Η Ελλάδα μαζί με άλλα πέντε κράτη παραπέμπεται στο Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης επειδή δεν απέτρεψαν την πρόκληση ζημιών στην ευρωπαϊκή φύση από χωροκατακτητικά ξένα είδη (φυτά και ζώα για τα οποία απαιτείται η ανάληψη δράσης σε ευρωπαϊκό επίπεδο).
Συγκεκριμένα, η Επιτροπή αποφάσισε να παραπέμψει τη Βουλγαρία, την Ιρλανδία, την Ελλάδα, την Ιταλία, τη Λετονία και την Πορτογαλία στο Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης λόγω μη εφαρμογής διαφόρων διατάξεων του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1143/2014 για την πρόληψη και διαχείριση της εισαγωγής και εξάπλωσης χωροκατακτητικών ξένων ειδών (στο εξής: κανονισμός για τα χωροκατακτητικά ξένα είδη). Τα χωροκατακτητικά ξένα είδη είναι φυτά και ζώα τα οποία εισάγονται τυχαία ή σκόπιμα σε περιοχή στην οποία δεν απαντώνται κανονικά.
Τον Ιούνιο του 2021 η Επιτροπή απέστειλε προειδοποιητική επιστολή σε 18 κράτη μέλη (Βέλγιο, Βουλγαρία, Τσεχία, Γερμανία, Ιρλανδία, Ελλάδα, Ισπανία, Γαλλία, Κροατία, Ιταλία, Κύπρος, Λετονία, Λιθουανία, Πολωνία, Πορτογαλία, Ρουμανία, Σλοβενία και Σλοβακία) και τον Φεβρουάριο του 2022 απέστειλε αιτιολογημένη γνώμη σε 15 εξ αυτών (Βέλγιο, Βουλγαρία, Τσεχία, Ιρλανδία, Ελλάδα, Γαλλία, Ιταλία, Κύπρος, Λετονία, Λιθουανία, Πολωνία, Πορτογαλία, Ρουμανία, Σλοβενία και Σλοβακία). Έκτοτε, έντεκα κράτη μέλη έχουν συμμορφωθεί με τις υποχρεώσεις τους και ένα από αυτά θα λάβει αμέσως τα ελλείποντα μέτρα. Ωστόσο, παρά την πρόοδο που έχει σημειωθεί, τα υπόλοιπα έξι κράτη μέλη (Βουλγαρία, Ελλάδα, Ιρλανδία, Ιταλία, Λετονία και Πορτογαλία) δεν έχουν αντιμετωπίσει πλήρως τις αιτιάσεις. Η Επιτροπή θεωρεί ότι οι προσπάθειες που έχουν καταβάλει μέχρι σήμερα οι αρχές των έξι κρατών μελών δεν ήταν ικανοποιητικές ούτε επαρκείς και, επομένως, τα παραπέμπει στο Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Πρόληψη της βλάβης που προκαλείται στην ευρωπαϊκή βιοποικιλότητα
Τα χωροκατακτητικά ξένα είδη είναι μία από τις πέντε κύριες αιτίες απώλειας βιοποικιλότητας στην Ευρώπη και παγκοσμίως. Είναι φυτά και ζώα που εισάγονται τυχαία ή σκόπιμα ως αποτέλεσμα ανθρώπινης παρέμβασης σε φυσικό περιβάλλον στο οποίο δεν απαντώνται κανονικά. Αποτελούν σημαντική απειλή για τα αυτόχθονα φυτά και ζώα στην Ευρώπη, προκαλώντας εκτιμώμενη ζημία ύψους 12 δισεκατομμυρίων ευρώ ετησίως στην ευρωπαϊκή οικονομία. Η αντιμετώπισή τους αποτελεί σημαντική πτυχή του στόχου της ΕΕ να σταματήσει την απώλεια βιοποικιλότητας, όπως διατυπώνεται στην Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία και στην ευρωπαϊκή στρατηγική για τη βιοποικιλότητα με ορίζοντα το 2030.
Ο κανονισμός για τα χωροκατακτητικά ξένα είδη προβλέπει μέτρα που πρέπει να ληφθούν σε ολόκληρη την ΕΕ σε σχέση με τα χωροκατακτητικά ξένα είδη ενωσιακού ενδιαφέροντος. Τα έξι κράτη μέλη δεν εκπόνησαν, δεν εφάρμοσαν και δεν κοινοποίησαν στην Επιτροπή σχέδιο δράσης (ή δέσμη σχεδίων δράσης) για την αντιμετώπιση των σημαντικότερων διαδρομών εισαγωγής και εξάπλωσης αυτών των χωροκατακτητικών ξένων ειδών. Επιπλέον, η Βουλγαρία και η Ελλάδα δεν έχουν ακόμη θεσπίσει σύστημα επιτήρησης των χωροκατακτητικών ξένων ειδών ενωσιακού ενδιαφέροντος ούτε το έχουν συμπεριλάβει στο υφιστάμενο σύστημά τους, μολονότι όφειλαν να το πράξουν μέχρι τον Ιανουάριο του 2018. Επίσης, η Ελλάδα δεν διαθέτει τις δομές για τη διενέργεια των επίσημων ελέγχων που απαιτούνται για την πρόληψη της εκούσιας εισαγωγής χωροκατακτητικών ξένων ειδών.
