FT: Προσχέδιο συμφωνίας Ουκρανίας και Ρωσίας για αποκλιμάκωση στην κρίση

Η Ουκρανία και η Ρωσία έχουν κάνει σημαντική πρόοδο για μια συμφωνία σχετικά με την αποκλιμάκωση του πολέμου στην Ουκρανία, σύμφωνα με δημοσίευμα των Financial Times.

Όπως αναφέρουν οι FT, οι διαπραγματευτικές ομάδες του Κιέβου και της Μόσχας έχουν κάνει πρόοδο σε ένα προσχέδιο 15 σημείων για κατάπαυση του πυρός και αποχώρηση των ρωσικών στρατευμάτων από την Ουκρανία, εάν η κυβέρνηση της Ουκρανίας δηλώσει την δέσμευση της για ουδετερότητα της χώρας και εάν δεχτεί περιορισμούς στους στρατιωτικούς εξοπλισμούς της στο μέλλον.

Η προτεινόμενη συμφωνία, την οποία οι Ουκρανοί και Ρώσοι διαπραγματευτές συζήτησαν πλήρως για πρώτη φορά τη Δευτέρα, θα περιλαμβάνει την παραίτηση του Κιέβου από τις φιλοδοξίες του να ενταχθεί στο ΝΑΤΟ και την υπόσχεση να μην φιλοξενήσει ξένες στρατιωτικές βάσεις ή όπλα με αντάλλαγμα την προστασία από συμμάχους όπως οι ΗΠΑ, το Ηνωμένο Βασίλειο και η Τουρκία. Η φύση των δυτικών εγγυήσεων για την ουκρανική ασφάλεια, αλλά και πώς θα τις υποδεχόταν η Μόσχα, θα μπορούσε να αποδειχθεί μεγάλο εμπόδιο για οποιαδήποτε συμφωνία, όπως υπήρξε και το καθεστώς των ουκρανικών εδαφών που κατέλαβε η Ρωσία και οι σύμμαχοι της το 2014.

Μια παρόμοια συμφωνία του 1994 για την ουκρανική ασφάλεια απέτυχε να αποτρέψει τη ρωσική επιθετικότητα εναντίον της γείτονος, αναφέρει το δημοσίευμα των FT.

Ελπίδες αλλά και δυσπιστία

Αν και η Μόσχα και το Κίεβο δήλωσαν την Τετάρτη ότι σημείωσαν πρόοδο στις διαπραγματεύσεις, οι Ουκρανοί αξιωματούχοι παραμένουν δύσπιστοι ότι ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν είναι πλήρως αφοσιωμένος στην ειρήνη και ανησυχούν ότι η Μόσχα θα μπορούσε να κερδίσει χρόνο για να ανασυντάξει τις δυνάμεις της και να συνεχίσει την επίθεσή της.

Ο Μιχαΐλο Ποντόλιακ, ανώτερος σύμβουλος του Ουκρανού προέδρου Ζελένσκι, είπε στους Financial Times ότι οποιαδήποτε συμφωνία θα περιελάμβανε τον όρο «τα στρατεύματα της Ρωσικής Ομοσπονδίας σε κάθε περίπτωση να εγκαταλείψουν το έδαφος της Ουκρανίας» που καταλήφθηκε από την έναρξη της εισβολής στις 24 Φεβρουαρίου, και συγκεκριμένα στις νότιες περιοχές κατά μήκος της Αζοφικής και της Μαύρης Θάλασσας, καθώς και εδάφη στα ανατολικά και βόρεια του Κιέβου. Σύμφωνα με τους όρους, η Ουκρανία θα διατηρήσει τις ένοπλες δυνάμεις της, αλλά θα είναι υποχρεωμένη να μείνει εκτός στρατιωτικών συμμαχιών όπως το ΝΑΤΟ και να μην φιλοξενεί ξένες στρατιωτικές δυνάμεις στο έδαφος της.

Πρόσθεσε ότι, στο πλαίσιο οποιασδήποτε συμφωνίας, η Ουκρανία «θα διατηρήσει οπωσδήποτε τον δικό της στρατό». Υποβάθμισε ωστόσο τη σημασία της απαγόρευσης των ξένων βάσεων στην Ουκρανία, λέγοντας ότι αυτό ήδη απαγορεύεται από την ουκρανική νομοθεσία.

Δύο από τις πηγές της εφημερίδας είπαν ότι η εν λόγω συμφωνία περιλαμβάνει όρους για την κατοχύρωση των δικαιωμάτων της ρωσικής γλώσσας στην Ουκρανία, η οποία ομιλείται ευρέως αν και η ουκρανική είναι η μόνη επίσημη γλώσσα. Ο Ποντολιάκ είπε ότι «τα ανθρωπιστικά ζητήματα, συμπεριλαμβανομένων και των γλωσσικών, συζητούνται μόνο μέσα από το πρίσμα των αποκλειστικών συμφερόντων της Ουκρανίας».

Το μεγαλύτερο «αγκάθι» πάντως παραμένει η απαίτηση της Ρωσίας να αναγνωρίσει η Ουκρανία την προσάρτηση της Κριμαίας το 2014 και την ανεξαρτησία του Λουχάνσκ και του Ντονέτσκ, των δύο αυτονομιστικών περιφερειών του Ντονμπάς. Η Ουκρανία μέχρι στιγμής το αρνείται, αλλά σύμφωνα με τον Ποντολιάκ είναι πρόθυμη να διαχωρίσει αυτά τα ζητήματα. «Τα διαφιλονικούμενα εδάφη και οι εμπόλεμες ζώνες είναι ένα ξεχωριστό θέμα. Μέχρι στιγμής, συζητάμε για την αποχώρηση από τα εδάφη που κατελήφθησαν αφότου ξεκίνησε η στρατιωτική επιχείρηση στις 24 Φεβρουαρίου», κατέληξε.

Εξάλλου, ο ίδιος σε ανάρτηση του στο Twitter αναφέρει: «Η θέση μας στις διαπραγματεύσεις είναι αρκετά σαφής, νόμιμες διαβεβαιώσεις για εγγυήσεις ασφαλείας, κατάπαυση του πυρός, αποχώρηση των ρωσικών στρατευμάτων. Αυτό είναι εφικτό μόνο με απευθείας διάλογο μεταξύ των ηγετών της Ουκρανίας και της Ρωσικής Ομοσπονδίας»

Our position at the negotiations is quite specific - legally verified security guarantees; ceasefire; withdrawal of Russian troops. This is possible only with a direct dialogue between the heads of Ukraine and the Russian Federation. Details are in an interview with the @NewsHour pic.twitter.com/TlPUl3XfGK

— Михайло Подоляк (@Podolyak_M) March 16, 2022

Ακόμα, ο Ρώσος αξιωματούχος Ντμίτρι Πεσκόφ, δήλωσε στους δημοσιογράφους την Τετάρτη ότι η ουδετερότητα της Ουκρανίας με βάση το καθεστώς της Αυστρίας ή της Σουηδίας είναι μια απτή πιθανότητα.

«Αυτή η επιλογή πραγματικά συζητείται τώρα και μπορεί να θεωρηθεί ουδέτερη», είπε ο Πεσκόφ. Ο Σεργκέι Λαβρόφ, υπουργός Εξωτερικών της Ρωσίας, είπε ότι «απολύτως συγκεκριμένες διατυπώσεις» ήταν «κοντά στο να συμφωνηθούν» στις διαπραγματεύσεις.

Επιμέλεια: Κώστας Αποστολόπουλος