Λιάκου, ηθοποιός-τραγουδίστρια: Εργάζομαι στο θέατρο ως τραγουδίστρια και ηθοποιός και ως δασκάλα. Το δικό μας επάγγελμα και οι χώροι τέχνης έχουν παραμείνει ανενεργοί για πολύ μεγάλο διάστημα στην πανδημία. Συνηθίζουμε να αναφέρουμε τον πολιτισμό στην Ελλάδα ως τη βαριά βιομηχανία της χώρας μας. Τι περιμένουμε εμείς οι εργαζόμενοι στην τέχνη και οι νέοι καλλιτέχνες από το Ταμείο;
Ursula von der Leyen: Μου άρεσε πολύ ο όρος που χρησιμοποιήσατε -αν το κατάλαβα καλά- κάνατε λόγο για την βαριά βιομηχανία. Και καλά κάνατε! Και έχουν πληγεί τόσο σοβαρά από την πανδημία. Αν είναι κάποιος που χρειάζεται το κοινό και τους κοινούς χώρους και τον κόσμο να είναι εκεί, να ακούει, να βλέπει και να απολαμβάνει την τέχνη, αυτοί είναι οι καλλιτέχνες, η πολιτιστική σκηνή.
Όπως είπατε είναι η βαριά βιομηχανία της Ελλάδας. Η Ελλάδα έχει ρίξει ιδιαίτερα μεγάλο βάρος στον τομέα του Πολιτισμού. Αν θυμάμαι καλά είναι 500 εκατομμύρια, δηλαδή μισό δισεκατομμύριο επενδύσεις στον χώρο του πολιτισμού, την τέχνη του σήμερα και αυτό για να σας δοθεί μια ώθηση μετά από αυτόν τον απαίσιο ενάμιση χρόνο, κατά τον οποίο χτυπηθήκατε τόσο σκληρά και προσπαθήσατε πολύ να επιβιώσετε σε αυτούς τους δύσκολους καιρούς. Επομένως αυτή είναι μια συγκεκριμένη επένδυση. Έχω πολλά σχέδια στο γραφείο μου και είδα πως πραγματικά η Ελλάδα έχει δώσει έμφαση στον τομέα του πολιτισμού, γνωρίζοντας πόσο σημαντικός είναι. Άλλωστε δείτε που βρισκόμαστε, Από πού προέρχεται η τέχνη, ο πολιτισμός; Από εδώ. Εδώ ξεκίνησαν όλα.
Μαρία Πιτσάκη, δικηγόρος: Καλησπέρα σας. Είμαι μητέρα τριών παιδιών και εργαζόμενη, αυτοαπασχολούμενη δικηγόρος. Στην Ελλάδα σήμερα, μετά από μια δεκαετία και πλέον αλλεπάλληλων οικονομικών δοκιμασιών, παραμένει δύσκολο να εργάζεται και να φροντίζεις την οικογένειά σου. Ειδικά όταν είσαι γυναίκα. Οι νέοι γονείς αλλά και εμείς, οι γονείς με παιδιά λίγο μεγαλύτερης ηλικίας, αποζητούμε ένα πράγμα, τη βοήθεια. Προσφέρει το σχέδιο αυτό κάτι σε εμάς;
Κυριάκος Μητσοτάκης: Καταρχάς θέλω να τονίσω ότι η στήριξη της οικογένειας και ειδικά και των δύο γονέων οι οποίοι μεγαλώνουν παιδιά αποτελούσε εξαρχής πολιτική προτεραιότητα για την κυβέρνηση. Εξού και υλοποιήσαμε αμέσως τη δέσμευσή μας να χορηγούμε το εφάπαξ ποσό των 2.000 ευρώ με τη γέννηση κάθε παιδιού στη χώρα -το οποίο μάλιστα γίνεται και ψηφιακά και πολύ εύκολα- ως μια πρώτη ανακούφιση στα πρόσθετα έξοδα που η γέννηση ενός παιδιού συνεπάγεται.
Επίσης, να τονίσουμε ότι από φέτος θα λειτουργήσει πλήρως στη χώρα η δίχρονη προσχολική αγωγή. Αποδίδω πάρα πολύ μεγάλη σημασία σε αυτό, όχι μόνο γιατί με αυτόν τον τρόπο υποστηρίζουμε τις εργαζόμενες οικογένειες, αλλά διότι γνωρίζουμε πολύ καλά ότι η προσχολική αγωγή έχει τεράστια σημασία στην περαιτέρω ανάπτυξη των παιδιών και στις δυνατότητές τους να εκδηλώσουν και να αναπτύξουν τα ταλέντα και τις δεξιότητές τους.
Επίσης να επισημάνω, μιας και μιλάμε για τις σχέσεις της οικογένειας με τα παιδιά, ότι μόλις χθες ψηφίσαμε μία νέα εργατική νομοθεσία η οποία πηγαίνει πέρα και πάνω από τις ευρωπαϊκές οδηγίες και χορηγεί για πρώτη φορά άδεια πατρότητας 14 ημερών στους νέους μπαμπάδες.
Το πιο σημαντικό όμως κομμάτι για μένα, στο ζήτημα το οποίο αναφέρεσαι, είναι η δυνατότητα να μπορούμε να υποστηρίξουμε και να χρηματοδοτήσουμε το δίκτυο της υποστήριξης των παιδικών σταθμών, των βρεφονηπιακών σταθμών σε πιο εκτεταμένο ωράριο. Ώστε να μπορούν να αισθάνονται οι γονείς και ειδικά οι εργαζόμενες μητέρες ότι έχουν την ασφάλεια και τη σιγουριά να αφήσουν τα παιδιά τους σε ένα χώρο που δεν θα είναι απλά ένας χώρος που θα τα αφήσουν και θα τα παραλάβουν, αλλά ένας χώρος στον οποίον θα μπορέσουν τα παιδιά να έχουν ποιοτική απασχόληση και να καλλιεργούν από μικρή ηλικία τις δεξιότητές τους.
Θέλω να τονίσω ότι από τους τέσσερις πυλώνες του σχεδίου ανάκαμψης, ο ένας πυλώνας έχει αμιγώς κοινωνικά χαρακτηριστικά. Είναι ο πυλώνας που χρηματοδοτεί δράσεις όπως αυτές στις οποίες αναφέρθηκα, αλλά και όλο το πλαίσιο των δράσεων γύρω από τις δεξιότητες που τόσο σημασία έχει.
Και κάτι τελευταίο: η πανδημία έδειξε ότι μπορούμε να δουλεύουμε και από το σπίτι. Αυτό ξέρω ότι για εργαζόμενες μητέρες ήταν καλό και κακό. Αλλά σίγουρα το γεγονός ότι έχουμε πια αυτή τη δυνατότητα, μας υποχρέωσε να θεσμοθετήσουμε και ένα πλαίσιο το οποίο θα διέπει τις εργασιακές σχέσεις για την τηλεργασία.
Παραδείγματος χάρη, χθες θεσμοθετήσαμε το δικαίωμα στην αποσύνδεση. Τι σημαίνει αυτό; Ότι αν είσαι, παραδείγματος χάρη, εργαζόμενη μητέρα και δουλεύεις από το σπίτι, γιατί αυτή την επιλογή έχεις κάνει, γιατί ταιριάζει καλύτερα με τις ανάγκες της επιχείρησης και τις δικές σου, δεν μπορεί ο εργοδότης σου να σε ενοχλεί, να σου στέλνει μηνύματα, να σου ζητάει να κάνεις τηλεδιασκέψεις, εκτός του συμφωνημένου ωραρίου της δουλειάς.
Και αυτό είναι πάρα πολύ σημαντικό διότι δεν θέλουμε σε καμία περίπτωση η εργασία από το σπίτι, που αποκτά μεγαλύτερη σημασία στην εποχή μας και μεγαλύτερη σημασία για τις γυναίκες να είναι στην ουσία μία ευκαιρία για τους εργοδότες να «ενοχλούν» τους εργαζόμενους εκτός του σταθερού ωραρίου απασχόλησης.
Ταξιάρχης Κουρής, μαθητής Β’ Λυκείου: Ονομάζομαι Ταξιάρχης Κουρής και είμαι μαθητής της Β’ Λυκείου του 2ου Λυκείου Μοσχάτου - Ταύρου της Αθήνας. Η πανδημία ανέδειξε την εκπαίδευση αλλά και τις αδυναμίες που έχουν τα ελληνικά σχολεία και οι εκπαιδευτικοί για να προσαρμοστούν στα νέα δεδομένα. Ταυτόχρονα, προετοιμάζομαι για τις πανελλήνιες μετά το Λύκειο. Τι μπορώ να περιμένω από το «Ελλάδα 2.0» ως μαθητής και νέος Έλληνας;
Ursula von der Leyen: Εξετάζοντας το Σχέδιο, δίνει ακριβώς την ορθή έμφαση, νομίζω πως θα επενδύσετε στο εκπαιδευτικό σύστημα 2,3 δισεκατομμύρια, στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση, στα πανεπιστήμια και στην επαγγελματική κατάρτιση. Ακούσαμε μια πολύ ενδιαφέρουσα παρουσίαση για τη σημασία της επαγγελματικής κατάρτισης για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις και τους νέους. Για να υπάρξει μια γέφυρα μεταξύ των σχολείων και της αγοράς εργασίας. Επομένως αυτό είναι από τα πιο σημαντικά μέρη του σχεδίου. Θα υπάρξουν πολλές επενδύσεις στην εκπαίδευση.
Μου άρεσε πολύ και η δική σας ερώτηση (κα Πιτσάκη), καθώς για τους εργαζόμενους γονείς πιστεύω δεν μπορεί να συμβεί τίποτα καλύτερο στην κοινωνία από νέα ζευγάρια που θέλουν να αναλάβουν την ευθύνη να κάνουν παιδιά και θέλουν να πάρουν αυτή την ευθύνη, κερδίζοντας εισόδημα για τα παιδιά τους. Για αυτό χρειάζονται οι γονεϊκές πληρωμές (parental payments), αλλά και καλή προσχολική εκπαίδευση, καλά σχολεία, καλή επαγγελματική κατάρτιση και να έχεις την ευκαιρία να κρατάς την ισορροπία μεταξύ επαγγελματικής και προσωπικής ζωής.
Και μια τελευταία παρατήρηση, πριν εσύ (Κυριάκο) μιλήσεις ενδελεχώς για το σχολικό σύστημα. Μιλάμε για το πολύ φιλόδοξο ελληνικό σχέδιο και με χαροποιεί και με ενθαρρύνει το γεγονός ότι βλέπω πόση έμφαση δίνεται στην εφαρμογή του σχεδίου, γιατί τώρα ξεκινά αυτή η δουλειά. Αλλά σε γενικές γραμμές, αν το καλοσκεφτούμε, το σχέδιο αυτό ήταν εφικτό γιατί όλοι αλληλοϋποστηριχθήκαμε στην Ευρώπη και εργαστήκαμε για να μπορούμε να ανοίξουμε ξανά τις κοινωνίες μας και να έχουμε επίσης μια επιτυχημένη εκστρατεία εμβολιασμού.
Εμείς οι δύο θυμόμαστε πόσο δύσκολο ήταν στην αρχή, αλλά παραμείναμε ενωμένοι και διασφαλίσαμε πως όλα τα κράτη-μέλη είχαν πρόσβαση στα εμβόλια, όχι μόνο τα μεγάλα κράτη-μέλη. Αν το έχουμε αυτό κατά νου για όλα τα θέματα που ακούσαμε σήμερα, πως ό,τι και να συμβεί -ναι, ενδέχεται να υπάρξουν προκλήσεις, προβλήματα- εφόσον όμως μείνουμε ενωμένοι ως Ευρωπαίοι είμαστε σαφώς δυνατότεροι από 27 μεμονωμένα κράτη-μέλη. Και μπορούμε να ξεπεράσουμε τα προβλήματα. Επομένως σας ευχαριστώ πάρα πολύ για την υποδοχή και τώρα ο λόγος σε εσάς.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Να ξεκινήσω και εγώ με μια γενική τοποθέτηση, ευχαριστώντας και εγώ με τη σειρά μου την Πρόεδρο της Επιτροπής. Όχι μόνο για την παρουσία της εδώ αλλά και για όσα έκανε αυτούς τους τελευταίους εξαιρετικά δύσκολους 17 μήνες, από τότε που η πανδημία για πρώτη φορά χτύπησε την πόρτα της ηπείρου μας. Διότι δεν ήταν καθόλου προφανής η απόφαση και η υλοποίησή της να αγοράσουμε εμβόλια σε πανευρωπαϊκό επίπεδο και να τα μοιράσουμε σε όλες τις χώρες, μεγάλες, μικρές, πιο πλούσιες, πιο φτωχές, με μοναδικό κριτήριο τον πληθυσμό.
Ήταν μια πράξη ευρωπαϊκής αλληλεγγύης και παρότι μπορεί να υπήρξαν κάποιες μικρές, διαχειριστικές καθυστερήσεις, η απόφαση επί της αρχής και η υλοποίησή της δικαιώνεται σήμερα που μιλάμε.
Έχουμε φτάσει στο σημείο πια στην Ευρώπη να προσεγγίζουμε το 50% εμβολιασμένων συμπολιτών μας με πρώτη δόση και θα συνεχίσουμε με την ίδια ταχύτητα. Και βέβαια γνωρίζουμε ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει ήδη εξασφαλίσει σχεδόν 2 δισεκατομμύρια πρόσθετες δόσεις, έτσι ώστε εφόσον χρειαστεί να κάνουμε συμπληρωματικές δόσεις το χειμώνα ή του χρόνου για να μην επιστρέψει ποτέ η πανδημία, να είμαστε σε θέση να το κάνουμε.
Αυτό το οφείλουμε σε πολύ μεγάλο βαθμό στη δουλειά της Προέδρου της Επιτροπής και θέλω δημόσια να την ευχαριστήσω για αυτό.
Όπως βέβαια και το γεγονός, ότι φτάνουμε στο σημείο σήμερα να συζητάμε για το Σχέδιο Ανάκαμψης, το πώς θα το υλοποιήσουμε. Δεν ήταν καθόλου προφανές πριν από 16-17 μήνες. Η ιδέα, δηλαδή, ότι θα δανειστούμε ως Ευρώπη, η Επιτροπή θα δανειστεί, με πολύ χαμηλό επιτόκιο και θα δώσουμε απευθείας οικονομική στήριξη όχι με δανεικά αλλά με επιχορηγήσεις σε όλα τα κράτη-μέλη, ήταν για κάποιες χώρες μία πρόταση η οποία δεν φανταζόντουσαν ποτέ ότι θα μπορούσε να υλοποιηθεί.
Και σε ένα εξαιρετικά δύσκολο Συμβούλιο τον περασμένο Ιούλιο, πήραμε αυτή την απόφαση και σήμερα είμαστε εδώ για να την υλοποιήσουμε. Για να κάνουμε τη δική σου τη ζωή, Ταξιάρχη, καλύτερη, για να μπορούμε να δώσουμε την ελπίδα να έχεις ένα μέλλον αντάξιο των προσδοκιών σου.
Δυο κουβέντες για τα σχολεία. Μιλούσαμε πριν με την Υπουργό Παιδείας και νομίζω ότι αξίζει να αναδείξουμε το γεγονός ότι πριν την πανδημία είχαμε περίπου 90.000 μαθητές εγγεγραμμένους στο Εθνικό Σχολικό Δίκτυο, την ψηφιακή μας υποδομή. Σήμερα, με την τηλεκπαίδευση, έχουμε το σύνολο των μαθητών μας να έχουν ενταχθεί σε αυτό το δίκτυο, οι οποίοι μπόρεσαν και συνέχισαν την ακαδημαϊκή και εκπαιδευτική τους δραστηριότητα μέσω τηλεκπαίδευσης.
Ένα μεγάλο ευχαριστώ σε όλους τους δασκάλους, σε όλους τους καθηγητές και σε όλους τους μαθητές που κατάφεραν και το έκαναν αυτό πράξη. Ήταν εξαιρετικά σημαντικό. Βέβαια, δεν υπάρχει υποκατάστατο για το σχολείο. Το ξέρεις -καθώς έχεις γυρίσει στο σχολείο πια- πόσο σημαντικό είναι το σχολείο, αλλά το σχολείο του μέλλοντος.
Το σχολείο του μέλλοντος είναι ένα σχολείο το οποίο θα διευρύνει το γνωστικό αντικείμενο το οποίο θα διδάσκεστε. Είναι ένα σχολείο το οποίο θα δίνει μεγαλύτερη αυτονομία σε δασκάλους και καθηγητές να διδάσκουν τη σχολική ύλη, προσαρμόζοντας την στο δικό τους τρόπο διδασκαλίας. Ενδεικτικά θέλω να αναφέρω ότι την επόμενη εβδομάδα θα εγκρίνουμε στο Υπουργικό Συμβούλιο ένα σχέδιο νόμου το οποίο για πρώτη φορά θα επιτρέπει στην χώρα μας το πολλαπλό βιβλίο. Θα μπορεί, δηλαδή, μέσα από μια λίστα εγκεκριμένων βιβλίων ο καθηγητής και ο δάσκαλος να διαλέγει το βιβλίο εκείνο το οποίο ταιριάζει καλύτερα στον ίδιο, στην ίδια και στους μαθητές του. Ένα μικρό παράδειγμα μόνο.
Και βέβαια σημαντικοί πόροι (θα διατεθούν) από το Ταμείο Ανάκαμψης για την ψηφιακή αναβάθμιση των σχολείων -η οποία έδειξε τη δυναμική της και προφανώς πρέπει να συνεχιστεί- και βέβαια για τα πανεπιστήμιά μας, ειδικά τα δημόσια πανεπιστήμιά μας, στα οποία και εσύ φιλοδοξείς μέσω των πανελληνίων εξετάσεων να μπεις.
Αυτή την εποχή οι μαθητές της Γ’ Λυκείου συμμετέχουν στην πανελλήνιες εξετάσεις. Είμαστε από τις λίγες χώρες που έχουμε ένα οριζόντιο σύστημα πανελληνίων εξετάσεων για την εισαγωγή στην τριτοβάθμια εκπαίδευση. Αποδίδω όμως και πάρα πολύ μεγάλη σημασία σε αυτό που είπε ο Πρόεδρος της Επιτροπής, στην τεχνική και επαγγελματική εκπαίδευση και κατάρτιση.
Ήταν το «αποπαίδι» της ελληνικής παιδείας εδώ και πολλά χρόνια. Είναι λάθος αυτό. Διότι ξέρουμε, παραδείγματος χάρη, ότι υπάρχουν ειδικότητες που διδάσκονται στα δημόσια ΙΕΚ μας οι οποίες έχουν μεγαλύτερη ζήτηση στην αγορά εργασίας από ότι, ενδεχομένως, ορισμένες ειδικότητες που διδάσκονται στα πανεπιστήμια μας.
Για πρώτη φορά υποστηρίζουμε, με ένα συγκροτημένο σχέδιο, αυτό το οποίο ονομάζουμε dual-track approach, την εκπαίδευση η οποία μπορεί να είναι μονοετής, διετής, σε συνεργασία όμως με τις επιχειρήσεις, έτσι ώστε να μπορέσουμε να δώσουμε επαγγελματικές δυνατότητες και στα παιδιά εκείνα που θα επιλέξουν να μην πάνε στο πανεπιστήμιο.
Οπότε το σχέδιο το οποίο έχουμε καταρτίσει έχει σημαντικούς πόρους για την υποστήριξη των σχολείων αλλά και για την επαγγελματική εκπαίδευση, την κατάρτιση, τη δια βίου μάθηση, η οποία τόσο σημασία θα έχει σε μία αγορά εργασίας η οποία αλλάζει συνέχεια.
Κλείνοντας, θα ήθελα να σε ευχαριστήσω ξανά Ursula που βρίσκεσαι εδώ. Θέλω να σε ευχαριστήσω για όλη τη στήριξή σου κατά τη διάρκεια αυτών των πολύ δύσκολων μηνών. Θέλω να ευχαριστήσω την ομάδα σου για την εξαιρετική συνεργασία που είχαμε ώστε να φτάσουμε στην έγκριση του Εθνικού Σχεδίου μας. Και θέλω να βεβαιώσω εσένα και τον ελληνικό λαό ότι θα κάνουμε οτιδήποτε περνάει από το χέρι μας προκειμένου να διασφαλίσουμε ότι οι πόροι που παρέχονται θα επενδυθούν έγκαιρα, σωστά, με απόλυτη διαφάνεια, και πάντα προς όφελος κάθε έλληνα πολίτη.
Οπότε σε ευχαριστώ ξανά για την παρουσία σου εδώ.
Ursula von der Leyen: Ξέρω ότι μπορώ να βασίζομαι σε εσένα. Όπως είπα η ελληνική επιτυχία είναι ευρωπαϊκή επιτυχία. Και το αντίστροφο, η ευρωπαϊκή επιτυχία είναι ελληνική επιτυχία. Σας ευχαριστώ πολύ και καλή επιτυχία στην εφαρμογή του Σχεδίου. Είμαστε στο πλευρό σας, πάντα. Σας ευχαριστώ πολύ που μοιραστήκατε τις σκέψεις σας μαζί μου.
